Milaka pentsiodunek azken hiru urteetako mobilizazioei eusten diete Hegoalden
Milaka pentsiodunek Hegoaldeko lau hiriburuetan eta hainbat udalerritan mobilizazioak egin dituzte, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deituta. 2021eko maiatza.
Bien bitartean, ELA sindikatuak salaketa gogorra egin du Arantxa Tapia Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapeneko sailburuaren aurka. «Ez dago industria-planik, eta, halakorik balego ere, ez litzateke herrigune batean enpresa bat berriro ireki behar, hori biztanleriaren osasun, ingurumen eta segurtasun irizpide eta araudi guztien aurka baitoa», argudiatu du sindikatuak.
Azpeitiko EAJrentzat, berriz, «gardentasunez eta irisgarritasunez, herritar guztiek egiaztatu ahal izango dute Corrugados irekitzea posible zela eta dela», ezagutarazi duten dokumentazioaren bidez. Agiri horietako batzuk udalak berak bere webgunean jarriak dituen idatziak dira, publikoak, beraz. Beste batzuk, Cristian Lay taldeak emandakoak, adibidez, CuatreCasas abokatu zerbitzuari eskatutako bideragarritasunari buruzko txosten bat.
Zer agiri dira?
EAJk bidalitako agirien artean Azpeitiko Plan Orokorra dago. Bestalde, otsailaren 18an, CL Taldeak Eusko Jaurlaritzari, Aldundiari eta Azpeitiko Udalari «eskuz eman zien Negozio Plana» ere bidali du, dagoeneko hedabide batzuk filtratu dutena eta CLren asmoen berri ematen duena, kopuru orokor batzuen bidez, baina industria plan bat garatu gabe. Halaber, CL-k Azpeitiko alkateari bidali zion gutun bat ere bai, «berriz irekitzeko asmoa zuela adieraziz».
Horrez gain, EAJko udal taldeak agirien artean sartu ditu martxoaren 17an Nagore Alkorta alkateari bidalitako gutunari erantsitako txosten juridiko bat eta udal idazkariak sinatutako beste txosten juridiko bat. Alkateak Osoko Bilkurara eraman zuen txosten hori, apirilaren 27an. Dokumentazio horrek «argi eta garbi» erakusten du, EAJren ustez, «jasoa geratzen dela proiektua existitzen zela eta dela».
ELA sindikatuak ere bere iritzia eman du auziari buruz, eta Tapia sailburuari erreparatu dio auziaren sorrera bera azaltzeko. «Onartezina da Arantxa Tapia sailburuak gai horri buruz duen jarrera, are gehiago Ingurumen Saileko titularra dela kontuan hartuta». Tapiak bere saila alderdikeriaz kudeatzen duela uste du sindikatuak. «Bere eginkizunen kontura borroka politiko alderdikoi bat egiteak gogoeta eginarazi beharko luke, ingurumenaren ardura izateko duen egokitasunari buruz». Sailburuaren kudeaketa jarri du mahai gainean, finean, ELAk. «Zaldibarko zabortegia, fracking-a eta errausketa moduko gai larrien aurrean izan beharreko jokabidea eta jarrera aipatu behar dira hemen».
Edonola ere, Corrugadosekin zer gertatzen ari den argi dauka ELAk: «Jaurlaritza Corrugados auzia kanpaina politiko gisa erabiltzen ari da bere industria eta ingurumen politika zorigaiztokoa ezkutatzeko». Aernnova, ITP, Alestis, H&M edo Tubacexen kaleratzeak direla-eta Tapiak ez duela«ezer» egin salatu du.
Manifestazio oso jendetsua izan zen. Lau zutabetan banatuta hasi zen, eta, Moyua plazan bat egin ondoren, Jaurlaritzak Kale Nagusian duen bulegora abiatu ziren. Ikusmin berezia sortu zuen Tubacexeko langileen hitzartzeak. Izan ere, enpresak azken eskaintza egin zien iragan astean: greba bertan behera uztea; lan erregulazioa onartzea, 129 kaleratzeekin; eta trukean 2024ra arte lantaldea ez ukitzea. Erantzuteko epea etzi amaituko da.
Bada, eta azken orduko aldaketarik ezean, langileek erantzun garbia eman zioten enpresari: «Tubacexen har daitekeen erabaki bakarra kaleratze guztiak bertan behera uztea da». Batzordearen iritziz, hodigintzaren krisia «behin-behinekoa» da, eta, ondorioz, «aldi baterako neurriekin» konpondu daiteke. Laudio eta Amurrioko (Araba) plantetako Langileek 107 egun daramatzate greban, eta ekainaren 20an eta 21ean epaituko dira erregulazioaren aurka jarritako helegiteak.
Manifestaziora ez ezik, Tubacexeko langileen eskaera Gasteizko legebiltzarrera ere iritsi zen atzo: EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek eskaera bat erregistratu zuten enpresak kaleratuak berriz onar ditzan, «parlamentutik egoera jasanezin bati ondorio justua ematea bideragarria dela sinetsita». Langile batzordeak hainbatetan eskatu du erakundeen esku hartzea.
Petronor, Bilboko Argiak…
Petronorreko langileek iragan astean enpresak zortzi hilabeteko aldi baterako erregulazioa onartu duela. Haien ustez, «patronalek prekarizatzen jarraitu nahi dute, irabaziak puzteko». Nabarmendu zuten antolatuta daudela eta erantzuteko ahalmena dutela. Manifestazioa Kutxabanken egoitza nagusitik pasatu zenean, eskutitz bat utzi zuten han. Bankua Petronorreko akziodun da, eta gogorarazi diote «bezero dituen horiek» sartu nahi dituztela erregulazioan.
Bilboko Argiak-eko langileei dagokienez, 32 egun daramatzate greban kaleratzeak eta lan baldintzak salatzeko. Bilboko kaleetako argien mantenua egiten duen enpresako langileak dira, eta esan zuten udal agintarien aldetik «mehatxuak, irainak eta ezin ikusia» baino ez dutela jaso.
ITP Castingeko langileak ere irten ziren. Epaileak indargabetu egin zuen enpresak egin asmo zuen erregulazioa, baina berriz onarturiko langileak txandetan sartu gabe daude oraindik ere. Deitzaileen artean ez zeuden arren, Novaltiako langileek gogorarazi zuten 600 egun daramatzatela greban, eta H&Mkoek, greba mugagabean daudela. Multinazional horrek hainbat denda itxi nahi ditu Hego Euskal Herrian.
Akordio horri esker, 38 langileetatik 25ek aldez aurretiko erretiroa hartuko dute: 55 urtetik gorako adina dutenek, hain zuzen. 63 urte bete arte, beren soldaten %85 eta %90 arteko kopuruak jasoko dituzte. Horrez gain, beste hiru langileri lanpostu berria emango zaie beste lantoki batean, eta beste hamar beharginek urteko 45 eguneko kalte ordaina jasoko dute kaleratzeagatik. Gehienezko ordaina 45 soldata izango dira, hau da, 15.000 euro.
ELA sindikatuak esan du akordio gazi-gozoa dela: «Gozoen artean sartu behar dira erresistentzia kutxa, zerbitzu juridiko-teknikoak, eta, beste ezeren aurretik, langileen antolakuntza eta borroka eredugarria. Gazia da itxiera ezin izan dela galarazi». ELAk salatu du euskal erakundeek abandonatu egin dituztela Eatoneko langileak: «Guk industria politikaz hitz egin dugun bitartean, erakundeek bizkarra eman diete langileei». 2016an ere Eatonek fabrika ixteko beste saio bat egin zuen. Orduan, jarduerak aurrera egitea lortu zuten langileek.