Pentsioen sistema osagarri publikoa ezartzea eskatu du LABek, borondatezko aurreikuspen planen ordez, Euskal Herrirako pentsio-sistema publiko eta propio bat eratzeko trantsizio-neurri gisa.

Esku hutsik itzuliko da Athletic Balaidosetik. Celtak 2-1 hartu zuen mendean talde zuri-gorria, markagailua irauli ostean. Lehen zatian Berenguerrek aurreratu du Athletic, kornerrez egindako gol ikusgarri batekin. Baina atsedenaldian egindako aldaketek hauspotu egin dute Celta, eta Lehen Mailan mantentzea jokoan zutela, markagailua irauli dute. Bi minutu eskasean egin dituzte bi golak. Williot Swedbergek lehendabizi, eta Hugo Alvarezek ondoren. Hori dela eta, Athletic ez da datorren urtean Txapeldunen Ligan izango. Europa Liga jokatuko du. Asko zeukan jokoan Celtak. Neurketa hasi aurretik jakin dute galiziarrek Cadizek garaipena lortu duela. Hortaz, bi puntura zituzten jaitsiera postuak. Garaipena beharrezkoa zuen Claudio Giraldezen taldeak, eta zaleen harrera beroa jaso du neurketa hasi aurretik. Partida, berriz, ez da hain bizi hasi. Baloiaren jabetza bai, baina aukera garbirik sortu gabe ekin dio Celtak. Athleticek, berriz, presioa goran egin nahi izan du, ohi bezala, baina min handiegirik egin gabe. Lehen aukerak etxeko taldeak izan ditu. Baina Jørgen Strand Larsenek eta Carles Perezek Unai Simonekin egin dute topo. Athletic, baina, ondo kokatuta zegoen zelaian, eroso, bere aukeraren zain, eta ia nahi gabe iritsi da zuri-gorrien gola. Berenguerrek artelana egin du, korner jaurtiketa bat zuzenean sareetara bidaliz. Ivan Villar atezaina ez da fin ibili, baina ikusgarria izan da Berenguerren jaurtiketa. Kolpe latza izan da Athleticen gola Celtarentzat eta Balaidoseko zaleentzat. Kosta egin zaio Celtari kolpeari aurre egiten, eta gol aukera gutxi sortu ditu atsedenaldira bitartean. Athletici, berriz, hauspoa eman dio golak. Hegaletatik min egin du gaur Jon Aspiazuk zuzendu duen taldeak, eta Unai Gomezen bi burukadarekin gertu izan du bigarrena. Ez du halakorik lortu, ordea. 0-1ekoarekin amaitu da lehen zatia. Aldageletatik bueltan zuhaitza astindu behar izan du galiziarren teknikariak. Azken hilabeteetan taldeko jokalari onenetarikoak izaten ari diren Oscar Mingueza, Alvarez eta Iago Aspas zelairatu ditu. Bigarren mailaren mamua gertu zeukan Celtak, eta puntuak lortzea oso garrantzitsua zen. Bost minutu nahikoa izan dira lehen gol aukera sortzeko. Olatua hartu du orduan Celtak, eta arriskua behin eta berriro eraman du Athleticen atera. Asko sufritu du Athleticek, batez ere atzelarien bizkarrean, eta galiziarrek oso gertu izan dute gola hainbat aldiz. Giraldezek partida aldatu du aldaketekin. Golak, atezaina aldatuta 60. minutuan atezaina aldatu du Athleticek. Gol gutxien jasotzen dituen atezainari ematen zaion Zamora saria lortzear dago Unai, eta liga bosgarren postuan amaituko duela ikusita, erabaki hori hartu dute Ernesto Valverdek eta Aspiazuk. Saria lortzeko hautagaien artean egoteko gutxienez 28 partida jokatu behar ditu atezainak, bakoitzean gutxienez 60 minutu jokatuta. Behin 60 minutu horiek jokatuta, Julen Agirrezabala zelairatu da. Atezaina aldatu eta zazpi minutura iritsi da Celtaren gola. Alvarezek bakarkako jokaldi ederra osatu du eskuin hegalean, eta galiziarren harrobiko jokalariaren erdiraketa Swedbergek bidali du sareetara. Oraindik olatu aparretan zeudela egin du Alvarezek galiziarren bigarrena. Hegalekoak egindako jaurtiketa bortitzak Aitor Paredesen gorputzean jo du, eta zuzenean joan da sareetara. Agirrezabalak ezin izan du ezer egin. Hala ere, Bilbon baino negar gehiago egingo zuten Cadizen. Hortik aurrera, ezer gutxi. Bigarren golaren osteko lehen minutuetan ahaleginak egin ditu etxeko taldeak aldea handitzeko. Baina ezinezkoa izan dela ikusita, golik ez jasotzeko hautua egin du Giraldezek. Defentsako lanetan kontzentratu, eta hiru puntuak etxean gelditzea lortu dute galiziarrek. Zuri-gorriek bigarren zati kaxkarra osatu dute, eta ezin izan dute punturik bildu.

Jendetza batu da gaur Nakba oroitzeko Bilbon egindako manifestazio zaratatsuan. Hitz horrek arabieraz hondamendia esan nahi du. Izen horrekin oroitzen dute palestinarrek 1948ko maiatzaren 15a: duela 76 urte, Israelek jazarpen kanpaina hasi zuen, 700.000 palestinar baino gehiagori etxea kentzeko eta euren bizilekutik kanporatzeko. Egun hori gogoratzeko antolatu du BDZ Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak taldeak protesta, eta herritarrei dei egin die: «Boikot kanpainak indartzeko, eta Israelgo estatu hiltzaile eta genozida zuritu nahi duten konplize guztien aurka ekiteko». Palestina askatzeko, Israeli boikota lelopean abiatu dute protesta Plaza Eliptikotik, «estatu sionista, estatu terrorista» eta «Israel hiltzaile, Europa laguntzaile» oihuek lagunduta. Eragile sozial, sindikal eta politiko ugarik egin dute bat, baita hainbat sektoretako langileek ere. Bakoitzak bere pankarta eraman du. Feministok genozidioaren kontra. Boikot Israel! lelodun pankartaren atzean dago Marije Etxebarria: «Emakumeak eta haurrak gara gerretan gehien sufritzen dugunak; gure gorputzak gudu zelai modura erabiltzen dituzte. Gerrak patriarkalak dira». Aurten, inoiz baino garrantzitsuagoa da kalera ateratzea, Etxebarriaren iritziz. Argi utzi du «toki guztitatik borrokatzea» ezinbestekoa dela. Ikurrina eta Palestinako bandera bana jarri dute manifestazioaren hasieran, eta horien atzean gurutzatu dute Kale Nagusia. Feministez gain, han izan dira, besteak beste, EHUko ikasleak eta langileak, Bilboko konpartsak, guraso elkarteak, Euskal Herriko Kontseilu Sozialista, suhiltzaileak, kazetariak, antirrazistak eta osasun langileak. «Gaur bat egin dugu lan esparruko sektore ezberdinek. Eraman dezagun boikotaren aldarria gure lantokietara, gure eskoletara, gure asanblada, herri eta hirietara!». BDZ Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak «Osasun langile izanda, subjektu aktibo ere izan behar dugu», nabarmendu dute Nekane Urra eta Unai Arraiza osasun langileek. Gogoratu dute osasun zentroei, anbulantziei eta osasun langileei ere egin dietela eraso: «Ur edangarririk gabe daude, medikaziorik gabe, jatekorik gabe eta artatuak izateko azpiegiturarik gabe». Bakoitzak bere leloa eraman duen arren, guztiek izan dute boikota hizpide. Izan ere, BDZ taldeak, amaieran irakurritako oharrean, eragile diferenteak batu izana nabarmendu du: «Gaur bat egin dugu lan esparruko sektore ezberdinek. Eraman dezagun boikotaren aldarria gure lantokietara, gure eskoletara, gure asanblada, herri eta hirietara!». 34.500 hildako Plaza Biribilaren ondoan dagoen Starbucks kafetegian oihuak areagotu dituzte manifestariek, eta txistuka hasi. Genozidioaren «konplize» direla salatu dute. Gauza bera egin dute Nyx hotelaren parean; «sionismorik gabeko auzoak» aldarrikatu dituzte. Udaletxeko eskaileretan amaitu dute ibilbidea. Herritar guztiak ailegatu arte, txistulariek lagunduta, Kofia taldearen Leve Palestina abestia kantatu dute, euskaratuta: «Gure herria aske bedi/ inperialismo orotik. /Sozialismoa eraikiz /Palestina zutik! /Eta munduak hala ikusiko du /Libre, libre, libre Palestina /Libre Palestina, sionistarik gabe». Nyx hotelaren parean, «sionismorik gabeko auzoak» aldarrikatu dituzte. MARISOL RAMIREZ / FOKU BDZ taldeko kideek gogoratu dute gaur egun Nakbak «iraun» egiten duela. Horren adibide da azken zazpi hilabeteetan 34.500 palestinar baino gehiago erail dituztela Palestinan. Are, erantsi dute Gazan biztanleen %75 baino gehiago indarrez lekualdatu dituztela. Hartara, zazpi milioi errefuxiatuk euren lurretara itzultzeko eskubidea dutela aldarrikatu dute. Hori guztia «nazioarteko konplizitatearekin» egiten ari direla salatu dute. Hortaz, Espainiako eta Frantziako gobernuei, euskal erakundeei eta CAFen moduko enpresei exijitu diete Israelekin duten edozein harreman hausteko: «Harremanik ez kolonizazio eta garbiketa etnikoan oinarritzen den estatu sionistarekin». Gasteizen eta Donostian ere gaur egin dituzte protestak. Iruñean, bart bildu dira. Gainera, Gernika Palestina herri ekimenak ekintza bat egin du gaur Algortan: hildako palestinarren omenez, zapatak jarri dituzte kalean. Bilboko manifestazioa aldarri argi batekin amaitu dute: «Palestinar erresistentziari gure babesa eta elkartasuna erakusteko, Euskal Herrian estatu sionista normalizatu nahi dutenen aurkako borroka indartu dezagun!».

Robert Fico Eslovakiako lehen ministroa tirokatu dute gaur. Eslovakiako Handlova hirian gertatu da tiroketa, Bratislava hiriburutik 150 bat kilometrora. Eslovakiako TA3 telebistaren arabera, ustezko tiro egilea atxilotu dute, 71 urteko gizonezko bat. Poliziak ez du erasoaren inguruko azalpen gehiagorik eman. Lehen informazioaren arabera, bost tiro eman dizkiote Ficori sabelean, eta oso larri eraman dute erietxera. Defentsa ministroak jakinarazi duenez «ebakuntza zail bat» egiten ari zaizkio bertan. Lekukoen arabera, hainbat tiro entzun ziren, eta jarraian lehen ministroa lurrera erori zen. Segurtasun arduradunek lehen ministroaren autoan sartu zuten berehala Fico eta erietxera eraman zuten. Gobernuburua hirian bildutako jendea agurtzera gerturata zen tiroak entzun zirenean. Erietxeko iturrien jakinaraz zutenez, gobernuburua konortedun zegoen heldu zenean. BBC komunikabideak jakinarazi duenez, Eslovakiako jarduneko presidente Zuzana Caputova «txokaturik» agertu da eraso «bortitz eta krudel» hori dela eta. Gisa berean iharduki dute Europar Batzordeko buruak, Ursula von der Leyenek; Errumaniako lehen ministroak, Marcel Ciolacuk; Txekiar Errepublikakoak, Petr Fialak; Hungariakoak, Victor Orbanek; eta Erresuma Batukoak, Rishi Sunakek. Güvenlik, yaralı Slovakya Başbakanı’nı kaldırıp (ayaklarını yerden kesip) arabaya sürüklüyor… Robert Fico’ya saldırı ilk görüntü.. Böyle son dakika işlerini çok paylaşmam, fakat hedef “Ukrayna savaşının gereksiz” olduğunu söyleyen bir politikacıysa… pic.twitter.com/StC1klJn6Q — Ahmet Yeşiltepe (@ahmetyesiltepe) May 15, 2024 Ficorena da 2003az geroztik Europako gobernuburu baten kontra egiten duten lehen atentatua —2003an Zoran Dindic Serbiako lehen ministroa hil zuten—. 2005ean, Georgian gizonezko batek granada bat bota zuen Mikhail Saakaxvili presidentea eta AEBetako estatuburu George Bush parte hartzen ari ziren ekitaldi batean, baina eszenatokitik urrun erori zen, eta ez zen lehertu. Bush eta Saakaxvili onik irten ziren. Populista Fico joan den iraileko hauteskundeen ondoren itzuli zen lehen ministroaren kargura, koalizio pupulista-nazionalista baten zerrendaburu gisa aurkezturik. Smer-SDD ezkerreko alderdiko burua da, eta hauteskundeak irabazi berri ditu esanez irabaziz gero Eslovakiak ez ziola Ukrainari gehiago arma laguntzarik bidaliko. Baina ukatu izan du errusiazalea dela. Horrez gain, Mendebaldeak Errusiaren aurka hartutako neurriei buru egiteko prest agertu da. Inork ez du esan, haatik, gaurko tiroketak iritzi horiekin loturarik duenik. Eslovakiako presidente hautatu eta Ficoren aliatu Peter Pellegrinik erran du «laztua» zela «iritzi politiko ezberdin baten aurkako gorrotoak noraino eraman dezakeen ikusirik». 2018an, lehen ministroaren kargua utzi behar izan zuen Ficok, Jan Kuciak ikerketa kazetariaren erailketaren ondotik. Langile familia batean sortu zen Fico, 1964an. Ofizioz abokatua da. Ibilbide politikoa Alderdi Komunistan hasi zuen, 1989ko Belusezko iraultza aitzin, Txekoslovakia ohian. 1994. eta 2000. urteen artean, Eslovakiaren ordezkari egon da Europako giza eskubideen auzitegian. Smer-SD alderdia 1999an sortu zuen, Ezker Demokratikoak proposatu zion ministro kargu bat ukatu ondoren. Smer alderdiarekin garaipen handia lortu zuen 2006ko hauteskundeetan, eta lehen ministro bilakatu zen, lehen aldiz. Eslovakia bi urte lehenago sartu zen Europako Batasunean. 2012an berriz irabazi zituen bozak, ustelkeria salaketa baten ondorioz zentro-eskuineko koalizio batek galdu ondoren. 2016an berriz ere garaile atera zen, baina bi urteren buruan kargua utzi zuen, Kuciak kazetariaren eta haren bizilagunaren erailketaren ondotik. Joan den urrian itzuli zen lehen ministroaren postura. Leporatu zaizkion ustelkeriak betidanik ukatu ditu. The Guardian-ek dioenez, Ficok Errusiako presidente Vladimir Putin miresten du, eta errana luke ezen nazioarteko atxilotze agindu bat balitz Putinen aurka, Eslovakiara joanez geroz, ez lukeela utziko atxilotzen. Hungariako gobernuburu Viktor Orbanen alde ere mintzatua da, Moskuren gertukoa hura ere. Taktikalari trebetzat daukate adituek Fico. Nagusi diren jarrera europazaleen eta Mendebaldearen aurkako ele nazionalista zorrotzen arteko joko abila erabili duela diote. Immigrazioaren kontrakoa da, eta, diotenez, diskurtso horrekin irabazi zituen 2016ko hauteskundeak. Komunitate musulmanaren kontrako eleak ere izan ditu. Ez hori bakarrik. Sexu berekoen ezkontzaren aurka agertu da Fico. COVID-19aren pandemia denboran maskaren erabiltzearen, konfinamenduaren eta txertatzearen kontra aritu zen. Urte hastapenetik, protestak piztu dira Eslovakian. Izan ere, otsailean, legebiltzarreko diputatuek ustelkeria kasuentzat plantan zegoen fiskaltza bereziaren bulegoa kentzea bozkatu zuten, eta diru-ustelkeria zigorren arintzea erabaki. Horrez gain, sexu-bortxaketa aferetan preskripzio epeen laburtzea erabaki zuten. Apirilean, Eslovakiako gobernuak irrati-telebista publikoaren ordezkatzeko neurria aurkeztu du. Oposizioak azkarki kritikatu du neurria, erranez gobernuak irrati eta telebista publikoen kontrola hartu nahi zuela. Apirilean, Peter Pellegrini Ficoren hurbilekoak irabazi zituen lehendakari hauteskundeak. Eslovakiako lehen emakume lehendakaria zenaren lekua hartuko du ekainean, Zuzana Caputovarena. Iaz, Caputovak jakinarazi zuen ez zela berriz aurkeztuko, eta heriotza mehatxuak ukan zituela.

Gehiengo sindikalak Kongresuan Hego Euskal Herriak enplegu publikoa “betorik” gabe erabakitzea eskatu du

Makina-erreminta sektorearen fakturazioa % 22,6 hazi zen 2023an, “marka historikoa”

Araba eta Gipuzkoako nekazarien elkarteek bat egin dute ekainean Frantziako mugan egingo den mobilizazioarekin. Hamabost elkarte baino gehiagok “bloke bateratua” sortu dute, Europako nekazaritza-sektorearen mesederako “neurri eraginkorrak” aldarrikatzeko.

Alaves bolada onean zen. Lau partida zeramatzan galdu gabe, eta ondo jokatuta. Baina eten da bolada, 5-0 galdu baitu Real Madrilen aurka, Bernabeun. Luis Garcia Plazak ondo ekin dio neurketari. Baina Real Madrilek egin du lehen gola, eta hortik aurrera oso nagusi izan da. Alaves saiatu da, ez du partida txarra egin. Baina ezin izan dio aurre egin egungo liga txapeldunari. Partida hasi aurretik, Real Madrilek liga titulua eskaini die zaleei. Alavesek ondo ekin dio norgehiagokari, eta lehen hamar minutuetan bi aukera argi izan ditu gola egiteko. Baina Omorodionek ez du asmatu. Presio estua egin du Alavesek, eta hortik iritsi dira aukerak. Baina 10. minutuan gola egin du Real Madrilek. Carlo Ancelottik zuzentzen dituen jokalariek jokaldi ona lotu dute. Baloia Krossi ailegatu zaio. Hark erdiraketa ona egin du, eta Bellinghamek, ia angelurik gabe, punpa laster errematatu du. Baloia, zori apur batekin, sareetara joan da. Hortik aurrera Real Madril oso nagusi izan da. Baloi jabetza izan du, eta partidari erritmo handirik jarri ez arren, erraz mugitu du. Horri esker zuloak topatu ditu Alavesen defentsako egituran. Nahi eta ezin aritu da Arabako taldea. Are gehiago Real Madrilek aldea handitu duenean. Bigarren gola Viniciusek egin du. Bellinghamek pase bikaina eman dio Camavingari lerro artean. Atzera pasea eman, eta brasildarrak baloia bultzatu besterik ez du egin behar izan. 28. minutua zen. Maldan gora zuen partida Alavesek. Baina ez du amore eman, eta Gorosabel gola egitear egon da. Baina ez du lortu. Bai, ordea, Real Madrilek, lehen zatia amaitzear zela. Valverdek erremate ikusgarria egin du urrutitik, eta Owonok ezin izan du ezer egin. Joan-etorriko partida 3-0ekoarekin partida ia erabakita zegoen, eta ireki egin da. Hala, bigarren zatiko lehen ordu laurdenean gola egiteko aukerak izan dituzte bi taldeek. Baina atezainak agertu dira. Courtoisek Omorodionen eta Hagiren ahaleginak zapuztu ditu, bi gelditu onekin. Owonok, berriz, gelditu ona egin dio Rodrygori. Joan-etorriak etengabeak izan dira. Ondo aritu da minutu horietan Alaves, Real Madrilekin nor baino nor gehiago lehiatuz. Emaitza ikusita, hori zen helburua. Bigarren zati horretan Real Madrilek presarik gabe jokatzen jarraitu du. Baina aurreko hiru jokalarietako batek baloia jasotzen zuenean, beste abiadura bat ematen zion. Hala, Valverdek, Gullerrek eta Bellinghamek lotutako jokaldi bat, gol ikusgarri batekin biribildu du Viniciusek, 73. minutuan: 4-0. Gertu izan du bosgarrena ia segidan, baina berriro ere Owono azaldu da Rodrygoren aurrean. Alavesek lanean jarraitu du, eta izan ditu pare bat aukera gutxienez gola egiteko. Merezi zuen. Baina ez da posible izan. Etxekoen festa biribiltzeko, gainera, Gullerrek bosgarrena egin du, aldaratze bat baliatuz (81. min.). Emaitza horrekin bukatu da partida.

Aurreakordioa itxi dute Bilbobusen, eta greba bertan behera geratu da gutxienez ostegunera arte

Osasunak Sadarren irabazi ezinik jarraitzen du. Azken hiru partidak galdu ostean, gaur puntu bakarra lortu ahal izan du Mallorcaren kontra, bana berdindu baitu. Jagoba Arrasatek, bere agurra iragartzeko prentsaurrekoan, adierazi zuen etxean taldeak partida onak egitea nahi zuela, hainbeste maite duten zaleengandik behar bezala agurtzeko. Baina ez da posible izan. Gaur, lehen zati ona egin dute gorritxoek, eta aurretik ere jarri dira, Moncayolaren gol bati esker. Baina bigarren zatian, Mallorca nagusi izan da, eta merezitako berdinketa lortu du. Ruben Peñak bere atean sartu du gol hori. Sei partida daramatza Osasunak Ligan irabazi gabe. Partidaren lehen bi abagune garbiak Mallorcak izan ditu, 11. minutuan. Lehen errematea Nacho Vidalek egin du, eta Aitor Fernandezek gelditu ona egin du. Ondoren Darderrek jaurti du, eta Osasunako atzelariek aldendu dute baloia. Dena den, lehen ordu laurdena betetzear zela jarri da aurretik Osasuna,, 14. minutuan, Moncayolaren gol batekin. Partidaren erritmoa geldoa zen, baina gorritxoek zuten jokoaren ekimena, eta saria jaso dute. Falta jaurtiketa baten ostean aldaratzea erdilariari iritsi zaio, eta erremate on batekin ondo gurutzatu dio baloia Rajcovic atezainari. Sasoi honetan golik jaso sartu gabe zegoen Moncayola. Osasuna hegaletatik saiatu da min egiten, eta barrutik Moncayolarekin eta Raul Garcia de Harorekin hutsuneak topatzen. Berdegunean ondo jarrita, eroso aritu da Jagoba Arrasatek zuzentzen duen taldea. Mallorcak apenas estutu du, Osasunaren presio onari esker ezin izan baitu ohikoa duen joko zuzena egin. 38. minutuan izan du Javier Aguirreren taldeak aukera bakanenetako bat, Catenak egindako akats baten ostean. Baina Larinek kanpora bidali du errematea. Mallorcaren atera gerturatu den jokaldietako batean asmatzea falta zaio Osasunari, norgehiagoka gehiago bideratzeko. Lehen zatia 1-0 amaitu da. Mallorca hobeto Bigarren zatiari begira marrazkia aldatu du Aguirrek. Mascarell kendu, eta Aldon Prats zelairatu du, bi aurrelarirekin jokatzeko. Aldaketa hori erabakigarria izan da gaurko partidan. Lehen minutu horietatik jada Mallorca hobeto egon da, eta gehiago jokatu du Osasunaren zelaian. Lehen aukera Gio Gonzalezek izan du, baina baloiak Osasunaren jokalari baten bizkarrean jo du. Osasunari kostatu egin zaio baloi jabetza izatea, eta neurketaren agintea izatea. Presioan ere ez du hainbeste asmatu, eta atzerapausoa eman du. Dena den, bigarren zatiko lehen aukera gorritxoek izan dute, Iker Muñozek punpa laster egindako jaurtiketa batekin. Errematea ikusgarria izan da, baina baita ere Rajcovicen erantzuna. Ondoren, Ruben Peñak egin du errematea, baina ezin izan du gola egin. Segidan Mallorcaren ahalegina iritsi da, eta Gio Gonzalezen erremate on bat kornerrera bidali du Aitor Fernandezek.Geldikako jokaldi horretan bisitarien gola iritsi da. Ruben Peñak egin du bere atean, 65. minutuan. Kornerra buruz aldendu du Iker Muñozek, baina aldaratzea Mallorcako erdilariari iritsi zaio area ertzean. Errematatu egin, eta Peñari jo ostean sareetara joan da. Aitor Fernandezek ezin izan du baloia ikusi. Golak min egin dio Osasunari, eta Mallorcak nagusi izaten jarraitu du. Are gehiago, bigarren gola sartzear egon da 71. minutuan. Latok aukerako errematea izan du, baina ondo erantzun du Atior Fernandezek. Ondoren, jaurtiketa kanpora joan zaio Toni Latori. Bi aurrelarirekin hobeto moldatu da Agirreren taldea, eta haiek sortutako hutsuneak ederki baliatu dituzte erdilariak atzetik iristeko. Banakoa, dena den, ez da aldatu.