Alemaniako ekonomiaren bilakaerak Euskadin izango duen eragina “saihestezina” dela uste du Tapiak. Hala ere, “Alemaniako enpresa handiek hazkunde-aurreikuspenei eusten diete eta Euskadiko ekoizpen-planten aldeko apustua egiten dute”.

Enpresako zuzendaritzak seigarren gau batean lan egiteko eskakizuna kentzea onartu du; horixe zen sindikatu guztiek errefusatzen zuten puntuetako bat. Hori dela eta, datorren asteartean ekingo zaio berriro hitzarmen kolektiboaren negoziazioari.

Greba Gasteizko Mercedesen: 2022ko uztailaren 8an asteko hirugarren greba da, azken hiru asteotako seigarrena. Aurreko egunean, Zuzendaritzak esan dio Enpresa Batzordeari negoziazioa bertan behera izango dela lanuzteek ekoizpena gelditzen duten bitartean.

Garbiñe Aranburu LAB sindikatuko idazkari nagusiak Mercedeseko langileen irmotasuna goratu du, eta nabarmendu ez dutela ontzat ematen patronalak eta erakunde publikoak zabaltzen ari diren «moderazio» mezua. Alde horretatik, eta, negoziazioari begira, LABen jarrera zehaztu du: batetik, ez du onartuko KPItik beherako soldata eguneratzerik; eta, bestetik, ez ditu onartuko malgutasun neurriak. Era berean, gogor kritikatu du Eusko Jaurlaritza negoziazioan izaten ari den rola: «Urkullurentzat, langileak plusbalia lortzeko erabil daitezkeen merkantzia hutsa baino ez dira».

Sindikatuen eta enpresaren arteko harremanak asko tenkatu dira azken egunetan, eta Aranbururen iritziz, zuzendaritza egiten ari den «xantaiaren» ondorioetako bat da. Xantaia horren eredu, jarritako baldintzak aletu ditu: «Malgutasuna areagotzea ez da modernizatzea, prekarizatzea baizik. Kontziliazioa zaildu egiten dute, eta, arlo horretan, Mercedes bezalako enpresa batek eredu izan beharko luke».

Beste desadostasun handia soldaten eguneratzea da. Zabaldu denez, zuzendaritzak %5eko eguneratzea eskaini du. LABek, baina, ez du onartuko KPItik beherako eskaintzarik: «Erosmen ahalmena gal dezagun presio egiten digute, eta ez dugu onartuko». Alde horretatik, erakunde publikoek artekari lana egin beharko lukeela uste du Aranburuk, baina Jaurlaritza enpresarekin «argi eta garbi» lerrokatu dela salatu du: «Patronalaren aldeko mezua zabaltzen ari da, baina hori ez da gauza berria».

Mercedeseko lan gatazka puri-purian dago, eta azken ikasturtean LAB murgilduta egon zen 168 «borroketako» bat da. Aranburuk ekintza sindikalaren txostenaren aurkezpenean eman ditu azalpen horiek. Borroka ugari izan dira, 2018-2019ko ikasturtean baino 41 gehiago, eta hurrengo urtean are gehiago izango direla uste dute, «errealitate ekonomikoa aldatzen ez bada behintzat».

Gatazka horietatik 94tan greba deialdiak egon ziren, eta %25etan lortu zen akordioa. «Kopuru txikia da, gero eta gehiago kostatzen zaigu akordioak lortzea; batez ere, sektore feminizatuetan. Gatazka horiek politizatu behar dira, generoaren araberako lan banaketa auzi politikoa baita». Borroken %28 izan dira sektore feminizitauetan, eta hor sartuko lirateke, esaterako, zahar etxeetako langileenak, Bizkaiko garbitzaileenak eta merkataritzakoenak.

Aurrera begira jarrita, eta udazken beroaren esperoan, LABen ustez garrantzitsua da sindikatuen arteko akordioa sustatzea. Horretarako «interes korporatiboak» alboratu behar direla nabarmendu du: «Estrategia ezberdinak ditugu, baina bat egite puntuak bilatu behar ditugu». Metalgintzako gatazketan, esaterako, lau sindikatuz osaturiko plataforma bateratuak daude.

Maria Jesus Montero Ogasun ministroak adierazi du datozen hiru hilabeteetan eskatu ahal izango dela laguntza hori eta irailetik aurrera hasiko dela ordaintzen. Ukrainaren inbasioak eragindako ondorio ekonomikoa arintzeko azken neurri-sortaren parte da txeke hori.

Bioman antxoaren kanpaina zientifikoa 2022: antxoaren egoera ona da Bizkaiko Golkoan. AZTI zentro teknologikoak eta Eusko Jaurlaritzak Bioman kanpaina zientifikoaren behin-behineko emaitzak aurkeztu dituzte. Hain zuzen, aurten, 230.000 tona antxoa heldu inguruko biomasa kalkulatu dute.

Gasteizko Mercedesen zuzendaritzak negoziazioak eten ditu lanuzteek dirauten artean. Hala jakinarazi diete konpainiaren arduradunek gaur, 2022ko uztailaren 7an, enpresa batzordeko kideei.

Neguaren hasieran energia falta daitekeela dioten iragarpenei aurre hartu nahi die Frantziako Gobernuak ere. Gaur aurkeztuko duen erosteko ahalmenaren aldeko lege proposamenean energia hornidura bermatzeko zenbait neurri azalduko dira, hala nola gasa erretzen duten zentralak bere gain hartzea eta ikatza erretzen zuen Saint Avold berriro irekitzea. Herritarrei zuzen-zuzenean eragiten dieten beste zenbait neurri ere joango dira; besteak beste, ehun euroren laguntza zuzena baliabide apaleko familiei —gehi 50 euro seme-alaba bakoitzeko— eta gizarte laguntzen emendatze bat.

Ukrainako gerrak areagotu egin du krisi energetikoa, eta negua kezka handiz ikusten ari dira mundu osoko gobernuak, gasaren eskaria handitzen bada denentzat nahikoa izango ez delakoan. Alemania energia larrialdirako planaren bigarren mailan dago jada, eta, hirugarrena dekretatuz gero, Berlingo gobernuak eskubidea izango du gasa errazionatzeko.

Ikatzaren beste aukera

Hain urrun ez doa Elisabeth Borne Frantziako lehen ministroa. Batetik, Frantzian gas eskaria Alemanian baino txikiagoa da, eta, gainera, erreserba biltegiak beteago ditu, besteak beste azken asteetan Bilbora itsasontziz modu likidoan iritsi eta han berriro gas egindakoaren zati bat bereganatzen ari delako.

Baina Alemaniak ez duen arazo bat dauka, eta handia: energia nuklearrak sortzen du Frantzian argindar gehien, baina erreaktoreen erdiak geratuak ditu, geldialdi teknikoei arazo tekniko ugari gehitu zaizkielako.

Les Échos egunkariak aurreratu duenez, testuaren zati batek Energia Subiranotasuna du izena, eta horretan agertzen da Energia ministroak eskumena izango duela ziklo konbinatuko zentralak bere kontrolpean hartzeko. Horrela bermatu nahi du zentralak itzaltzea gas nahikorik ez dagoenean, eta ekoizpena mugatzea gasa errazionatzeko. Halaber, gobernuak gas biltegiak betetzera behar ditzake haien jabeak, Storengy eta Terega.

Gainera, Parisek atea ireki du martxoaren 31n itxitako zentral termiko bat berriro irekitzeko, Saint-Avolden (Mosella), baldin eta argindar beharra izango balu. Itxita egongo dira aurrerantzean ere Le Havreko (Normandia) eta Gardanne-Meyreuileko (Proventza) zentralak, eta irekita, berriz, Cordemaiskoak (Loirerria) —beranduenik 2026an ixteko asmoa dago—.

Sariak eta hitzarmenak

Erosteko ahalmenari dagokionez, neurri nagusietako bat izango da gizarte laguntza gehienak handitzea. Le Monde-ren arabera, uztailaren 1eko atzerako eraginez, %4 emendatuko dira oinarrizko pentsioak, baita ezintasun pentsioak, gaixo baimenek eragindakoak, eta RSA gutxieneko errenta eta familia laguntzak ere.

Alokairuen garestitzeari muga bat jarri nahi dio Borneren gobernuak, %3,5ekoa, eta maila horretan handituko dira APL ostaturako sariak ere.

Lan hitzarmen batzuetan ere eskua sartu nahi du gobernuak. Izan ere, batzuek ez dute kontuan hartu Smic gutxieneko laguntzaren emendatzea, eta azken horren behetik daude haietan gutxieneko sariak. Eguneratu ez diren hitzarmenak —120 inguru— batzeko eskubidea emango dio gobernuak bere buruari.

Apirilaren 1az geroztik Frantziako Gobernuak erregai litroan egiten duen hemezortzi zentimoren deskontua ere luzatuko dute. Haren eragina jada desagertu da: martxoan, ezantza litroa 1,936 euroan saltzen zen Ipar Euskal Herriko gasolindegietan, eta ekainean, berriz, 2,083an. Gasolioa 2,032tik 2,098ra igaro da.

«Erabaki dugu elkarrizketarako eta lankidetzarako bide horri eustea, konpainiarentzat eta gure herriarentzat positiboa den inbertsio hori sustatzeko». Iñiko Urkullu lehendakariak atzo eginiko adierazpenak dira, Stuttgarten (Alemania) Mercedes-Benzeko zuzendaritzarekin elkartu ostean. Multinazionalak 1.200 milioi euro inbertitu nahi ditu Gasteizko lantegian, auto elektrikoak ekoizteko bidea emango lukeena.

Hala, Eusko Jaurlaritzako ordezkariek industriari zein autogintzari «bulkada»bat emateko asmoa erakutsi zieten Stuttgartekoei, «euskal ekonomiarentzat oinarrizkoak direlako». Aurrera begira, «dialogoa» mantentzea adostu zuten bi aldeek, etorkizuneko proiektuak eta inbertsioak bermatze aldera. Lehendakariaz gain, Arantxa Tapia Ekonomia Garapenerako sailburua eta Emilio Titos Mercedesen Gasteizko fabrikako zuzendaria ere izan ziren bileran.

Tapia Siemens Energyren arduradunekin bilduko da ostiral honetan, Alemanian. Ekonomia Garapenerako sailburua Christian Bruch Siemens Energy konpainiako zuzendariarekin bilduko da.