Armand Duplantis pertika jauzilariak beste erakustaldi bat egin du. Suediarrak, urrea kolkoratzeaz gain, munduko marka berria ezarri du: 6,25 metro. Bederatzi aldiz lortu du marka hori ezartzea. Aurrekoa apirilean egin zuen: Diamantezko Ligan. Txinan izan zen eta orduan 6,24 metro egin zituen jauzi. Hala atletismoko egungo izarretako bat dela berretsi du, eta zutik jarri ditu Frantziako estadioan bildudako ikusleak. Zilarra Sam Kendricks estatubatuarrarentzat izan da, eta brontzea Emmanouil Karalis greziarrarenzat. 5,95 eta 5,90 egin dute salto hurrenez hurren. Aldeak agerian erakusten du Duplantisen nagusitasuna. Lehen langa 5.70ean ezarri du, eta nahi bezala joan da hurrengoak gainditzen: 5,85, 5,95, 6,00 eta 6,10. Denak aurrenekoan gainditu ditu. 6,00arekin urrea ziurtatu du, Kendricksek ezin izan baitu altuera hori gainditu, eta huts egin du hiru saiakeretan. Baina Duplantisek ez zuen ikuskizuna hor amaitzerik nahi, eta ikusleen gozamenerako, beste bi marka gainditu nahi izan ditu. 6,10ean marka olinpikoa gainditu du. Artean Thiago Brizen eskuetan zegoen. Brasildarrak 6,03 egin zuen salto 2016an, Rion. Ondoren, langa 6,25an jarri du. Hori gaindituta munduko errekorra ezarri, eta bere marka pertsonala gaindituko zuen. Lehen bi ahaleginetan huts egin du, bi kasuetan belaunarekin jo du langa. Une horretan, lehia eten da, protokoloa tarteko, gizonezkoen 100 metrotako dominen banaketa egin baita, nahiz eta final hori atzo jokatu. Duplantisek eten hori baliatu du tablet batean bere jauzia ikusteko eta aztertzeko bere aitarekin batera. Hala, hirugarrenean iritsi da balentria. Foku guztiak harengan zeuden jarrita, eta arazorik gabe egin du salto. Gaurkoarekin bigarren urrezko domina lortu du Tokion irabazitakoaren ostean. Orduan 6,02ko jauzia egin zuen. Orain arte, gizonezkoetan, jauzilari bakarrak zituen irabazita bi urrezko domina Olinpiar Jokoetan: Bob Richard estatubatuarrak. Sergei Bubkak berak ere ez zuen halakorik lortu.

Zilarrarezko dominarekin konformatu beharko du Gracia Alonso de Armiño saskibaloi jokalari bilbotarrak. Bere taldeak 17 eta 16 galdu du Alemaniaren aurka, hiruko saskibaloiko final olinpikoan. Bilbotarrak berak izan du azken segundoetan partida berdintzeko aukera, baina ez du baloia saskiratzea lortu. Norgehiagoka hasi eta segituan egin ditu Alemaniak lehen hiru puntuak. Halere, laster erantzun du Alonso de Armiñoren Espainiako selekzioak. Bilbotarrak berak egin ditu Espainiaren lehen bi saskiratzeak. 3 eta 3 berdindu dute eta, hortik aurrera, ia uneoro aurretik joan da Espainiako selekzioa. Aldea ez da une batean ere handia izan, baina jokoan ere nagusi izan da Alonso de Armiñoren taldea. Halere, Alemaniak ez du amore eman, eta berdinketarekin iritsi dira azken minutura: 15 eta 15. Tentsioa sumatzen zen, urrezko domina jokoan zegoen, eta bi taldeetako batek ere ez zuen hutsik egin nahi. 30 segundoren faltan, markagailuak berdin jarraitzen zuen, baina orduantxe irauli du partida Alemaniak: bi puntuko saskiratze bat egin dute. 17 eta 15. Espainiak indartsu egin du eraso, eta segituan egin du beste saskiratze bat. 17 eta 16. Baina segundo gutxi geratzen ziren, gutxiegi, eta baloia Alemaniaren eskuetan zegoen. Zazpi segundoren faltan berreskuratu du baloia Alonso de Armiñoren taldeak. Aukera bakarra zuten. Bilbotarrari iritsi zaio baloia, eta galtzear egon da, baina azkenean jaurtiketa bat egin ahal izan du. Jaurti bai, baina saskiratu ez. Horrelaxe amaitu da partida, 17 eta 16. Aurretik ere jokatu zuten Alemaniaren aurka multzokako fasean. Eta orduan ere galdu egin zuten. Gaur, ordea, egoera bestelakoa zen. Alonso de Armiñoren taldea hazita iritsi da, finalerdietako partida irabazi berritan. Aurretik, AEBak garaituta Halere, Euskal Herrira domina bat ekarriko du Alonso de Armiñok, zilarrezkoa. Ez da gutxi, kontuan hartuta finalerdietan AEBetako selekzioa garaitu behar izan dutela. Multzokako fasean galdu egin zuten horien aurka ere, baina gaur arratsaldean ez. Estatubatuarrak aurretik joan dira partidaren zati handienean, baina, azkenerako, berdintzea lortu du Alonso de Armiñoren taldeak. Luzapenean erabaki da partida, eta Espainiak lortu du finalerako txartela. AEBek, azkenean, brontzezko domina lortu dute, gauean Kanadako selekzioa garaituta.

Taldeko kiroletan zenbait lorpen eskuratu dituzte euskal kirolariek gaur, Espainiako selekzioekin. Gracia Alonso de Armiñok zilarrezko domina eskuratu du hiruko saskibaloian; Alemaniaren kontra galdu du finala. Futbolean, Aimar Oroz, Jon Pacheco eta Beñat Turrientes finalerako sailkatu dira. Waterpoloan, Alberto Munarriz final-laurdenetarako sailkatu da, partidarik galdu gabe. Maialen Chourrautek, aldiz, lehiaketa utzi du, kayak-krosean final-laurdenetan. Kirol proba guztien eta euskal kirolarien egutegi eta ordutegi zehatza kontsultatzeko, egutegi interaktibo bat prestatu du BERRIAk, hemen. Olinpiar Jokoetako informazio guztia ere biltzen da webgune berezi horretan bertan, eta BERRIAko kazetariek Paristik bertatik idatzitako kronikak eta bideoak ere ikus litezke. Piraguismoa Maialen Chourraut kayak-kroseko final-laurdenetan lehiatu da, baina azkena izan da bere txandan, eta ez da sailkatu finalerdietarako. Beraz, Lasarte-Oriako (Gipuzkoa) piraguistak amaitu du haren lana Parisko Olinpiar Jokoetan. Futbola Aimar Oroz, Beñat Turrientes eta Jon Pacheco futboleko finalean izango dira, Espainiako selekzioarekin. Marokori 1 eta 2 irabazi diote gaur. Marokok egin du lehen gola, penaltiz, eta hala iritsi dira atsedenera, baina bigarren zatian gailendu egin da Espainiako selekzioa. Partida osoa jokatu du Orozek, eta azken minutuetan atera dute Turrientes zelaira. Finala abuztuaren 9an jokatuko dute, 21:00etan, Frantzia eta Egiptoren arteko finalerdiaren irabazlearen kontra. Waterpoloa Alberto Munarrizek ziurtatua zeukan final-laurdenak jokatuko zituela, Espainiako selekzioarekin, eta gaur zalantzak uxatuta gainditu du multzokako fasea. Espainiak jokatutako partida guztiak irabazi ditu: gaur, Frantzia hartu dute mendean, 10 eta 8. Munarrizek hiru gol egin ditu. Asteazkenean jokatuko dute final-laurdenetako partida, Kroaziaren kontra. Hiruko saskibaloia Gracia Alonso de Armiño bilbotarrak zilarrezko domina lortuko du hiruko saskibaloian, Espainiako selekzioarekin. 17:30ean, 18 eta16 garaitu dute AEBetako selekzioa, finalerdietan, eta edozer lortzeko gai izan zitezkeela ematen zuen. Finalean, baina, Alemaniak gogor egin, eta 17 eta 16 irabazi du urrezko domina. Alonsok bost tanto sartu ditu, eta bi errebote jaso, baina ez da aski izan: tanto pare batek aldendu dute urretik, eta zilarrezko domina eramango du etxera.

Astelehen beltza gaur, 2024ko abuztuaren 5ean, mundu osoko burtsetan: Nikkei japoniarrak % 12 egin du behera, 1987tik izandako beherakada handienean.

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan salerositako etxebizitza guztien 1.468 libreak izan ziren eta 214 babes ofizialekoak.

Noah Lyles estatubatuarra da 100 metroko txapeldun olinpiko berria. Hura zen faborito, eta final oso estu batean gailendu da, bost milareneko aldearekin. Denbora: 9.79. Bigarren izan da Kishane Thompson jamaikarra, denbora berarekin; eta, hirugarren, Fred Kerley, Lylesen herrikidea: 9.81. Lylesek bere inoizko markarik onena egin du, eta Olinpiar Jokoetan, 100 metroko proban egin den laugarren markarik onena izan da erdietsi duena. 20 urte ziren AEBetako atleta batek ez zuela 100 metroko gizonezkoen finala irabazten. Atenaseko 2004ko Olinpiar Jokoetan izan zen orduan, eta bertan Justin Gatlin gailendu zen, 9.85eko denborarekin. Moskuko 1980ko Olinpiar Jokoetatik ez zegoen hain final estu bat. Finalerdietako hiru lasterketak ere goi mailakoak izan dira. Oblique Seville jamaikarrak egin du denborarik onena: 9.81, eta bigarren izan da Lyles, 9.83. Txapeldun olinpikoak berak aurreratu du dominak garesti egongo zirela, eta 9.80 inguruko denbora egin beharko zutela eskuratu nahi zituztenek. Bete-betean asmatu du. Finalerdi horietan hamabi atletak korritu dituzte 100 metroak 10 segundotik behera. Faborito argirik ez zegoenez, final estua eta irekia espero zen. Eta hala izan da. Lylesek,Thompsonek eta Kerleyk buruz buruko ederra izan dute. Metro askotan bazirudien Thompson zihoala aurretik, baina azken pausoan nagusitu da Lyles. Hain parekatua izan da finala, helmugako argazkian erabaki dela. Hor epaileek Lylesi eman diote garaipena. Segundo batzuk itxaron behar izan da hori argitzeko. Frantziako estadioan bildutako 80.000 ikusleek zain egon behar izan dute, txapeldun olinpikoa nor zer jakiteko, baita atletek beraiek ere. Erabakia jakin bezain laster hasi ditu ospakizunak Lylesek, eta besteak beste amarengana gerturatu da. Tokiioko txapeldun olinpikoa, Marcell Jacobs italiarra, bosgarren helmugaratu da, 9.85eko denborarekin. Finalaren mailaren erakusle, azken sailkatuak, Oblique Seville jamaikarrak 9.91ko denbora egin du.Oso denbora ona. Lyles da egungo munduko txapelduna (9.83 Budapesten, iaz), eta marka pertsonala 9.81ekoa zuen, duela bi aste eskas lortutakoa,Londresen. Gaur hobetu egin du. Ezustea izan da Ferdinand Omanyala kenyarra finaletik kanpo geratu izana, hark baitzuen urteko bigarren denborarik onena (9.79)

Saudi Arabiako LIV ligan jokatzeko urratsa egin eta gero, urtea ez zen ona izaten ari Jon Rahmentzat. Baina duela astebete Erresuma Batuan liga horretako lehen torneoa irabazi ostean, gogotsu iritsi zen Parisera, Olinpiar Jokoetan domina bat lortzeko asmoz. Bazirudien posible zela, atzo lehen postuan jarri ostean. Gaur ere ondo ekin dio hemezortzi zulotako ibilbideari, eta aurreneko zatian lider tokian sendotu da. Baina hamaikagarren zulotik aurrera okertu egin zaizkio gauzak. Azkenean bosgarren izan da, Rory MClRoy irlandarekin batera. Diploma olinpikoa eskuratu arren, burumakur azaldu da amaieran Rahm: «Postuak ez dit axola. Min handia ematen dit gertatutakoak, eskura nuelako domina. Nik neuk ez dakit zer gertatu den. Baina uste dut, hamalaugarren zuloan egin dudan bogey bikoitza erabakigarriak izan dela. Kostatu egingo zait egoera honi buelta ematea». Eguna bete-betean hasi du Rahmek. Izan ere, lehen zazpi zuloetan lau birdie egin ditu. Beraz, aldea handitu du. Bi kolpera aldendu du Scottie Scheffler estatubatuarra, eta hirura Hidei Matsuyama japoniarra. Laura geratu dira une horretan, berriz, Tom Kin Hego Koreakoa eta Tommy Fletewood Britania Handikoa. Rahmek eskura zuen domina. Hurrengo zuloetan ere sendo aritu da. Hamargarren zuloan sei birdie zeramatzan, eta bogey-rik ez. Une horretan lau kolperen errenta zuen kontrarioekiko. Baina azken zortzi zuloetan behera egin du. Hamaikagarren eta hamabigarren zuloetan bogey bana egin ditu. Fleetwoodek, berriz, asmatu egin du hor, eta hortik aurrera besoa uzkurtu zaio Rahmi. Pilotari ohikoa duen indarrarekin eta sendotasunarekin jotzeari utzi dio, eta zalantza egiten hasi da. Hamalaugarrenean bogey bikoitza egin du, eta hor hasi da aldetzen dominetatik. Schefflerrek atzetik aurrera egin du, eta Fleetwoodek ondo jokatzen jarraitu du; Rahm, aldiz, kontrakarrean aritu da, asmatu ezinik. Urruezko edo zilarrezko domina lortzea ezinezkoa zen jada. Horrenbestez, brontzeagatik borrokatzea geratzen zitzaion, Matsuyamarekin. Hamaseigarren zuloan, hamar metrotik egidako kolpe on batekin berdie bat egin du, eta bazirudien posible zela podiumaren hirugarren tokian amaitzea. Baina hamazazpigarrenean berriro ere bogey bat egin du, eta hemezortzigarrenean mirari bat behar zuen domina lortzeko. Ez da posible izan. Urrea Schefflerrentzat izan da, 265 kolperekin; bigarren Fleetwood izan da, 266rekin; eta, hirugarren, Matsuyama 267rekin. Rahmek 269 egin ditu.

Zeledonek euskaraz egin ditu lehen hitzak Andre Mari Zuriaren plazako balkoitik. Abuztuaren 9ra arte jai giroa nagusi izango da Gasteizen, eta txupinazoan berrikuntza bat izan da nagusi: Iñaki Kerejazu da Zeledon berria, 23 urtez ardura hori izan duen Gorka Ortiz de Urbinaren lekukoa hartuta. Txupinazoarekin eta Zeldonen jaitsierarekin, hasi dira 2024ko Gasteizko Jaiak. Plaza lepo beteta egon da Kerejazuri ongi etorria emateko eta festari ekiteko, tartean atzo parranda egindako mordoxka bat ere bazen arren. Jaien hasiera igande batean tokatzearen ajeak. [articles:2127630] 115 metroko sokatik jaitsi da panpina, Lurralde Etxeen Federazioko ordezkariek txupina bota ostean. Kostata baina bizi, Kerejazu izerditan heldu da balkoira. Zapiak jarri dizkie Maider Etxebarria alkateari, Sonia Diaz de Corcuera zinegotziari eta Lurralde Etxeen Federazioko kideei, eta mikrofonoa hartu duen unea gogoangarria izan da. «Gora Zeledon! Gora Andra Maria Zuriaren jaiak! Gora Gasteiz!», hasi da, gaur Gasteizen egin duen beroari aurre egin nahian zebiltzan milaka lagunen aurrean. Gogoratu die Gasteizen daudela, eta hiriak «gune seguru bat» izan behar duela guztientzat. «Gozatu eta gozatzen utzi behar dugu. Errespetatzen ez badakizu, ez etorri». Tartean, zenbait alditan abestu du, gogotsu. Azkenik, gogoan izan ditu «jaietan egon ezin dutenak»: «Haiengatik guztiengatik, gora gu ta gutarrak!». Aspaldi erabakitako neurria errespetatu da aurten ere: kristalezko botilarik ez da izan txupinazoan. Kontrolak egon dira sarbideetan, eta osasun langileak eta suhiltzaileak prest egon dira edozein larrialdiri erantzuteko. Ez dute, momentuz, ezbeharren berri eman. Martxan da erasoen aurkako protokoloa ere. Indarkeria matxista prebenitzeko eta hari aurre egiteko informaziogunea dago Posta eta Independentzia kaleen arteko bidegurutzean. Gaur 17:00etatik 23:00etara dago irekita. Bihartik aurrera, berriz, 18:00etatik 22:00etara. Gainera, udalaren gizarte larrialdietarako zerbitzuaren telefonoa martxan izango da 24 orduz, eraso salaketen berri jasotzeko, eta argibideak eta babesa eskaintzeko (945-13 44 44). Bestalde, Ikusgune Gasteizko LGTBIfobiaren aurkako behatokiak ere arta emango du 24 orduz (633-30 96 53). Egitarau oparoa Jarraian, plazan elkartutako jendetza sakabanatu egin da Gasteiz erdigunean eta Alde Zaharrean, txoko guztietan izango baita festa datozen egunetan. Laurehun jarduera baino gehiago antolatu dituzte, publiko mota guztientzat. Denetariko ekintzak egingo dira hiriko hainbat lekutan. Horretarako, iaz baino 102.000 euro gehiago izan ditu jaien aurrekontuak: 1.082.000 euro guztira. Aurrekontu horrekin musika estilo askotako taldeak ekartzen ahalegindu dira antolatzaileak. Kontzertu jendetsuenak, urtero bezala, Foru plazan, txosnetan eta Aihotz plazan izango dira. Atzo dagoeneko talde batzuk igo ziren oholtza horietara, eta gaur jarraituko du festak, martxa onean. Hain zuzen ere, Esne Beltzak girotuko du Foru plaza gaur. Txosnetan, berriz, Laztana Laztana, Herenegun eta Akerbeltz arituko dira gaur, besteak beste. Hurrengo egunetan ere askotariko eskaintza izango da leku horietan, eta estilo ugaritako taldeak ariko dira Foru plazan: Nil Moliner, Luz Casal, Doctor Deseo eta Zetak. Txosnetan ere askotariko taldeek joko dute, eta, Zeledon San Migel elizara bueltatu aurretik, hainbat taldek jarriko diote soinua txosnaguneari: Segismundo Toxicomano, Nogen, Dupla, Bengo, Bihos, Tatta & Denso, Chill Mafia, Gatibu… Jaietako programa osorik ikus daiteke BERRIAn. Aihotz plaza, beti bezala, arnasgunea izango da euskararentzat. Hala izan da aspalditik, Geu elkarteari esker. Kontzertuak ere egongo dira bertan —bihartik abuztuaren 8ra arte Modus Operandi, Süne, Sara Zozaia eta Kalakan arituko dira, hurrenez hurren—, baina asmo nagusia euskara sustatzea eta jaiez euskaraz gozatzea izango da; bertsolaritza, Dantza Plazan eta bestelako ekintzak antolatu dituzte.

Golfean, hirugarren jardunaldia bukatuta, Jon Rahm buruan da sailkapenean. Txirrindularitzan, Alex Aranburuko hamabosgarren eta Oier Lazkanok 35. egin dute errepideko proban. Virginia Diazek ez du diploma olinpikoa eskuratu scullean, hamabigarren egin du. Miren Lazkanok eta Maialen Chourrautek, berriz, kayak crosseko bigarren egunerako sailkatzea lortu dute. Eta taldeko kiroletan, Espainiako selekzioekin: Alberto Munarriz final-laurdenetarako sailkatu da, waterpoloan; aldiz, Lysa Tchaptchetek ez du lortu sailkatzea, eskubaloian; Lucia Garcia, Oihane Hernandez, Elene Lete eta Irene Paredes finalerdietarako sailkatu dira futbolean; eta Gracia Alonso de Armiño ere bai, hiruko saskibaloian. Kirol proba guztien eta euskal kirolarien egutegi eta ordutegi zehatza kontsultatzeko, egutegi interaktibo bat prestatu du BERRIAk, hemen. Olinpiar Jokoetako informazio guztia ere biltzen da webgune berezi horretan bertan, eta BERRIAko kazetariek Paristik bertatik idatzitako kronikak eta bideoak ere ikus litezke. Golfa Jon Rahm bete-betean ari da domina bat irabazteko lehian. Bihar jokatuko dute azkeneko jardunaldia, eta Barrikako (Bizkaia) golflaria lehen postuan dago sailkapenean, Xander Schauffele estatubatuarrarekin berdinduta. 199 kolpe jo dituzte biek lehen hiru jardunaldietan. Gaur, Rahm hobeto aritu da: 66 kolpe jo ditu, Schauffelek baino bi gutxiago. Tommy Fletwood britainiarra dago hirugarren postuan, kolpe bat gehiagorekin: 200. Rahmek eta Schauffelek hiru kolpera dute laugarren sailkatua. Txirrindularitza Alex Aranburu eta Oier Lazkano aritu dira errepideko proban, eta lehen postuetatik oso urrun geratu dira: Aranburu, hemezortzigarren postuan sailkatu da, Remco Evenepoel irabazlearengandik 2.13ra; Lazkano, berriz, 35. postuan helmugaratu da, 3.42ra. Arrauna Virginia Diazek B finala lehiatu du scull modalitatean, bakarka. Lehen bi postuen amaitu behar zuen diploma olinpikoa lortzeko, baina seigarren egin du bere finalean. Beraz, hamabigarren lekuan amaitu du sailkapen orokorrean. Piraguismoa Kayak crosseko lehen jardunaldia jokatu dute gaur, eta Miren Lazkano zuzenean sailkatu da bigarren txandarako; bere taldeko bigarren egin du. Maialen Chourrautek ez du lortu lehen aukeran, baina errepeskan bai, eta hura ere bigarren txandan arituko da. Bihar jokatuko dute, 16:45etik aurrera. Waterpoloa Alberto Munarriz final-laurdenetan arituko da. Espainiako selekzioak 23-8 menderatu du Japonia. Jokatutako lau partidak irabazi ditu Munarrizen taldeak eta lehen postuan dago bere multzoan. Horrela, multzokako faseko azken partidaren faltan —astelehenean, Frantziaren aurka—, jada ziurtatu dute final-laurdenetan arituko direla. Eskubaloia Lysa Tchaptchetek, ostera, ez du aurrera egin. Aurrez ere jakina zen Espainiako eskubaloi selekzioak ezingo zuela final-laurdenetan aritu, ordura arteko partida guztiak galdu baitzituzten. Bada, gaur, lehiketako bosgarren partida ere ezin izan dute irabazi. Tchaptchetek bi gol egin ditu, baina 24-32 garaitu du Frantziak bere taldea. Hiruko saskibaloia Espainiak galdu egin du 18-15 Alemaniaren aurka, baina, hala ere, finalerdietarako sailkatu da. Astelehenean jokatuko ditu finalerdiak, AEBen aurka (17:30), eta horietan ariko da Gracia Alonso de Armiño. Bilbotarrak ia zortzi minutu jokatu ditu gaur, eta bost puntu sartu eta hiru errebote jaso ditu. Hortense Limouzinek, Frantziako selekzioarekin, irabazi egin dio Australiari, 18-16. Lau puntu sartu, eta lau errebote jaso ditu. Selekzioak bi garaipen bakarrik lortu ditu, eta Jokoak bukatu ditu Limouzinek, beraz. Futbola Espainiak finalerdiak jokatuko ditu, gaur final-laurdenetan Kolonbiari penalti jaurtiketetan irabazi eta gero. Bina egin dute luzapenean. Hain zuzen, Irene Paredesek behartu du luzapena, 97. minutuan binakoa eginda. Ordu laurden eskasen faltan, Kolonbia 2-0 zen aurretik. Asteartean jokatuko dituzte finalerdiak, Brasilen aurka, 21:00etan.

NA-7140 errepidea Iturgoien herrian amaitzen da, Nafarroako Gesalatz haranean, Andia mendilerroaren magalean. Goiza da, eta herria isil dago. Sigi-saga ziztu bizian dabiltzan enaren kantu bizia baino ez da entzuten. Herriaren