Kamioilari bat hil da N-644 errepidean, Santurtzin, gidatzen ari zen kamioiak su hartu ostean. Segurtasun Sailak jakinarazi duenez, 08:50ean gertatu da ezbeharra, Mamarigako tunelen parean, oraindik argitu gabe dauden arrazoiak tarteko.

Hendaiako (Lapurdi) Les Eglantins futbol taldeak entrenatzaile bat kanporatu zuen asteburuan, epaitegi batek zigorra ezarri baitio Vendee departamenduan (Frantzia) haur bati sexu abusuak egiteagatik. Hala jakinarazi du Antxeta irratiak. Zehaztu du entrenatzaileak harremana zuela adin txikiko haurrekin, eta klubak mezu bat bidali diela bazkideei, kanporatzearen berri emateko. Klubaren esanetan, berriki jakin dute soldatapeko hezitzaile bat zigortu egin dutela, eta «haren ekintzak ez dira bateragarriak klubean dituen funtzioekin jarraitzearekin». Agintariekin eta elkarte batekin harremanetan jarri direla diote, «klubeko erabiltzaile guztiak babesteko». Asteazkeneko eta ostiraleko entrenamenduen aurretik bilerak egingo dituzte bi taldetako adingabeekin, «egoera azaltzeko eta entrenatzaile berria aurkezteko». Klubak bazkideei jakinarazi die elkarte bat dutela eskura, «nahi duzuenarekin hitz egiteko egoerari buruz». Entrenatzailea Vendee departamenduan lanean ari zen 2022ko urtarrilean, futbol talde bat entrenatzen. Hilean behin taldeko 11 urteko haur batek bere etxean lo egiten zuen. Bere ohean. Gau batean eskuak barruko arropan sartu zikion eta zakila ukitu zion hainbat minutuz, Le Journal du Pais Yonnais egunkariak jaso zuenez. Haurrak handik hiru hilabetera kontatu zion erasoa amari, eta amak salaketa jarri zuen. Zigorraren zain, lanean La Roche Sur Yoneko auzitegiak zortzi hilabeteko kartzela zigorra, adin txikikoekin lan egiteko debekua eta 3.800 euroko isuna ezarri zizkion abenduan. Hala ere, haurraren amak salaketa jarri eta zigorra iritsi bitartean, Hendaiara joan zen bizitzera, eta Hendaiako Herriko Etxeak kontratatu zuen, Antxeta irratiak zehaztu duenez. 2022ko urritik aritu da lanean Hendaian, bai futbol klubarentzat, baita herriko etxearentzat ere, Aisialdi Gunean. Epaiketan, ikusita erasoa eta gero haurrekin lanean jarraitu zuela, fiskalak galdetu zion ea ez ote zen ideia ona haurrekin lan egiteari uztea. «Banekien epaiketa hau eta gero debekatu egingo zidatela nire lanbidean aritzea», erantzun zuen zigortutako entrenatzaileak. «Beraz, maite nuena egiten jarraitu nuen zigor honen zain nengoen bitartean». Kotte Ezenarro auzapezak Aisialdi Guneko gurasoei gutun bat bidali die, esanez zigortutako entrenatzaileak ez duela haurrekin lanik egin urtarrilaren 4tik.

Neguarekin batera, gora egin dute gripe kasuek, baita bestelako arnas birusekin lotutako gaixotasunek ere, COVID-19 infekzioek esaterako. Lehen arreta eta larrialdi zerbitzuak gainezka egitear dira Osakidetzan eta Osasunbidean, eta, gaixotasun horiek hainbeste ez hedatzeko, osasun zentroetan erabiltzaileak maskara erabiltzera derrigortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Horri buruz hitz egin dute gaur Espainiako Osasun Ministerioak autonomia erkidegoetako ordezkariekin, Espainiako Osasun Sistemaren Lurralde Arteko Batzordean; baina ia guztiak aurka agertu dira, Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernua barne. Asteazkenean egitekoak dira beste bilera bat, baina hainbat iturrik zabaldu dutenez, Madrilek bere irizpidea inposatzeko asmoa du, eta Erkidegoen iritziak iritzi, osasun zentroetan maskara erabiltzea derrigorrezko egingo du. Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak adierazi du ez dituela babesten Osasun Ministerioak bileran hizpidera ekarritako neurriak, «ez forma aldetik, ezta eduki aldetik ere». Gotzone Sagardui Osasun sailburuak zehaztu du Araba, Bizkai eta Gipuzkoan urtero egiten dituztela osasun gomendioak gripearen aurkako txertaketa kanpainaren ostean. Bilerari buruz, sailak esan du Monica Garcia buru duen Osasun Ministerioak ez duela eman arnas aparatuari eragiten dieten birusen intzidentzia daturik, ez proposamenak oinarritzeko txostenik, ezta proposatutako neurriak eraginkorrak direla erakusteko frogarik ere. Bi eguneko epea eman die Garciak erkidegoetako gobernuei, proposamenak egin ditzaten, eta Osasun Sailak Madrili eskatu dio ez dadila sartu Eusko Jaurlaritzaren eskumena diren kontuetan. «Edozein proposamenek Alerten Lantaldearen eta Osasun Publikoko Batzordearen babesa behar du». Lantalde teknikoak dira, eta Espainiako Gobernuak eta autonomia erkidegoek parte hartzen dute. Antzera hitz egin du Nafarroako Osasun Departamentuak. Esan duenez, arnas aparatuko birusen hedapenari aurre egiteko, bereziki gomendatu du maskara erabiltzeko eta bestelako neurriak hartzeko osasun zentroetan (ospitaleak eta osasun etxeak) eta zentro soziosanitarioetan (zaharrentzako eta zaurgarrientzako zentroak), baita sintomarik izanez gero ere. Fernando Dominguez Osasun kontseilariak zehaztu du «birusen zirkulazio biziak» beste hiru aste iraungo duela ziurrenik. Lan eta eskola jarduerak berriro hasi eta gero, espero dute arnas aparatuko gaitzek gora egingo dutela haur, gazte eta helduen artean, eta bere horretan eutsiko diotela edadetuen artean. Gaixo baimena, langilearen kontu Gaixotasun arinei lotutako gaixo baimenak langileak berak hartzea da Monica Garciak onartu nahi dituen neurrietako beste bat. Izan ere, arnas aparatuko gaixotasunen intzidentzia igo den honetan, herritar gehiagok jo dute osasun zentroetara, gaixoaldi baimena eskatzeko horietako askok. Hala, gaixo baimen hori langile bakoitzak bere kabuz hartzea proposatu du Garciak, betiere gehienez hiru egunekoa bada. COVID-19aren pandemiaren garaian neurri hori hartu zuen Espainiako Gobernuak, eta gaur goizean Garciak Onda Cero irratian adierazi du Europako beste herrialde batzuetan neurri hori beti dagoela aktibo. Hala ere, neurri hori Gizarte Segurantzarekin batera hartu behar du Osasun Ministerioak. Garciak ez du egunik zehaztu neurri hori onartzeko, «hainbat eragilerekin» hitz egin behar baitu oraindik, zer ondorio izan ditzakeen aztertzeko bereziki. Familia Medikuen Espainiako Elkarteak kalkulatu du langileak berak gaixoaldi baimena hartuz gero %20 murriztuko litzatekeela lehen arretako kontsulten kopurua. Biltegi berria martxan COVID-19aren pandemiak ezustean hartu zituen munduko gobernu gehienak, eta denak aldi berean hasi ziren osasun zentroetarako materiala erosten: maskarak, eskularruak eta erizainentzako eta medikuentzako segurtasun jantziak batez ere. Eskaria eskaintza baino askoz handiagoa zen, eta material falta handia egon zen zentro askotan. Eusko Jaurlaritzak ez du hori berriro gertatzerik nahi, eta, hortaz, biltegi berri bat jarri zuen martxan, materiala eskura izateko edozein osasun larrialditan. Bada, Eldiario.es agerkari digitalak adierazi duenaren arabera, biltegi hori egiteko lehiaketa abiatzeko baimena eman dio KEAO Kontratuen inguruko Errekurtsoen Administrazio Organoak Osakidetzari. 4,3 milioi euro inbertitu nahi ditu Eusko Jaurlaritzak horretan, baina eraikuntza atzeratzen ari da, LAB sindikatuak helegitea jarri baitzion prozesuari, Lakua zerbitzu publikoak pribatizatzen ari zelakoan. Nahiz eta proiektuaren hasierako aurrekontua 4,3 milioi eurokoa izan, garestiago aterako zaio Osakidetzari azkenean. Lehenik eta behin, aurrekontu hori BEZa kontuan hartu gabe egina delako, eta balitekeelako atzerapenak egotea. Bi urteko epea izango dute biltegia eraikitzeko. Eusko Jaurlaritzaren arabera, biltegia kudeatuko dutenek ez dute harremanik izango Osakidetzarekin; hain zuzen ere, horrek bultzatu zuen LAB helegitea jartzera.

Zozketak derbi bikoitza ekarri du, eta zirrara handiko bi partida izango dira Espainiako Koparen final-zortzirenetan. Osasunak eta Realak elkarren aurka jokatuko dute Sadarren, eta Athleticek eta Alavesek, San Mamesen. Athletic-Alaves urtarrilaren 16an jokatuko da, 21:00etan. Osasunak Superkopako finalaurrekoa galtzen badu, Realaren aurkakoa 17an izango da, 21:00etan. Finalera pasatuz gero, Kopako kanporaketa 18an izango da, 19:30etan. Ezuste gutxi izan dira Espainiako Kopan orain arte, eta zozketan Bigarren Mailako talde bakarra (Tenerife) eta Lehen Federazio Mailako beste talde bat (Unionistas) zeuden. Beste talde guztiak Lehen Mailakoak ziren; beraz, argi zegoen norgehiagoka interesgarriak egokituko zirela, baina inor gutxik espero zuen halako konbinaziorik. Osasunarentzat berezia izango da oso Realaren aurkako partida. Etzi, Saudi Arabian jokatuko du Bartzelonaren aurka, Espainiako Superkoparen finalaurrekoa; txapelketa horretatik iritsi, eta lehenengo partida izango da Realaren aurkakoa. Realarentzat hirugarren partida izango da jarraian etxetik kanpo, eta, gainera, bigarren derbia jarraian. San Mamesen jokatu ondoren joango da Sadarrera, eta, ondoren, berriro, kanpora egingo du bidaia Celtaren aurka jokatzeko. Garrantzitsua izango da Osasunak Superkopan zer egiten duen; izan ere, jokatzeko datak aldatu daitezke gorritxoek Bartzelonari irabazten badiote. Athleticek ere derbiz betetako hilabetea izango du. Hirugarren derbia izango du jarraian Valverderen taldeak: Eibarren aurka jokatu zuen Kopan, eta, ondoren, Realaren aurka Ligan. Alavesen aurka aspaldian ez du jokatu, irailaren 22an Mendizorrotzan 0-2 irabazi zuenetik. Babazorroak zertxobait larriago iritsiko dira partidara, tartean Sevillaren aurka kanpoan jokatuko baitute. Hurrengo partida ere oso garrantzitsua izango dute: Cadiz jasoko dute etxean Koparen partidaren ondoren, seguruenik bi edo hiru egun geroago.

Tuvisako langileek 05:00etatik 09:00etara arteko lanuzteei berrekin diete astelehen honetan. Arratsaldean eskaintza berria helarazi die Udalak. Lehen begiratuan “eskasa” iruditu zaio batzordeari baina bihar aztertuko dute langileekin, batzarrean.

Lan Ministerioak uste du lanbide arteko gutxieneko soldataren % 4ko igoera “nahikoa orekatua” dela sindikatuekin eta patronalarekin akordio bat lortzeko, eta patronalari ohartarazi dio, itunik ezean, igoera “anbizio handiagokoa” izango dela.

Gobernuaren inplikazioa eskatu dute sindikatuek, Iberiako lurreko zerbitzuetan lanuzte berriak baztertu gabe. Gaurko honetan ere atzerapenak izaten ari dira Loiuko aireportutik irten behar diren hegaldietan, lan protestaren ondorioz.

Euskal talde nagusiek Espainiako Kopako final-hamaseirenak dituzte gaur. Amorebieta izan da jokatzen lehenengoa, eta hainbat minutuz Lehen Mailako Celtaren aurretik joan bada ere, ezin izan dute irabazi bizkaitarrek (2-4). Osasunak, berriz, luzapenean 0-1 irabazi du Castellonen (Herrialde Katalanak). Eibarrek eta Athleticek elkarren aurka jokatu dute, eta zuri-gorriek bolada ezin hobean daudela erakutsi dute Ipuruan (0-3). Realak itxiko du jardunaldia: Malagari egingo dio bisita (21:00). Alavesek Betis kanporatu zuen atzo (1-0), eta final-zortzirenetako zozketan izango da bihar. Amorebieta 2-4 Celta Amorebietako eta Celtako jokalariak lehian, gaur, Urritxen. Ligan, Bigarren Mailan, ez da denboraldi samurra izaten ari Amorebietarentzat. Talde bizkaitarrak 15 puntu soilik poltsikoratu ditu, eta azken bigarren postuan da sailkapenean. Jokalariak, ordea, joerari buelta emateko asmoz zelairatu dira gaur Urritxera, Celtaren aurka. Eta hainbat minutuz ametsa errealitate izan da, zaleen gozamenerako. Bi entrenatzaileek aldaketa ugari egin dituzte hamaikakoetan, eta ez ohiko jokalariak izan dira protagonista gaur. Lehen minutuetan hobea izan da Celta, eta saria ere azkar heldu zaio: bosgarren minutuan sartu du gola Miguelek. Minutuek aurrera egin ahala, ordea, Amorebietak hobera egin du, eta markagailua iraultzea lortu du atsedenaldia baino lehen Jauregiren eta Raycoren golei esker. Bost minututan heldu dira biak, 29.ean eta 34.ean. Bigarren zatian beste jarrera batekin zelairatu dira bisitariak, eta zazpi minutu soilik behar izan dituzte berriz ere aurrea hartzeko (2-3). Jailsonek eta Douvykasek egin dituzte golak. Aurrelari greziarrak izan ditu aukera gehiago ere, eta neurketa amaitzeko ordu laurden falta zela, sartu du Celtaren laugarrena. Amorebietak egin ditu ahaleginak azken minutuetan, baina Kopako ametsak ihes egin du Urritxetik. Castellon 0-1 Osasuna Jose Arnaiz Osasunaren gola ospatzen, gaur, Castellonen (Herrialde Katalanak). Espainiako Kopako txapeldunordea da Osasuna, baina gisa horretako lehiaketetan ezer gutxirako balio du horrek. Jagoba Arrasateren taldeak bizirik jarraitzen du, baina gogotik egin behar izan du lan Lehen Federazioko Castellon kanporatzeko (0-1). Iazko emaitzari esker, gaurkoa izan da aurtengo Kopan jokatu duten lehen partida. Luzapenean, Jose Arnaiz izan da heroia. Nafarrak egin du garaipenaren gola, Aresoren jokaldi on bat baliatuta. 108. minutua zen. Partidan zehar gehiago izan da Osasuna, eta izan ditu gola egiteko aukera mordoa. Argienak, Raul Garcia aurrelariak. Ez ditu baliatu, ordea, eta luzapeneraino heldu da norgehiagoka. Azken minutu horietan agerikoa izan da nafarrak fisikoki hobeto zeudela eta, golaz gain, beste bi jaurtiketa egin dituzte zutoinera. Datozen orduetan Saudi Arabiara bidaiatuko du taldeak Espainiako Superkopa jokatzeko. Eibar 0-3 Athletic Athleticeko jokalariak Villalibreren bigarren gola ospatzen, Athleticen hirugarrena, Ipuruan (Eibar, Gipuzkoa). Jardunaldiko euskal derbi bakarra ez da uste zen bezain lehiatua izan. Athleticek izan dituen aukera guztiak baliatu ditu lehen zatian, eta hiru zutoinen artera egin dituen hiru erremateek sareetan amaitu dute. Bi gol sartu ditu Villalibrek eta bat Muniainek. Bolada onari jarraipena eman diote zuri-gorriek, eta final-zortzirenetan izango dira (0-3). Dena den, partidako lehen aukera argia Eibarrena izan da. Bautista bakarrik geratu da Agirrezabalaren aurrean, baina buruz burukoan hobea izan da Athleticeko atezaina. Armaginek barkatu dute, baina ez bizkaitarrek. Izan duten lehen aukera argian, 17. minutuan, Villalibrek errematatu du Nico Williamsen erdiraketa bikaina. Etxekoek erasoan jarraitu dute, baina berriz ere Williamsen jokaldi bat baliatuta, Muniainek egin du bigarrena. Ikusgarria izan da kapitainaren ezkerkada. Villalibrek 40. minutuan egin du hirugarrena, kontraeraso batean. Bigarren zatian gertuago izan da Athleticen laugarren gola Eibarren lehenengoa baino, eta bisitariek arazorik gabe eutsi diote abantailari.

Etxerat elkarteak jakinarazi duenez, Jose Ramon Foruria Zubialdea euskal presoa hil zen atzo. Markina-Xemeingoa (Bizkaia) zen, 73 urte zituen eta duela 20 urte baino gehiago diagnostikatu zioten minbizia; horregatik entregatu zion Venezuelak Espainiari 2003. urtean. Han ihes eginda bizi izan zen 1984. urtetik. Espainiako Auzitegi Nazionalak 40 urteko kartzela zigorra ezarri zion, eta gaitzaren larritasunaren ondorioz, 2011. urtetik etxean ari zen zigorra betetzen. 2020tik baldintzapean aske zegoen.

Bi ordu baino gehiagoko atzerapenak eta “anabasa maletekin” Loiun, hirugarren greba egunean. Igande honetan aurreko egunetan baino hegaldi gehiago aurreikusita daudenez, arazo ugari sortuko dira, sindikatuen ustez. Iberiaren arabera, % 17,5ekoa da grebaren jarraipena.