Lanuztearen deitzaileek grebari eutsiko diote Raquel Sanchez ministroarekin bildu ondoren. Errepideko Garraioaren Defentsarako Plataformak grebari eustea erabaki du Raquel Sanchez Garraio ministroarekin bildu ondoren. Hiru sindikatuak ezohiko batzar orokorrera deitu ditu bere afiliatuak igandean.

Erregaien merkatuko prezioak etenik gabe aldatzen dira, eta BERRIAren mapa interaktibo aukera ematen du ikusteko momentu bakoitzean gasolindegi bakoitzean zer preziotan saltzen ari diren erregaiak. Ordubetean behin eguneratzen dira datuak.

Erregaien prezioak zer bilakaera duen erakusten du goiko grafikoak. Ikus litezke hiru erregaik -95, 98 eta A gasolioak- batez beste zer prezio izan duten azken hilabeteetan, azken asteetan eta azken egunetan. Euskal Herriko batez bestekoez aparte, Iparraldeko eta Hegoaldeko prezioen bilakaera ere ikus liteke, alde handiak baitaude batetik bestera.

Mapan, berriz, lokalizatzeko geziek erakusten dituzte prezio altuenak eta baxuenak dituzten gasolindegiak. Gorri ilunena duten gasolindegiak dira aukeratutako erregai mota garestien saltzen ari direnak, eta laranja kolore argiena dutenek saltzen dute aukeratutako erregai hori merkeen.

Mapan bertan klikatuz gero, prezio zehatza ikusi dezake erabiltzaileak. Mapa hau eta erregaien prezioak ordu oroz eguneratzen ditu BERRIAk, Frantziako eta Espainiako gobernuek emandako datuekin. Erabiltzaileak eguneratutako prezioak eskura ditu horrela.

Maparen goiko aldean, berriz, erregai mota aukeratu liteke, botoi urdina erabilita. Defektuz, 95 edo E5 gasolina saltzen duten gasolindegi guztiak agertzen dira mapan. Beste erregai bat zer preziotan dagoen jakin nahi izanez gero, klikatu goiko botoi urdin horretan, eta erregai hori saltzen duten gasolindegiak agertuko dira mapan.

Garraiolariek deskontua izango dute beren kamioien eta furgoneten deposituak gasolioz betetzen dituztenean. Laguntza horren neurriaz ari ziren eztabaidatzen atzo garraio enpresen ordezkariak eta Espainiako Gobernua, goizean hasi eta iluntzean artean amaitu ez zen bilera batean. Litroko hogei eta 30 zentimo arteko deskontua zegoen mahaiaren gainean, Fenasdimer patronalak aurreratu zuenez. Horretatik bat aurrekontu publikotik atera behar zuen, eta bestea petrolio konpainietatik. Haien arteko batek, Repsolek, iragarri du bere kabuz hamar zentimo merkatuko diela erregaia Solred txartela erabiltzen dutenei, ekainaren amaiera arte.

Edonola ere, laguntza publiko horrek ez du berehalakoan garraioaren greba etengo, haren bultzatzaileek esan baitute protestan jarraitzeko arrazoiek bere hartan jarraitzen dutela. «Greba ez da amaituko ministroa nirekin esertzen ez den arte», ziurtatu du Manuel Hernandez Plataforma Nacional por la Defensa del Transporteko presidenteak,

Antolatzailea ez izan arren, harekin bat egin du Hiru euskal garraiolari autonomoen sindikatuak, eta ez du baztertu aurrera egitea geldialdiarekin. «Madrilen gertatzen denaren arabera» jokatuko duela esan du Alberto Nuñez sindikatuko kideak.

Lanera itzultzeko asmo handirik ez dute erakutsi Euskal Herriko gune logistikoaren jarduna moteltzen ari direnek, Bilboko Portuko Garraiolari Autonomoen Elkarteak. Garraiolari autonomoek uste dute Madrilen negoziatzen ari zena ez dela beren aldarrikapen taula, patronal handien agenda baizik. Hain zuzen ere, patronal handi horiek ezartzen dizkiete lan baldintzak autonomo txikiei, eta kexu dira ez dutela gaitasunik haiekin prezioak negoziatzeko.

Hiruren kasuan, bere eskaeren artean dago euskal errepideetan kamioientzat bidesariak ez jartzea, eta horri buruz hitz egin nahi dute foru aldundiekin eta Nafarroako Gobernuarekin, haienak baitira errepideak. Bilera horietarako data zehaztu aurretik, Hiruko kideek utzi egin zituzten atzo azken asteko kamioi karabanak, eta oinez manifestatu ziren Bilbon, Eusko Jaur- laritzaren egoitzaren aurrean.

Garraioaren geldialdia arazo latzak sorrarazten ari da enpresen horniduran. Osagaiak eta lehengaiak ez zaizkie iristen fabrika askori, eta dagoeneko hasi dira jarduera gelditzen batzuk. Eduardo Zubiaurre presidenteak esan du balitekeela «kolapso orokorra» egotea, eta «atzera-bueltarik ez duen egoera bat» izan litekeela ekonomiarentzat. «Inoiz ere bizi izan ez den egoera bat da; dena doa okerrera. Ekaitz perfektua da, non dena lerrokatzen ari baita alde txarrean».

Michelinek ekoizpenaren zati bat geldituko du asteburuan eta Mercedesek ez du astelehenean lanik egingo. Mercedesen ekoizpena astearte, asteazken, ostegun eta ostiraleko hiru txandetara mugatuko da datorren astean. Michelinek ibilgailuentzako pneumatikoen ekoizpena bertan behera utziko du.

Garraiolarien greba lan erregulazioa eskatzeko arrazoitzat jo daiteke, Eusko Jaurlaritzaren arabera. Lan eta Enplegu Sailak argitu duenez, hala egin ahal izango dute enpresek, betiere frogatuz gero hori dela euren jardueraren etetearen kausa zuzena.

Zorrotzaurreko campus teknologikoa eraikitzeko lanak 2023ko lehen hiruhilekoan hasiko dira. Enpresentzako esparruak 133.000 metro karratu hartuko ditu uhartearen iparraldean eta hegoaldean kokatutako bi lursailetan. Obrak 22 milioi euroko inbertsioa beharko du.

Espainiako Gobernuari gainez egiten ari zaio garraiolarien grebaren larritasuna, eta bide orrian ez zituen urratsak egitea erabaki du. Madril zain-zain dago gaurko eta biharko Europar Kontseiluan argitzekoak diren zenbait aldagairen berri izateko eta, horien arabera, konponbide batzuk edo besteak eskaintzeko greban dauden garraiolariei, baina gaur egingo du Espainiako patronal handienarekin bihar egitekoa zen bilera, greba amaiarazteko saio etsian.

Pedro Sanchez presidentea baikor azaldu zen Espainiako Kongresuan atzo. «Aste honetan bertan» akordioa egingo dutela iragarri zuen. Aditzera eman zuen «neurri zehatzak» proposatuko dituela gobernuak gaur, Europar Kontseiluan mugak non dauden argitu ondoren. Hala, grebaren amaiera aurreikusi zuen; «sinistuta» dago lortuko duela: «Ezin gara akordiorik gabe atera bilera horretatik». Itun hori greba buka dadin eraginkorra izango den beste kontu bat da; hasteko, bilera horretan ez delako egongo lanuztera deitu duen plataforma. Grebak hamar egun egin ditu jadanik.

Asteon, 500 milioi euroren laguntzak iragarri ditu Madrilek garraioaren sektorea laguntzeko, baina ez du azaldu nola gauzatuko duen hori, zer neurri zehatzen bidez. Bakarrik CNTC Espainiako garraiolarien elkarterik handienak onartu du gobernuaren eskaintza.

Izan ere, hilaren 29a zen E eguna gobernuarentzat; egun horretan lege dekretu bat onartuko du energiaren kostuen garestitzeari aurre egiteko. «Gerraren zama ekonomikoak justizia sozialeko ikuspuntu batetik» banatu nahi du Sanchezek, eta «ahulenak» babestu. Baina egoerak gainez egin dio, eta negoziazioak azkartu egin ditu. Raquel Sanchez Garraio ministroarekin batera, Nadia Calviño Ekonomia ministroa izango da gaurko bileran, baita Maria Jesus Montero Ogasun ministroa ere. Proposamen berriarekin grebara deitu dutenak estu hartzeko esperantza du Sanchezek, nahiz eta haiek ez diren egongo batzarrean. «Badakigu zein den herritarren sentipena, haien kezka eta larritasuna. Mekanismo guztiak jarriko ditugu martxan», adierazi du.

Gero eta arazo gehiago

Grebara deitu duen plataformako presidente Manuel Hernandezek garbi utzi du zein den beren asmoa: «Ez dugu ontzat emango zuzenean gurekin adosten ez den akordiorik». Plataforma horrek manifestazioa antolatu du, Madrilen, ostiralerako.

Bien bitartean, greba aurrera doa Euskal Herrian, eta garraiolarien lanuztea gero eta arazo gehiago eragiten ari da banaketan; baina industrian handiagoa da eragin hori, eta zenbait enpresatan hasiak dira geldialdiak, hornidura arazoak dituztelako. CAFek jardueraren zatirik handiena gelditu zuen atzo. Errenteriako Papresa ere geldirik dago, lehengaien gabezia duelako. Industria asko nabaritzen ari da Hiru sindikatuak eta Bilboko portuko garraiolariek grebarekin bat egin izana. Beste enpresa batzuek ere iragarri dute geldialdia egingo dutela ordu gutxi barru ez bazaie hornidura iristen: adibidez, Basauriko Bridgestonek.

Adegi Gipuzkoako patronalak jakinarazi du lurraldeko enpresen %22k jarduera geratu beharko dutela egun gutxi barru, greba amaitu ezean. Lanuztea ABEEak aurkezteko arrazoi izateko eskatu du patronalak.

Hiru sindikatuak, berriz, protesta egin zuen Eusko Jaurlaritzaren egoitzaren aurrean, Gasteizen, eta Pedro Marco Garraio sailburuordearekin elkartzea lortu zuten sindikatuko zenbait ordezkarik. Hiruko kide Alberto Nuñezek Jaurlaritzaren konpromisoa ezagutarazi zuen, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako aldundienarekin batera, Hirurekin elkartzeko. Nolanahi ere, sektorearen baldintzak aztertzeko bilera hori ez da erabakigarria izango grebari dagokionez. Hiruko kideak argitu zuen Espainiako elkarte deitzailearen esku dagoela lanuztea bukaraztea.

Eusko Jaurlaritzako lehendakari Iñigo Urkullu ere estu hartzen ari da Sanchez. Hartzekoak dituen neurriak lehenbailehen hartzeko eskatu dio. Erregaien zergak «aztertzeko» ere esan dio Espainiako Gobernuari, eta zehaztu du zergak aldi baterako jaitsi beharko lituzkeela, «Frantzian bezala».

NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeak laguntza militarra bikoiztuko dio Ukrainari, Errusiaren erasoei aurre egiteko. Horrez gain, aliantza militarrak lau batailoi zabalduko ditu Eslovakian, Hungarian, Errumanian eta Bulgarian. Hala iragarri zuen atzo NATOko idazkari nagusi Jens Stoltenbergek, Bruselan egindako agerraldi batean. Besteak beste, erabaki horiez eta erakundea indartzeko «beharraz» eztabaidatuko du aliantzak gaurko goi bileran, Belgikako hiriburuan. Europako agintariek ez ezik, AEB Ameriketako Estatu Batuetako presidente Joe Bidenek ere parte hartuko du, baita gaur eta bihar egingo duten Europar Kontseiluan ere.

Stoltenbergek ohartarazi zuen Moskuren eraso kimiko edo nuklear batek «luzera begirako ondorioak» izango lituzkeela: «Eta ez bakarrik Ukrainan; baita NATOko herrialdeetan ere». Aliantza militarreko idazkari nagusiak gogor jo zuen Errusiako presidente Vladimir Putinen aurka: «Putinen inbasioa izugarria da, eta giza sufrimendu handia eta mingarria eragiten ari da. Ukrainari laguntzeko ahalegin guztiak egitera deliberatuta gaude. NATOk erreakzionatu beharra dauka». Hala, erakundeak defentsa arloan indartzeko eta Europa ekialdera hedatzeko asmoa dauka. Hain justu, Poloniak NATOri eskatuko dio Ukrainara bake misio bat bidali dezala.

Eskari horri erantzunez, Errusiako Atzerri ministro Sergei Lavrovek aliantza militarrari ohartarazi zion bake misioak Ukrainan hedatzeak Errusiako eta NATOko tropen arteko liskar militarrak eragingo lituzkeela. Lavrovek, gainera, AEBei zuzenean leporatu die Errusiaren eta Ukrainaren arteko gatazka militarra «ahalik eta gehien» luzatzeko interesa izatea. Bestalde, Vasili Nebenzia Errusiak NBE Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadoreak atzo NBEren Batzar Nagusian salatu zuen Ukrainako nazionalistak «giza ezkutu» gisa erabiltzen ari direla herritarrak, eta zibilen ebakuazioa «eragozten».

Bitartean, Errusiak alde guztietatik inguratuta dauka Ukrainako Mariupol hiria (Donetsk oblasta), eta 100.000 herritar inguru oraindik han harrapatuta daude, Ukrainako presidente Volodimir Zelenskiren arabera. Kievek bederatzi korridore ireki zituen atzo, horietako bat Mariupolen. Ukrainako hiriburuaren kanpoaldean ere borrokak izan ziren atzo bi bandoen artean, eta Ukrainako indarrek «sabotatzailetzat» jotzen dituzten pertsonak atxilotu dituzte egunotan. Publikoki umiliatu dituzten testigantzak ere argitara atera dira.

Ukrainarrak, «ongi etorriak»

Alemaniako kantziler Olaf Scholzek, berriz, adierazi zuen Ukrainako errefuxiatuak «ongi etorriak» direla Alemanian, eta ziurtatu zuen ez duela «kuotarik» ezarriko, 2015ean Ekialde Hurbileko asilo eskatzaileekin egin ez bezala. Aldi hartan, Alemaniak bere mugak itxi zituen milioi erdi errefuxiatu hartu eta gero. Dagoeneko 200.000 ukrainar inguru hartu dituzte Europako herrialde horretan gerra piztu zenetik.

TASS Errusiako berri agentziak jasotakoaren arabera, Errusiako Garapen Iraunkorrerako presidentearen ordezkari Anatoli Txubaisek dimisioa eman zuen atzo, eta herrialdetik alde egin zuen.

MOSKU. Vladimir Putin Errusiako presidenteak agindua eman dio Errusiako Bankuari datorren astetik aurrera tresna bat presta dezan «herrialde arerioek» errubloetan ordain dezaten inportatzen duten gasa. Neurri horren bitartez errubloa indartu nahi du, hondoratu egin baita Mendebaldeak isunak jarri zizkionetik.

Azken datuen arabera, Gazpromek atzerrira egindako salmenten %58 eurotan izan ziren, eta beste %39 dolarretan. Orain, errubloetan egin ahal izateko kontratu gehientsuenak aldatu beharko lituzkete Gazprom esportatzaileak eta haien bezeroek.

Putinen iragarpenak bultzada handia eman dio gasaren prezioari: TTF merkatuan 97 dolarretik 117ra igaro zen.

Garraiolariez gain, hainbat eragile politiko, ekonomiko eta sozialek adierazi dute erregaien eta argindarraren prezioaren gorakadak eragindako krisiari aurre egiteko neurriak berehala hartu behar direla, martxoaren 29ra arte itxaroten egon gabe.