Atera bezain laster zaharkituta geratu da Nafarroako estatistika erakundeak (Nastat) atzo erakutsitako argazkia. Lurraldeko ekonomia hazi dela agertu du, inoiz ikusi ez den tamainan, gainera: udako hilabeteetan aurreko hiru hilabeteetan baino %15,7 gehiago. Baina baliteke ilusio huts izatea susperraldi hori, COVID-19aren eboluzioa ikusita, eta horri aurre egiteko gobernuak hartzen ari diren eta har ditzaketen neurriek jarduera ekonomikoan izango duten eraginagatik. Gainera, udako datua ona izanagatik ere, krisiek hor jarraitzen dute; Nafarroak pattal hasi zuen urtea, COVID-19ak gogor jo zuen, eta zenbaki gorrietan jarraituko du. Maria Txibiteren gobernuak irailean egindako aurreikuspenaren arabera, urtea -%9 eta -%10,2 artean amaituko da.

Irail amaieran, iaz baino -%6,1 txikiagoa izan da urte arteko tasa, ekonomiaren hazkundeak izan duen erritmoa. Modu positiboan interpreta daiteke datua, lehenengo hiruhilekoko -%3ko eta, bereziki, bigarrengo -%18,5eko jaitsieren ondotik. Nafarroako ekonomian ere errebote efektua egon da, beraz, espero zen moduan, COVID-19ari aurre egiteko neurriak malgutu egin baitziren ekainetik irailera, itxialdiaren ostean. Baina horren benetako tamaina neurtzeko, gogoratu behar da iaz epe berean %2,5eko hazkundea izan zela. Horrek esan nahi du oraingo igoera handia izanda ere, ekonomia oraindik oso motel dabilela iazko martxarekin alderatuz gero.

Gauza bera gertatu da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan: udako errebotea %15,2 izan zen. Baina ekonomia iazko erritmoetatik oro urrun (%7,7 behetik) dabil oraindik. Jaurlaritzaren aurreikuspena da %10,1eko jaitsierarekin ixtea urtea.

Nafarroan, susperraldiaren buruan egon dira eraikuntza eta, bereziki, industria. Nafarroako fabrika nagusiak, Volkswagenek apurka ekin zion berriz ekoizpenari: hiru txandako produkzioarekin abuztuaren 24an hasi zuten, eta, ordutik, gainezka egon dira. Baina hasi dira geldialdi berri nabaritzen.

Kontsumoari buruz, berriz, etxeetakoa apur bat suspertzen hasi zen udan, administrazio publikoenak goraka jarraitu zuen, eta kanpoko eskariaren emaitza positiboa izan zen; aldiz, inbertsioek lozorroan jarraitu zuten.

Nastatek atzo jakinarazitakoa aurrerapen bat izan zen; estatistika zerbitzuak ez zituen aletu sektorekako emaitzak. Abenduaren 23an zabalduko ditu datuok. Ordurako aurreikusi ahal izango da urte amaierako kolpea zenbatekoa izango den. COVID-19aren bigarren olatuak hazkundearen amaiera ekar dezake zerbitzuen alorrera, besteetan, industrian bereziki, baino nabariago. Fabrikek eusten diote oraindik, eta denbora batez iraun dezakete, baina baliteke horiek ere antzematea konfinamenduen eta beste sektore batzuen itxiera partzialen eraginak, kontsumoa nabarmen apaldu daitekeelako.

Murrizketekin batera kezka

Hala ohartarazi zuen atzo Elma Saiz Nafarroako Ekonomia kontseilariak. Udako emaitzak espero baino hobeak izan direla adierazi zuen, baina kezkatuta azaldu zen datozen hilabeteetako bilakaerarekin. «Agertokia konplikatu» den arren, gobernuak irailean egindako aurreikuspenik baikorrenari eusten diola esan zuen.

Industriari buruz, baina, ohartarazi zuen hornidura kateetan arazoak sor daitezkeela, eta gaineratu zuen dagoeneko hasi direla kanpoko eskariak gutxitzen. Kontsumoaren hazkundean ere etena egongo dela uste du, bereziki merkataritzari eta ostalaritzari ezarritako neurriengatik. Sektore horiek laguntzeko 10 milioi euro inguruko dirusail bat iragarri zuen Saizek. Laguntza zuzenak izango lirateke eta «datozen asteetan» hasiko lirateke banatzen.

«Albiste onik ez dago, eta ahalegin handia egin behar da zerbait positiboa aurkitzeko. Kezkatuta gaude argi ikusten dugulako bide horretatik murrizketak datozkigula». Mitxel Lakuntza ELA sindikatuko idazkariak horrela laburbildu ditu pentsio sistema eguneratzeko Espainiako Kongresuko batzordeak diseinaturiko proposamenak. Toledoko Itunekoen agiria urriaren 27an onartu zen, eta hogei proposamen biltzen ditu. Neurriek Espainiako elkarrizketa sozialeko mahaiaren oniritzia behar dute lehenbizi, eta gero eztabaidatuko dituzte Kongresuan.

Agiria irakurri ondoren bi kezka multzo dituela onartu du Lakuntzak, «edukiaren ingurukoak batetik, eta egingo duen ibilbidearen ingurukoak bestetik». Edukiei dagokienez, nabarmendu du pentsioak KPIaren arabera eguneratzeko aukera «itxi eta zehaztu gabe» dagoela. Horrez gain, iragarri du agiriak hiru «albiste txar» dakartzala: murrizketak pentsio berrietan, aurreraturiko erretiroak hartzeko aukera mugatzea, eta alarguntza pentsioak murriztea.

Ibilbideaz hitz egitean, Espainiako elkarrizketa sozialaren mahaiaz mintzo da. Mahai hori CCOO eta UGT sindikatuek eta CEOE Espainiako patronalak osatzen dute. «Aurrekariak kezkatzekoak dira, han beti izan direlako murrizketak. 2011n, besteak beste, erretiro adina 67 urtera igo zuten. CCOOk eta UGTk garrantzi handiagoa ematen diote argazkiari edukiari baino». Murrizketen iragarpenekin jarraituz, Lakuntzak gogoratu du Europako funtsak lortzeko baldintzen artean daudela. «Proposamen hauek onartuz gero, Espainiako Gobernua gertuago egongo da Bruselak bidaltzen zituen beltzezko gizonengandik, pentsiodunen elkarteengandik baino».

ELAren analisia ez du Lakuntzak bakarrik egin, harekin agertu dira Mikel Noval eta Janire Landaluze sindikatuaren ikerketa batzordeko kideak. Landaluzek nabarmendu du proposamenak ez diola ezer 2011ko eta 2013ko pentsio erreformak bertan behera uzteari buruz: «Ez zaio gaiari heltzen, interesik ez dagoelako edo adostasunik ez dutelako». Azkenik, eta Novalen iritziko, proposamenak egin beharrekoaren «aurkako norabidean» doaz, eta argi du konponbideetako bat erabaki markoa aldatzean datzala: «Euskal Herrian erabaki behar dugu zein pentsio sistema nahi dugun. Madrildik datorrena kudeatzearekin ez da aski».

LABekin «harrituta»

Lakuntzak, bestalde, bere «harridura» onartu du Garbiñe Aranburu LAB sindikatuko idazkari nagusiak Gipuzkoako metalgintzako batasun sindikala haustea egotzi diolako. Kazetarien galderei erantzunez, LABen jarrera kontraesanezkoa dela esan du: «Hori egozten digu, eta gero akordioaren balorazio positiboa egin du. Non dago itun hoberik?». Lakuntzak, halaber, uste du horrelako eztabaidak plaza publikotik atera behar direla, «bidean topo egitera kondenatuak gaudelako».

GASTEIZ. Alestisek 77 langile kaleratuko ditu urtea amaitu aurretik Miñaoko parke teknologikoan duen plantan, behargin guztien erdiak ia. Langile batzordeak gogor gaitzetsi du CCOO eta UGT sindikatuak enpresarekin adostutako enplegu erregulazioa: erabaki «traumatikoa» eta «onartezina» dela iritzi dio, eta adierazi du azkeneraino jarraituko dutela beren lanpostuen defentsan.

Neurriak talde osoari eragiten badio ere, Arabakoa izango da denetan kaltetuena, Cesar Gomez langile batzordeko presidenteak (LAB) gogorarazi duenez: 56 langile zuzenean kaleratuko baitituzte, eta 21 izango dira borondatez kalera joango direnak edo erretiro aurreratua hartuko dutenak. Langile batzordeak salatu du enpresak «xantaia» egin diela langileei, eta uste du ez dagoela enplegu erregulazioa arrazoitzen duen «arrazoi estrukturalik».

Gomezek azaldu du arazoa «momentu puntual honetan» falta duten lan karga dela, eta gogor gaitzetsi du negoziazioa «estatu mailan» egin izana, lantegi bakoitzarekin egin beharrean. Miñaoko planta itxiera edo deslokalizazio arriskuan egon daitekeela eta, lan gatazkan inplikatzeko eskatu die Eusko Jaurlaritzari eta Arabako Foru Aldundiari.

Tonu goibela itzuli da Frankfurtera. Koronabirusaren bigarren oldarraldiari aurre egiteko indarrean jarritako neurriek seko eten dute euroguneko ekonomiaren hazkundea, eta hurrengo datu ekonomikoak txarrak izango direla aitortu du Christine Lagarde Europako Banku Zentraleko presidenteak. Ez du, ordea, ekonomia suspertzeko neurri gehiago hartu, baina iradoki du abenduko bileraren ondoren egingo duela hori. Dena den, «beharrezkoa balitz», prest legoke aurretik premiazko bilera bat egin eta neurriak aurreratzeko.

Eurostatek gaur emango du 2020ko hirugarren hileko hazkunde datua. Datu ona izango da, erakutsiko baitu ekonomiak indarrez errebotatu zuela udaberriko hondoratzearen ondoren. Baina, hilabete eskas igaro den arren, iraganeko argazkia da Eurostatek emango duena. Udazkena, berez, irailean bertan hasi zen, lehen hostoak erori ahala erori baitziren errebote horri eusten zioten hainbat faktore. Motelaldi horrek bere hartan jarraitu du, eta azaroa «oso negatiboa» izango dela iragarri du Lagardek. Nahikoa azken hiruhilekoan berriro atzeraldia izateko? «Ez dakigu», erantzun zuen.

Hazkundearen amaiera «uste baino goizago» iritsi dela aitortu du Lagardek, eta zerbitzuetan gertatu dela azaldu du, industria oraindik kopuru positiboetan dagoelako. Zerbitzuen beheranzko joera sendotu egingo da hurrengo asteetan, konfinamenduek eta sektore batzuen itxiera partzialek kontsumoa apalduko dutelako ostalaritzan, garraioan, baina baita beste sektore batzuetan ere. Giroa belztu ahala, zuhurtziarako joera sendotu da, eta EBZk antzeman du enpresen eta herritarren inbertsioak geratu egin direla.

«Berregokitu»

Egoera horren aurrean, erantzuteko prest azaldu da EBZ. «EBZk bizkor eta indarrez erantzun zion COVID-19aren lehen olatuari, eta hala egingo dugu bigarren olatuan ere». Zehazki zer egingo duen ez du argitu Lagardek. Berez, gaurko agerraldiaren hitz gakoa «berregokitu» izan da, behin eta berriro erabili baitu Lagardek xehetasunak jakin nahi zituzten kazetarien galderei erantzuteko. «[EBZren] Gobernu Kontseiluak bere tresnak berregokituko ditu, behar den moduan erantzuteko oraingo egoerari, ziurtatzeko finantza baldintzak lagungarri direla ekonomia suspertzeko, eta erantzuteko pandemia inflazioaren bidean izaten ari den eragin negatiboari». Beste hitz batzuetan, bere eskura dituen «tresna guzti-guztiak» ere erabil ditzakeela abenduan.

Tresna nagusia PEPP izenekoa da, Pandemiako Larrialdiko Erosketa Programa. Haren bidez, estatuen eta enpresa pribatuen 1,35 bilioi euroren zorra erosiko du banku zentralak. Haren bidez lortzen du erakunde publikoak eta pribatuak zorra jaulkitzeko arazorik ez izatea eta, gainera, merke egitea. Plan hori gutxienez 2021eko ekainera arte da irautekoa, baina ez da baztertu behar luzatzea edo handitzea, «ziurtatzeko finantzaketa baldintza egokiak daudela ekonomiaren suspertzea laguntzeko». Interes tasak, berriz, %0n daude, eta hala jarraituko dute. «Ez ditugu igoko, inflazio espektatibak sendo egon arte %2tik gertu», Lagardek gogorarazi zuenez.

Moises Muñozek ezin zuen sinetsi. Matriceria Deustoko langile batzordeko presidentea da (LAB), eta atzo arte halakorik ikusi gabea zen. «Asteartean Industria Sailarekin bilduta egon ginen, Bilbon. Bilera hartan adosturikoak mahai gainean jartzera etorri gara. Jaurlaritzak ere esana du ez duela ulertzen Gestampek guretzat onartu duen lan espedientea, eta uste genuen zerbait esango ziela. Ilusioz etorri gara, konponbide bila. Eta iritsi garenean, zer aurkitu dugu? Ertzainek langile batzordeko kideen zerrenda bat zutela, eta batzuk bilerara sar zitezkeela eta beste batzuk ez. Hori eskubide sindikalen aurkakoa da».

Tentsio handia izan zen atzo goizean Bilboko Areatzan, Barcelo hotelaren aurrean. Han bildu dira Gestampeko ordezkariak eta GTSko eta Matriceria Deustoko langile batzordea. Multinazionalak Zamudion (Bizkaia) dituen bi lantokietako 230 langileak kalean utziko dituen erregulazioa aurkeztu du. Duela hiru aste abiatu zuten negoziazio epea, eta atzoko bilerak laugarrena behar zuen. Ondo bidean, hurrengo ostiralean izango dute azkena. Orduan bukatuko da langileekin negoziatzeko epea.

Aurreko bileretan bezala, langileek elkarretaratze zaratatsu baina lasaia egin zuten hotel aurreko errepidearen beste aldean. Atarian, hamar ertzain zeuden, lau auto eta furgoneta batekin; Gestampeko zuzendaritzako kideak barruan ziren. Batzordeetako kideak gerturatu zirenean, ertzainek izen zerrenda bat zuten, eta ordezkariak identifikatzera behartu zituzten. Aurreko bileretan ez zen horrelakorik egon. Hainbatek identifikatzeari uko egin zioten. Eraikin publikoa da. Beste kide batzuk, berriz, ez ziren ageri zerrendan. Tentsioa handitu egin zen, eta beste espaloiko langileak gerturatu ziren. Batzordeko kide pare batek borra kolpeak jaso zituen hotelaren atarian.

Egoera ikusita, batzordeetako kide batzuk hotelean sartu ziren, eta horrela ezin zela bilerarik egin aurpegiratu zioten Gestampi. Ondoren, salaketa jarri zuten lan ikuskaritzan. «Gestampek antolatu du zirku hau, eta denbora agortzen ari da», nabarmendu zuen Muñozek. «Orain arteko bilerak alferrikakoak izan dira. Lehen bietan, agiri kontuak bakarrik, eta, hirugarrenean, eskaintza iraingarri bat jaso genuen. Gizarte Segurantzak dioena baino ez. Eta gaur, hau: fede txarra hau da».

Itxiera eragozteko asmoa

Batzordearen proposamena neurri traumatikoak ez hartzea da. Espedientea mahai gainetik kenduz gero, negoziatzeko prest daude: erretiroak, aldi baterako neurriak… «Industria Sailarekin hitz egindakoa hortik doa. Gestampek tooling arloko zazpi enpresa ditu, neurriak banatuko zituela esan zuen, eta ez du horrela egin. Eta badakigu itxitako fabrika bat irekitzea oso zaila dela». Muñozek, gainera, ondo daki nor daukan mahaiaren beste aldean: «Mundu guztiak daki Gestampek baduela ahalmen ekonomiko nahikoa hau bere gain hartzeko. Jaurlaritzak berak eskatu dio, baita Txorierriko (Bizkaia) udalek ere, alderdi guztietakoek».

Greba Osakidetzan, Araban, 2020ko urriaren 29an: Gutxieneko zerbitzuak larunbat batekoak izango dira. Neurriak hartzea premiazkoa dela azpimarratu dute langileek.

Osakidetzan, Arabako lurraldean, 2020ko urriaren 29rako deituta dagoen greba egunean larunbat bateko langileria egon beharko da ospitaleetan eta osasun zentroetan.

Nafarroako Gobernuak prest du Europako Next Generation berreskuratze funtserako bere hautagaien zerrenda. 125 egitasmo ditu esku artean, eta aurrekontu publikoa 3.419 milioi eurokoa izango litzateke, datozen hamar urteetarako. Proiektu gehienak Nafarroako Gobernuak kudeatuko lituzke, bere eskumeneko alorrekoak direlako, eta modu publiko-pribatuan egingo luke hori. Maria Txibitek esan duenez, guztira 13.000 milioi eurotik gora mobilizatuko lirateke.

Egitasmo nagusiak atzo aurkeztu zituen lehendakariak. Adierazi duenez, bere gobernua «lan instituzional handia» egiten ari da, Madrilen bereziki —Espainiako Gobernuak erabakiko du Bruselari zein proiektu aurkeztu eta zein ez—, eta azpimarratu du egitasmoak «oso aurreratuta»daudela. «Europako Batasunak proiektu helduak eta landuak nahi ditu. Eta gureak hala daude. Gu, gainera, Europako funtsak hobekien exekutatzen ditugun erkidegoetako bat gara».

Planak hiru ardatz ditu: politika berdeak, azpiegiturak eta osasuna. Aurreneko lerroak, besteak beste, auto elektrikoen bateriak muntatzeko planta bat sortzeko egitasmoa jasotzen du, 80 milioi euroko aurrekontu publikoa aurreikusten duena. Txibitek azaldu duenez, Iberiar penintsulako iparraldeko auto elektrikoen fabrikazioaren balio katea osatuko luke zentro horrek. Mugikortasunarekin loturiko beste bederatzi egitasmo azaltzen dira planean, 159 milioiko kostuarekin: teknologia berriko autoentzako probaleku bat (36 milioi euro) eta bioerregaientzako laborategi bat (15 milioi euro).

Halaber, gobernuak beste 218 milioi aurreikusten ditu teknologia berriztagarrientzat, denak proiektu publiko-pribatuen bidez: energia biltzeko sei egitasmo, eguzki energiarekin loturiko hiru, beste hiru proposamen parke eolikoak egitekoak, eta egitasmo bat hidrogeno berdea sortzeko planta baterako.

Atal horretan sartzen dira, halaber, etxebizitzak birgaitzeko proiektuak eta hondatutako zenbait eremu berritzekoak. Hamar asmo zehatz jasotzen ditu horrek, eta 306 milioiko aurrekontua dute. Nekazaritza eremurako plan bat ere badu gobernuak, 77,6 milioikoa. Adibidez, Erriberan biltzen den elikagai industria indartu nahi du, besteak beste, ureztatze sistemak egokituz eta bertako produktuentzako logistika zentro bat sortuz.

Azpiegitura handiak

Aurrekontuaren zatirik handiena azpiegituretara joango litzateke. Lurralde Kohesiorako Estrategiaren barruan, 790 milioi gastatu nahi ditu gobernuak, eta hor azaltzen dira, besteak beste, lurraldeko bi proiektu handienak: Nafarroako ubidearen bigarren fasea eta abiadura handiko trena. Dena den, Txibitek ez du zehaztu zenbat diru joango litzatekeen azpiegitura horietako bakoitzarentzat. Ubideari buruz, aitortu du zaila izango dela Europako funtsetik lortzea lanak amaitzeko diru guztia. «[Espainiako Gobernuko] ministerioekin hitz egiten ari gara horri buruz». Tren lasterraren Nafarroako ibilbideari dagokionez, berriz, lehendakariak adierazi du Madrilek abiadura handiko korridoreak Europako funtsetarako zerrendan sartu nahi dituela, eta dirua jasotzekotan berak kudeatuko lukeela: «Guk onura atera dezakegu hortik».

Osasunaren atalari buruz, berriz, Txibitek esan du 217 milioi baino gehiago bideratu nahi dituztela, eta helburua dela osasun zentroetako ekipamenduak modernizatzea, lehen mailako arretako eredu berri bat hedatzea, eta ospitaleetako osasun laguntzako zerbitzuak zabaltzea, besteak beste.

Garbiñe Aranburu LABeko idazkari nagusiak argi baino itzal gehiago ikusi ditu pentsio sistema erreformatzeko proposamenen artean. Sindikatuko buruak aztertu egin ditu, eta, haren ustez, gomendioek ez dute pentsio sistema publikoaren «jasangarritasuna» bermatzen. Hori dela eta, argi du euskal erakunde publikoek eta sindikatuek «bide propioa» egin behar dutela, eta aurreratu zuen bere sindikatuak aurki emango duela ezagutzera prestatzen ari den Gizarte Segurantza sistema propioaren proiektua. Aranburuk duela bi aste Barakaldon 500 delegaturen aurrean emaniko hitzaldian aurreratu zuen proposamen hori diseinatzen ari direla.

Aranburuk Euskal Herrian ikusten du Toledoko Itunekoek ezartzen dituzten baldintzak hobetzeko aukera. «Hemen ezin gara mugatu Madrilgo negoziazioen begirale soilak izatera. Ereduak aldaketa sakona behar du, eta ezinbestekoa da sistema propioa eratzea». LABek eskaera hori plano teorikotik lurrera ekarriko lukeen lege baten idazketan dihardu. «Autonomia Estatutua eta Foru Hobekuntza betetzearekin ez da aski, kudeaketa jaso baino ez dute egiten. Egungo markoa hobetu behar da». Alde horretatik, LABek atea ireki die pentsiodunen mugimenduari eta gizarte eragileei euren iradokizunak bidal diezazkieten.

Bien bitartean, baina, Espainiako Gobernuak eta Gorteak arautuko dituzte hego euskal herritarren pentsioak, eta Aranburu kritikoa da erreformaren nondik norakoekin. «2011ko eta 2013ko erreformak ez dituzte atzera botako, eta haiek asko gogortu zituzten baldintzak. Murrizketak egin dira, eta tarte handiak daude langileen azken soldaten eta pentsioen artean». Aranburuk datuz hornitu du azalpena: «1.080 euroko gutxieneko pentsioa eskatzen dugu. EAEko emakumezkoen %70 ez dira kopuru horretara iristen, eta Nafarroan %75 dira. Gizonen kasuan, %35 eta %38 ez dira iristen, hurrenez hurren».

LABeko buruaren ustez, erreforma «zorretan» dago emakumeekin, ez dielako aitortzarik egiten eremu pribatuan aritu diren zaintzaileei. Era berean, iritzi dio pentsio pribatuak eta erretiro adina atzeratzea sustatzen dituela. «Eta aurkakoa egin beharko luke. 60 urtera jaitsi beharko litzateke gazteak lan munduan sartzeko».

Jasangarritasunik ezaren kritika argudiatzeko, egiturazko neurririk ez dagoela salatu du, baita batzuk iradoki ere: «1.200 euroko gutxieneko soldata kotizazioak hobetzeko, soldata altuenen kotizazio muga kentzea, zerga politika berraztertzea…». Dena, baina, ez da kritika, elementu positibo bat ere nabarmendu du: pentsioak KPIaren arabera berrikusteko aukera. Dena den, zehaztasun bat erantsi dio: «Betiere legez bermatzen bada».

Pentsiodunekin bat

LAB sindikatuak, bestalde, bat egin du pentsiodunen mugimenduak eta zahar etxeetako erabiltzaileen senideek etziko deituriko mobilizazioekin. Aranburuk parte hartzera deitu ditu afiliatu eta delegatu guztiak.

DONOSTIA. Gipuzkoako Foru Aldundiak ontzat jo du langileak beren enpresen jabe egiteko emandako laguntzen balantzea. Jabier Larrañaga Ogasun diputatuak azaldutakoaren arabera, aldundiak ematen dituen zerga pizgarriak baliatu dituzte 1.159 langilek. Guztira, 16,5 milioi euro inbertitu dituzte, 232 enpresatan.

Larrañagak nabarmendu duenez, urtetik urtera arrakasta handiagoa izan du laguntzak: 2016. urtean 147 lagunek baliatu zuten, 2017an 212 izan ziren, 2018an 380 eta 2019an, azkenik, 420. Alde handiz, gizonezkoek jaso dituzte laguntza gehien (869), emakumeentzat laguntzak handiagoak izan arren (2.000 euro, gehienez).

«2016an egin genuen diagnosia eta apustua zuzenak izan zirela esan dezakegu; estrategia honek nabarmen indartu du langileen partaidetzaren aldeko estrategia, eta, ondorioz, gure enpresak, gure ekonomia eta, hedapenez, gure lurraldea», esan zuen Larrañagak.

Langileei enpresen kapitalean sartzen laguntzea konpainia horiek sustraitzeko eta erabaki gunea Gipuzkoan mantentzeko balio duela azaldu zuen diputatuak, baina baita langileak proiektuarekiko konpromisoa handitzeko ere.