ETAren mehatxuagatik “alde egin zuten pertsonak eta enpresak erakartzeko” plan bat eskatu du Cebekek. Bizkaiko patronalak aitortu du aurrerapausoak eman direla biktimen aitortzan, baina ez dela nahikoa esan du, eta “ez dela berandu kolektibo garrantzitsu horrekin justizia egiteko”.

Komunikazio Komertzialaren Autokontrolerako Erakunde espainiarrak ontzat eman du Repsolek jarritako erreklamazioa. Iberdrolak, bere aldetik, “objektibotasun eza” salatu du, eta iragarri du aerotermia sustatzeko beste kanpaina bat jarriko duela abian.

Astebete pasa da UPNk XIII. kongresua egin zuenetik, eta, Cristina Ibarrolaren agintaritzapean, lehen bilera egin du UPNko zuzendaritza batzordeak. Azken asteotan berrikuntza demokratikoari eta gezurren erabilera politikoari buruzko eztabaidaren harira, bere printzipio orokorrak azpimarratu nahi izan ditu UPNk, kanpora begira. Lehen bilera horren osteko prentsa oharrean, UPNk aldarrikatu du «zintzotasunez eta zorrotz» arituko dela politikagintzan, «gezurraren normalizazioaren aurkako borrokan». Hala azpimarratu du politika onaren balioan sinesten duela alderdiak. Ildo beretik, zuzendaritzak onartutako testuak dio gizartearen garapenaren alde egingo dutela lan «askatasunez, besteekiko errespetuz, foraltasuna ardatz harturik eta herritarren interesak alderdiaren gainetik jarriz». Pedro Sanchez Espainiako gobernuburuak proposatutako eztabaidari erantzunez, UPNk adierazi du «prentsa askatasuna, pentsamendu askatasuna, adierazpen askatasuna eta botereen banaketa defenditzeko konpromisoa» hartzen dutela. Ibarrolaren lehen elkarrizketa Iragan asteburuan, Diario de Navarra egunkariak lehen elkarrizketa egin zion Cristina Ibarrolari, UPNko presidente gisa. Bertan, Ibarrolak adierazi zuen ez zuela hitzartu Alejandro Toquerorekin presidentegai izatea hurrengo foru hauteskundeetan. Izan ere, UPNko Kongresuan Ibarrolak berriro Iruñeko alkategai izateko nahia azaldu zuen eta atea irekita utzi zuen beste zerrendaburu bat izateko parlamentura begira. Elkarrizketan Ibarrolak adierazi zuen Vox-ekin ez dutela akordirik egiteko asmorik, UPN «zentroan» eta Vox «muturrean» dagoelako. EH Bildu, berriz, ezkerreko muturrean ikusten du. Inoiz ados jartzeko aukera posible ikusten du, baina ez gai nagusietan.

Garabiarekin atera dute Otxandategiko (Berango, Bizkaia) lurretako zaintza dorrean zegoen azken pertsona. «Lur barik, arnasik ez!» oihuen artean joan da ekintzailea plataformako bertze kideengana. Anartean, Ertzaintzako hogei bat agente gelditzen dira Otxandategiko dorretxearen atarian. Plataformako kideek nabarmendu dutenez, nahiz eta kanporatuak izan, lurraren espekulazioaren kontra «borrokatzen» segituko dute. Jendearen babes zabala ere eskertu dute kideek, eta «bertze estrategia» batzuk erabiliz nahi lukete «etxebizitza proiektu espekulatzailea» gelditu. Hala ere, izena eman nahi ez duen emakumezko kide batek nabarmendu du ertzainek «presio psikologiko» handia egin dietela. Deitoratu du bere itxura fisikoaz ere trufatu direla, eta ohar batzuk ere jasan dituela: «Haien artean txiste nazkagarri batzuk egiten zituzten ene fisikoaz». Kanporaketan zehar berrogei pertsona identifikatu dituzte, eta atxiloaldian eraman dute ekintzaile bat. Bi pertsona zauriturik atera dituzte dorretxeko eremutik. Agirre-Lipperheide familiaren jabetza da Otxandategiko dorretxearen inguru hori —zortzi hektarea dira guztira—, eta Berangoko Udalaren hiri antolamenduko planaren arabera, urbanizazio proiektu handi bat egiteko asmoa dute lur horietan: 500 etxebizitza eraiki nahi dituzte. Laborantzarako lur emankorrak direla, eta horretarako baliatu beharko liratekeela erranik eduki dute eremua okupatua, 2022ko apiriletik. Barazkiak, zerealak eta lekaleak ekoitzi dituzte bertan. Bi atzerapenen ostean, hirugarrengoan hustu dute Otxandategiko eremu okupatua, Berangon (Bizkaia). Herritar talde batek bi urte inguruz okupatu ditu Otxandategiko dorretxea eta haren inguruko lurrak. Eremu horretan garatu nahi duten proiektu urbanistiko bat geldiarazi nahi dute, eta proiektu agroekologiko bat garatzeko aldarrikatzen zituzten lur horiek. Epaileak hiru aldiz eman du lekua husteko agindua. Aitzineko bi aldietan bertan beheiti utzi zituzten operazioak, azkenekoz duela hiru aste, ertzainek erranik ez zutela baliabide aski horretarako. Gaur goizean, baina, lekua hustu izan behar dute. Hamabost furgoneta Goizeko bederatzietan heldu da Ertzaintzaren operatibo handia: hamabost furgoneta eta 60 agente. Tartean, Otxandategiko zeruan puntu beltz zaratatsu bat ere nabari daiteke: Ertzaintzaren dronea. Lurren ateetan, egurrezko zaintza dorreko pertsona kateaturik ageri da. Dorretxeko atarian, aldiz, 30 bat kide ageri dira, «Otxantegi, ez ikutu!» oihuka ari direla. Fitexko, sartzean ziren hamar kide kanporatu dituzte. Egin zaitez artzain, ez ertzain! banderolarekin zeuden. Hondeamakina bat ere etorri da, ertzain gehiago sartu diren momentuan. Aiztoekin eta mailuekin sartu dira denak. Ertzaintzaren mendiko erreskate taldea ere barneratu da dorretxeko bidean barna, hainbat arnes eta uhalekin. Pixkanaka-pixkanaka, Ertzaintza dorretxea inguratzen hasi da, eta borznaka atera dituzte barnean ziren pertsonak. Denak txalo artean pasatu dira bidetik beheiti, eta beste kideen artera joan. Atxilotu duten kidea aldiz, berehala eraman dute Neguriko polizia etxera —berantago askatu dute—-.Hortik gutira, arrastaka atera dute Otxandategiko lurretatik pertsona zauritu bat. Anbulantziara eraman, eta berehalaxe abiatu da erietxera. Bigarren bat ere segidan joan da, ekintzaile baten esanetan, «kolpe handiak» ukan izanaren ondorioz. Bandera, mazoa eta zilagailua Hamaikak dira jada eta, dorretxeko teilatuan lau pertsona gelditzen dira. Ertzainek Otxandategiko bandera handia kendurik, mazo ukaldika hasi dira ate bat zabaldu nahian. Behereko teilatura igan dira mendi erreskateko bi ertzain. Hor zeudenak uhalekin estekatu, eta beheiti ekarri dituzte. Hirugarrena, aldiz, gaineko teilatuko leihotik kateatua zenez, barnera ekarri dute. Zilagailu hotsak aditu daitezke urrunera. Erdi Aroko harrietan segurtasun estekak eman dituzte azken kidea teilatutik kentzeko. Guziak kanpora etorri dira. Denak identifikatuak izan dira eta batek adierazi du, epaitegiko zitazio bat ere jaso duela. Zaintza dorrekoa Otxandategiko dorretxe hutsari behatzen dion bitartean, txori batek ere agurtu du bere habia izan zitekeena, Otxandategiko jabeen begiradapean.

EHU Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako liburutegia eta Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatea pasabide batek lotzen ditu. Eta pasabide horri zutabe batzuek eusten diote. Gaur, zutabeok ez daude hutsik. «Sionistek 31.000 palestinar baino gehiago erail dituzte», irakur daiteke zutabe batean. «Desagertuak: 7.000. Zaurituak: 72.000», albokoan. Hirugarrenak ez du hitzik, argazkiak baizik. Hiru irudi: zauritutako umeak batean, Israelen bonbek eragindako kale suntsituak beste batean, eta Palestinako bandera eskutan duen herritar bat hirugarrenean, Israelgo armadako kide baten eskua haren sorbaldaren gainean jarria duela. Askotan, argazkiek hitzek baino gehiago esan dezakete. Zutabeen atzean, hogeita hamar kanpin denda baino gehiago daude atzotik: Palestinari elkartasuna adierazteko, ikasleak kanpaldiak egiten ari dira. IA Ikasle Abertzaleak ikasle mugimenduak antolatu ditu kanpaldiak Hego Euskal Herriko lau campusetan, duela aste batzuk sortutako Students For Gaza mundu osoko mugimendura batzeko. Leioan, kafetegiaren ondoan jarri dute pankarta: «Palestina askatu! Akanpada». Informazioa emateko gune bat ere ezarri dute. «[New Yorkeko] Columbia unibertsitatean hasitako egitasmoaren harira jarri dugu martxan kanpaldia; egitasmo hori, bertan behera eta indarrik gabe geratu ordez, indar eta dimentsio handiagoa hartzen ari da», azaldu du Axier Gurrutxaga IAko kideak. «Gure aletxoa jarri nahi genuen. Izan ere, Israelgo estatu sionista Rafahn sartu da gaur; beraz, uste dugu erabateko urgentzia duela horrelako egitasmoak egiteak», gehitu du. Euren aldarria argi adierazteko, kanpin denden artean Palestinako banderak jarri dituzte. Haizea lagun, argi desberdindu daitezke lau koloreak: beltza, zuria, berdea eta gorria. Denden artean daude Amaia Belasko eta Oier Legaria IAko kideak ere. Sarriko eta San Mameseko fakultateetako ikasleak direnez, «hurbilen duten kanpaldira» hurbildu dira. «Batetik, errepresioa jasaten ari diren ikasleei elkartasuna adierazi nahi diegu; bestetik, inpunitate osoz egiten ari diren genozidioa eteteko eskatu nahi dugu», zehaztu du Belaskok. Eta Legariak erantsi du: «Hemengo erakundeei exijitu nahi diegu Israelekin dituzten harremanak eteteko». Kanpaldiaren lehenengo bi egunek «harrera eta inpaktu dezente» izan dute, Gurrutxagaren iritziz. Izan ere, deialdia egin zutenetik, hainbat eragilek egin dute bat harekin. Besteak beste, LAB eta Steilas sindikatuek, Ernai gazte antolakundeak eta Ikama ikasle mugimenduak. «Gatazka honek bi irtenbide ditu: genozidioaren bitartez Palestinako herria guztiz suntsitzea, edo honi guztiari aurre egitea eta Palestinako herri aske, sozialista eta laiko bat eraikitzea». AXIER GURRUTXAGA IA Ikasle Abertzaleak ikasle mugimenduko kidea Palestina askatu! Israel borrokatu, desnormalizatu, suntsitu lelopean ari dira kanpaldia egiten. «Ikusten ari gara gatazka honek bi irtenbide dituela», zehaztu du Gurrutxagak. Bat: «Genozidioaren bitartez Palestinako herria guztiz suntsitzea». Eta bi: «Honi guztiari aurre egitea eta Palestinako herri aske, sozialista eta laiko bat eraikitzea». Azken horretan dihardute ikasleek. Izan ere, «Palestinako herria aske izan arte» borrokan jarraitzeko asmoa dute. Hainbat ekintza Unibertsitatean lo egiteaz gainera, hainbat ekintza ere antolatu dituzte. Besteak beste, asanblada irekia egin zuten atzo. Horren ostean, afaldu eta kontzertu akustikoa izan zuten. Gaur, berriz, elkartasun argazkia egin dute goizean. Eta hitzaldi batekin jarraitu dute eguna; Palestinaren aldeko unibertsitate sarearen parte diren irakasleek hartu dute parte. Arratsalderako, beste hitzaldi bat antolatu dute: Gabirel Ezkurdiak Palestinako herriaren genozidioa aztertuko du. Kanpaldira ez, baina hitzaldira bertaratu da Azahara Hag Martin. Izan ere, praktiketan dago, eta, beraz, ez du klaserik eta ez luke campusean egon behar. Baina: «Palestinar bezala, gutxienez hitzaldira etorri behar nuen». Hag Martinen aita Gazakoa da; 40 urte inguru daramatza Euskal Herrian. «Oso polita da hau ikustea», aitortu du Hag Martinek. «Guretzat garrantzitsua da kanpaldia; Palestinan gertatzen ari dena ezin da arabiarren eta musulmanen kontu bat izan; gizateria kontua da». Palestinaren aldeko kanpaldian egindako asanblada irekia, atzo, EHUko Leioako Campusean. IKASLE ABERTZALEAK Hag Martinen iritziz, Palestinako gatazka ezin da ahanzturan gelditu: «Lehen, ehun bandera zeuden kalean, eta orain askoz gutxiago. Jendeak ahaztu al du gertatzen ari dena? Bidegabea da behin eta berriro azaldu behar izatea zer ari den gertatzen». Antzera mintzatu da ondoan duena ere, Omaima Boussoufa. Liburutegitik jaitsi berri da; ikasturte amaierako lehen azterketa du astelehenean, baina tarte bat hartu du hitzaldia entzuteko. «Denbora pasa ahala, ahaztu egiten zaizkigu kontu asko; baina ezin da hori gertatu: ikusgai egin behar dugu egoera hau», azpimarratu du. Boikotaren alde ere egin du: «Boikota oso garrantzitsua da; enpresak entera daitezela jakinaren gainean gaudela eta kontziente garela». Milaka kilometrora egonda ere, Gurrutxagak argi utzi du Euskal Herritik ere eragin daitekeela. Izan ere, Euskal Herriko zenbait erakundek Israelekin duten «harreman oro» etetea exijitu dute. Unibertsitateei mintzatu zaie IAko kidea: «Badakigu EHUk eta NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoak harremanak dituztela Israelgo Estatuarekin; beharrezkoa da horiek etetea». Helburu horiek betetzeko presio mekanismo bat izan nahi dutela nabarmendu du Gurrutxagak. «Ikasleriaren indarraren arabera, saiatuko gara helburu horiek betetzen; hau guztia folklore hutsa izan ez dadin, presio mekanismo erreal bat izatera bideratuko ditugu gure indarrak».

Langile bat zauritu da eta bi harrapatuta daude Madrilen, eraikin bateko solairu bat erori ondoren.

Alokairuaren prezioa arautzeak etxebizitza eskaintza murriztu dezakeela ohartarazi du Espainiako Bankuak

Elikadura katearen legea garatzeko dekretua onartu du Eusko Jaurlaritzak. Dekretuak isunak aurreikusten ditu eta baita elikadura katea ikuskatzeko eta kontrolatzeko mekanismoak ere.

Bazirudien Gazan su eten bat indarrean jartzeko aukera oro zapuztuta zeudela, baina Ismail Haniyehk, Hamaseko adar politikoko buruak, Egiptori eta Qatarri jakinarazi die onartu egingo duela su etenerako egin zioten proposamena. Gazatik bidalitako irudietan herritar asko ageri ziren kalean Hamasen jakinarazpena ospatzen, baina Israelek erantzun du Rafah inbaditzeko planari eutsiko diola. Hala ere, ordezkaritza bat bidaliko du Kairora negoziatzera. Al-Jazeera hedabidearen arabera, Hamasek onartutako su etenerako proposamenak hiru fase ditu, bakoitza 42 egunekoa. Lehenengo fasean, su eten bat hasiko litzateke, eta Israelgo soldaduak Netzarim korridoretik erretiratuko lirateke. Israelek hori erabiltzen du Gaza iparraldea eta hegoaldea banatzeko. Bigarren fasean, operazio militarrak behin betiko etengo lirateke, eta Israelgo indar guztiak Gazatik erretiratuko lirateke. Azken fasean, berriz, bertan behera geratuko litzateke Gazako blokeoa. Nazioarteko berri agentziek xehetasun gehiago eman dituzte. Haien arabera, Hamasek meniaren lehen egunetik hiru bahitu askatuko ditu hiru egunez behin eta Israelek ere askatuko ditu preso palestinarrak, zenbat izango diren zehaztu ez badute ere. Israelgo agintarien lehen erantzun ofiziala Benjamin Netanyahu lehen ministroaren bozeramaileetako batek, Ofir Gendelmanek eman du, X sare sozialean: «Gerra kabineteak aho batez erabaki du Rafahko operazioarekin jarraitzea Hamasi presio militarra egiteko». Baina Kairora negoziatzaile talde bat bidaliko dutela jakinarazi du, «akordio bat lortzeko aukera guztiak agortzeko Israelentzat onargarriak diren baldintzetan». Halaber, Gendelmanek jakinarazi du Israelgo gerra kabineteak bilduta jarraitzen duela. Netanyahuren bulegoak adierazpen horiek egitearekin bat, armadak jakinarazi du Rafah ekialdean «Hamasen helburuen kontra» bonbardaketak egiten ari dela. Gerran bitartekari aritu diren herrialdeetako ordezkariek egunotan egindako adierazpenei erreparatuta, ez ziren gutxi Israelek eta Hamasek menia bat adostuko zuten itxaropen zantzuak. Nolanahi ere, Tel Avivek goizaldean emandako abisuak bazirudien su etenaren eztabaida berriro abiapuntura itzularazi zuela; izan ere, Rafah ekialdetik alde egiteko agindu die han bizi direnei, eta ehunka palestinarrek ekin diote lekualdaketari. Hamasen arabera, erantzun hori «mugatua» izaten ari zen, eta Rafahko zerbitzuak «ohiko funtzionamenduari» eusten ari ziren. Nolanahi ere, Rafah husteko aginduaren ondoren etorri da su etena onartzeko asmoaren jakinarazpena. Agindu horrek areagotu egin du azken asteotako beldurra: hau da, Israelgo armadak Rafahren aurkako lehorreko operazio militarra hasiko ote zuen. Eta, horren harira, Hamasek berehala erantzun dio Tel Avivek iragarritakoari. Reuters berri agentziak erakunde islamistako iturri bat aipatuz kaleratu duenez, Hamasen iritziz, Israelen aginduak «gerraren gaiztotzea» eragingo luke, eta ohartarazi du horrek «ondorio larriak» izango dituela. Baina Hamasek su etenerako proposamena onartuta, ikusteko dago Israelek nola jokatuko duen. X sare sozialean idatzitako mezu baten bidez, Israelgo armadak esan du «handitzen» ari zirela Al-Mawasi eremuko laguntza humanitarioa, eta horko errefuxiatuentzako kanpalekuetara joateko agindu die Rafah ekialdeko auzoetan bizi direnei; 100.000 palestinar bizi dira han. Dena den, ohartarazi dute Israelgo armadak «lanean» jarraituko duela «gerraren helburu guztiak» lortu arte. Menia negoziazioak Nazioarteak itxaropentsu erreparatu zion bilkura baten ondoren iritsi dira Hamasen erabakia eta Israelen agindua, Palestinako erakunde islamistako ordezkaritza bat bitartekariekin bildu baitzen larunbatean, Kairon, Tel Avivek iragan astean luzatutako menia proposamena hizpide ISRAELEK Al-jazeeraREN EMISIOAK ETEN DITU HERRIALDEAN Israelgo Gobernuak Al-Jazeera telebista katearen emisioak eten ditu herrialde hartan, kabineteak atzo egindako bozketa baten ondoren. Urriaren 7az geroztik, Tel Avivek birritan egotzi dio telebista kateari Hamasekin lotuta egotea, baita «haren aldeko kazetaritza» egitea ere. Horiek hala, kateak Israelen zituen egoitza guztiak itxi behar izan ditu. Al-Jazeerako eta nazioarteko zenbait hedabidetako kazetariek «egun iluntzat» jo zuten atzokoa, eta salatu dute Israelgo Gobernuaren erabakiak «adierazpen askatasuna» eta «informaziorako eskubidea» urratzen dituela.

1936ko gerran hildako hainbat pertsonaren gorpuzkiak aurkitu dituzte Zornotzako hilerrian (Bizkaia). Aranzadi zientzia elkartea ari da bertan lanean, eta lehenbiziko pertsona identifikatzea lortu dute. Gogora institutuak eman du horren berri, eta azaldu hilaren 13an biktima horren gorpuzkia familiari emanen diotela. Ekitaldian parte hartuko dute Nerea Melgosa Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak, Ainhoa Salterain herriko alkateak, Aitor Miñambres eta Anton Erkoreka historialariek, eta Lourdes Herrasti Aranzadiko antropologoak eta Zornotzako desobiratze lanen arduradunak. Iazko abenduan, lehen fasean, 54 pertsonaren arrastoak topatu zituzten, eta joan den martxoan bertze 32. Bigarren faseko aurkikuntzen berri eman ostean, Aintzane Ezenarro Gogora institutuko zuzendariak adierazi zuen denak direla gudariak edo milizianoak, eta hildakoen artean ez dagoela emakumerik, nahiz eta herrian bertan andrazkoen kartzela bat izan zen 1939tik aurrera. Gainera, ziur daude gorpuzki gehiago egonen direla hilerrian, eta uste dute Zornotzakoa Bizkaiko hobi handiena izan daitekeela. Behin gorpuzkiak berreskuraturik, identifikazio lanei ekiten diete. Horretarako, ezinbertzekoa da senideren bat inguru hartan desagertuta dutenek beren DNA lagina ematea. Martxoaren amaieran 35 familiak utzi zuten beren lagin genetikoa Gogorako DNA bankuan. Lagin horiez gain, identifikaziorako lagungarriak izan ohi dira gorpuekin batera agertutako objektuak. Hala azaldu zuen Aranzadiko kide Kepa Ganuzak: «Gudari eta miliziano guztiei ematen zieten identifikazio txapa bat. Abenduan halako batzuk agertu ziren, baina ia deseginda zeuden, zenbakiak ez ziren ikusten. Identifikazioa zaila izaten da, gero artxiboetan bilatu behar baita ea zenbakiak izenik duen, baina normalki aurkitzen ditugu». Dena den, ez da erraza izaten jakitea gorpuzki horiek non zendu ziren edo zer batailoitako kide ziren, baina badauzkate zantzu batzuk: «Guk erabiltzen dugun dokumentazioaren arabera, pertsona batzuk 1936ko abendu hasieran lurperatu zituzten hemen, justu Legutioko batailan [Araba] borrokarik gogorrenak izan ziren egunetan. Beste agiri batzuek diote 1937ko apirilean eta maiatzean ere ekarri zituztela hildakoak, eta egun haietan borrokak izan ziren Saibigainen, Bizkargin, Ganzabalen eta Solluben. Ondoriozta dezakegu han hil zirela, baina oraingoz ezin dugu ziurtatu», dio Ganuzak. Oraindik 1936ko gerran hildako 4.500 gudari eta miliziano daude desagertuta. Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hobi gehienak aztertu dituzte dagoeneko, beraz, Gogora instititutuaren arabera, informazio guztia da «baliagarria».