Martxoa eskasa izan da Hego Euskal Herrian langabezia datuei begira. Enplegu bulego publikoetan erregistratutako langabeen kopurua handitu egin da, urtarrilean eta otsailean gertatu zen moduan: martxoak beste 1.975 langabe ekarri ditu Hegoaldera, eta guztizko kopurua 151.483 langabekoa izan da.

Normalean, martxoko datuak hala moduzkoak izaten dira langabeziaren bilakaera aztertzeko, Aste Santua martxoan edo apirilean izan. Aurten, oporraldia apirilean izanda, ez da lagungarria izan hil honetako langabezia arintzeko. Edonola ere, iazko hilabete berean baino 21.025 langabe gutxiago daude Hego Euskal Herrian.

Goraldia mugagabeetan

Kontratuetan gertatu da, ziurrenez, albisterik deigarriena. Joan den hilabetean 100.844 lan kontratu lotu dira Hego Euskal Herrian, eta %20,22 izan dira mugagabeak. Otsailean jada hasia zen igartzen kontratu mugagabeak bultzatzen dituen lan erreformaren eragina, baina argi dago martxoko kontratazioetan arau berriek aldaketa ekarri dutela: azken urteetan, kontratu mugagabe berriek nekez gainditzen zuten kontratazioen %8. Baina orain, martxoan sinatutako hamar lan kontratutik bi mugagabeak izan dira Hego Euskal Herrian.

Eusko Jaurlaritzak, Espainiako Gobernuak eta erreforma sinatu duten sindikatuek azpimarra jarri diote kontratazio mugagabeen igoera horri. Baina ELAk eta LABek kezka agertu dute, mugagabeen sailkapenaren barruan sartzen direlako langile finko etendunak, eta uste dutelako kontratu horiek izugarri ugaldu direla. SEPEk ez du Hego Euskal Herriko daturik xehatu, baina kontratazio finko etendunak iaz baino %572 gehiago dira Espainian.

Gizarte Segurantzara afiliatutakoen kopuruak, berriz, gora egin du Hego Euskal Herrian, pandemia aurretik gertatzen zen antzera (+5.880). Baina, hori bai, afiliatu kopurua aspaldiko handiena da Hegoaldean; gutxienez, 2001. urteaz geroztik handiena: 1.276.435 afiliatu.

Martxoan beherantz egin du ABEE aldi baterako erregulazioan dauden langileen kopuruak. Espainiako Gizarte Segurantza Ministerioaren arabera, 4.731 langile zeuden egoera horretan Hego Euskal Herrian. Hilabete lehenago 5.802 ziren, eta urtebete lehenago, berriz, 34.996. Urrun geratzen dira, beraz, 2020ko apirileko kopuruak, bost langiletik bat baitzegoen egoera horretan, 230.000 lagun.

Pandemiaren gordinaren urtean ia supermerkatu talde guztiek gorakada handia izan zuten salmentetan, itxialdiak kontsumo moldeak aldatu baitzituen. Irungo (Gipuzkoa) Uvesco taldeak, ordea, 2020. urtean irabazitako merkatu kuotari eustea lortu du 2021ean. Fakturazioa zertxobait apaldu da BM eta Super Amara supermerkatuetan, 954 milioi eurotik 936 milioira, baina kopuru hori nabarmentzekoa dela uste du Uvescok, 2020ko %23ko igoeraren zatirik handienari eutsi diolako. Aurten, berriz, mila milioiko fakturazioa espero du enpresak: hazkunde planak aurrera jarraitzen du, eta, aurrerantzean, PAI Partners akziodun nagusi berriaren bultzada izango du.

Ez alferrik, beste hemeretzi saltoki zabaldu ditu azken urtean, eta 236 langile gehiago hartu ditu lantalderako. Dagoeneko, 5.927 beharginek dihardute Uvescoren supermerkatuetan, gehienak Euskal Herriko sarean. Enpresak azaldu du aurreikuspenak gainditu dituela, «ziurgabetasunak markatutako urte konplexuan». Aurtengo ekitaldian, berriz, bederatzi irekiera gehiago aurreikusi ditu hedapen planari jarraikiz.

«Aldian aldiko baldintzetara egokitzen ikasi dugu azken bi urteotan, eraginkortasunez erantzuten eta, batez ere, zorroztasunez eta arduraz jokatzen gure negozio ideiarekin, produktuen kalitatearekin eta bezeroarentzako zerbitzuarekin», esan du Jose Ramon Fernández de Barrena Uvesco taldeko zuzendari nagusiak. Prezioen gorakadaren inguruan, argitu du 2021ean %0,5 baizik ez dituztela igo, baina onartu du badela garestitze bat energia kostuengatik. Martxoan, gainera, bezeroek ohi baino gehiago erosi dutela berretsi du, «aldagai psikologiko bat» tarteko.

Jabe berriaren zain

Iazko hondarrean ezagutarazi zuten Uvesco atzerriko funts baten esku geratu dela. Hain zuzen, bihar egingo dute Frantziako PAI Partners inbertsio funtsaren erosketa operazioa, eta BM eta Super Amara supermerkatuek 50 inbertitzaile txikiren eta funts handi baten parte hartzeak izango dituzte, betiere kapitalaren gehiengoa funtsak duela. Edonola ere, egoitza nagusiak Irunen jarraituko du, nahiz eta hori ez den idatziz jaso akordioan, Fernandez de Barrenak azaldu duenez: «Ez da beharrezkoa izan». Egoitzaren inguruko dudarik ez dago, enpresari gipuzkoarrak dioenez, «holding berriak ere» Irunen baitauka egoitza. «Uvescoren helburuak dira bere balioei eta ereduari eustea».

Horiek horrela, iaz hemeretzi saltoki berri zabaldu ditu taldeak; obra berrikoak izan dira zazpi: bost Madrilen, eta bana Logroñon eta Castro Urdialesen. Era berean, Condis kateari beste hamabi denda erosi dizkio Madrilen. Horrez gain, hamabost supermerkatu eraberritu ditu Hego Euskal Herrian, BM ereduari eutsi ahal izateko. Eta beste zazpi frankizia jarri ditu martxan. 65 milioi euroko inbertsioa eskatu dute operazio horiek guztiek.

Uvescok dio tokiko hornitzaileen aldeko konpromisoa «sendotu» egin duela, eta ohiko hornitzaileekin «lankidetzan» aritu dela, «horien produktuak erakusmahaietan ikusgai jarriz eta erreferentzia berriak gehituz». 2021ean, 240 milioi euroko inbertsioa egin du erosketa arloan, tokiko 400dik gora hornitzailerekin; esparru horretan, inbertsio mailari eutsi dio 2020arekin alderatuta.

Eta aurrera begira, zer? Bada, Frantziako PAI Partners funtsaren eskua nabarituko den ala ez argitu beharko du Uvescok datozen hilabeteetan. Funts horren sarrerak aukera gehiago emango du «asmo handiko proiektuarekin jarraitu eta datozen urteotarako hazkunde eta hedapen planak indartzeko», banaketa enpresaren ustez. «Aurtengo hazkunde planak hiru ardatz ditu: denda gehiago jartzeko inbertsioa, konfiantza emango duten instalazio eta espazio hobeak edukitzeko; tokiko produktuaren aldeko apustua handitzea; eta berrikuntzaren eta digitalizazioaren aldeko konpromisoa berrestea, maila logistikoan eta erosketaren alorrean ere esperientzia hobea izateko, eta bezeroei balio handiagoa emateko ingurune fisikoan nahiz digitalean». Hiru ardatz horiekin, banaketa enpresak uste du mila milioi euroko fakturazioa izango duela 2022an.

Bederatzi saltoki gehiago

Kopuru zehatzak aletzen hasita, 35 milioi euroko inbertsioa egitea aurreikusi du enpresak, bederatzi supermerkatu gehiago irekitzeko eta beste erreforma jarduera batzuk egiteko. Hego Euskal Herrian, Gasteizen, Sopelan (Bizkaia), Irunen (Gipuzkoa) eta Zizur Nagusian (Nafarroa) irekiko ditu dendak, eta beste bostak, Espainian. Horrekin batera, Bizkaiko bi supermerkatu handitu eta osorik hobetzeko lanak egingo ditu, joan den urtarrilean suak hartu zuen Colindresko (Espainia) BM supermerkatua goitik behera eraberritzeaz gain.

Halaber, BM Shop frankiziaren garapenaren barruan, hamar proiektu berri abian jartzea aurreikusi du, «ekintzaile berrien eremuan».

DONOSTIA. Hego Euskal Herri osoan aste honetan hasiko da errenta aitorpena egiteko kanpaina, eta ekainaren azken astean amaituko da.

Gipuzkoako ogasuna aurreko astean hasi zen autolikidazio proposamenak bidaltzen, 250.000 inguru, eta horretarako aukera dutenek ekainaren 30era arteko epea izango dute onartu ala aldatzeko. Aurrez aurre egin nahi dutenek, berriz, apirilaren 12tik ekainaren 30era arteko epea dute.

Bizkaian, atzotik ekainaren 30era arteko epea izango dute, hiru modalitateetan: aurrez aurre, telefonoz eta Internet bidez. Aldundiak eredu berria estreinatu zuen iaz, eta kexa ugari eragin zituen. Hamar bulego zabalduko ditu aurten, eta 126 langile jarri, iaz baino 53 gehiago.

Araban, bihartik ekainaren 27ra arteko epea dute Internet bidez egin nahi dutenek; aurrez aurre, apirilaren 25etik ekainaren 17ra arte egin ahalko da.

Nafarroan, Internet bidez egin nahi dutenak ostegunean hasi ahalko dira, ekainaren 24ra arte. Aurrez aurre, apirilaren 20tik ekainaren 24ra egin ahalko da.

OCUren arabera, erosketa-saskia 500 euro baino gehiago garestituko da urtero. Aztertutako 156 produktu baino gehiagotik % 84 garestitu dira azken urtean. Oliba eta ekilore olioak, baxera-detergente, margarina, pasta, platanoak eta izokinaren salneurriak gehien igo diren prezioak dira.

LAB sindikatuak zaintza lanak, enplegua eta aberastasuna banatzea aldarrikatuko du datorren Maiatzaren Lehenean. Manifestazioak deitu ditu Bilbon, Donostian, Gasteizen, Iruñean eta Baionan. Mobilizazioak goizean izango dira.

Greba deitu dute Arabako metalgintzan maiatzaren 18, 24 eta 26rako. ELA, CCOO, LAB, USO, CGT eta ESK sindikatuek hitzarmen “duina” eskatzen dute sektorerako.

COVID-19aren pandemiarekin, komuneko papera izan zen; eta, garraiolarien greba ikusita, badaezpada esnea erosteari eman dio jendeak, dendetako apalategiak husteraino. Irudi horiek ikusita burura zer datorkien galdetuta, antzeko analisia egin dute nekazaritza sindikatuetako ordezkariek. “Falta direnean estimatzen dira gauzak. Zer pentsatu handia eman behar liguke ia produktu guztietan mendekoak izan, eta, hala ere, bertako ekoizleak desagertzen ari direla ikusteak”, esan du Garikoitz Nazabal Gipuzkoako EHNEko presidenteak. Antzeko zerbait dio Mikel Arteaga Enbako kideak ere. “Jeneroa falta ez den bitartean, ez gara kezkatzen, berdin digu nondik datorren. Baina larritzen bagara, prezioak ere ez digu axola izaten, bestela luparekin begiratzen diogun arren”. Biek azaldu dute jendeak ohi baino gehiago erosi duelako egon dela esne falta, ez beste ezerengatik. Baina ohartarazi dute esnea ateratzen duten baserritarrak jarduera uzten ari direla, eta berehalako neurriak eskatu dituzte: “Baldintza hauetan ezin dugu iraun. Jasanezina da egoera”.

Bizi dutena azaltzeko, agonia hitza erabili du Nazabalek. “Urte asko daramatzagu dendetan esnea low cost produktu gisa saltzen; amu moduan erabili izan da; harekin irabazirik ez izanda ere, saltokiek bazekitelako beste produktu batzuekin lortuko zutela etekina”. Horri, bestelako zailtasun batzuk gehitu zaizkio azken boladan. Urte eta erdi bat egin du atzera Arteagak; haren hitzetan, 2020ko udan hasi ziren garestitzen ganaduarentzat behar izaten dituzten pentsuak. “Orduan, arrazoia izan zen burtsan zerealekin jolasten hasi zirela. Zeinen eskuetan geunden ikusita, larritzen hasi ginen gu, ez genekielako zer bilakaera izango zuen kontu hark. Animaliei jaten eman behar zaie, eta, premia dugunez, ordaintzea beste erremediorik ez zaigu geratzen guri”.

Arteagak uste du azken asteetan gertatzen ari dena, berriz, “zoroaldi hutsa” dela, “ikaragarri” ari baitzaizkie igotzen kostuak. Duela gutxi ordaindu dituen fakturetako batzuk jarri ditu adibidetzat. Nekazaritzako gasolinaren prezioa -merkeagoa izaten da, zerga txikiagoak dituelako- urtebetean hirukoiztu egin dela kontatu du. Argindarra eta eguneroko jardueran behar izaten dituzten burdina, plastiko, bilgarri eta abarrak ere %20-%30 garestitu direla dio. Pentsua izaten da abeltzainen gastu nagusietako bat: “2020an, tonako 279 euro pagatzen nuen nik erabiltzen nuen pentsua, eta orain, 369 euro. 90 behi jezten ditugu gure etxean, eta egunean 1.400 kilo jaten dituzte; beraz, eguneko ehun euro handiagoa da kostua”. Enbako kideak uste du zentzurik gabeko gauzak ari direla gertatzen. “Erregaia ekoiztea orain dela urtebete baino hiru aldiz gehiago kostatzen da, seguru? Pentsua ekoiztea ere %10 garestituko zitzaien, agian, baina %40 garestitu behar da? Kontua da eskura duenak momentua aprobetxatzen duela, espekulatzeko”.

Igoera txikiak prezioetan

Eta ordaindu beharreko fakturetan gorakada agerikoa den arren, Nazabalek nabarmendu du hazkunde hori ez dela kobratu beharreko fakturetan ere aplikatzen. “Merkatuak bere gain hartu behar luke igoera hori, eta gure produktuagatik kostatzen dena ordaindu, marjinak ere araututa; baina ez du egiten”. Gogoratu du esnea ekoizteak “kostu handia” duela: urteko 365 egunetan lan egin beharra, ordu asko, inbertsio handiak, animalien ongizateari buruzko araudi gero eta zorrotzagoa… “Eta dendara joaten zara, eta marka batzuetako ura esnea baino garestiago dago. Normalizatu egin da kate guztia ezer ez irabaztera bideratzea, baina hori ez da posible”.

Ondorioak ere igartzen direla azaldu du Nazabalek, gero eta gutxiago ari baitira sektorean. Eusko Jaurlaritzaren Garapen Ekonomikorako Sailaren datuek erakusten dute ganadua ere gutxitzen ari dela. Behi azienden kopuruari buruzko estatistikan, iaz 47.392 buru zenbatu zituzten Gipuzkoan -esnetakoak ez ezik, bestelakoak ere kontuan hartuta-, duela hogei urte baino %36 gutxiago. “Ikusten ari gara zeinen ahulak garen kanpoko produktuen aurrean; esparru guztietan, gainera. Zilegitasun osoz egiten ari diren garraiolarien greba bat nahikoa da kirioak dantzan jartzeko. Bien bitartean, ordea, bertakoa zaindu ordez, ia jarduera uzteko bidea ematen dizute”, esan du ENHEko presidenteak.

Sindikatuan, sektorean jarraitzeko motibazio urriarekin ikusten dituzte gazteak ere. Nazabalek uste du kate osoak duela ardura, baita kontsumitzaileek ere. “Elikatzea jatea baino gehiago da, eta balio eskalan oso atzean dago. Bakoitzak pentsatu behar du zertan ari den kolaboratzen”. INE Espainiako estatistika erakundeak, KPIaren datuak ematen dituenean, produktu jakin batzuen bilakaerari buruzko informazioa ere ematen du. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako estatistikei erreparatuz gero, ikusten da esnea ez dela askorik garestitu dendan. 2016an, %3,3 merkatu zen; 2017an, %1,7; 2018an, %0,3; eta 2019an eta 2020an, garestitu egin zen, %0,9 batean zein bestean. Azken datuak iazko abendukoak dira, eta igoerarik handiena hor ikusten da: urte hasieran baino %4,7 garestiago zegoen abenduan; esnekiak, berriz, %5,1 garestiago.

Arteagaren esanetan, litro esnea dendan 10 zentimo inguru igo dela kalkulatu dute. Baina adierazi du baserritarrei iritsi zaien igoera ez dela hainbestekoa izan. “Gure egoera salatzeko, aurrena 2021eko udan atera ginen kalera, egoera jasanezina zela eta merkatuko prezioa litroko hamar zentimo igo behar zela esanez. Udan, bi zentimoko igoera egin ziguten, eta abenduan, zentimo eta erdikoa. Hau da, banaketa enpresek hamar zentimo igo diote prezioa erosten duenari, eta 3,5 eman baserritarrari”. Galdetu du non geratzen den gainerako zatia. “Txoferrei galdetzen diezu, eta esaten dizute haiek ere ez dutela igoerarik izan. Baten bat ari da geratzen diruarekin, baina baserritarroi ez zaigu iristen”.

Ekoizpen kostuek izandako gorakadaren ondorioz, Arteagak esan du oraingo egoeran ezinbestekoa dela prezioak beste hainbeste eta gehiago igotzea ere. Nazabalek ere bai: “Esaten digute kontsumitzaileari bat-batean hamar zentimo igotzea astakeria dela, baina 30 urtean, aldiro-aldiro zentimo bat edo bi igo izan balituzte, marka zuriko esnea gutxienez euro batean egongo zen orain, eta jendearentzat ez zen hain arraroa izango, baina geldirik izan dituztenez prezioak…”.

Nazabalek zehaztu du esnea garestitzeak kontsumitzaileengan izango lukeen eragina urte amaieran euro batzuetakoa bakarrik izango litzatekeela. Esate baterako, egunero basokada bat edaten duen batek -litro laurden-, litroa euroan dagoen esnearen ordez euro eta hamar zentimoan dagoena erosiko balu, urte osoan bederatzi euro gehiago gastatuko lituzke. “Iseka bat da esatea prezioak ezin direla igo, are gehiago sektorearen iraupena igoera horren mende dagoenean. Aspaldi iritsi zen erabaki serio batzuk hartzeko garaia, baina orain zirt edo zart egin behar dugu, ez dago beste aukerarik. Edo ekoizleari ordaintzen zaio ordaindu behar dena, edo dirua galtzen aritzeko, uztea hobeto”.

Arteagak ere uste du oraingo baldintzetan ezin dutela jarraitu. “Badakigu datorren hilean pentsua garestiago izango dugula, bazka garestiago, argindarra garestiago… Gasolioa espero dugu ezetz, baina ez dugu espero kostuak jaisterik. Eta ezin ditugu behiak belarrarekin bakarrik eduki”. Ziurgabetasun horrekin, esne litroarentzat prezio duina zein izango litzatekeen jakitea ere zaila dela dio. “Gaur egun, gastuak ordaindu eta soldata txiki bat jaso ahal izateko, litroa, gutxien-gutxienez, 45 zentimoan saldu beharko genuke, edo, seguru asko, gehiagoan, baina 38 zentimoan ari gara saltzen”.

Ardoa da Hego Euskal Herrian kontsumitzen den adina ekoizten den elikagai bakarretakoa. Esnean eta esnekietan ere ez da burujabea; horregatik, Galiziatik, Frantziatik eta beste herrialde batzuetatik ekartzen dute. “Behar baino gutxiago egiten badugu eta gehiago saltzen bada, erraza izan behar luke egoerak ekoizleontzat, baina…”, esan du Arteagak. “Eta, gainera, ematen du baserritarrok lotsaz esan behar dugula guk ere irabaziak behar ditugula, baina inor ez da joaten lanera musu truk”, gaineratu du Nazabalek.

Protesta gisa, haragi banaketa

COVID-19aren pandemia ere aipatu dute bi sindikatuetako kideek. Funtsezko jardueratzat hartu zuten nekazaritza, baina ordutik hilabete batzuk igaro direnean, ez dute igartzen aldaketa handirik. Horregatik, Ukrainako gerrak mendekotasunen gaia lehen lerroan jarri izanak ere ez die itxaropen handirik eragin; ez dute uste jendea bertako produktuak gehiago estimatzen hasiko denik.

Gipuzkoako Batzar Nagusietan, EHNE eta Enba sindikatuetako ordezkarien agerraldia antolatzeko eskatuko du gaur EH Bilduk, esne sektorearen krisiaz hitz egin dezaten, bai eta Kaiku eta Biolurren agerraldia antolatzeko ere. Hala ere, esne sektorea bezala, haragitarako behiak dituztenak ere ez daudela askoz hobeto diote bi sindikatuek. Horregatik, protesta bat egitekoak dira gaur, elkarrekin. Donostian izango da, 11:00etatik aurrera, Haragia sutan leloarekin. Bretxa merkataritza gunearen inguruan elkartuko dira, eta haragia banatzeko asmoa dute. Baserritarrei elkarri laguntzeko eta elkar babesteko ere eskatuko diete.

Astelehenean hasiko da errenta aitorpenaren kanpaina Hego Euskal Herrian. Apirilaren 4tik aurrera onartu ahal izango dira autolikidazio proposamenak Gipuzkoan eta Bizkaian. Araban, asteartetik (apirilak 5) aurrera eta Nafarroan, hilaren 7tik aurrera.

Bilboko Portuko edukiontziekin lan egiten duten garraiolari autonomoek grebari eutsi diote. Euren zerbitzuak kontratatzen dituzten enpresekiko negoziazioak astelehen honetan berrabiatuko dituzte. Hiru euskal garraiolarien sindikatuak grebari amaiera eman zion martxoaren 30ean.

Jarduera betean da Irizarrek Adunan (Gipuzkoa) duen fabrika. Irizar eMobilityren showroom-ean bi gortina handi zabaldu dira, eta kolore askotako autobusetan beharrean ikus daitezke langileak beheko solairu erraldoian. Garikoitz Telleria (Ordizia, Gipuzkoa, 1972) Irizarreko Energia burua patxadaz hasi da plantan zer abagunetan dauden azaltzen.

Susperraldiaren urtea behar zuena ekaitz perfektu baten mende dago. Nola eragiten dio Irizarri energiaren eta lehengaien garestitzeak eta urritasunak?

Eragin zuzena eta handia dauka guretzat ere. Lehengaien krisia, prezioak eta gabezia direla eta, oraingo krisi energetikoaren aurretik iritsi zitzaigun. Urtebez ari gara sufritzen hori. Burdina, aluminioa eta kobrea oso beharrezkoak ditugu, baita bateriak egiteko nikela eta beste gai batzuk ere; zer esanik ez semieroaleak. Krisi horrek okerrera egin du, baina, jarduera ez gelditzeko gai izan gara. Egia da gauza bat: noiz edo noiz erabaki garrantzitsuren bat hartzeko zorian egon gara. Arrisku une horiek errepika daitezkeela badakigu, gainera, krisi honek luze jotzen badu.

Epe jakinetan eman beharko dituzue autobusak. Horrek ere presioa handituko du, noski?

Bai, erabat estutzen gaitu. Gure eskuetan dagoen guztia eta ez dagoena ere egiten gabiltza ibilgailuak garaiz entregatzeko. Guk ez baitugu stockeko unitaterik: dena enkarguz egiten dugu.

Inflazioa %10 inguruan dago. Osagaien garestitze hori azken produktura eraman duzue, eta autobusak garestitu?

Tamalez, ezin dugu horrelakorik egin. Kontratuan datoz baldintza jakinak, eta lehiaketa publikoetan ez dago ezer aldatzeko modurik, gainera. Egoera ez da erraza, eta bezeroengana bazoaz tarifa garestitu behar duzula esatera, esango dizu berak ere ezin duela garestitu autobus txartela.

Irizar kooperatiba bat izateak lagundu du jarduerari eusten?

Bai, Irizar kooperatiba izateak laguntzen du, baina baita kudeaketa eta komunikazio eredu zehatz batek ere. Antolakuntza horizontala izateak laguntzen digu arazoei hobeto erantzuten.

Bi urte joan dira pandemia betean. Nola pasatu du olatu hori Irizar eMobilityk?

Urte zailak izan dira, baina eMobilityn ez dugu eragin hain handia izan. Elektromugikortasuna hastapenean dago, eta deskarbonizazioa ez du hainbeste baldintzatu pandemiak. Autobus elektrikoen iraultzari eutsi egin zaio eta eskaerak ugaldu egin dira. Mugikortasuna hiri barrukotik hasita berreskuratu da, eta horrek lagundu egin gaitu Adunan.

Autobus elektrikoen eskaerak handitu egin zaizkizue; merkatu horretan lortutako posizio onari etekina ateratzen ari zaretelako orain?

Guk, egia da, aurreikusi genuen elektromugikortasunean egongo zela hazkunde handi bat, eta prestatu ginen horretarako. Lehenengoetakoak izan gara Europan zero igorpeneko autobusak ekoizten, eta gure neurria hazi da merkatuan izan dugun hazkundearekin batera. Orain, Europako funtsen harira, litekeena da eskaeren oldebat iristea, eta horretarako prest gaude.

Energiaren krisiak elektromugikortasuna azkartu edo moteldu egingo du?

Zaila da aurreikustea. Egoera oso aldakorra da. Ez dago harrituko gaituen agertokirik, orain. Estrategia sendo baten oinarriak ukituko ote dituen honek? Ez dakigu, baina ez dirudi, 2030erako lortu beharko baikenuke Europan zero igorpeneko mugikortasunerako jauzia.

Irizar goiz iritsi da elektromugikortasunera, baina baditu jada lehiakide batzuk, ezta?

Bai, Europan badira zazpi-hamar bat autobus elektrikoak egiten, eta haiekin lehiatu behar dugu. Badira Belgikan, Frantzian, Portugalen, Herbehereetan, Alemanian, Suitzan, Italian, Poloniaren eta Beasainen erdibidean beste bat…

Eta, hala ere, ehunka ibilgailu egiten ari zarete. Adunako fabrika handitu beharko duzue?

Epe ertainera, espero genuen eskaintza bolumenari erantzuteko gai da. Merkatua hazten den heinean, barne hazkunde bati esker, Irizar eMobilitity gai izango da ekoizpen jakin bat bermatzeko.

Enplegua handitu duzue azken urteotan?

Bai, hazkunde handia izaten ari da lantaldea. Jadanik 275 gara, eta laster 300era iritsiko gara.

Irizar taldean eMobility gero eta pisu handiagoa izaten ari da orduan?

Bai, horrela da, eta etorkizunean erreferentzia are argiagoa izango da, baina ezin dugu ahaztu start-up bat garela oraindik ere.

Kamioien merkatuan ere ari zarete unitate batzuk sailean egiten. Kontratu berririk egongo da laster?

Bai. Europako funtsen harira, lehiaketa batzuk badira martxan, Espainian eta Frantzian, eta baikorrak gara. Bartzelonatik beste bi kamioi eskatuko dizkigutela uste dugu, eta beste lehiaketa batzuetan irabaziko dugula ere aurreikusi dugu.

Zaborra jasotzeko kamioiez ari zara?

Bai, gehienbat. Espainiatik, Frantziatik, Suitzatik eta Alemaniatik hel daitezke eskaerak.