Tapiak gardentasuna eta langileei informazioa transmititzeko eskatu dio Siemensi. Siemensek adierazi dio Eusko Jaurlaritzari langileak ez direla arazoa, eta Eusko Jaurlaritza “egoera hobetzen laguntzeko eta lan egiteko” prest agertu da.

Errekaldeko saihesbidearen proiektua aztertzen hasi dira. Bilboko auzoan, A-8 autobiaren zubibidea eraitsi ahal izateko beharrezko azpiegitura da. Proiektu “konplexua” da, eta amaitzeko bederatzi urte eta erdi inguru beharko dituzte.

Abiadura Handiko Trena (AHT) Iruñarekin lotzeko bidea zehazteko bilera iragarri du “uda baino lehen” Raquel Sanchez Espainiako Garraiio, Mugikortasun eta Hiri Agendako ministroak.

Lehendakariak bizkortasun handiagoa eskatu du Europako Funtsen gauzatzean. Urkulluren ustez, premiazkoa da funtsak “Euskadiko ekoizpen-sarera arin eta etengabe heltzea, eta oso modu berezian, garrantzitsua da enpresa txiki eta ertainek funts horietara sarbidea izatea”.

Asteak daramatza Europako Batasunak Errusiaren aurkako seigarren zigor sorta negoziatzen, eta aste horietan guztietan ez du gainditu hasierako oztopoa: Hungariak ezetz dio, eta, hura gabe, ezin da zigorrik ezarri, aho batez onartu behar baitira. «Egun gutxiren buruan» akordioa egon zitekeela esan zuen astelehenean Robert Habeck Alemaniako Ekonomia ministroak, eta horrek atzo arloko arduradunek egindako bilerari buruzko espektatibak handitu zituen. Baina itxaropenak berehala birrindu ditu Viktor Orban Hungariako lehen ministroak, Bruselara bidalitako gutunean eskatu baitu gaia ez aipatzea datorren asteko Europar Kontseiluan, alferrikakoa izango delako.

«Adostasunik ez dagoenez, kontrako ondorioa izan dezake. Geure barne desadostasunak nabarmenduko lituzke, desberdintasunak konpontzeko benetako aukera eskaini gabe. Hortaz, proposatu dut gaia ez jorratzea hurrengo Europar Kontseiluan», dio Orbanek Charles Michel Europar Kontseiluko presidenteari igorritako eskutitzak. Ursula Von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak onartu du auzia ez dela konponduko heldu den astean, haren esanetan, «arazo teknikoak» ari direlako eztabaidatzen.

2.000 milioi euro

Hungariak ez ezik, Europa erdialdeko beste herrialde batzuek ere eragozpenak jarri dizkiote Errusiako petrolioaren bahiturari. Itsasorik gabeko herrialdeak dira, eta Sobietar Batasunaren garaian eraikitako Druzhba petroliobidetik hornitzen dira. Hau da, Errusiako petrolioaren mendekotasun erabatekoa dute, eta horregatik eskatu izan dute enbargoa soilik ezartzea itsasontziz iristen den urre beltzari, eta petroliobideetatik iristen dena salbuestea.

Proposamen horrekin ez daude ados herrialde gehienak, Errusiaren gerrarako gastua finantzatzen laguntzea dakarrelako. Horregatik, Europako Batzordeak beste aukera bat jarri du mahai gainean. Joan den astean aurkeztutako RepowerEU planean 2.000 milioi euro baztertu ditu, horiekin eraikitzeko azpiegitura petrolioa EBko portuetatik Hungariara eta itsasorik gabeko beste herrialdeetara heltzeko.

Diru hori ez dela nahikoa esan du Hungariako Gobernuak. Peter Szijjarto Atzerri ministroak aipatu du hamabost eta hemezortzi milioi euro artean beharko lituzketela. Petroliobide berriak eraikitzeko ez ezik, dirua behar du Hungariako findegiak Errusiakoa ez den petroliora egokitzeko ere, petrolioak desberdinak baitira jatorriaren arabera.

Orbanek, bere aldetik, ohartarazi du Bruselak eskainitako dirua ez litzatekeela nahiko goiz iritsiko eta Hungariak «arazo serioak»izango lituzkeela Errusiako petroliorik gabe. Gainera, ez dago ados Bruselak dirua banatzeko hautatu duen sistemarekin: RFF Suspertze eta Erresilientzia Funtsetik banatu nahi du dirua, eta Hungariak ezin du horretatik ezer jaso, ez duelako oraindik derrigorrezkoa den plana hitzartu Bruselarekin.

Enbargoaren datuak ere jokoan daude. Herrialde batzuek dagoeneko utzi diote Errusiako petrolioa erosteari, baina enbargo ofiziala 2023aren hasierarako utzi nahi du EBk. Bruselak eskaini die Hungariari eta Eslovakiari 2024. urtera arte itxarotea, eta 2024ko uztailera arte Txekiako Errepublikari.

Petrolioari buruz ados jartzea zein zaila den ikusita, estatu kide batzuek proposatu dute atal hori zigor sortatik ateratzea, eta beste neurri batzuk indarrean jartzea. Horien artean daude banku gehiago ateratzea Swift ordainketa sistematik, Errusiako eliteetako kide gehiago sartzea zigortuen zerrendan, eta zigortuei EBn higiezinak erostea debekatzea.

Berreraikitzearen kostua

Atzoko bilera ez zuen esku hutsik amaitu Europar Kontseiluak, onartu egin baitzuen Ukrainako produktuek gutxienez beste urtebetez ez ordaintzea muga zergarik EBn.

Eta beste gai bat mahai gainean jarri zuten: nork ordainduko duen Ukrainaren berreraikitzea. Lituaniak, Letoniak, Estoniak eta Eslovakiak proposatu zuten Errusiari izoztutako ondasunak erabiltzea horretarako —30.000 milioi euro, orain arte—. Errusiako banku zentralak EBn eta haren aliatuetan zituen erreserbak (300.000 milioi dolar) ere horretarako erabili nahi dituzte lau estatu kide horiek. Azken hori zaila dela erantzun die Europako Batzordeak, banku zentralen erreserbek beste izaera bat dutelako.

Mendebaldearekin luzarorako etsaituta, ekialdera begira jarri da Errusia. Europak erosi nahi ez dion petrolioa Txinarako eta Indiarako bidea aurkitzen ari da azken asteetan. Merkeago erosten dute, gainera, erosle gutxiago izanik, Brent upelarekiko deskontuarekin saltzen ari baita.

Historikoki, Europa erdialdea eta mendebaldea izan dira Errusiako petrolioaren eta hark findutako petrolio produktuen bezero nagusiak. Energia merkatuari buruz BPk urtero argitaratzen duen txostenaren arabera, 2020an Europako gainontzeko herrialdeek Errusiako petrolioaren %53 erosi zuten, %70 gordinik eta %30 tratatuta.

Petrolio horren zati garrantzitsuena itsasontzi erraldoietan iristen da Europako portuetara. Bilbokoak ere jaso izan ditu, baina aurrerantzean ez, Petronorrek erabaki baitu beste hornitzaile batzuk bilatzea Errusiatik zetorkion zatia (%20tik gora) betetzeko. Erabaki bera hartu dute, beren kabuz, Mendebaldeko konpainia askok, Errusiako petrolioa erosteak beren irudiari kalte egiten dielako, eta kargamentuentzat aseguruak lortzea zailtzen ari zelako.

Itsasontziz ez ezik, lur azpitik ere iristen da Errusiako petrolioa Europara, Druzhba petroliobidetik (adiskidetasuna, errusieraz). 1960ko hamarkadaren hasieran eraiki zuen Sobietar Batasunak, bere orbitako herrialdeak hornitzeko. Munduko petroliobiderik luzeena da, eta Uraleko petrolioa Europa ekialdera eta erdialdera garraiatzen ditu. Adar bat Baltikora doa, bestea Alemaniara eta Poloniara, eta hegoaldekoak Eslovakia, Txekiako Errepublika, Hungaria, eta Ukraina hornitzen ditu.

Hain zuzen ere, petroliobide horren amaieran dagoen findegi batek agerian uzten du EBko herrialde batzuek Errusiako hidrokarburoen mendeko direla. Alemaniako Schwedt hiriko PCK findegi erraldoia dago, Berlin, Alemaniako Baltikoa eta Poloniako mendebaldea ere erregaiez hornitzen dituena. Errusiako Rosneft konpainiarena da, eta sulfuro handiko petrolioko hamabi milioi tona petrolio gordin fintzen ditu urtero. Harentzako beste aukera batzuen bila dabil Alemaniako Gobernua, baina aitortu du zaila dela.

Antzeko arazoa du Italiak ere. Augustako (Sizilia) ISAB findegia Lukoil Errusiako enpresarena da, eta haren beharrak asebetetzeko Italiak handitu egin ditu hango inportazioak. Maiatzean, egunero 450.000 upel iritsi dira Errusiatik, otsailean gerra hasi aurretik baino hiru aldiz gehiago, eta kopururik handiena 2013az geroztik. ISABera joan da petrolioaren bi heren, findegi horrek ez duelako beste inon hornitu. Lukoil ez dago EBk zigortutako enpresen artean, baina Mendebaldeko bankuek jada ez diote mailegurik ematen, eta horiek gabe ezin du petrolioa beste inon erosi. Gerraren aurretik, ISABen petrolioaren %30 baizik ez zen Errusiakoa, eta %100 da orain, Lukoilek Errusiako bere putzuetatik ekartzen duelako guztia.

Errusiaren petrolioaren enbargoa ezartzeak findegia ixtea lekarkeela ohartarazi dute sindikatuek eta Siziliako agintari politikoek, eta kalte ekonomikoa oso handia izango litzatekeela. ISAB eskualdeko enplegatzailerik handiena da, eta haren inguruan industria sare bat dago Augusta inguruan.

AEBak ere bezero ona izan dira Errusiarentzat: petrolioaren %7 erosi zion, findutako produktuak batik bat. Iturri hori ixtea erabaki zuen Joe Bidenen gobernuak Ukrainaren inbasioa hasi eta gutxira, eta duela urte batzuk itxitako beste bat irekitzea, Venezuelarena.

Bezero onak

Txinaren aldetik, ordea, arrisku txikia du Errusiak. 2020an, 86,4 milioi tona petrolio saldu zizkion Txinari, bere esportazioen %22. Kopuru hori asko handituko da aurten, Txinako petrolio konpainiak betetzen ari baitira Mendebaldekoek utzitako lekua. Reutersen datuen arabera, 2021ean, egunero 800.000 petrolio upel iritsi ziren maiatzean Errusiatik irtendako petroliontzietatik; maiatzean, 1,1 milioi izango dira. Petroliobideetatik beste 800.000 upel iristen dira egunero. Guztira, bi milioi upel, Txinaren beharraren %15.

Baina are deigarriagoa da Indiarena. 2020an lau milioi tona petrolio eta eratorri inportatu zituen Indiak Errusiatik, azken horren esportazioen %1,1 eskas bat. Aurten askoz gehiago izango dela erakusten dute apirileko datuek. Apirilean egunean 674.000 upel erosi zituen, martxoan halako bi baino gehiago.

MUNICH. Siemens Energyk zuzendaritza postuetatik hasiko du bere berregituratze plana. Siemens Gamesa euskal adarra osorik erosteko asmoen berri eman eta bi egunera egin du iragarpena Christian Bruch kontseilari ordezkariak. Multinazionalaren egitura aldatuko da, eta hiru taldetan banatuko dira taldeko enpresak: gas zerbitzuak, sare teknologiak eta industriaren transformazioa. Egungo zuzendaritzetan dauden hiru lanpostuetatik bat kenduko du. Berregituratzeak konpainia osoari eragingo dio, eta 350 milioi euro aurreztuko ditu urtero. Neurriak euskal adarreko zenbat langileri eragingo dien zehaztu gabe dago oraindik. Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapenerako Sailak bilera bat eskatu dio Siemensen zuzendaritzari. Langile batzordearekin ere harremanetan jarri da, haien kezkak entzuteko.

Espainiako Gobernuak 44.787 lanpostuko lan eskaintza publikoa onartu du. Eskaintza horiek aurtengo abendua baino lehen deitu beharko dira, prozesuak eta esleitutako plazak 2024ko abenduaren 31 baino lehen amaituta egon daitezen.

Siemens Energyko ordezkariak Eusko Jaurlaritzarekin bilduko dira Gamesaren inguruko asmoen berri emateko. Ekonomiaren Garapena, Jasangarritasuna eta Ingurumen Sailak hitzordua “lehenbailehen” egitea nahiko luke.

Siemens Energyk jakinarazi du irailean aurkeztuko duela Siemens Gamesa osorik bereganatzeko eskaintza publikoa eta azaroan egingo dutela konpainia filiala burtsatik kanpo uzteko akziodunen batzar nagusia.