Kutxabankek 120 milioi irabazi ditu 2024ko lehen hiruhilekoan. Kutxabank Taldea inbertsio fondoetan harpidetza garbi handienak dituen hirugarren erakundea izan da 2024ko lehen hiruhilekoan, 712 milioi euroko sarrerekin eta % 7,5eko merkatu kuotarekin.

Ezustean iritsi da albistea. X sare sozialean zabaldutako gutun baten bidez, Pedro Sanchez Espainiako presidenteak iragarri du behin-behinean bertan behera utziko duela bere agenda politikoa, egunotan emazteak eta berak jasandako «erasoen» harira. Erasotzat jo du, hain zuzen, Madrilgo 41. Zenbakiko Auzitegiak haren emaztearen aurkako zigor auzibide bat irekitzea erabaki izana, «ustelkeria eta influentzia trafikoa» egotzita, Koldo kasuarekin lotuta. Carta a la ciudadanía. pic.twitter.com/c2nFxTXQTK — Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) April 24, 2024 Sanchezek jakinarazi duenez, eskuin muturreko Manos Limpias taldeak jarri zuen Begoña Gomezen —presidentearen emaztearen— aurkako salaketa. Gutunean, Espainiako presidenteak birritan aipatzen du «erabat faltsuak eta oinarririk gabekoak» direla Gomezi egotzitako delitu guztiak. Halere, esan du «Justiziarekin elkarlanean» arituko dela afera argitu arte. Madrilgo auzitegi horrek gaur eman du Gomezen aurkako zigor auzibide bat irekitzeko erabakiaren berri. Baina, Sanchezen arabera, duela zenbait hilabete hasi ziren haren eta emaztearen aurkako «erasoak». Eta horien jakitun eta konplize izatea leporatu die PPko buru Alberto Nuñez Feijoo eta Voxeko Santiago Abascali; are gehiago, gutunean salatu duenez, Feijook aurkeztu zuen Gomezen aurkako salaketa Interes Gatazken Bulegoan, eta Sanchezi bost eta hamar urte bitarteko inhabilitazioa ezartzeko eskatu. Sanchezek uste du berak ordezkatzen duen horren kontrako «azpijoko bat» dagoela salaketaren atzean; eta, hain justu, «horregatik» egin dutela emaztearen aurka. «Eskuinak eta eskuin muturrak ez zuten onartu [joan den uztailaren 23ko] bozen emaitza. Ohartu ziren eraso politikoa ez zela nahikoa izango, eta orain marra pasatu dute, eta gobernuko presidente baten bizi pertsonalari eta haren senideei egin diete eraso», dio gutunean. Horiek hala, «gelditu eta hausnartu» beharra duela esan du. Hain zuzen, hausnartu nahi du «merezi duen» gobernuko presidente karguari eustea, edo «ohore handi horri» uko egitea ote den bidea. Oraingoz, bere agenda politikoa eten du behin-behinean, eta datorren astelehenean, hilaren 29an, egingo du prentsaurrekoa. Orduan iragarriko du zer erabaki duen. Eskuinaren erantzuna Bolo-bolo zabaldu da Sanchezen mezua, eta, halaber, berehala iritsi dira lehen erreakzioak. PPko kide Javier Maroto izan da horren inguruan zerbait esaten lehena, eta, haren arabera, Sanchezek iragarritakoa «hauteskundeen aurreko kanpaina bat baino ez da». Hauxe idatzi du X sare sozialean: «[Sanchezek] Moncloan jarraitu nahi du, noski. Kosta ahala kosta, eta edozeren truke. Hori da Pedro Sanchez marka. Guztiok egiaztatuko dugu astelehenean». Segidan, Voxek prentsa ohar bat kaleratu du. Marotoren bide beretik jo du alderdi ultraeskuindarrak: «Gobernuko presidentearen beste biktimizazio bat da hau». Are, zuzenean mintzatu zaizkio Sanchezi: «Hausnartu nahi badu, hausnartu dezala, baina dimisioa eman ondoren». PSOEko alderdikideek, berriz, elkartasun mezu andana helarazi diote Sanchezi.

Europako Parlamentuak indarkeria matxista arautzeko legea onartu du gaur. Arauak delitutzat joko ditu mutilazio genitala, ezkontza behartua eta ziberjazarpena. Halere, ez du delitutzat joko bortxaketa. 522 parlamentarik bozkatu dute alde, 27 kidek kontra eta 72 abstentzio egon dira. Parlamentuak onartu ostean, Europar Kontseiluak berretsi beharko du. EB Europako Batasunak indarkeria matxista borrokatzeko onartuko duen lehenengo legea izango da. Indarkeria matxista arautzeko lehenengo zuzentaraua 2022ko martxoaren 8an onartu zuen Europako Batzordeak. Hasieran, onespenik gabeko ekintzak bortxaketa gisa hartu nahi izan zituzten, horiek delitutzat joz, eta biktimek mehatxu edo derrigortze frogarik aurkezteko beharrik gabe. Soilik baietz da baietz kontzeptuan oinarritu ziren horretarako; besteak beste, Espainiako eta Herbehereetako legeek jasotzen dute hori. Halere, negoziazioetan ibili ostean, otsailean onartutako legeak ez du delitutzat jo bortxaketa. Hamahiru estatu kidek delitu izendatzearen alde egin bazuten ere, ez zen nahikoa izan; gutxienez hamabost estatuk eman behar zuten baiezkoa. Frantziak, Alemaniak eta Hungariak horren kontra egin zuten. Argudiatu zutenez, bortxaketa delitutzat jotzea ez dagokio Europako Parlamentuari, estatu bakoitzaren eskumena baita. Negoziazioen buru izan diren Frances Fitzgerald Irlandako EPP alderdi popularreko kideak eta Evin Incir Suediako S&D Sozialista eta Demokraten Aliantza Aurrerakoia alderdiko kideak aitortu zuten «dezepzionatuta» zeudela erabakiarekin. Haien ustez, ezinbestekoa da bortxaketa delitutzat jotzea. Halere, Fitzgeraldek adierazi zuen legea «hasiera bat zela, eta ez amaiera bat». «Lehen aldiz, Europako Batasunak mezu argi bat bidali du: emakumeon aurkako indarkeria gure segurtasunerako mehatxutzat hartzen dugu», erantsi zuen. Horri lotuta, Incirrek adierazi zuen ez zuela ulertzen hainbat estatu kideren jarrera: «Ez dut ulertzen hainbeste estatu kidek zergatik jartzen dituzten oztopoak indarkeria matxistari aurre egiteko; dezepzionatuta nago, batzuek historiaren alde okerrean kokatzea erabaki dutelako». Haatik, erantsi zuen legeak erakusten duela EBk «etengabe hobetzeko konpromisoa» duela. Justiziarako sarbide errazagoa Mutilazio genitala, ezkontza behartua eta ziberjazarpena zigortzeaz gain, legeak justiziarako sarbidea errazagoa izateko modua egingo du. Horrez gain, prebentzio kanpainak sustatuko ditu, eta biktimentzako babes handiagoa eskainiko du. Osasun arretan artatuta izateko prozedurak hobetu nahi ditu arauak, baita txostenen aurkezpena eta frogen bilketa ere. Batzordeak bost urtean behin emango du arauen berrikuspenaren berri.

Laboral Kutxak beste urrats bat egin du Kontinetal mailatik UCI World Tour mailara igotzeko bidean. Estreinakoz, Frantziako Tourrean izango da, lasterketaren gonbidapena jaso baitu. Abuztuaren 12tik 18ra jokatuko da, eta Rotterdamdik abiatuko da; amaitu, berriz, Alpe d’Huez mendate mitikoan. Sei talde gonbidatu ditu ASOk, lasterketa antolatzen duen elkarteak, eta horietako bat da Laboral Kutxa. Horrekin, taldea egiten ari den lana aitortu du, baita azken urteetan izandako hazkundea ere. 2024an eman nahi zuen World Tourrerako pausoa Laboral Kutxak, baina azkenerako gutxigatik geratu zen kanpoan. 2026an izango du berriz horretarako aukera, eta orduan ez du huts egin nahi. Horretarako, iaz Joane Somarriba fitxatu zuen kirol aholkulari moduan. Somarribak hiru aldiz irabazi zuen Tourra. Denboraldi honi begira, berriz, Ane Santesteban eta Lourdes Oiarbide fitxatu zituen, erronka horri begira puntuak batzeko. Eta dagoeneko World Tourreko bi klasiko garrantzitsutan hartu dute parte: Fleche Wallonne eta Lieja-Bastogne-Liejan. Santesteban hamargarren izan zen Fleche Wallonen. Gainera, Espainiako Itzulian hartuko du parte —igandean hasiko da—, baita Euskal Herriko Itzulian ere. Itzulia maiatzaren 10etik 12ra jokatuko da. Ion Lazkano zuzendaria pozik azaldu da gonbidapenarekin: «Guretzat, Tourrean parte hartzea izugarria da. Lortu genezakeen gauzarik handiena. Mundu guztiak egon nahi du bertan, eta txirrindularitzaren zaleek eta hedabideek hor dute jarria arreta. Sari bat da munduko lasterketa onenean parte hartzea, eta aitortza bulegoetan eta errepidean egiten ari garen lanari. Horren guztiaren ondorio bat da, eta proiektua eta egitura sendotzeko urrats garrantzitsu bat».

Erakustazokako zuzendaritzaren ustez, datuok berresten dute BEC “lehen mailako eragile” bihurtu dela 20 urteotan Euskadiren “garapen sozioekonomikorako” zein “kanpo proiekziorako”.

Ayusoren mutil-lagunaren kereila babestu edo errefusatu erabakiko du gaur buruzagitza fiskalak. Gonzalez Amadorrek zortzi hilabeteko kartzela-zigorra eta bi delitu fiskalengatik 525.000 euro ordaintzea proposatu zion Fiskaltzari, epaiketara joatea saihesteko.

Iberdrolaren irabaziak % 86 hazi dira urteko lehen hiruhilekoan, 2.760 milioi euroraino

Baskoniak ezin izan du Euroligako final-laurdenetako lehen neurketan garaipena lortu. Ez da arabarren egunik onena izan, eta Real Madril nagusi izan da, hasi eta buka. 90-74 amaitu da partida. Atsedenaldira 11 puntuko aldearengatik galtzen iritsi dira Dusko Ivanovicenak, baina hirugarren laurdenaren hasieran apurtu dute partida etxekoek. Ostegunean jokatuko da kanporaketako bigarren neurketa; Madrilen hori ere. Lehen laurdenean Edy Tavares izan da protagonista kantxaren bi aldeetan. Madrildarrek saski azpian aurkitu nahi zuten, bera baita Euroligako erreferentzia nagusiena bertan. Baskoniako jokalariak asko itxi dira Cabo Verdeko jokalariak baloia jasotzen zuenean, eta honek askotan aurkitu ditu taldekideak bakarrik, hiruko marran. Gainera, etxekoek asmatu egin dute, Mario Hezonjak batez ere –hiru hiruko sartu ditu lehen laurdenean–. Baskoniak makal hasi du partida, beste behin, eta atzetik aurrerakoa egin behar izan du. Ivanovicek argi zeukan taktika. Costellorekin hiruko marratik gertu jokatzen ahalegindu da, Tavares saski azpitik urruntzeko. Baina etxekoak ondo aritu dira defentsan, eta hiruko jaurtiketetan ere gutxi asmatu dute arabarrek. 26-17 amaitu da lehen laurdena. Bigarren laurdenean lan asko izan du Baskoniak atzean. Real Madrilek asko asmatu du, baina arabarren defentsako lana ez da ona izan, hutsegite ugarirekin. Hamazazpi puntuko aldea ere lortu dute espainiarrek (42-25). Baina atsedenaldira iritsi aurretik aurrerapausoa eman du Baskoniak. Atzean oldarkorrago aritu dira, eta erasoan lehen laurdenean baino gehiago asmatu dute. Horrela, hamaika puntura gerturatu dira (48-37). Lau minutu nahikoa izan dira Aldageletatik bueltan neurketa hasierako Baskonia ikusi du beste behin, eta bertan amaitu dira Ivanovicen ametsak. Real Madrilek 13-3ko partziala egin du lau minutuan, Dzanan Musaren gidaritzapean, eta 21 puntuko aldea lortu du berehala. Hutsartea eskatu behar izan du Ivanovicek, eta Costelloren puntuekin ahalegindu da Baskonia partidan mantentzen – 14 puntu sartu ditu guztira–, baina aldea handiegia zen. Real Madrilek ondo itxi du Baskoniaren saskirainoko bidea, eta, gainera, kanpoko jaurtiketetan kamuts aritu dira hiruko marratik. Rogkavopoulosek soilik asmatu du urrunetik. 70-53 joan da neurketa azken laurdenera. Azken laurdena tramite hutsa izan da. Kanporaketako lehen neurketa ia erabakita, etxekoek minutu gutxien jokatzen dituztenekin aritu dira. Baskoniak ere sentsazio onekin amaitu nahi zuen, batez ere osteguneko partidari begira. Orduan izango du Ivanovicen taldeak kanporaketa berdintzeko aukera.

Behin negoziazio batzordeak osatu ondoren, Foru Hobekuntza berritzeko bidean lehen urrats erabakigarria egin dute Nafarroak eta Madrilek. Transferentzia juridikoki bermatzeko, trafiko eskumena Foru Hobekuntzan jasotzeko akordioa erdietsi dute. Felix Taberna Nafarroako Gobernuko presidenteordeak eta Angel Victor Torres Espainiako Gobernuko Lurralde Politiketako ministroak sinatu dute. Espainiako Auzitegi Gorenak trafiko eskumena eskualdatzea bertan behera utzi ondotik, Nafarroako estatutu nagusitzat hartua den Foru Hobekuntza aldatzeko bidea hautatu zuen Nafarroako Gobernuak. «Erreforma espresa» deitu bazion ere, urtebete inguru iraungo duela kalkulatzen da. Bide horretan aurrera egiteko, ezinbesteko zuten bi aldeak ados daudela adieraztea. Izan ere, trafikoa itzultzeko prozesua hitzartua zuten bi gobernuek, eta bide hura juridikoki dekretu bidez gauzatu zuten. Iazko uztailaren 1etik zegoen indarrean, baina oraingo honetan Auzitegi Gorena sartu zen tartean eta prozesua guztiz baliogabetu zuen. Gorenak ebatzi zuen ezin zutela prozesu hura dekretu bidez egin. Argudiatu zuen Nafarroako Foru Hobekuntzan jasota ez zegoen eskumen bat zela, eta eskubide historikoen artean ere ez zegoela. Aitzitik, Nafarroako Gobernuak uste zuen Foru Hobekuntzan eskumena jasota zegoela eta dekretu bidez egin zitekeela, aurrekariak zeudelako eta Gorenak berak bide hori baieztatu zuelako. Akordioak, hortaz, epai horri erantzuten dio. «Foru Hobekuntzan hitzez hitz jaso da gure errepideetako zaintza eta kontrola gure gain hartu dezakegula osorik», azaldu du Maria Txibite Nafarroako Gobernuko lehendakariak. Aukera baliatu du Foru Hobekuntza bera goraipatzeko. «Handik sortzen dira gure autogobernuaren erroak». Angel Victor Torresek espero du geratzen den bide politikoan «ahalik eta adostasun handiena» lortzea, eta «ahalik eta azkarrena». Bide luzea oraindik Akordioa gauzatuta, oraindik bere bidea egin beharko du. Lehenik eta behin, Nafarroako Gobernuko kontseiluak onartu beharko du eta Nafarroako Kontseiluaren oniritzia lortu beharko du. Organo aholku emaile gorenaren aldeko txostena esku artean duela, Nafarroako Parlamentura helduko da testua. Gehiengo osoz aterako da aurrera, eta handik Espainiako Gobernuaren esku geratuko da hurrengo urratsa. Ministroen Kontseiluak onetsi beharko du, eta handik Espainiako Gorteetara pasatuko da; Kongresutik lehenik, Senatutik gero. Guztia burututa, trafiko eskumena itzultzeko prozesua aktibatuko da berriz. Gorenak baliogabetu duen hori, hain zuzen. Foru Hobekuntzaren Negoziazio batzordean bi gobernuetako ordezkariak izan dira. Nafarroaren aldean, hiru presidenteordeak —Felix Taberna, Ana Ollo eta Begoña Alfaro— eta Joseba Asiain Presidentetza eta Gobernu Irekiko zuzendari nagusia; Espainiaren aldean, Angel Victor Torres ministroa, Alicia Etxeberria Espainiako Gobernuaren Nafarroako ordezkaria eta Alejandra del Rio Lankidetza Autonomikoko zuzendaria.

Fermin Muguruzak ez du epe luzerik behar izan abenduaren 20ko kontzertuko sarrera guztiak agortzeko. 8.000 ziren guztira, eta goiz bakarrean saldu dituzte. Dagoeneko iragarria zuen ‘Fermin Muguruza 1984-2024’ kortzertuak halako ikusmina piztuz gero besterik ere eskainiko zuela, eta halaxe gertatu da. Bigarren kontzertua biharamunean berean emango du, abenduaren 21ean, Bilbo Arenan. Sarrerak ostegunean jarriko dituzte salgai, 10:00etan, wwwmuguruzafm.eus helbidean. Antolatzaileek espresuki nabarmendu dute beste kontzerturik ez dela izango. Lehen emanaldirako bezala, BERRIAlagunek ordubete lehenago erosi ahalko dituzte sarrerak. Muguruzak hau zabaldu du sare sozialetan: «Kontzertu hauek zentsuraren eta azkenaldian herri gisa jasaten ari garen eskuin muturraren erasoen aurkako festa izatea nahi dut. Hor daude Valentzian nire omenez egindako horma irudiagatik inputatu duten ikastetxe bateko zuzendaria eta zuzendaritza-kontseiluko 5 irakasle, edota Itziar Ituñoren edo Athleticeko jokalarien aurkako erasoak ‘Sarri, Sarri’ abesteagatik. Oso argi eta ozen esan nahi diet: Abenduaren 20an eta 21ean ‘Sarri, Sarri’ eta beste hainbat abesti gure indar guztiarekin kantatuko ditugu, herri honetan zentsuraren gainetik aurrera egiten dakigula erakusteko». Zentsurari aurre egiteaz gain, bere ibilbidea eta berrogei urtean sortutako ondarea aldarrikatuko ditu.