Langile bat hil da Egilatzen behi baten kolpea jasota. Beste behargin bat Txagorritxuko Ospitalera eraman behar izan dute, arrazoi bera tarteko. Ertzaintzak lan istripu gisa hartu du gertakaria.

Renfek Gipuzkoako Aldiriko Trenen ordutegia aldatuko du astelehenetik aurrera. Ordutegi berriak ordutegi-eskaintza murriztea dakar, bide bakarra eta abiadura-muga ezarriko baitira Hernani eta Donostia artean, eta bidaia-denborak handituko baitira Andoain-Irun tartean.

Baskoniak mirari kutsuko balentria egin beharko du Euroligako Lauko Finalerako sailkatu nahi badu. Mirari kutsukoa, galdu egin baititu final-laurdenetako lehen bi partidak. Real Madrilek ezin hobeto baliatu du etxean jokatu duela, eta bietan irabazi dio Arabako taldeari. Nagusitasuez gailendu da bietan: asteartean, 90-74 ; eta, gaur, 101-90. Euroligaren historian behin bakarrik sailkatu da talde bat kanporaketako aurreneko bi neurketak galdu eta gero: Real Madril izan zen, iaz. Beste inork ez du egin halakorik. Baskoniak bigarrena izan nahiko luke, baina, horretarako, sekulakoa egin beharko luke: bi aste eskasean hiru aldiz jarraian irabazi behar dio Euroligako egungo txapeldunari. Helburu errealistagoa jarri behar dio bere buruari. Hauxe lehena: datorren asteazkenean, Buesa Arenan, hirugarren partida irabaztea, eta etxean ere jokatuko lukeen laugarren neurketa behartzea. Gero, gerokoak. Ez du lan samurra izango. Are gehiago aurreneko bi partidetan baino hobeto aritzen ez bada. Bietako bakar batean ere ez du izan benetako aukerarik Real Madril ezustean hartzeko. Estutu ere oso gutxi egin du; gaur, pixka bat, hasieran, baina ez nahikoa Espainiako taldea urduri jar dadin. Neurketak aurrera egin ahala, gero eta hobeto aritu da Chus Mateok entrenatutako taldea, eta azken txanpan nahieran aritu da. Horrek Baskoniaren ezintasuna areagotu du. Dusko Ivanovicek eskatu bezala, oldarkorrago aritu dira arabarrak hasieran. Horri esker, partidan sartuta egon dira 25. minutura arte: 58-54. Baina orduan jo du kolpe erabakigarria etxeko taldeak, 12-3ko partziala lortuta. Inoiz ez zuen horrenbesteko aldea izan neurketan. Kolpeak jota utzi du Baskonia, eta ez da gai izan suspertzeko. Azken laurdenari 11 punturen desabantailarekin ekin dio, baina bikoiztu egin da hasi eta berehala, Real Madrilek sartu baititu lehen 11 puntuak. Zazpi minutu falta ziren oraindik partida bukatzeko, baina sobran zeuden. Erabakita zegoen neurketa. Etxekoak lasaitu egin dira, eta Baskoniak aprobetxatu egin du emaitza itxuratzeko.

Valentzia IDK-ren mamu beltza da. Gaur erakutsi du berriro. Herrialde Katalanetako taldeak 59-60 irabazi dio Euskal Herrikoari Espainiako Ohorezko Mailako final-laurdenetako joaneko partida, Donostiako Gaska kiroldegian. Ohitura da jada: hamalau aldiz jokatu dute elkarren kontra bi taldeek, eta beti galdu du IDK-k. Baina gaur galdu izanak beste ondorio bat du: zaildu egin zaio finalerdietarako sailkatzea, batez ere, kontuan hartuta Valentzian jokatuko dutela itzulikoa, igandean. Hala ere, puntu bat ez da ezer, eta Azu Muguruzak entrenatutako taldeak gaur erakutsi du bete-betean aritzen bada, Valentziari aurre egin diezaiokeela. Badago itxaropena. Espainiako Liga, Kopa eta Superkopako txapelduna da Valentzia. Hura mendean hartzea oso zaila baldin bada, zer esanik ez haren aurka jokatu bezperan zure jokalari garrantzitsuetako batek kluba uzten badu. Horixe gertatu zaio IDK-ri: Dulcy Fankam AEBetara joan zen asteartean, Seattle Storm WNBAko taldean jokatzera. Pibot estatubatuarra oso jokalari garrantzitsua zen: hamabi puntu sartu eta hamar errebote jaso zituen partidako ligan. Gaur igarri egin da haren falta minutuek aurrera egin ahala. Zailtasunak zailtasun, etxekoek oso partida ona jokatu dute, eta gai izan dira haiek baino koska bat gorago dagoen talde batekin nor baino nor gehiago aritzeko. Are gehiago, minutu askoan Valentzia baino gehiago izan dira, eta horri esker, aurretik joan dira. Baina amore eman dute azken laurdenean. Jokalari gehiago eta hobeagoak ditu Valentziak, eta horrek desorekatu du neurketa. Azu Muguruzarenek bikain ekin diote lehiari, eta lehen bost minutuak jokatuta, zazpi puntu ziren aurretik: 11-4. Hutsartea eskatu du Ruben Burgosek, eta etenak mesede egin die bisitariei, hurrengo bost minutuetan haiek bakarrik sartu baitituzte puntuak: zortzi. Horri esker, aurretik amaitu dute lehen laurdena: 11-12. Oso puntu gutxi ziren. Defentsa erasoari nagusitzen ari zitzaion. Donostiarrenak gai izan dira Valentziaren susperraldia eteteko. Are gehiago, defentsan sendo eta erasoan eraginkorrago arituta, neurketaren joera irauli dute. Horri esker, bost punturen aldearekin joan dira atsedenaldira: 23-18. Bikain ari ziren. Meritu itzela zuen Valentzia bezalako talde handi bat hemezortzi puntutan uzteak. Hirugarren laurdenaren hasieran beste estutu bat eman diote partidari: haiek sartu dituzte lehen bost puntuak, eta hamar punturen aldea lortu dute (28-18). Valentzia bostera hurbildu da, baina IDK-k kolpea emanez erantzun du, eta ordu arteko alderik handiena lortu du, hamabi punturena: 40-28. Laurdenaren amaieran, berriz, bederatzi punturena zuen. Azken laurdena falta zen. Eutsi beharra zuen. Baina ez dio eutsi. Bederatzi minuturen faltan hamar punturen aldea zuen (47-37), baina Valentziak sekulako susperraldia izan du, hamazazpi puntu sartu baititu jarraian: 47-54. Kolpe erabakigarria zirudien, baina IDK gai izan da kolpeari beste kolpe batekin erantzuteko: bederatzi puntu segidan sartuta, aurretik jarri da berriro (56-54). Minutu eskas falta zen. Valentziak hirukoa sartu du jarraian, Erin Whalenek huts egin du jaurtiketa, eta hurrengo jokaldian beste hiruko bat sartu dute bisitariek. Beste horrenbeste egin du Alba Prietok, baina berandu zen, eta puntu bakar batengatik nagusitu da Valentzia. Zaila dago, baina badago itxaropena.

Zinemaren bidez, ahotsik gabekoei ahotsa emateko ahalegina egin zuen Laurent Cantetek (Melle, Frantzia, 1961 – Paris, 2024). Harentzat, filmetan gai sozialei heltzeak ez zuen apartekotasunik, hori zuelako egunerokoan ere, munduaren eta bizitzaren ikuskera. Entre les murs —gaztelaniaz La clase— filmari esker Canneseko festibaleko Urrezko Palma irabazi zuen 2008an, eta horrek sona handia eman zion munduan. Parisko bazter auzo bateko institutu batean frantses hizkuntza erakusten duen irakasle baten gorabeherak kontatzen ditu filmak. François Begadeau idazleak idatzitako eleberrian oinarrituta dago filma, eta aktore ez profesionalekin aritu zen. 2018an Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiko ohorezko saria jaso zuen, bere ibilbide «ausart eta konprometituagatik». «Ez naiz xalo hutsa; film batek ez du mundua aldatzen, baina galderak egin ditzakegu zinemari eta kulturari esker, eta arazoak plantea ditzakegu; egiten ez badugu, gehiegikeria asko gerta daitezen utziko dugu», esan zuen saria jaso aurretik egindako agerraldian. Lehenagotik ere ezagutzen zuen Donostia. Zinemaldiko zuzendari berrien saria irabazi zuen 1999an, Ressources humaines filma tarteko. Estreinako lana izan zuen hura pantaila handian, lehenagotik telebistarako programa baterako besterik ez baitzen aritu. Hamar urteren buruan, 2009an, Zinemaldiko epaimahaiburu izan zen. 2017an gazteei eta hezkuntzari erreparatu zien berriro, L’Atelier filman. Idazketa tailer batean ari diren hainbat gaztek elkarrekin eleberri bat idatzi beharko dutela kontatzen du. Frantziako hegoaldeko La Ciotat hirian izandako eraldaketan girotuta dago: 80ko hamarraldiaren amaieran, ontziolak itxi eta turismoa hiriaren jabe egin zen. Prozesu horrek aterabiderik gabe utzi zituen gazteak. 2022an Arthur Rambo pelikula estreinatu zuen. Sare sozialen inguruko hausnarketa egiten da bertan, eta besteak beste, adierazpen askatasuna, klasismoa eta arrazakeria hartzen ditu hizpide.

Loli Garciak (CC.OO) eta Raul Arzak (UGT), bi sindikatuek Maiatzaren Lehenean elkarrekin egingo dituzten mobilizazioak aurkeztu dituzte. EAEko hiriburuetan manifestazioak egingo dituzte, “Enpleguaren alde. Lanaldi txikiagoak eta soldata hobeak” lelopean.

Hipoteka gastuak erreklamatzeko epea abusuzko klausula baliogabea denean hasten dela ebatzi du EBko Auzitegiak, 2024ko apirilaren 25ean.

Kutxabankek 120 milioi irabazi ditu 2024ko lehen hiruhilekoan. Kutxabank Taldea inbertsio fondoetan harpidetza garbi handienak dituen hirugarren erakundea izan da 2024ko lehen hiruhilekoan, 712 milioi euroko sarrerekin eta % 7,5eko merkatu kuotarekin.

Ezustean iritsi da albistea. X sare sozialean zabaldutako gutun baten bidez, Pedro Sanchez Espainiako presidenteak iragarri du behin-behinean bertan behera utziko duela bere agenda politikoa, egunotan emazteak eta berak jasandako «erasoen» harira. Erasotzat jo du, hain zuzen, Madrilgo 41. Zenbakiko Auzitegiak haren emaztearen aurkako zigor auzibide bat irekitzea erabaki izana, «ustelkeria eta influentzia trafikoa» egotzita, Koldo kasuarekin lotuta. Carta a la ciudadanía. pic.twitter.com/c2nFxTXQTK — Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) April 24, 2024 Sanchezek jakinarazi duenez, eskuin muturreko Manos Limpias taldeak jarri zuen Begoña Gomezen —presidentearen emaztearen— aurkako salaketa. Gutunean, Espainiako presidenteak birritan aipatzen du «erabat faltsuak eta oinarririk gabekoak» direla Gomezi egotzitako delitu guztiak. Halere, esan du «Justiziarekin elkarlanean» arituko dela afera argitu arte. Madrilgo auzitegi horrek gaur eman du Gomezen aurkako zigor auzibide bat irekitzeko erabakiaren berri. Baina, Sanchezen arabera, duela zenbait hilabete hasi ziren haren eta emaztearen aurkako «erasoak». Eta horien jakitun eta konplize izatea leporatu die PPko buru Alberto Nuñez Feijoo eta Voxeko Santiago Abascali; are gehiago, gutunean salatu duenez, Feijook aurkeztu zuen Gomezen aurkako salaketa Interes Gatazken Bulegoan, eta Sanchezi bost eta hamar urte bitarteko inhabilitazioa ezartzeko eskatu. Sanchezek uste du berak ordezkatzen duen horren kontrako «azpijoko bat» dagoela salaketaren atzean; eta, hain justu, «horregatik» egin dutela emaztearen aurka. «Eskuinak eta eskuin muturrak ez zuten onartu [joan den uztailaren 23ko] bozen emaitza. Ohartu ziren eraso politikoa ez zela nahikoa izango, eta orain marra pasatu dute, eta gobernuko presidente baten bizi pertsonalari eta haren senideei egin diete eraso», dio gutunean. Horiek hala, «gelditu eta hausnartu» beharra duela esan du. Hain zuzen, hausnartu nahi du «merezi duen» gobernuko presidente karguari eustea, edo «ohore handi horri» uko egitea ote den bidea. Oraingoz, bere agenda politikoa eten du behin-behinean, eta datorren astelehenean, hilaren 29an, egingo du prentsaurrekoa. Orduan iragarriko du zer erabaki duen. Eskuinaren erantzuna Bolo-bolo zabaldu da Sanchezen mezua, eta, halaber, berehala iritsi dira lehen erreakzioak. PPko kide Javier Maroto izan da horren inguruan zerbait esaten lehena, eta, haren arabera, Sanchezek iragarritakoa «hauteskundeen aurreko kanpaina bat baino ez da». Hauxe idatzi du X sare sozialean: «[Sanchezek] Moncloan jarraitu nahi du, noski. Kosta ahala kosta, eta edozeren truke. Hori da Pedro Sanchez marka. Guztiok egiaztatuko dugu astelehenean». Segidan, Voxek prentsa ohar bat kaleratu du. Marotoren bide beretik jo du alderdi ultraeskuindarrak: «Gobernuko presidentearen beste biktimizazio bat da hau». Are, zuzenean mintzatu zaizkio Sanchezi: «Hausnartu nahi badu, hausnartu dezala, baina dimisioa eman ondoren». PSOEko alderdikideek, berriz, elkartasun mezu andana helarazi diote Sanchezi.

Europako Parlamentuak indarkeria matxista arautzeko legea onartu du gaur. Arauak delitutzat joko ditu mutilazio genitala, ezkontza behartua eta ziberjazarpena. Halere, ez du delitutzat joko bortxaketa. 522 parlamentarik bozkatu dute alde, 27 kidek kontra eta 72 abstentzio egon dira. Parlamentuak onartu ostean, Europar Kontseiluak berretsi beharko du. EB Europako Batasunak indarkeria matxista borrokatzeko onartuko duen lehenengo legea izango da. Indarkeria matxista arautzeko lehenengo zuzentaraua 2022ko martxoaren 8an onartu zuen Europako Batzordeak. Hasieran, onespenik gabeko ekintzak bortxaketa gisa hartu nahi izan zituzten, horiek delitutzat joz, eta biktimek mehatxu edo derrigortze frogarik aurkezteko beharrik gabe. Soilik baietz da baietz kontzeptuan oinarritu ziren horretarako; besteak beste, Espainiako eta Herbehereetako legeek jasotzen dute hori. Halere, negoziazioetan ibili ostean, otsailean onartutako legeak ez du delitutzat jo bortxaketa. Hamahiru estatu kidek delitu izendatzearen alde egin bazuten ere, ez zen nahikoa izan; gutxienez hamabost estatuk eman behar zuten baiezkoa. Frantziak, Alemaniak eta Hungariak horren kontra egin zuten. Argudiatu zutenez, bortxaketa delitutzat jotzea ez dagokio Europako Parlamentuari, estatu bakoitzaren eskumena baita. Negoziazioen buru izan diren Frances Fitzgerald Irlandako EPP alderdi popularreko kideak eta Evin Incir Suediako S&D Sozialista eta Demokraten Aliantza Aurrerakoia alderdiko kideak aitortu zuten «dezepzionatuta» zeudela erabakiarekin. Haien ustez, ezinbestekoa da bortxaketa delitutzat jotzea. Halere, Fitzgeraldek adierazi zuen legea «hasiera bat zela, eta ez amaiera bat». «Lehen aldiz, Europako Batasunak mezu argi bat bidali du: emakumeon aurkako indarkeria gure segurtasunerako mehatxutzat hartzen dugu», erantsi zuen. Horri lotuta, Incirrek adierazi zuen ez zuela ulertzen hainbat estatu kideren jarrera: «Ez dut ulertzen hainbeste estatu kidek zergatik jartzen dituzten oztopoak indarkeria matxistari aurre egiteko; dezepzionatuta nago, batzuek historiaren alde okerrean kokatzea erabaki dutelako». Haatik, erantsi zuen legeak erakusten duela EBk «etengabe hobetzeko konpromisoa» duela. Justiziarako sarbide errazagoa Mutilazio genitala, ezkontza behartua eta ziberjazarpena zigortzeaz gain, legeak justiziarako sarbidea errazagoa izateko modua egingo du. Horrez gain, prebentzio kanpainak sustatuko ditu, eta biktimentzako babes handiagoa eskainiko du. Osasun arretan artatuta izateko prozedurak hobetu nahi ditu arauak, baita txostenen aurkezpena eta frogen bilketa ere. Batzordeak bost urtean behin emango du arauen berrikuspenaren berri.