Aurrerantzean ezingo da dei komertzialik egin sakelako telefonoen bidez. Espainiako Estatuan indarrean sartu da hori agintzen duen araua. Telefono bidezko iruzurrei aurre egiteko neurrietako bat da.

Amaitu da zesta puntako Nazioen Liga, pilotako euskal selekzioa ofizialki lehiatu den txapelketa. Mugarri handia, gogoangarria. Parte hartzea izan da saririk handiena, preziatuena, aspaldiko lanaren eta aldarrikapenaren fruitu. Baina izan da beste saririk: urrezko domina bat, eta zilarrezko beste bat. Gizonezkoetan txapeldun izan baitzen atzo euskal selekzioa. Aritz Erkiagak eta Imanol Lopezek bi seten aldeaz irabazi zieten Ludovic Laduxi eta Thibault Basqueri—Frantziarekin aritu dira—. Lehenengoan 15-13 gailendu ziren, eta bigarrenean 15-11. Festa lehertu zen Gernikako Jai Alai frontoian (Bizkaia), Basquek Lopezen pilotakada eraman ez zuenean. Lepo zegoen pilotalekua. Emakumezkoetan bestelakoak izan ziren kontuak. Elaia Gogenolak eta Maia Goikoetxeak galdu egin zuten Erika Mugartegiren eta Arai Lejardiren kontra. Espainiarekin jokatu zuten Mugartegik eta Lejardik, eta 2-0 irabazi zuten: 15-4 eta 15-9. Gogenolak eta Goikotxeak zilarrezko domina kolkoratu zuten. Erkiagak eta Lopezek urrezko domina eta txapela lortu zituzten. Garaipenari esker, euskal selekzioa Munduko Txapelketetarako sailkatu da. Datorren urtean jokatuko da txapelketa hori, Argentinan. Finalerdietan espero baino gehiago kostatu zitzaien Erik Mendizabal eta Gorka Mugartegi—Espainiarekin aritu diren pilotariak—mendean hartzea. Kostata aritu ziren, batez ere lehen setean. Laduxek, eta Basquek, berriz, nahiz eta 2-0 irabazi, neurketa gogorra jokatu behar izan zuten Gorka eta Joan Sorozabalen aurka, AEBetako salekzioarekin aritu diren bi puntisten aurka. Erkiaga eta Lopez 2-0 aurreratu ziren atzokoan, baina partida hasiera lehiatua izan zen oso. Ez bikote batek ez besteak ez zuten jokoaren ekimena ezartzea lortu, eta tanto luzeak izan ziren. Erkiaga eta Lopez saiatu ziren, baina batez ere Basquek lan ona egin zuen defentsan, eta Laduxe oldarkor aritu zen aurrean. Horri esker 8-6 jarri ziren aurretik. Ez ziren gustura eta eroso Erkiaga eta Lopez. 11-8koarekin ataka zailean zeuden, eta atsedenaldia eskatu behar izan zuten. Baina bueltan, hurrengo bi tantoan Laduxek eta basquek egin zituzten. 13-8arekin bazirudien eskura zutela seta. Baina ez zuten asmatu biribiltzea, erabaki txarrak hartu zituzten, eta 7-0eko partziala lortuta Erkiaga eta Lopez gailendu ziren: 15-13. Arnasa hartu zuten euskal selekzioko puntistek. Elaia Gogenola, finaleko une batean. ARITZ LOIOLA / FOKU Parez pare aritu ziren bigarren setaren hasieran. Baina Lopez nagusitzen hasi zen atzean. Txapelketan egin duen partidarik onena egin zuen atzo. Pilota oso gutxi galdu zituen, eta bigarren set hasiera horretan pare bat tanto ikusgarri egin zituen, eta euskal selekzioak bi tantoren aldea lortu zuen: 6-4. Baina Laduxek eta Basquek sendo jarraitu zuten, eta ezin izan zuten partida hautsi. Alderatziz: 8-7 aurreratu ziren Laduxe eta Basque. Hortik aurrera, ordea, Laduxek bizpahiru pilota galdu zituen, eta horri esker 15. tantora urreratu ziren Erkiaga eta Lopez: 12-9. Errentari ondo eutsi zioten, eta garaipena lortu. Amaieran pozik mintzatu zen Erkiaga: «Batez ere lehen seta ez da batere erraza izan. Pazientzia izatea gako izan da. Nik lortu dudan garaipen berezienetakoa da». Lopezek ere garaipenak zuen «balioa» berretsi zuen. «Presioa genuen, baina zorionez irabazi egin dugu». Bigarren setean hobeto Aurretik jokatu zen emakumezkoen finala. Asteazkenean neurtu zituzten indarrak ligaxkan; eta orduan bezala, Mugartegi eta Lejardi nagusi izan ziren. Berehala lortu zuten aldea: 6-0, Mugartegik aurrean zuen ahala baliatuz. Gogenola eta Goikoetxea urduri aritu ziren hasiera horretan. Baina pixkanaka Gogenola jokoan sartzen joan zen aurrean, eta pare bat tanto egin ahal izan zituzten. Ez zuten lortu, ordea, Mugartegiri pilota kentzea, eta hasieran bezala atzean egin zuen min hark. Goikoetxea estu hartu zuen, eta lehen seta erraz irabazi zuten: 15-4. Bigarren setari beste era batera ekin zioten euskal selekzioko bi pilotariek. Pare bat tantotan jokoaren ekimena izatea lortu zuten, eta horri esker lehen aldiz aurretik jarri ziren: 3-1. Mugartegi jokoan ez sartzea lortu zuten, eta atzean saiatu ziren min egiten. Neurketako unerik onenak horiek izan ziren, eta horrek hauspoa zien, lehen seteko urduritasunak bazterrean uzteko, besoa askeago zabaltzeko. Lehen setarekin alderatuz oso bestelako itxura eman zuten. Mugartegik eta Lejardik lan gehiago egin behar izan zuten tantoak lortzeko. Dena den, nagusi izatea lortu zuten, bai tanto batzuetan ahal gehiago erakutsi zutelako, bai une batzuetan, batez ere Gogenola behar baino presa handiagoz aritu zelako. Azkenerako 159 gailendu ziren. Gernikako Jai Alai pilotalekua lepo bete zen ikuslez, eta ikurrin asko ikusi ziren harmailetan. ARITZ LOIOLA / FOKU Galdu arren, gustura ziren Gogenola eta Goikoetxea. «Asteazkenean baino gusturago goaz etxera. Ez dugu lortu haiek baino gehiagoa izatea, baina gure jokoa egin ahal izan dugu, batez ere lehen setean. Esperientzia ederra izan da euskal selekzioarekin debuta egitea txapelketa ofizial batean», esan zuen Gogenolak. Goikoetxea antzera mintzatu zen. «Hasieran apur bat urduri aritu gara, baina pozik gaude egindako lanarekin». Sari banaketan txalo zaparrada jaso zuten euskal selekzioko ordezkariek, eta txistu ozenak jo zituzten Espainiako ereserkia entzun zenean. Sari banaketaren osteko hitzartzean, Xavier Cazaubon Nazioarteko Pilota Federazioko presidenteak «bakezko kultura» aldarrikatu zuen, dei egin zuen batasunera eta «Gernikako kontsentsura» batzera. Eskertuta mintzatu zitzaien antolatzaileei, zaleei eta pilotariei. «Zer litzateke Euskal Herria pilotarik gabe» galdetuz amaitu zuen hitzartzea. Joxe Mari Mitxelena Euskadiko Pilota Federazioko presidenteak, berriz, Agur, Jaunak abesten jarri zuen pilotaleku osoa.

«Bake justu eta iraunkor bat» eraikitzeko bide orri berri bat adostera deitu dute Baionan, Bake Bidearen eta bakegileen bukaera finkatu duen foroan. Adierazpen bat aurkeztu dute ondoko urteetarako erronkak zehazteko. «Gure lurraldearen etorkizuna Aieteko Konferentziatik gidatu gaituen kontsentsuaren gainean oinarriturik eraikitzera engaiatzen gara, Euskal Herri baketsu eta erresiliente batera heltzeko, zeinetan euskara bizi eta erabiliko den, eta denen zerbitzura izanen den antolaketa instituzionalaren bilakaera gogoetatuko den». Azken urteetan gatazkaren konponbide prozesua babestu duten hainbat hautetsik izenpetu dute adierazpena, hala nola Jean Renen Etxegarai Euskal Hirigune Elkargoko lehendakariak, Frederique Espagnac PSko senatariak, Max Brisson Errepublikanoetako senatariak, Alain Iriart Hiriburuko auzapez eta Euskal Elkargoko kontseilariak eta Alice Leizagezahar EELVko hautetsi ohiak. Beatrice Molle Haran bakegileak eta Anaiz Funosas Bake Bideko presidenteak ere izenpetu dute. Euskal Herri osoko eragile anitzetako ordezkariek parte hartu dute foroan. 2011ko Aieteko Nazioarteko Konferentziatik egindako lana oroitu dute, eta goraipatu gizarte zibilak toki zentrala izan duela konponbide prozesuan. Hemendik aitzina etapa berri batera pasatuko direla adierazi dute, eta berau zehazteko «gogoeta sendo bat» eraikitzeko borondatea agertu dute. Lau erronka nagusi zerrendatu dituzte gatazkaren ondorioak konpontzeko, hala nola preso eta iheslarien auzia «behin betirako» konpontzea. Frantziako Estatuan gelditzen diren lau presoak Hego Euskal Herrira eramateko eskatu dute. Horrez gain, salbuespeneko neurriak bertan behera uzteko eskatu dute. Fijait arau-hauste terroristen egileen Frantziako fitxategi judizial automatizatuan izendatuak dituzten preso eta iheslari ohien egoera dago. Hertsatze neurriak kendu eta «libreki» bizitzeko eskubidea beharko luketela erran dute. Instituzio publikoek gizarteratze plan bat plantan ezartzea ere beharrezkotzat jo dute: lanerako eta etxebizitzarako laguntza, eta erretretarako laguntza aipatu dituzte besteak beste. Memoriarako batzordea Euskal gatazkaren memoria lantzeko egia eta adiskidetze batzorde bat sortzeko beharra azaleratu dute manifestuaren sinatzaileek, «biktima guzien sufrimenduaren aitortza» lortzeko, eta «erreparazio bideak» definitzeko. Louis Joinet institutuak hartu du lan hori egiteko ardura, eta batzordearen izaera zehazteko txosten bat prestatzen hasiak dira. Hemendik urtebetera jendaurrean aurkeztuko dutela adierazi du Jean Pierre Massias institutuko presidenteak. « Tortura, bahiketak, GAL… Horiek guziak argitu behar dira . Ez gatazka berriz bizitzeko, gainditzeko baizik » JEAN PIERRE MASSIAS Louis Joinet institutuko presidentea Massiasek erran du egia jakitea funtsezkoa dela bakea egin ahal izateko. «Gatazka ondorengo gizarteetan frustrazioa oso gauza arriskutsua da». Frankismo bukaerako «ahazte ituna» gaitzetsi du, kontrako bidea hartu behar dela erranez «Tortura, argitu gabeko krimenak, bahiketak, GAL… Horiek guziak argitu behar dira . Ez gatazka berriz bizitzeko, gainditzeko baizik», adierazi du. «Prozesu bat abiatu behar da lekukotasun guziak biltzeko, edozein izanik ere. Errealitatea ezagutzeko, eta [biktimei] entzunak izateko aukera emateko». Memoria egitea «funtsezko erronka» dela erran du Massiasek. «Memoria guziak adierazteko aukera izan behar da, denak direlako zilegi. Ondoren, memoria horien arteko elkarrizketa behar da. Eta azkenik batu behar dira». Biktima guziak elkartuko dituen gatazkaren «oroitzarre baketsua» eman du helburu. Foroetatik armagabetzera Militante politikoen kontra Espainiako Estatuak ezarritako euroaginduak salatzeko osatutako kolektiboa izan zen Bake Bidearen abiapuntua. Hura desegin, eta 2012ko urrian eratu zuten talde berria, Aieteren biharamunean bake prozesu baten aldeko gehiengo bat osatzeko. Baionan foro bat egin zuten urte hartako abenduan, eta urratsak egiteko eskatu zioten Frantziako orduko gobernu sozialistari. Elkarlana eta akordioa funtsezkotzat jo zituzten. Ipar Euskal Herriko ordezkari politikoak, 2012ko Baionako foroan. GAIZKA IROZ Gerora, foro bat baino gehiago antolatu izan dituzte, Ipar Euskal Herrian bezala Parisen, eta harreman sare zabala ere landu dute, eragile politiko, sozial eta sindikaletako ordezkarien eta arlo anitzetako intelektualen babesa eskuratzeko asmoarekin. Baionako Adierazpena izan zen bide horretan mugarrietako bat. Euskal Herriko gatazkaren konponbidean aitzina egiteko urratsak adostu zituzten Ipar Euskal Herriko sentsibilitate politiko anitzetako pertsona ezagunen artean. Izenpetzaileen artean ziren, besteak beste, Jean Rene Etxegarai —gaur egungo Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria—, eta Max Brisson (LR) eta Frederique Espagnac (PS) —gaur egun senatariak—. Baina Frantziako Gobernuak ez zien jaramonik egin Ipar Euskal Herritik egin zitzaizkion eskaerei. Espainiatik ez zetorren bestelako haizerik, eta Norvegian elkarrizketarako prestatutako espazioak ez zuen emaitzarik eman. Konponbide prozesua aipatzean, «blokeo» hitza zen denen ahotan. 2016ko abenduan iritsi zen beste mugarri bat: ETAren armagabetzea bideratu zuen Luhusoko operazioa. Han agertu ziren bakegileak. Ekinbide haren ondorioz, Frantziako Gobernuak jarreraz aldatu zuen, eta ondoko urteko apirilaren 8an armagabetze eguna antolatu zuten Baionan. Urtebete beranduago desegin zen ETA. [articles:2134736] Presoen auzia 2017ko uztailean, Ipar Euskal Herriko ordezkaritza bat osatu, eta euskal presoei buruzko lan esparru bat irekitzea adostu zuten Parisen. Elkarrizketa horien eraginez, euskal presoei bereziki zaindu beharrekoen DPS estatusa kentzen hasi ziren, eta gizonezkoak Mont-de-Marsango eta Lannemezango (Okzitania) presondegietara hurbiltzea adostu zuten. Bide horretan, milaka herritarrek euskal presoen eskubideen aldeko mobilizazioa egin zuten Parisen 2017ko abenduan. Mobilizazio andana egin zituzten urte horietan presoen auziari konponbidea eman ziezaiotela eskatzeko. Bereziki nabarmendu zen Jon Parot, Jakes Esnal eta Frederic Haranbururen kasua. Bizi guztiko zigorra zuten hirurek, eta behin eta berriz ukatu zieten baldintzapean aske uztea. Esnal eta Parot askatzea eskatzeko desobedientzia ekintza. BOB EDME Herritarrak mobilizatu eta desobedientzia ekintzak egiteari ekin zieten Bake Bideak eta bakegileek. 2022ko uztailean Ipar Euskal Herriko errepideak blokeatzera deitu zuten. Urte horretako irailean gelditu ziren aske Parot eta Esnal —Haranbururi 2020ko azaroan onartu zioten baldintzapean aske geratzea—. Epaiketak Azken urteetan, epaiketen aroa izan da. Desobedientzia ekintzetan parte hartu zutenak auzipetu zituzten lehenik; gehienez ere isunak eman zizkieten, gibelapenarekin. Iaz egin zuten Parisen Luhusoko operazioan parte hartu zutenen kontrako epaiketa. ETAren armagabetzean Paris eta Bakegileak lankidetzan aritu zirela kontatu zuten orduko Frantziako agintariek. Azkenerako, erruduntzat jo zituzten, baina zigortu gabe.

«Ez dut bizi nahi garagardoak askatasunean har ditzakezun herri batean, baina zure hizkuntzan askatasun berberaz hitz egin ezin duzun batean». Imanol Pradales Eusko Jaurlaritzako lehendakariaren hitzak dira. Pradales eta Maria Txibite Nafarroako gobernuburua Espainiako autonomia erkidegoetako Presidenteen Konferentzian izan dira, Bartzelonan. Han, Pradales euskaraz mintzatzen hasi denean, Isabel Diaz Ayuso Madrilgo Erkidegoko presidentea aretotik joan da, Pradalesek euskaraz egiteagatik kexu. Triste eta kezkatuta hartu du hitza Pradalesek konferentziaren amaieran, ez baita akordiorik lortu, eta Diaz Ayusok eman duen «ikuskizuna» kritikatu du. «Zuri-beltzeko garaien falta sumatzen dute», gehitu du Pradalesek. Uste du onartezina dela Diaz Ayusok egindakoa: «Ikuskizun horren atzean, itzultzeko propio prestatutako gailua erabili ez duten presidenteen jarreraren atzean, protagonismo gogo itsu bat baino askoz gehiago dago, hizkuntza tresna gisa erabiltzen baitute helburu alderdikoietarako. Arerio politikoari eraso egiteko edozerk balio duela islatzen dute». Gizartea ulertzeko modu bakarra ezkutatzen da jokaera horren atzean, Pradalesen ustez: «identitate hegemoniko bat, ezberdina dena baztertu eta ukatzen duena». Gogora ekarri du 1937an frankismoko agintariek abisu eman zutela gaztelaniaz besteko hizkuntzaren bat erabiltzen zuena salatuko zutela, eta «euskara aberria desegiteko kausa» zela gehitu zuten. «Ikusitakoak ikusita, nahiz eta demokratikoki aukeratutako ordezkari publikoak izan diren hemen, badirudi zuri-beltzeko garaien faltan sumatzen dutela, eta ez dutela errespetatzen hainbeste aldarrikatzen duten Espainiako Konstituzioa bera ere». Baina ohartarazpen bat egin du: «Ez daitezela nahastu, euskaldunok euskara eta gure kultura defendatzen jarraituko dugu». Imanol Pradales, konferentziaren ondoren hizketan. QUIQUE GARCIA / EFE Gogoeta bat plazaratu nahi izan du; zer bihurtzen ari den Presidenteen Konferentzia, hain zuzen: «Eraldaketa sakona behar du». Erkidegoetako proposamenak eramateko eta Espainiako Gobernuarekin akordioak lortzeko gune izan behar zuena ezerezean geratu da, Pradalesen ustez. Haren irudiko, metodologiak ez du funtzionatzen, proposamenak ezin dira behar bezala azaldu, eta, gainera, giroa gaiztotuta dago. «Giroak asko kezkatu nau. Espainiako Kongresuko giro gaiztotuaren isla izatea nahi zuten batzuek, eta kezkagarria da». Izan ere, eguneko gai zerrenda porrokatzen saiatu dira PP eta Vox nagusi diren erkidegoetako presidenteak, Pedro Sanchez Espainiako gobernuburuari hauteskundeak aurrera ditzan eskatuz. Legealdiari beste bi urte geratzen zaizkiola erantzunda eutsi dio konferentziari Sanchezek, agendan zituzten gaiei lotzen saiatuta. Etsita hitz egin du Pradalesek, konferentziaren amaieran: «Honetara etorri gara? Etsigarria da». Horregatik esan du Espainiako Gobernuarekin aldebiko harremanak sendotzea izango dela Eusko Jaurlaritzaren lehentasuna. «Aldebikotasuna inoiz baino indar handiagoz aldarrikatu behar dugu. Horrela egiten da aurrera. Mantso, baina aurrera egiten da». «Aldebikotasuna inoiz baino indar handiagoz aldarrikatu behar dugu. Horrela egiten da aurrera. Mantso, baina aurrera egiten da» IMANOL PRADALES Eusko Jaurlaritzako lehendakaria Txibitek konferentzia defendatu du Txibitek ere kritikatu du Diaz Ayusoren jokabidea: «Hizkuntzen argudioa erabili du horrela jokatzeko, eta horrek esan nahi du ez duela herri hau ulertzen, ez duela ulertzen zer den pluraltasuna, dibertsitatea, zertan datzan herri honen aberastasuna», esan du konferentziaren osteko agerraldian, «eta propio etorri da konfrontazio bila», gehitu du. Konferentziaren nondik norakoak txarretsi arren, konferentzia bera espazio gisa defendatu du: «Hitz egiteko gaude hemen, eztabaidatzeko, adostasunak lortzen saiatzeko. Gure betebeharra da zerbitzari publiko gisa akordioetara iristea, eta toki honek horretan lagundu dezake». «Hizkuntzen argudioa erabili du horrela jokatzeko, eta horrek esan nahi du ez duela herri hau ulertzen, ez duela ulertzen zer den pluraltasuna, dibertsitatea, zertan datzan herri honen aberastasuna» MARIA TXIBITE Nafarroako Gobernuko lehendakaria Zenbait presidente konferentziaren oinarrizko funtzio hori iraultzen saiatu direla salatu du. «Lehenik eta behin, Espainiako Gobernuari ez dagozkion zenbait auzi gai zerrendan sarrarazi dituztelako; bestetik, konfrontazioa sortzen saiatu direlako interes alderdikoiengatik». Konferentziaren gai zerrendara lotuta, Txibitek Nafarroako Gobernuaren etxebizitza politiken ardatzak azaldu ditu. Alokairuen prezioa mugatzeko neurriak hartu dituzte 21 udalerritan, alokairu soziala sustatu dute, etxe hutsak merkatuan jartzeko politikak sustatu dituzte eta alokairu publikoko etxebizitzak ere bai, besteak beste. Maria Txibite eskuinean, Isabel Diaz Ayusorengandik aparte. QUIQUE GARCIA / EFE Trantsizio energetikoan ere jarri du arreta. Beharrezkotzat jo du gaitasun energetikoa irabaztea, deskarbonizazioaren bidetik: «Hori funtsezkoa da garapenerako, lehiakortasunerako eta industriarako, bai jadanik daukagunarentzako, baita proiektu berriak erakartzeko ere». «Trantsizio berdean» pausoak emateko eskatu du, eta laguntza zehatz gehiago eskatu dizkio estatuari industria deskarbonizatzen segitzen laguntzeko. «XXI. mendeko faxistak» Diaz Ayusoren jokabideak zalaparta sortu du konferentzian, baina baita beste eragile politiko batzuen artean ere. Aitor Esteban EAJren EBBko presidenteak Ayusorekiko desadostasuna adierazi du X sarean, gaztelania hutsean: «Bistan da: euskara edo katalana entzun eta asaldatzen denak arazo serio bat du, eta ez dauka argudio sendorik politika egiteko. Ondo, lehendakari!». Pello Otxandiano EH Bilduko Eusko Legebiltzarreko bozeramailea ere haserre agertu da: «Ez zuten lortu herri bat, haren hizkuntza, kultura eta askatasunerako grina desagerraraztea. XXI. mendeko faxistek ere ez dute lortuko. Euskaldunak gara eta harro gaude». Eneko Andueza PSE-EEko idazkari nagusiak, berriz, esan du euskara, galegoa eta katalana «Espainiako kultur ondarearen» parte direla: «Hori ulertzen ez duenak ez du Espainia behar bezala ulertzen». Sumar Mugimenduak ere Diaz Ayusoren aurka egin du, eta euskararen aurka «mespretxuz» aritzea egotzi dio, iritzita gertatutakoa «[Espainiako] Estatuaren aniztasun linguistikoaren aurkako erasoa» dela.

Greba eguna Iberdrolan, konpainiak “erosteko ahalmena bermatzeari uko” egin diola salatzeko. UGT, CCOO eta ELA sindikatuek KPIaren araberako igoerak eskatu dituzte. Horiek salatu dutenez, konpainiaren “zuhurkeria bereziki mingarria” da azken urteotan inoizko irabazirik handienak izan dituelako.

Historikoa izan zen astelehenean Gernika-Lumoko (Bizkaia) Jai Alai pilotalekuan gertatu zena: euskal selekzioak lehen partida jokatu zuen Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatutako txapelketa batean. Ederra izan zen estreinakoa, etxeko taldeak bi neurketak irabazi baitzituen. Biharko eguna ere handia izan daiteke, historikoa. Euskal selekzioak txapelketako bi finalak jokatuko ditu, eta badu aukera bietan txapeldun izateko: emakumezkoetan, Espainiako selekzioa izango du aurkari; gizonezkoetan, berriz, Frantzia. 21:00etan hasiko dira finalak, eta ETB1ek zuzenean emango ditu biak. Sekulakoa litzateke euskal selekzioaren lehen parte-hartzean urrezko bi dominak kolkoratzea. Erkiagak eta Lopezek ez dute huts egin gaur. Faborito argiak dira txapeldun izateko, eta beste urrats bat egin dute helburu hori lortzeko. 15-11 eta 15-9 irabazi diote Espainiako bikoteari, Erik Mendizabal mutrikuarrak eta Gorka Mugartegi markinarrak osatutakoari. Euskal selekzioko puntistek espero baino gehiago sufritu dute garaipena lortzeko. Egitekoa bete dute. Ez dira aritu distiratsu. Erkiagak eta Lopezek, biek dute eskarmentu handia, baina, gaur sumatu egin dute presioa hasieran: faborito dira, eta etxean ari dira jokatzen. Mendizabal eta Mugartegi, gainera, ondo aritu dira, eta, estu hartu dituzte euskal selekzioko pilotariak, batez ere lehen setean. Hala ere, Erkiagak eta Lopezek sufritzen jakin dute, eta horri esker irabazi egin dute. Lehen setean sufritu dute gehien. Ondo hasi dira lehen bi tantoak eginda. Baina ondo hasi zena berehala okertu da. Hutsak egiten hasi dira, eta, konturatu orduko, aurretik jarri da Espainiako selekzioa: 3-5. Erkiagak desorekatu behar zuen lehia, baina ez da fin aritu hasieran. Zorionez, tantoak eta hutsak, bietatik egiten dituzte Mendizabalek eta Mugartegik. Oso estu zihoan lehia: 10-9. Baina orduan azaldu da Erkiaga. Min egiten hasi da eta, horri esker, kolpea jo du euskal selekzioak, eta, lehen seta irabazi. Bigarren setak, ordea, berde kolorea izan du erabat. Espainia aurretik jarri da, baina, berehala eman diote buelta etxekoek emaitzari, eta, abiada handian joan dira hamabosgarren tantora. Mendizabalek minduta bukatu du partida. Euskal selekzioak Frantziakoa izango du aurkari finalean. Ludovic Ladutxe getariarrak eta Thibault Basque bidartarrak 15-13 eta 15-13 irabazi diete gaur Johan eta Gorka Sorozabal miarriztarrei. Azken bi horiek AEBekin jokatzen dute. Euskal selekzioa eta Frantziakoa bigarrenez ariko dira elkarren aurka Nazioen Ligan. Astelehenean aritu ziren, eta etxekoek nagusitasunez irabazi zuten: Erkiagak eta Lopezek 15-6 eta 15-11 hartu zituzten mendean Jon Tanburindegi eta Basque bidartarrak. Bihar, Ladutxek eta Basquek jokatuko dute. Berriro parez pare Emakumezkoen finala jokatuko dute bihar lehenbizi, eta, horretan euskal selekzioa eta Espainiakoa ariko dira berriro elkarren aurka. Atzo jokatu zuten lehen aldiz elkarren kontra, ligaxkako azken partidan, eta Espainiako selekzioko bikotea nagusitu zen: Erika Mugartegik eta Arai Lejardik 15-5 eta 15-7 irabazi zieten Elaia Gogenolari eta Maia Goikoetxeari. Etxeko taldeko jokalariek azaldu zuten euren lekua ezin topatuta ibili zirela, baina, jarraian, azpimarratu zuten uste dutela finaleko partidak ez duela izango zerikusirik ligaxkakoarekin. Hobeto aritzea espero dute. Egiten badute, nor baino nor gehiago ariko dira, eta, aukera izango dute txapeldun izateko. Atzo aritu ziren lau puntistek jokatuko dute berriro: Gogenolak eta Goikoetxeak euskal selekzioarekin, eta, Mugartegik eta Lejardik Espainiakoarekin. Azken jardunaldia eguerdian hasiko da, eta 12:00etan jokatuko dute hirugarren eta laugarren posturako partida AEBetako eta Espainiako selekzioetako gizonezkoek.

EBko Garraio ministroek hegaldien atzerapenagatik kalte-ordaina jasotzeko muga 3 ordutik 4ra igo nahi dute

Arriagako atean bizi da Samira, baina Gasteizko Udalaren erregistroetan ez da ageri. «Iruzur egin zigun etxejabe batek, gure zaurgarritasuna aprobetxatuta. Haren etxean gonbidatu gisa bizi gara, eta hori ez da nahikoa errolda agiria lortzeko Gasteizko Udalarentzat», kontatu dio BERRIAri itzultzaile baten laguntzaz. Udaletxeak jarritako baldintzen arabera, bizitoki bat behar da erroldan izena emateko; etxebizitza jabetzan izan behar da, edo alokairua frogatu. Udalaren eskutitzak iristen zaizkiola azpimarratu du. Samirak 500 euro ordaintzen du logela bakarreko etxebizitza batengatik; aurretik, lau hilabetetako kuota aurreratu zuen. Hiru bizi dira; tartean, nerabe bat. Erroldarik gabe, bizitzea «ezinezkoa» zaiela kontatu du. «Gizarte laguntzak ukatu egiten dizkigute, osasun txartelik ez daukat, bankuan ezin izan dugu konturik ireki…». Haren semea behin baino gehiagotan saiatu da ikastaroren batean izena ematen, prestakuntza jaso eta lanean hasteko, baina ezinezkoa izan zaio. «Gizarteratzeko zailtasun bat gehiago da. Are gehiago baztertzen gaitu erroldarik ez izateak». Instituzioek jaramonik ez diotela egin salatu du. «Gizarte zerbitzuetako langileek ez digute batere lagundu, eta manifestazio bat antolatu behar izan genuen Alokabiderekin hitz egin ahal izateko». Auzoan Bizi kolektiboarentzako esker oneko hitzak izan ditu. «Euren lanari esker, errolda soziala lortu berri dut, bi urte baino gehiagoren ondoren». Etxerik ez duten edo bizigarriak ez diren tokietan bizi diren pertsonentzako erdibideko agiri bat da. Rajaeren kasua alderantzizkoa da: errolda agiria galtzeko arriskuan dago. «CEARen bidez, asilo eskaera batekin iritsi nintzen, eta hotel batean bizi naiz. Asilo eskaera ukatu egin zidaten, eta esan zidaten hotel batean bizi naizenez ezin dudala errolda eskuratu», kontatu dio BERRIAri, honek ere itzultzaile baten laguntzaz. Bi adingabe ditu bere ardurapean, 2 urtekoa bata eta 10 urtekoa bestea. «Psikologikoki oso gaizki ari dira pasatzen, beldur handia dute. Bizilagunek mehatxatu egiten gaituzte». Are, umeetako batek alergia arazoak ditu, baina botikak lortzeko zailtasunak dituzte. «Ia ez dut esperantzarik. Errolda agiririk gabe uzten bagaituzte, hutsetik hasi beharko dugu berriz». Bost toki, bost aldarri Bi adibide dira, baina Erroldarik Gabe Bizitzerik Ez sarearen arabera «ehunka» dira horrelako kasuak. «Zapalkuntza eta esplotazio egoera handienean dauden pertsonak dira: atzerritarrei buruzko lege kriminalaren ondorioz egoera administratibo irregularrean eta lan baimenik gabe daudenak, higiezinen eta etxejabeen aurreiritzi arrazistengatik etxebizitzaren merkatura sartu ezin direnak, lan eta lan aritu behar dutenak…», zehaztu du Aitor Agiriano bozeramaileak. Egoera salatzeko, manifestazioa egin dute gaur arratsaldean Gasteizko erdigunean. Plaza Berritik abiatu eta arazoa irudikatzen duten bost toki kateatu dituzte: Espainiako Gobernuaren azpidelegazioa, Santiago Apostol ospitalea, Gizarte Ongizaterako Foru Erakundea, eta Hezkuntza eta Urgentziazko Gizarte Zerbitzuen bulegoa. Puntu bakoitzean, egoeraren inguruko pankarta bat erakutsi dute. Esaterako, Espainiako Gobernuaren ordezkaritzaren atarian, lanerako eskuak espero zenituzten eta pertsonak etorri ziren zioen kartel bat erakutsi dute; Osasunerako eskubidea bermatzeko errolda guztiontzat, Inor ez da ilegala, Hezkuntza eskubideak bermatzeko errolda guztiontzat eta Elikadura eskubidea bermatzeko errolda guztiontzat izan dira beste leloak. Txalo eta oihu artean erantzun diete manifestariek. Hainbat gizarte eragile izan dira bertan: Auzoan Bizi sarekoak, Herrizomakoak, Errekaleorreko bizilagunak, Batutakoak edota pentsiodunak. Mobilizazioak ia 50 eragileren babesa jaso du, eta beste zenbait norbanako ere izan dira. «Gizarteratzeko zailtasun bat gehiago da. Are gehiago baztertzen gaitu erroldarik ez izateak» SAMIRA Errolda eskaera ukatu diote Errolda «eskubide eta betebehar» bat dela azpimarratu du Agirianok. Udalerri batean bizi diren pertsona «guztiak» jaso behar dituela gaineratu du, bizitokia edozein dela ere. Horregatik, Gasteizko Udalaren jokabidea «legez kanpokoa» dela ohartarazi du. Are, errolda ukatuta «oinarrizko eskubideak» ukatzen ari dela salatu du. «Erroldatzea jabeen esku uzten duten politikak bertan behera» uzteko exijitu dio udalari, eta herritarrei mobilizatzeko deia egin die. «Antolatu gaitezen eta egin diezaiegun aurre politika arrazistei, okupazioaren aurkako erasoei, txiroen aurkako gerrari eta eta errentarien eta jabeen zigorgabetasunari». Manifestua irakurri aurretik Korda espazioaren desegitea gaitzetsi dute. Horrelako tokirik gabe mobilizazioak antolatzea «ezinezkoa» dela esan du. Erlazionatuta Udal errolda: giltza eta giltzarrapo Salatu dute Gasteizko Udalak errolda «oztopatzeko» jarraibideak eman dizkiela bere langileei

Eusko Legebiltzarrak eta Nafarroako Parlamentuak mozio bana onartu dute gaur Israel Gazan egiten ari den «genozidioa» gaitzesteko. Bi ganberen gehiengoak «modu irmoan eta ñabardurarik gabe» salatu dute palestinarren aurkako erasoa, eta berehalako su etena eta giza laguntza sartzen uztea exijitu dute. Horrekin batera, erakunde guztiei, baina bereziki Europako Batasunari, dei egin diote berrikusi ditzatela Israelekin dituzten merkataritza eta politika alorreko akordioak. Gasteizko ganberan, Jon Hernandez Sumar taldeko legebiltzarkideak aurkeztu du proposamena. Hamalau puntuko testuak EAJren, EH Bilduren eta PSE-EEren babesa jaso du; aurka bozkatu dute, berriz, PPk eta Voxek. Berehalako eta behin betiko su etena eskatzeaz gain, legebiltzarrak exijitu du laguntza humanitarioa sartzeko «bide seguruak» bermatzeko, eta «blokeoa» eta «okupazioa» behingoz amaitzeko. «Garrantzitsua da ekimen hau gehiengo osoz onartu izana, hauxe baita mezua: nahikoa da», adierazi du Hernandezek, proposamena aurkezteko garaian. Sumar pozik azaldu da lortutako akordioarekin, baina urrunago joan eta Israelekin harreman oro eteteko eskaera onartzea galdegin du. PPk, ordea, ez ditu testuko puntu guztiak ontzat eman; izan ere, ez dago ados genozidio hitza erabiltzearekin, eta Hamasen aurkako gaitzespenaren falta sumatu du. Nafarroako Parlamentuak ere urrats bera egin du, aintzat hartu baitu Zurekin taldeak aurkeztutako proposamena. Israel Palestinako herriaren aurka egiten ari den genozidioa gaitzetsi du Iruñeko ganberak, eta EBri eskatu dio eten ditzala Israelekin duen merkataritza akordioa. Zurekin taldearekin batera, bi mezu horiek babestu dituzte EH Bilduk, Geroa Baik, PSNk eta UPNk. Aurka bozkatu dute, berriz, PPk eta Voxek. Berehalako su eten iraunkorra eskatu ez ezik, Nafarroako Parlamentuak elkartasuna adierazi dio Palestinako herriari, eta aitortu du palestinarrek eskubidea dutela «autodeterminaziorako, bakerako eta estatu propio eta subirano batean bizitza duina izateko».

Europako Banku Zentralak gidoia bete du eta oinarrizko 25 puntutan jaitsi ditu tasak, % 2raino. “Inflazioa, gaur egun, Gobernu Kontseiluak epe ertainera ezarritako % 2ko helburuaren inguruan dago”, eta horregatik jaitsi dute diruaren prezioa.