Bilboko Udaltzaingoak hamasei lagun atxilotu ditu Aste Nagusiko azken gauean. Jakinarazi dutenez, bost indarkeria matxistagatik atxiki dituzte, bi drogen trafikoagatik, zazpi lapurretan aritzeagatik, bat lesioengatik eta azkena erreklamazio judizial batengatik. Hortaz gain, bi ertzainek itsasadarrera erori den emakume bat erreskatatu behar izan dute gaur goizeko 9:00etan. Suhiltzaileen txalupa batera igo dute, eta Basurtuko Ospitalera bidali.

Estropada bikain batez gozatzeko osagai guztiak bildu ditu Ondarroako Banderak, eta azken urteetan ohikoa izaten ari den moduan ustekabe itzela emanda gailendu da traineru irabazlea. Ipar-mendebaldeko haizeak indarra hartu du egunak aurrera egin ahala, eta hondoko itsasoak bi metro inguruko olatuak eragin ditu, ligan orain arte ikusi ez dena. Baldintza onenak bigarren txandako ontziek izan dituzte, eta Getariak egin duen lan onak garaipenera eraman du. Ohorezko txanda hasterako, nabarmen petraldu da eguraldia, eta ez dira aurkari izan Esperantza traineruarentzako. Asteburua asteazkeneko Kontxako Banderaren sailkatze estropadarengatik erabat baldintzatuta egon arren, talde guztiak saiatu dira onenean aritzen, baina meteorologia kontra izan dute. Kaiku izan da hasieratik ia amaieraraino estropada buruan izan dena lehen txandan, baina amaieran saioa zapuztu dio Cabok. Laugarren luzean parekatu dira bi ontziak, baina galiziarrak abiada handiagoan zetozen, eta Bizkaitarra-k ez du behar bezainbeste indar atera azken txanpan. Segundo bat baino gutxiagogatik gailendu da Cabo. San Pedrok nahi baino arazo gehiago izan ditu, baina estropada duina osatu du, alde gutxian Bueu gaindituz. Lehenengo txandakoekin alderatuta, bigarren txandakoek nabarmen azkarrago egin dute irteera, eta lehen ontziek markatutako denborak oso atzean utzi dituzte lehen luzean. Adierazgarria izan da Ondarroaren eskifaia: entrenatzaile batzuek Kontxari begira freskotasuna nahi izan duten moduan, Iñaki Errastik, aldiz, taldeko beteranoak lerrokatu ditu etxeko estropadan ezustea emateko, eta buruan izan da denbora luzez. Lan erdiak eginda, gehienez bost segundoren barruan aritu dira Orio, Getaria, eta Ondarroa, ahalegin betean nork branka sartzeko lehian. Pixkanaka hurbiltzen hasi dira hirurak, Isuntzak atzetik jarraitzen zuen bitartean, eta azken luzean erabaki da guztia. Bihar etxean arituko den ontziak eman du onena, eta ireki duen tartea mantentzen jakin du luze osoan. Getariaren ondoren, Orio sartu da helmugara, lau segundora, eta hirugarren Ondarroa, hamar segundora. Azkena Isuntza izan da, lanak bukatzeko 36 segundo gehiago behar izan dituenak. Naturaren kapritxoa Bigarren txanda amaitu orduko, itsasoa tankera txarra hartuz joan da, eta iluntasunak estali du Ondarroako estropada eremua. Txandak hasiera emateko zailtasunak izan ditu, kanpoko balizak batzuetan ikusi ez baitziren egiten. Getariak urduri jarraitzen zuen epaileen erabakia, bere mesedeetarako estropada ahal bezain laster hastea baitzen erabakirik onena. Hasiera besterik ez zen arren, Getariak nabarmen hobetzen zituen ohorezko txandako ontzi guztien denborak. Itxarotea besterik ez zen geratzen Ondarroako estropadan hamaikagarren ezustea bizitzeko; izan ere, saioko denborarik makalenak ari ziren egiten ohorezko txandako traineruak. Hondarribia ari zen sufritzen gehien, Urdaibai estropada buruan mantentzen zen bitartean. Barrurantz etortzeko arazo gutxiago izan dituzte traineruek, baina, beste behin, Getariak egindako denboratik urrun jarraitzen zuten. Urdaibaik nagusitasun handiz menperatu du txanda, baina ez zegoen zalantza izpirik garaipena erabakita zegoela getariarren alde. Zierbenarekin eta Donostiarrarekin hamabost segundoko tartean amaitu ditu lanak Bou Bizkaia-k, eta Hondarribia oso atzetik sartu da. Esperantza traineruari luze egin zaio itxaronaldia, baina eztanda egin du Urdaibaik helmuga hartu orduko. Bihar etxean arituko dira, eta Ondarroan lortutako bandera harrotasunez erakusteko parada izango dute. TKE ligan lortu duten lehen bandera nekez ahaztuko du Ion Larrañagaren kuadrillak.

Aulkitik sartu da gaur Takefusa Kubo, eta gol itzel batekin erabaki du erabat parekatua zegoen partida. Asko kostatu zaio Realari erasoan eraginkorra izatea, eta defentsan gogotik sufritu du jokaldi batzuetan, baina konstantzia ez du galdu, eta azken txanpan jaso ditu fruituak. Ehuneko ehunera egon ez arren, lehiakorra dela berretsi du Realak, eta denboraldiko lehen garaipena eskuratu du Espanyolen etxean. Defentsan finkatzeko denbora gehiegi pasatu du Realak, eta partidako lehen aukerak izan ditu etxeko taldeak. Espanyolek Remiroren atea hartu du jomugan eta Puadoren jaurtiketa batekin eman du lehen abisua. Espanyolek erabat erasokor hasi du norgehiagoka, baina partidak aurrera egin ahala Realak ohiko zurruntasuna hartu du. Berdegunean sentsazioak orekatu direnean, norgehiagokak erritmo motelagoa erakutsi du, nahiz eta arrisku egoera batzuk sortu diren. Sergio Gomezek urrutiko jaurtiketa bat izan da jokaldirik esanguratsuena. Bi taldeetako batek ere ez du abagune argirik izan lehen 45 minutuetan. Bigarren zatian, Reala partidaren gidoia aldatzeko prest agertu da eta jokalari gehiagorekin iritsi da erasoan. Brais Mendezek gertu izan du gola 47. minutuan, Sergio Gomezek erdiratu ostean. Dena den, katalanek 55. minutuan izan dute erantzuna, txuri-urdinen defentsa desorekatu batean. Bere aukerarik onena Veliz argentinarraren eskutik etorri da eta, jokaldi berean, Aritze Elustondok 1-0koa salbatu du. Etxeko taldeak espekulatzeari utzi dio, eta arrisku gehiagorekin hurbildu dira Remiroren atera. Ezkerkada geldiezina Sentsazioak Espanyolen alde zeuden, baina Kubok gidoi guztiak hautsi du. Japoniarrak bere talentu guztia atera du 80. minutuan 0-1ekoa sinatzeko. Jokalari japoniarrak ordezkoen aulkian hasi du norgehiagoka, eta bere burua aldarrikatu du eskuadrara bidali duen ezkerkada geldiezin batekin. Realaren golak aulkia mugitzera behartu du etxeko entrenatzailea, baina ez du etekinik lortu. Puadoren txilena batek beldurra sartu die txuri-urdinei, eta azken minutuan korner batean atezainak errematea egin du. Hala ere markagailua ez da mugitu. Talde donostiarrak ordaina jaso du Rayoren aurka galdu ostean (1-2), eta arnasa emango dion garaipena eskuratu du Bartzelonan.

Athleticek galdu egin du Bartzelonaren aurka Montjuiceko estadio olinpikoan jokatutako partida. 2001etik ez du lortu Bizkaiko taldeak Bartzelonaren etxean irabaztea. Gaur, talde katalana nagusi izan da une oro. 24. minutuan aurreratu dira Lamine Yamalen gol bati esker. Eta, Ernesto Valverderenek penaltiz berdintzea lortu badute ere, bigarren zatian etxekoek ez diete aukerarik eman. Robert Lewandowskik sartu du Bartzelonaren bigarren gola, eta hala amaitu da partida: 2-1. Lehen minutuetan ez dute gol aukerarik izan ez talde batek eta ez besteak. Behin lehen ordu laurdena igarota, ordea, jokaldi arriskutsuak egin ditu Hansi Flicken taldeak. Aukerarik garbiena Raphinak izan du, baina Padillak bikain geratu du. Jarraian, Athleticen kontraerasoa iritsi da. Nico Williamsek izan du Athleticen lehen gola sartzeko aukera, baina jaurtiketa desbideratu du Koundek. Harmailetatik egin dizkioten txistuak gorabehera, bete-betean jokatu du partida Williamsek. Izan ere, Bartzelonak Athleticeko jokalari fitxatzeko nahia adierazi zuen, baina, azkenean, ez dute akordiorik lortu. Bi taldeen lehen bi aukera garbien ostean iritsi da norgehiagokako lehen gola, 24. minutuan. Pedrik falta atera du, eta Padillak geratu, baina Lamine Yamali iritsi zaio baloia, areaz kanpotik egin du jaurtiketa, baloiak Lekue jo du eta sareetara joan da. 1-0ekoaren ostean, Athletic erasora pasatu da. Jokaldi horietako batean, 42. minutuan, Berenguerri hanka zapaldu dio Cubarsik area barruan. Hasieran, epaileak ez du ezer ere adierazi, baina Athleticek penaltia eskatu du. VARa begiratu ostean, epaileek arrazoia eman diete. Oihan Sancetek jaurti du, eta baita gola sartu ere. Horrela iritsi dira atsedenaldira, berdinduta. Bigarren zatia hastearekin batera, etxekoak beren jokoa egiten hasi dira, eta nagusi izan da Bartzelona. Aukera asko sortu dituzte, eta etengabe iritsi dira Athleticen areara. Lewandowskik aukera garbia eduki du 56. minutuan. Raphinak bikain atera du falta bat, eta ate parean buruz errematatu du aurrelari poloniarrak, baina goiko langa jo du. Pare bat minutu geroago Valverderen taldeak erantzun du, Sancetek areaz kanpotik jaurti du, eta ozta-ozta atera du baloia Ter Stegenek. Jarraian, Valverdek aldaketa bikoitza egin du: Vesga aldatu du Jauregizarrekin, eta Unai Gomez sartu da Sanceten ordez. Gaur egin duenarekin Iruñekoak, bi partidatan bi gol daramatza. Bartzelonak agintzen jarraitu du, eta bistakoa zen Padillaren atea arriskuan zegoela. 75. minutuan iritsi da etxekoen bigarrena. Aukera garbiak eduki ostean, Lewandowskik lortu du baloia sareetara bidaltzea. Raphinak erein du gola. Pase bikaina egin dio Pedriri, honek baloia gurutzatu du, eta Athleticeko atezaina baloia kanporatzen saiatu denean, poloniarraren oinetara iritsi da. Lewandowskik ez du huts egin, eta Bartzelonak aurrea hartu dio Athletici. Aukera gutxi Athleticek Hortik aurrera Athleticek ez du aukera askorik sortu. Bartzelonak bere jokoa egiten jarraitu du, eta defentsa indartu dute. Azkenean, 2-1 amaitu da partida. Lamine Yamal izan da partidako jokalaririk onena. Haren golak eta Raphinak ereindako jokaldiek eman diote garaipena etxeko taldeari. Bestetik, Padilla Athleticen atean sendo aritu den arren, ez da nahikoa izan Bartzelonaren nagusitasunari aurre egiteko. Valverderen taldeak, lehen jardunaldian, San Mamesen, bana berdindu zuten Getaferen aurka. Eta gaur, Montjuicen galdu ostean, puntu bakarrarekin jarraitzen dute ligan. Hurrengo partida asteazkenean jokatuko dute, etxean, Valentziaren aurka.

Jerome Powell Erreserba Federaleko (Fed) presidenteak ostiral honetan ziurtatu duenez, desinflazioa norabide “jasangarri” batean dagoen irudipen gero eta argiagoa du, eta iraileko bileran interes tasak jaistea aztertuko dutela aurreratu du.

Bisitarien kopuruak apur bat behera egin duen heinean, ostatuetako prezioek zertxobait gora egin dute Hego Euskal Herrian aurtengo uztailean. Iazko epe berarekin alderatuta, nabarmen garestitu da bisitariek logela batean gau bat pasatzeagatik ordaindu beharreko prezioa. INE Espainiako Estatistika Institutuak gaur argitaratu dituen datuen arabera, batez beste 129,8 euro balio du gau batek Hego Euskal Herriko hotel batean, iazko uztailean baino %4,5 gehiago. Hazkunde hori bat dator kontsumo gaien garestitze orokorrarekin, inflazioak uztailean apur bat behera egin badu ere. Ez alferrik, uztaileko KPI kontsumo prezio indizea bera (%2,9) baino nabarmen gehiago garestitu dira ostatuetako prezioak. Gipuzkoan garestitu dira gehien: %5,92 igo da logela baten prezioa, iazko uztailarekin alderatuta. Araban %4,73, Bizkaian %4,26 eta Nafarroan %3,84 garestitu da gaua. Prezioei dagokienez ere, aldea dago lurralde batetik bestera. Gipuzkoa da garestiena oraindik ere: 189,82 balio du gauak. Merkeena, aldiz, Araba da: 95 euro ordaindu da batez beste gau bat igarotzearen truke. Tartean daude Bizkaia (117,18 euro) eta Nafarroa (115,23 euro). Iaz beste bisitari Datuek ez dute gezurtatu ostatuetako arduradunen irudipena, aurtengo uztailean iaz baino turista gutxiago ibili baita Euskal Herrian. Jaitsiera, hala ere, oso apala izan da, eta oro har, esan daiteke aurtengo uztaila iazkoaren parekoa izan dela bisitari kopuruari dagokionez: ia milioi erdi turista izan dira Hegoaldean. Oro har, Frantziatik eta Espainiatik etorri ohi dira bisitari gehienak Euskal Herrira. Halere, beste herrialde batzuetatik etorritakoen kopuruak bereziki gora egin du aurten, eta baliteke horrek gaualdien kopurua igo izana (+%1). Gainera, turistek urtetik urtera apur bat gehixeago luzatzen dituzte egonaldiak. Joan den hilean, turista bakoitzak 2,08 egun igaro zituen batez beste Araba, Bizkai eta Gipuzkoako ostatuetan (+%0,1), eta 1,96 Nafarroakoetan (+0,08). Okupazioari dagokionez ere, datuak iazkoaren parekoak dira: %72,37koa (-%1,97) izan da EAEn, eta %52,87koa Nafarroan (+%0,89). Gipuzkoan nabaritu da jaitsiera hori, batez ere.

Sailkapen nagusiko lehian aritu behar dutenentzat lan egitera ohituta dago Wout van Aert (Visma). Gaur, ordea, Sepp Kuss taldekideari eskerrak eman beharrean da. Iazko Espainiako Vueltako garaileak lan bikaina egin du bere taldeko esprinterren alde, eta Van Aertek ez du huts egin Kordobako helmugan. Flandriarrak bigarren garaipena du aurtengo Vueltan —aurrez, hirugarren etapan gailendu zen—. Mathias Vacekek (Lidl) egin du bigarren, eta Nafarroako Kern Pharma taldeko Pau Miquelek zeharkatu du helmuga hirugarren. Sailkapen nagusian, Ben O’Connorrek (Decathlon) jarraitzen du lider. Azken igoeran, Primoz Roglicek (Bora) liderra probatu du, baina Decathloneko australiarrak bikain erantzun du. Borak erritmo bizia jarri du aldapa hasieratik, eta Roglicek bi aldiz egin du eraso. Ez du, ordea, taldea hautsi. Behin gainera iritsita, Marc Soler (UAE) mugitu da. Iaioa da horrelako etapa amaieretan eta, une egokian erasoa jota, aldea zabaldu du. Jaitsiera amaitu denean, Van Aertek kolokan ikusi du garaipena, eta eraso egin. Ez da, ordea, Solerrenganaino heldu. Orduan iritsi da haren taldekide Kuss, eta talde nagusiari tiraka jardun du Soler harrapatu duten arte, 3,5 kilometro falta zirela. UAEko beste bat mugitu da orduan, Pavel Sivakov. Eta Vismak jada ez zuen inor lan egiteko. Aleksandr Vlasovek (Bora) hartu die lekukoa, eta hark harrapatu du UAEkoa. Azkenean, esprintean ebatzi da etapa, eta Van Aert erraz gailendu da. Datozen egunetan, eginkizunak aldatuko dituzte, eta Van Aertek ez du arazorik edukiko Kussen alde lan egiteko, mendiko etapetan taldeburu izango denez gero. Gaur ere ez da borrokarik izan eguneko ihesaldia osatzeko. Aurtengo Tourrean eta Vueltan behin baino gehiagotan gertatu da, eta, beste behin, talde gonbidatuek baliatu dute hori, euren presentziaren berri emateko. Gaur, ziklista bakarra ausartu da tropelari aurre hartzen: Euskaltel taldeko Xabier Isasa. Urretxuarrak bigarren aldia du aurtengo Vueltan ihesaldian sartzen. Gaur, lasterketa buruan bakar-bakarrik egin ditu 140 kilometro. Azken igoera hasterako harrapatu dute. Bestalde, gaur Kern Pharmak ez du inor sartu ihesaldian, indar guztiak amaierarako gorde nahi izan baitituzte, Pau Miquelekin etapa jokatzeko asmoz. Xabier Isasak ihes eginda osatu du etaparen zatirik handiena. JAVIER LIZON / EFE Lasterketak Andaluzia barnealdean jarraituko du bihar ere. Ubeda eta Cazorla artean egingo dute Vueltako zortzigarren etapa. Ia 160 kilometroko ibilbidean bi mendate puntuagarri igaroko dituzte: Mirador de las Palomas —bigarren mailakoa— eta Sierra de Cazorla —hirugarren mailakoa—. Azken horren gainean amaituko da etapa. Azken igoera 4,8 kilometro luze da, eta batez besteko pendiza %7koa du, baina %20rainoko maldak ere badira. Vadillok postu bat aurrera Bihar amaituko da Etorkizunekoen Tourra. Hartan dabiltza Eneritz Vadillo, Idoia Eraso eta Iker Mintegi euskal ziklistak. Vadillo gaur postu bat gorago jarri da sailkapen nagusian. Atzo seigarren zen, eta, gaurko etaparen ostean, bosgarren da. Eraso, ostera, hemeretzigarren helmugaratu da gaur, eta nagusian 24. doa. Gizonezkoetan, Mintegi 26. tokian dago. SAILKAPENAK Zazpigarren etapa 1. Wout van Aert (Visma) 4.15.39 2. Mathias Vacek (Lidl) d.b. 3. Pau Miquel (Kern Pharma) d.b. 4. Stefan Kung (FDJ) d.b. 5. Quinten Hermans (Alpecin) d.b. 6. Quentin Pacher (FDJ) d.b. 7. Lorenzo Rota (Intermarche) d.b. 8. Harold Tejada (Astana) d.b. 9. Max Poole (DSM) d.b. 10. George Bennett (Israel) d.b. Nagusia 1. Ben O’Connor (Decathlon) 27.44.07 2. Primoz Roglic (Bora) 4.45era 3. Joao Almeida (UAE) 4.59ra 4. Enric Mas (Movistar) 5.23ra 5. Cristian Rodriguez (Arkea) 5.26ra 6.Antonio Tiberi (Bahrain) 5.29ra 7. Lennert van Eetvelt (Lotto) 5.32ra 8. Florian Lipowitz (Bora) 5.35ra 9. Felix Gall (Decathlon) 5.38ra 12. Mikel Landa (Soudal) 5.49ra

AEBetako Jackson Holeko ibar paradisiakoan (Wyoming) Rockefeller familiak utzitako hotel batean bildu dira, aste amaiera honetan, banku zentraletako buruzagiak. Urteroko bilera da, eta, topaketa informala izan arren, han aztertzen dira mundu osoko ekonomiari eragiten dioten erabakirik garrantzitsuenetako asko. Aurtengo gai nagusia diruaren prezioa izan da. Bestela esanda: interes tasak. Horrek enpresei eragiten die —kredituak eskatzeko garaian—, bai eta herritarren poltsikoei ere — hipoteketan, adibidez —. Eta produktu guztien prezioei, oro har. Aurten, Jerome Powell AEBetako Erreserba Federaleko (Fed) buruak zer esango zain zeuden denak. AEBetan inflazioa %3tik behera jaitsi da, 2021eko martxotik lehen aldiz, eta han jada inor gutxik jartzen du zalantzan Fedek tasak jaitsiko dituela irailaren 18an egingo duen bileran. Gehienek uste dute lehen murrizketa puntu laurdenekoa izango dela, %5-%5,25eraino, eta zenbaitek puntu erdi jaistea ere ez dute baztertzen. Gaur eginiko hitzaldian, Powellek harrituta utzi du analista bat baino gehiago, aurreko agerraldi neurtuen ostean argi eta garbi mintzatu baita. «Diru politika doitzeko garaia iritsi da. Jarraitu beharreko bidea argi dago, eta tasen murrizketen egutegia eta erritmoa iristen diren datuen, perspektiben eta arriskuen araberakoak izango dira». Powellek kritika asko jaso ditu azken hilabeteotan. Batzuen ustez, tasen jaitsiera berandu ezarriko du, eta inflazioaren aurkako borrokan ez dio jaramonik egin beste helburu nagusiari: enpleguari. AEBetan langabezia tasa %3,7tik %4,3ra igo da aurten, 2021eko urritik izan duen handiena. Horrek atzeraldi ekonomikoaren mamua piztu du. Fedeko presidenteak lurreratze leunaren tesiari eutsi dio orain arte; hau da, interes tasa altuen bidez inflazioa kontrolatu, atzeraldirik eragin gabe. Eta estrategia horri eutsiko dio. «Gure interes tasa ofizialaren egungo mailak tarte handia ematen digu izan litekeen edozein arriskuri erantzuteko, lan merkatuaren baldintzak gehiago ahultzeko arriskua barne». Powellek Fedeko gainerako kideen oniritzia du erabakia hartzeko. Asteazkenean argitaratu zituzten azken bilerako aktak, eta horiek erakusten dutenez, erakundeko kideak prest daude diruaren prezioa berehala jaisteko, eta uztailerako horretarako prest zeuden haietako batzuk. Europan, adi Ekonomian, inflazioak eta horri aurre egiteko neurriak markatu dituzte pandemiaren ondorengo urteak. Banku zentralek aho batez jokatu dute. 2020an onartu zuten ekonomia diruz ureztatzea ezinbestekoa zela pandemiak eragindako geldialditik ateratzeko. Diagnostiko horretan, baina, huts egin zuten, inflazioaren igoera iragankorra izango zela pentsatu baitzuten. Horrela, 2022an, eta aho batez berriz ere, erabaki zuten interes tasak oso gutxitan ikusitako neurrian igotzea inflazioaren aurka, horrek atzeraldia eragiteko arriskuaz jakitun egon arren. Aurten iritsi dira emaitzak, eta inflazioa %2ra jaisteko helburutik gertu dira, baina zalantza guztiak ez dituzte uxatu oraindik. Orain arte, modu sinkronizatuan jokatu dute banku zentralek. Baina Europako Banku Zentralak (EBZ) eta Ingalaterrako Bankuak aurrea hartu diote AEBetakoari, eta interes tasak jaisten hasiak dira. EBZk ekainean egin zuen hori, puntu laurden, %4,25eraino. Urrats txikia izan zen, baina irmoa. Uztaileko bileran berdin mantendu zituen tasak. Hurrengo bilera irailaren 12an izango du, Fedena baino astebete lehenago. Merkatuek eta analistek espero dute EBZk tasak jaitsiko dituela orduan eta urtea amaitu aurretik beste behin, baina puntu laurden bakarrik. Izan ere, euroguneko hodei beltz batzuk ari dira azaltzen. Inflazioa %2,6 izan zen zen uztailean, ekainean baino hamarren bat gehiago. Behera egiten ari da, eta hurbil du %2ko helburua, baina bide hori oso mantso egiten ari da, eta zenbait ataletan egonkortu egin da EBZk nahi baino gorago. Era berean, soldata igoerak handiak dira oraindik —%5 ingurukoak—, inflaziotik oso gora. Eta euroguneko ekonomia motel dabil: bigarren hiruhilekoan %0,3 hazi zen, aurreko hiruhilekoan bezala. Gainera, herrialdeen artean alde handiak daude; Alemaniak, esaterako, atzera egin du (-%0,1). Horrek zuhurtziaz jokaraziko die EBZko buruzagiei. Uztailaren 18ko bilerako aktak aste honetan jakinarazi dituzte, eta horixe bera uzten dute agerian. «Zuhurrak izan beharko genuke, eta desinflazioa benetan bideratuta dagoela egiaztatzen duten datu gehiago egon arte itxaron». Gainera, badago beste faktore bat, eta horrek lotura zuzena du AEBetako Erreserba Federalarekin. EBZk bere tasak Fedek bereak baino askoz ere gehiago jaisten baditu, arriskua dago inbertitzaile askok dirua AEBetara eramateko, interes handiagoa lortze aldera. Horrek euroa ahuldu eta inportazioak handituko lituzke, eta inflazioa berriro piztu.

Bi mendizale gipuzkoar hil ziren atzo Mont Blanc du Tacul mendian, Frantziako Alpeetan. 26 urte zituen batek, eta 27 urte besteak; Oiartzungoa zen bat, eta Lezon bizi zen bestea, nahiz eta Usurbilgoa izan. Tontorretik jaisten ari zirela izan zuten istripua, Gervasutti bidean rappel egiten ari zirela. Ehun metro ingurutik erori ziren, zergatik ez dakitela. Haiekin zen beste mendizale bat bizirik atera zen; hura ere Oiartzungoa da. Herriko alkate Joana Mendibururen esanetan, ospitaleratuta dago, baina «ondo». Ezbeharraren berri izandakoan, herri horietako udalek samina adierazi dute gertatutakoagatik: Mendiburuk berak, Mikel Arruti Lezoko alkateak eta Agurtzane Solaberrieta Usurbilgo alkateak doluminak eman dizkiete mendizaleen senide eta lagunei. Euskadi Irratian azaldu dute tramite administratiboak azkartu dituztela hiru mendizaleak Frantziatik Euskal Herrira ahalik eta azkarren ekartzeko. Gainera, bakoitzak txio bat eskaini die mendizaleen gertukoei X sare sozialean. Babesa eta doluminak Mendiburuk aitortu du herrikidearen heriotza «atsekabe handia» izan dela herritar guztientzat. «Herriko zenbait elkartetan parte hartutakoa zen, eta, gaztea izanik ere, ekarpen handiak egindakoa», adierazi du alkateak. Ohar bidez, udalak jakinarazi du baliabideak eskaini dizkietela biktimei: «Udala hildako eta zauritutako oiartzuarren familiekin harremanetan jarri zen atzo, herri gisa, gertaera lazgarri hau pairatu duten familiei behar duten elkartasuna adierazi eta laguntza eskaintzeko, izapide administratiboak ahal den neurrian arintzeko eta laguntza psikologikoa haien esku jartzeko». Aldi berean, haien «esparru intimoa» errespetatzeko eskatu du udalak: «Oiartzunek eta oiartzuarrek esparru seguruak eskaini behar dizkiete hurbilenekoei agurra egiteko eta horrelako garai zailetan agertzen diren sentimenduak adierazteko». Arrutik doluminak eman eta babesa adierazi die mendizalearen familiari eta gertukoei: «Beti da gogorra istripu baten ondorioz inor hil dela jakitea, baina are gogorragoa da bi gazteren heriotzaz ari bagara». Hildakoaren amarekin hitz egiteko aukera izan zuen, doluminak adierazteko, eta agindu du «ahal den laguntza guztia» emango diela. Halaber, Solaberrietak ere doluminak adierazi dizkio Usurbilen bizi zen biktimari. «Hunkidura, tristura eta mina eragin du 27 urteko gaztearen heriotzak», gehitu du Usurbilgo alkateak.

Jon Irazabal Agirre Gerediaga elkarteko kudeatzaile eta Durangoko Azokako zuzendari izandakoa zendu da goizaldean, Gerediaga elkarteak baieztatu duenez. Iurretan 1960an sortua zen, eta Durangaldeko ohiturei, historiari eta memoria historikoari arreta berezia jarri zion. 63 urte zituela, 64 betetzeko bezperan hain zuzen, hil da Usansoloko ospitalean. «Ekina eta borrokalaria izan da aldi berean», azaldu du Gerediaga elkarteak. 17 urte zituela sartu zen elkartean, eta denetik egitea egokitu zitzaion, baina, batik bat, Euskal Liburu eta Disko Azokaren zuzendari kargua hartutakoan egin zen ezagun. Durangoko Azokara antolatze alde, pertsona bat liberatzea erabaki zuen Gerediaga elkarteak 1980an, eta Irazabali proposatu zioten. 1982az geroztik, egun osoz aritu zen horretan. Franco hil osteko lehen urteak ziren, baina «artean lurperatu gabea» zela gogoratu zuen Irazabalek BERRIAri emandako elkarrizketa batean, 2016an. 1979ko lehen udal hauteskundeak zirela eta, Gerediaga inguruko zenbait jende zinegotzi edo Foru Aldundiko diputatu atera ziren. «Orduan esan izan ziguten Gerediagak bere egitekoa bete zuela, eta hileta on bat eman behar geniola, instituzioek hartuko zituztela ardura horiek». Horren alde zeudenak joan, eta elkartean bost lagun besterik ez ziren gelditu, Irazabalen hitzetan. 1982an liberatu zutenean, hain zuzen, Gerediaga elkartea berrantolatzea izan zuen lehen lana Irazabalek. Haren ekarpenari esker, elkarteak aurrera egitea erabaki zuten 1986ko batzar batean. Bidea ez da inoiz erraza izan. Horrela deskribatu zion Durangoko Azokaren egoera BERRIA egunkariari: «Durangoko Azoka alanbre gainean egon da beti, presiopean». Hazten eta leku aldatzen ere ikusi zuen azoka Irazabalek. «Durangoko Azokak gaitz kronikoa bizi zuen: espazio faltarena». Guztira 34 urte eman zituen elkartean lanean. Horietarik 30 kudeatzaile gisa (2018ra arte), eta ia beste horrenbeste Durangoko Azokako zuzendari gisa. 2009ean Aiert Goenagari eman zion erreleboa Azokan, eta Gerediaga elkarteak urte hartako aldian egindako ekitaldi batean erakutsi zion eskerrona. Historialari eta idazle Historialari gisa, Durangaldeko ohiturei, folkloreari, historiari eta memoria historikoari, bereziki 1937ko bonbardaketari, arreta berezia jarri zien Irazabalek. «Herri mailako ikerketa ez da nahikoa bultzatzen. Berdin historia, folklorea, dantza eta herri mailako hainbat gauza ere», adierazi zuen BERRIAn, 2016an: «Gure historiaren zati handi bat galtzen ari gara». Haren ustez, zaletasuna duten pertsonen lanak plazaratu beharko lirateke: «Azken finean, jendeak jakiteko gogoa dauka». Besteak beste, Iurretako kofradiak. Iraganari etorkizuna ematen (2023), Durango 1937ko martxoak 31, bonbardaketa (2022), Durangaldea. Historia laburrean (2015) eta Hamabi harrien hotsa (2015) liburuak idatzi zituen, baita parte hartu ere Goiuria ikastola (2022) eta Ezkutuko ondarea. Emakumeen errealitateak Bizkaian (2019) liburu kolektiboetan ere. 2012an Durangoko Azokan eskaini zuten Ahaztera kondenatutako bertso eta hitzak ikuskizuna ere zuzendu zuen. 1936ko gerraren testigantza ematen zuten literatur testuak hautatu zituen horretarako, eta, euskal kulturak bizi izandako errepesioa gogorra izan arren, bizirik irauteko izan duen gaitasuna nabarmendu nahi izan zuen. 2019an Dantza Tradizionalaren Esker Onak saria eman zion Bizkaiko Dantzarien Biltzarrak. Hori baino lehen, 2015ean, Durangaldeko Ezpata Dantzarien Egunean omenaldia egin zion elkarte horrek berak.