Mitxel Lakuntza eta Garbiñe Aranburu lehendakariarekin bilduko dira asteazken honetan, gehiengo sindikalaren izenean, soldata minimo propioaz hitz egiteko eta Confebasken jarreraren aurrean irmo erantzuteko eskatzeko.

Hildako langile guztiak Leongoak dira, 32 eta 54 urte artekoak. Ikatz-meategietan sortzen den gas sukoia da grisua.

Steilasek dio gaurko deituta zegoen bilera teknikoa bertan behera utzi duela Hezkuntzak, grebaren atarian

Binakako Txapelketa Nagusiak badu bikote garailea: Joseba Ezkurdia eta Beñat Rezusta. Emozio eta gogortasun handiko final baten ondoren, Aspeko bikoteak 22-20 garaitu du Iñaki Artolak eta Jon Mariezkurrenak osaturiko bikoa, eta ongi merezita egin da txapel preziatuen jabe. Finalaren hasiera izan da gakoa, besteak beste. Ezkurdiak eta Rezustak bizitasun eta inspirazioz beterik jokatu dituzte lehen tantoak, eta berehala hartu dute aurrea: 7-1. Bada, orduan lortutako aldeari bikain eutsi diete gerora, ofizioa eta kasta lagun. Lau bider soilik bi tantora hurbildu dira Baikokoak, baina sekula ez dute lortu lehia berdintzerik. Hala, nola Ezkurdiak hala Rezustak hirugarrenez jantzi dute binakako txapela. Ezkurdiak aurrez Zabaletarekin eta Martijarekin zuen irabazia; RezustakIrribarria eta Elezkanorekin. Bada, hirugarrena elkarrekin lortu dute. Urduritasuna izan ohi da gakoetako bat finaletan, eta Artolak eta Mariezkurrenak zalantza artean ekin diote finalari. Erritmo bizian ibili du pilota batez ere Ezkurdiak, eta min egin du. 4-0 eta 7-1 aurreratu da berehala Aspeko bikotea. Arbizuko aurrelariak gaitzeko jokoa plazaratu du, batez ere boleaz bereak eta bi eman baitizkio pilotari. Zentratuago eta lasaiago sumatu dira kantxan garaileak. Laineza hartuta, hain zuzen. Ordea, partidaren ibilia oraindik malkartsuago jarri aurretik, euren onenera hurbiltzen hasi dira Artola eta Mariezkurrena. Garai egokian eskatu dute atsedena, eta handik bueltan pixkanaka indarrak berdintzen joan dira. JAGOBA MANTEROLA / FOKU Hain zuzen, partidako tantorik onenetakoa izan da 7-3koa, Mariezkurrenak egina. Lau koadroaren parean jo du pilotakada bat, eta erreboteko hesia gainetik pasa du pilotak. Zoragarria izan da. Agintzen aritu da Berriozarkoa, eta Artolak ere egoki irakurri du partida. Aukera onetan ausartu da erasoan, eta pilota zailetan lagundu egin dio atzelariari. Apurka-apurka aldatzen joan da norgehiagokaren gidoia, eta behin baino gehiagotan hurbildu dira Baikokoak bi tantora: 8-6 eta 10-8. Garrantzitsua zen lehen atsedenaldi luzera aurretik iristea, eta Mariezkurrenaren bi hutsek lau tantoko aldea eman die berriro Aspekoei: 12-8. Ordura arte ikusitakoa zera izan da: Artolak eta Mariezkurrenak gehiagotan agindu dutela, baina pilotakada gehiago galdu dituztela. Lehen zatian, zehazki, bost pilota galdu ditu Mariezkurrenak, eta alerik ez Rezustak. Hor egon da aldea. Eta atseden luze horretatik bueltan ere Aspeko bikoak bere horretan jarraitu du: lan eta lan. 14-8 jarri dira aurretik Ezkurdia eta Rezusta, eta hausteko zorian egon da finala. Baina ezustea gertatu da, Rezustak hiru pilota jarraian galdu baititu, azken biak sake errestoan. Horri esker berriz ere bi tantora gerturatu dira gorriak: 14-12. Hanka sartze galanta Bikaina zihoan finala, eta garai horretatik aurrera emozioan ere irabazi egin du. Sufritzen ari zen Rezusta, erabat zazpi koadro atzetik baitzituen oinak, eta Mariezkurrena bizkarra erakusten ari zen. Hots, bi hanka sartze egin ditu jarraian atzelari nafarrak, handi horietakoak gainera. Horma bikoarekin tematu da, eta horietako batean kontrakantxara bidali du pilota. Tanto bakar batera hurbiltzeko aukera alferrik galdu du Baikoko bikoteak. Nor baino nor gehiago aritu dira bi bikoteak hurrengo tantoetan, eta bigarren atseden luzera 18-15 aurretik iritsi dira garaileak. Azken txanpari begira, neke fisikoa garrantzitsu bihurtu da, eta batez ere beteranoek sufritu dute: Ezkurdiak eta Rezustak. Aurrelariak aldageletara ere joan behar izan du medikuaren laguntza jasotzera. Dena den, kasta eta ofizioa jarri dituzte kantxan, eta saria izan dute. Kosta zaie 22ra iristea, hori bai. 21-17 aurretik joan arren, Artolak beregain hartu du bikotearen zama, eta nabarmentzeko moduko ausardia erakutsi du. Tanto zoragarriak egin ditu aurreko koadroetan, 21-20 hurbildu dira galtzaileak, baina Mariezkurrenak galdu du azkeneko pilotakada. Hala, txapelketako bikote onenak jantzi du txapela: Ezkurdiak eta Rezustak. Arbizukoak hunkituta hitz egin du mikrofonoen aurrean. «Txapel batzuk irabaziak baditut, baina gaurkoa berezia izan da, eta batez ere etxekoei eskaini nahi diet». Atseden hartzeko betarik gabe, pilotariek buruz burukora begira jarri beharko dute, bihar aurkeztuko baitute, Donostian.

San Mamesi neurria hartua dio Osasunak. Gaur ez du irabazi, baina zapuztu ditu hirugarren postura gerturatzeko Athleticen asmoak. Partida hasieran aurretik jartzeko aukerak ere izan dituzte gorritxoek, baina bigarren zatian zuri-gorriak izan dira gola gertuen izan dutenak. Dena den, ez dute aukera gehiegirik sortu, eta puntuak banatu dituzte bi taldeek (0-0). Ikusleentzat, bederen, ez da partida gogoangarria izan. Lehen minutuetan zenbait korner izan ditu alde Osasunak, eta, horietako batean, Torrok baloia zutoinera bidali du buruz. Horren ostean hobera egin du etxeko taldeak, eta Osasunak atzera egin behar izan duen arren, ez da eroso ibili Athletic. Izan dituen gol aukeretan, gainera, sendo erantzun du Aitor Fernandezek. Nico Williamsek izan ditu aukera pare bat, eta urrutitik egindako jaurtiketa bat ere bai Yurik. Bigarren zatian are nabarmenagoa izan da Athleticen kontrola, baina alferrik. Kamuts aritu dira zuri-gorriak, eta gogotik ordaindu dute ia, azken minutuetan Ruben Peñak izan baitu Osasunaren gola egiteko aukera. Sailkapen nagusian laugarren da Athletic 53 punturekin, eta hamalaugarren Osasuna 34rekin.

Aurtengo kanpainak badu berritasunik, Errenta+ aplikazioak tramiteen kudeaketa erraztuko baitie zergadunei. Apirilaren 3an abiatuko dute errenta telematikoa, eta bide hori hautatzen dutenek Zergabidea plataformara jo beharko dute.

Prestatzeko biziraupen-kita, badaezpada ere. Hala agindu die Europar Batasunak estatu kideei. Trepeta-zorro bat beharrezko guztiekin, kanpotiko laguntzarik gabe 72 orduz eusteko barrena. Izan hondamendi naturala, istripu industriala ala kanpoko eraso militarra, ez omen da samurra datorrena, eta hobe pronto egotea. Noiz eta orain, Trumpek agintea hartu duenetik ez denean besterik. Amaitu dela AEBen babesa eta Europak bere burua defendatu beharra duela, eta ekiteko hornitzeari. Lehen arma-enpresak bizikleta fabrika bihurtu baziren, kontrako bidea hartzeko garaia heldu da. Populazioaren gaineko kontrol-tresna zaharra da izua. Boterean zaudela, zioen Makiavelok, hagitzez hobea da maitatua izan baino, zure beldurrez bizitzea mendean duzun hori. Eta hala goaz ikaraz ikara eta gizaldiz gizaldi geure historia osatzen. Deabruarekin tratua zutelakoan ekin zitzaion Europa guztian emakumeen kontrako ehizari XVI. mendeaz geroztik. Orain, atzerritarrak dira orduko sorginak. Ez bagenituen bankuak salbatzen, ekonomiak molokot egingo zuela esan zitzaigun. Euro bakar bat itzultzeke, irabazien metak itoko ditu laster. Lemoiz ez bazen martxan jartzen, azak jango omen genituen. Luxuzko jatetxeetan bazkaltzen segitzen dute gure profeta politikoek. Eta hemen nabil neure tiritak, barratxo energetikoak eta linterna kitean sartzen, ganbela tzar honi bueltaka. Ekingo baitiote berriro indarberriturik Guggenheim museoa Urdaibain egiteko kanpainari, eta asmatu ezinik nabil zein izango ote den, hedabide nagusien laguntzaz, egunez egun zabalduko zaigun mehatxua, zein ote den egitasmo kultural eta ekologiko paregabea onartu ezean gainera etorriko zaigun izurri biblikoa.

Gakoa ez da txapelketa nola hasten den, baizik eta nola bukatzen den. Horren adibide dira Leire Oskoz eta Naroa Agirre, Ados Pilota klubak antolatutako eta BERRIAk babestutako Binakako Txapelketaren irabazleak. Behetik gorakoa izan da euren ibilbidea: pattal hasi zuten txapelketa, eta finalerdian ezustea eman zuten, ligaxkako liderrei gailenduta. Gaur, txapela jantzi dute, Iera Iturriaga eta Ane Mendiburu mendean hartuta: 22-15. Final gogorra izan da lau pilotarientzat, berdinduta aritu baitira askotan, baina baita hunkigarria ere, partida bukatuta, Ados Pilotako kide guztiek omenaldia egin baitiote Naroa Elizalde Etxekolonea zenari. Malko artean jantzi dute txapela. Lehia estuan aritu dira bi bikoteak partida osoan. Oskozek eta Agirrek egin dute lehen tantoa, eta berehala heldu da berdinketa. Lehen minutu horietan, txandaka aritu dira elkarri aurrea hartzen eta norgehiagoka berdintzen. Bosnako berdinketaren ostean, baina, Oskoz-Agirre bikotea hasi da urruntzen, eta arrakala gero eta handiagoa egiten. 8-5 markagailuan, eta lehen etenaldia. Berdinketa, gertu Eten horrek, baina, ez du joera aldatu, eta are abantaila handiagoa lortu dute urdinek. Partida apurtzen ari zen pixkanaka, eta nerbioak hasiak ziren Iturriagaren eta Mendibururen kontzentrazioari erasaten. Zenbait hutsen ondorioz heldu dira hurrengo tantoak, eta Oskoz-Agirre bikoteak berehala lortu du ordura arteko alderik handiena: 13-6, urdinen alde. Hala ere, Iturriagak eta Mendiburuk ez dute amore eman. Aurrelaria bizkor ibili da errestoan, galduak ziruditen zenbait pilota berreskuratzen, eta dejada eder batekin egin du 13-7koa. Orduantxe hasi dira aldea estutzen, eta sei tanto egin dituzte jarraian, bata bestearen atzetik. Oso gertu izan dute berdinketa gorriek. Beste etenaldi baten ostean heldu da urdinen erreakzioa: Agirrek bizkor gurutzatu du pilota ezker-eskuin, eta Iturriaga ez da iritsi errestora. Esfortzu fisiko handia egin dute lau pilotariek, eta azken tantoetan nabaritu da, batez ere, txapelketa osoan pilatutako nekea. Iturriagak mina sentitu du eskuineko zango sagarrean, eta minutu batzuk behar izan ditu jokatzen segitzeko. Giharreko uzkurdura, ordea, ez da erabat desagertu, eta Iturriagak ia herrenka jokatu behar izan du azken tantoa. Azkenerako, 22-15 gailendu dira Oskoz eta Agirre. Partida horren atarikoan, Promozio Mailako finala jokatu dute Labriten, eta Olatz Insaustik eta Nahia Bertizek jantzi dute txapela, Marta Gomez eta Alize Sagardui mendean hartuta. Aise irabazi dute Insaustik eta Bertizek: 22-7. Lau pilotari horietatik hiruk lehen aldiz parte hartu dute Adosen binakakoan: Gomezek, Sagarduik eta Insaustik. Bertizek, ordea, bazuen eskarmentua; are gehiago, iaz txapeldun izan zen maila horretan, Aizane Ibarrolarekin batera. Finalak bukatuta eta txapelak banatuta, Ados Pilota klubeko ordezkariek eta Iruñeko Udaleko zinegotzi Maider Belokik iragarri dute datorren urteko finala Azpeitian (Gipuzkoa) jokatuko dela. Omenaldia Etxekoloneari Eguneko unerik hunkigarriena, baina, horren ostean heldu da, omenaldia egin baitiote Naroa Elizalde Etxekoloneari, txapelketa jokatzen ari zirela hil zen Adoseko pilotariari. Zubietako joaldunak izan dira kantxara ateratzen lehenak, hangoa baitzen Etxekolonea. Iera Iturriagak berak egin ditu hizlari lanak, mikrofonoa eskuan. «Gaur, zortzi jokalari ez, bederatzi aritu gara kantxan. Nabaritu dugu Naroa ere hor zegoela, gurekin», esan du. Horren ostean, Ados Pilota osatzen duten jokalari guztiak atera dira, Etxekolonea izeneko elastikoa soinean, eta lore sorta bat eman diete pilotariaren gurasoei eta ahizpari. Haren omenezko bideo bat ere proiektatu dute. Aurresku, bertso eta dantza artean amaitu da omenaldia.

Ahalegin handia, sari txikia. Zaharrak berritu ditu gaur Alavesek, Rayo Vallecanoren aurka (0-2). Defentsan huts larriak egin ditu, eta erasoan, tematu arren, ez da golik sartzeko gauza izan. Salbazioa lortu nahi badu, Mendizorrotzan indartsu aritu beharra du. Haatik, galdu egin ditu etxean jokaturiko azken sei partidetatik lau. Ataka estuan dago Arabako taldea, baita Eduardo Coudet entrenatzailea ere. Alavesen denetik aurrenekoz, jokalari guztiak eskuragarri izan ditu Coudetek. Kike Garcia hamaikakora itzuli da, arazo fisikoak atzean utzita. Siverak eta Antonio Blancok ere tokia egin dute titularren artean; haiek zigorragatik galdu zuten Las Palmasen kontrako partida. Bestalde, eskuin hegalean Cabanesen alde egin du apustu Coudetek; hots, aulkian utzi du Carlos Vicente. Distira galdu du taldeko izarrak. Guridik ere garrantzia galdu du azkenaldian, baina hasieratik aritzeko aukera izan du gaur. Atzean, berriz, azken hiru partidetako lauko lerro berbera plazaratu du Coudetek. Defentsako egitura irmoago zebilen Tenaglia, Abqar, Mouriño eta Manu Sanchezekin. Bada, arabarren egitura osoak dar-dar egin du neurketa hasi orduko, Pathe Cissek gola sartu baitu Rayorentzat. Bisitariek korner batean eragin dute lurrikara: Unai Lopezek zutoin laburrera erdiratu du, zehatz, eta Cissen burukadak Siveraren ateko amaraunak kendu ditu. Alaves ahul dabil geldikako jokaldietan, eta Cissen erremateak erdi lo harrapatu du. Bere txarrean, azkar iratzarri da Gasteizko taldea, eta preseski, kornerrez erantzutear izan da: Batalla gaizki atera da atepetik, eta baloiak langan jo du. Aldaratzea baliatzeko gutxi falta izan zaio Abqarri. 12. minutuan Chavarriak penaltia egin dio Tenagliari, eta lehengo arantza atera du Rayoren atezainak, Jordanen jaurtiketa geldituta. Panenka erara sareratu nahi izan du baloia erdilari kataluniarrak; Batallak, ordea, ez du amua irentsi, eta berriro agertu da atsedenetik gertu, Kike Garciaren jaurtiketa indartsua geldituta. Atsedenaren ostean ere distira egin du Batallak: Guridik erremate ona egin du buruz, baina hegaldi eder batekin ihardetsi du argentinarrak. Alaves kementsu itzuli da aldageletatik, baina Pedro Diazek itzali egin du gasteiztarren sugarra, trebeziaz 0-2koa eginda. Ordu erdi luze geratzen zitzaion oraindik partidari; etxekoak, ordea, ez dira suspertu, eta zaleen haserreak eztanda egin du. Alaves-Rayo Vallecano Alaves. Sivera; Tenaglia, Mouriño, Abqar, Manu Sanchez (Villalibre, 90. min); Antonio Blanco, Joan Jordan (Conechny, 78. min), Pau Cabanes (Carlos Vicente, 46. min), Guridi (Toni Martinez, 59. min.), Aleña (Carlos Martin, 59. min); eta Kike Garcia. Rayo Vallecano. Batalla; Andrei Ratiu, Aridane, Pelayo, Pep Chavarria; Pathe Ciss, Unai Lopez (Isi Palazon, 85. min); Jorge de Frutos (Balliu, 70. min), Trejo (Pedro Diaz, 54. min), Alvaro Garcia (Embarba, 70. min); eta Nteka (Espino, 54. min). Golak. 0-1: Pathe Cissek (2. min) ; 0-2: Pedro Diazek (58. min). Ilusioa eta premia aurrez aurre Bilbon Athleticek eta Osasunak derbia jokatuko dute bihar San Mamesen (18:30, Dazn). Bi taldeak oso aldarte ezberdinarekin iritsiko dira partidara. Zuri-gorriak konfiantzaz eta ilusioz daude, ligan eta Europan ibili sendoa ari baitira izaten. Laugarren postuan sendo jarraitzea izango dute bihar helburu. Minez daude Dani Vivian eta Iñigo Ruiz de Galarreta; bueltan da, aldiz, Oihan Sancet. Osasunak, berriz, Bryan Zaragoza eta Iker Muñoz jokalarien falta izango du arazo fisikoengatik, eta Sergio Herrera ere ez da zelaian izango, zigortuta baitago. Lucas Torrek bete du jada zigorra. Gorritxoak burumakur daude, azken hamasei partidetatik bakarra irabazi ostean. Ostegunean 3-0 galdu zuten Bartzelonaren zelaian, eta hobetzen saiatuko dira bihar, irudi eta emaitza aldetik.

Eduki hau irakurtzeko bi minutu behar dira. Bitartean, ez hartu arnasarik. Bukatzean, oraindik arnasari eusteko ahalmenik bada, ez bota, minutu batzuk gehiagoz eutsi behar baitzaio itolarriari Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako apnea txapeldun izatea lortzeko. Gaur arratsaldean jokatu dute txapelketa, Gasteizko Mendizorrotzako kiroldegiko igerileku estalian. Lehiak ez du aparteko zailtasunik: ur azpian denbora gehien irauten duenak irabazten du. «Kirol hau, fisikoa baino gehiago, psikologikoa da», Elena Olieteren ustez. Gorputzak uretatik irten nahi du, karbono dioxidoa askatzeko eta oxigenoa hartzeko programatuta dagoelako. Eusteko gakoa kontzentrazioa dela esan du. Igerilekuan ezin da zaratarik egin, esaterako. «Denbora luzez urpean zaudenean, kontrakzioak hasten dira sabelean», deskribatu du Inma Aragon Bautistak. «Bakoitzak bere trukoak ditu irauteko. Nik nire baitan kantatu egiten dut, edo neure buruari hitz egiten diot». Beroketak ere garrantzi handia du, eta batzuk berrogei minutu ere egiten dituzte arnasketa ariketak eta luzaketak egiten, gorputza ohitu dadin. Zortzi minutu ere egiten dituzte onenek ur azpian. Batzuk larri irteten dira gainazalera, baina gaurkoan ez da sorosleen beharrik izan. Behin biriketako oxigenoa berrituta, bizkor itzultzen dira euren onera, eta ongi daudela adierazteko keinu bat egin behar izaten dute, arautegiak hala dioelako. «Ikasi egiten da, dena bezala», kontatu du Aragonek. «Ni lehorrekoa naiz. Heldua izan arte ez nintzen igerian hasi, eta horrela ezagutu nuen kirol hau. Badu zerbait, eta azkar erakarri ninduen». Haren arabera, apnearen onurak egunerokoan baliagarriak dira, kontzentrazioa eta emozioen kontrola lantzen dituelako, ariketa fisikoa egiteaz gain. Hazten ari den kirola dela azpimarratu du Kosme Aranburu Euskadiko ur azpiko kiroletako federazioko kideak. 2019an sortu zuten apnea adarra, eta esan du geroz eta federatu gehiago daudela. Aurtengo txapelketan, adibidez, 30 lagun lehiatu dira, iaz baino sei lagun gehiago. «Normalean, emaitzarik onenak heldutasunean lortzen dira, 40 urteren bueltan, baina 20 edo 50 urteko federatuak ere baditugu». Txapelketan, gizonezkoen eta emakumezkoen kopurua orekatua da. Denbora eta distantzia Igerilekuko albo batean, kaleak bereizteko kortxozko ilarekin, hainbat eremu markatu dituzte. Zati bakoitza epaile batek zelatatzen du, kronometratzaile baten laguntzarekin. Txandaka, txapelketa hasi aurretik erabakitako ordenaren arabera, igerilariak dagokien laukitxora joaten dira eta, ahuspez, uraren gainazalean etzaten dira, ahalik eta denbora gehien egiteko. Igerilari bakoitzak laguntzaile bat izaten du, eta lauki bakoitzean sorosle bat dago. Epaile, sorosle eta enparauen artean, ia lehiakideak baino gehiago dira. Bigarren modalitate batean ere lehiatzen dira. Kasu honetan, denbora baino gehiago, arnasarik hartu gabe egindako metroak dira garrantzitsuenak. Berrehun metrotik gora egiteko gai dira onenak, hau da, 50 metroko igerilekuan lau joan-etorri baino gehiago, arnasarik hartu gabe. Modalitate horren barruan hiru kategoria daude: oinutsik, bi hegalekin eta hegal bakarrarekin. Igerilari bakoitzak modalitate batean baino gehiagotan har dezake parte. Igerilekuan 27 gradu egin arren, gehienek gorputz osoa dute estalita, neoprenozko trajeekin. Azkenerako, orduak egiten dituzte uretan, eta hoztu egiten dira. Txapelketak ia bost ordu iraun du, denera. Igerilari bat, murgiltzeko prest. Lepoan zama darama; birikak horrenbeste betetzen dituzte, pisurik hartuko ez balute flotatu egingo luketela. KGZ / BERRIA Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako txapelketa izan arren, Nafarroako eta atzerriko igerilariak ere lehiatu dira, izen ematea irekia baita. Felipe Martin eta Irene Arjol Mallorcatik (Herrialde Katalanak) etorri dira, nahiz eta Zaragozako (Espainia) klub baten izenean lehiatu diren. «Kostaldekoak izanda baina Zaragozan bizita, uraren falta sumatzen nuen. Apneak lagundu dit», esan du Martinek. «Batera eta bestera, kilometroak egiten ditugu. Aurreko astean Bartzelonan izan ginen, beste txapelketa batean», gaineratu du Arjolek. Hilabete barru, Espainiako apnea txapelketa jokatuko dute Gasteizen. Mendizorrotzako igerilekuan izango da hura ere.