2024ko azaroko langabezia datuak: EAEn 603 langabe gutxiago zenbatu dituzte azaroan; Nafarroan 95 gehiago.

Osasuna hainbestean aritu da berriro etxetik urrun, baina, gorritxoen zorionerako, oraingoan, ez dira geratu esku hutsik. Puntu batekin itzuliko dira Iruñera. Nafarroako taldeak bana berdindu du gaur gauean Sevillan (Espainia), Sanchez Pizjuanen, Espainiako Lehen Mailako hamabosgarren jardunaldiaren azkeneko partidan. Puntu bat lortu eta gero, Vicente Morenok entrenatutako taldeak sailkapenaren goikaldean eutsiko dio: zazpigarren postuan dago, 23 punturekin. Oso kopuru ona da, baina askoz hobea litzateke Sadarren bezala edo antzeko arituko balitz etxetik urrun: 23 puntutatik hamazazpi eskuratu ditu bere zaleen aurrean. Sevillaren aurkako partidak denboraldi honetan Osasuna zein helbururengatik borrokatuko den zehazteko balio bazuen, hauxe da ondorioa: etxetik kanpo hobeto aritu ezean, zail izango du mailari eustea baino helburu handiago batengatik borrokatzea. Hori hobetzen badu, Europarako sailkatzearekin amets egiteko aukera izango du. Gaurko neurketaren emaitza justua da, ez Sevillak, ez Osasunak ez duelako aurkariak baino meritu gehiago egin irabazteko. Gorritxoek sartu dute lehen gola, 68. minutuan. Aresok erdiraketa bikaina egin du, eta Budimirrek buruz sartu du gola. Ezer gutxi eginda, aurretik jarri dira bisitariak. Baina gutxi iraun die pozak, bost minutu eskasera, Saulek pase luze ederra egin du, eta Lukebakiok aurrea hartu dio Juan Cruriz, eta ezin hobeto bukatu du jokaldia, Herrera maisuki gaindituta. Azken minutuetan partida erabat hautsi da, eta bi taldeek izan dute aukera bigarren gola sartzeko. Luzapenean, Alvarok geldiketa ederra egin dio Budimirri, eta, jarraian, Herrerak beste horrenbeste egin dio Lukebakiori. Hala, banakoarekin bukatu da neurketa.

Volkswagen enpresako Alemaniako langileek greba egingo dute gaurtik hasita. Beharginen soldata % 10 txikitzeko asmotan dabil enpresa, gastuak murriztu beharrean dagoela arrazoituta. Gainera, Alemaniako hainbat lantegi itxi nahi ditu, 87 urtean lehen aldiz.

«Alavesek Lehen Mailan jarraituko du, eta ni izango naiz haren entrenatzailea». Horixe esan zuen Luis Garcia Plazak aurreko ostiralean, Mendizorrotzan Leganesen aurka jokatu bezperan. Ikusteko dago Arabako taldeak Lehen Mailan jarraituko duen, baina ziurra da Garcia Plaza ez dela izango haren entrenatzailea. Klubak gaur arratsaldean kendu du kargutik, taldeak azkenaldian lortu dituen emaitza txarrak direla eta. Beraz, amaitu da entrenatzailearen aroa Arabako taldean. Bi urte eta erdi iraun du. Tarte horretan, 108 partida ofizialetan zuzendu du taldea. Laugarrena da Alaves partida gehienetan zuzendu duten entrenatzaileen artean. Jose Manuel Esnal Mane (280 partida), Txutxi Aranguren (218) eta Manuel Etxezarreta (149) bakarrik ditu aurretik. Garcia Plaza zerbaitengatik oroitua izango bada, haren esanetara taldea Lehen Mailara itzuli zelako oroitua izango da. 2022-2023ko denboraldian izan zen. Hurrengo denboraldian, berriz, 2023-2024an, taldeak estutasunik gabe eutsi zion mailari: hamargarren postuan bukatu zuen, 46 punturekin. Gertuago izan zuen Europa jaitsiera baino. Emaitza txarrek kondenatzen dituzte entrenatzaileak, eta Garcia Plazaren kasuan ere horrela izan da. Taldeak bikain ekin zion denboraldiari, eta lehen sei jardunaldietan hamar puntu lortu zituen: hiru partida irabazi zituen (Realari Anoetan eta Las Palmasi eta Sevillari Mendizorrotzan), eta bat berdindu: hutsean, etxean, Betisekin. Baina, ordutik, ezinean ari da Alaves, eta ligako hurrengo bederatzi partidetan lau puntu besterik ez du lortu: Mendizorrotzan Mallorcari irabazita lortu zituen hiru, eta bestea joan den larunbatean eskuratu zuen, etxean Leganesekin bana berdinduta. Beste zazpi partidak galdu egin ditu. Taldeak oso joera txarra darama, eta sailkapenean ere larri dago, puntu bakarrera baitu jaitsiera. Horregatik, taldea susper dadin kargugabetu du klubak Garcia Plaza. Hori egin eta gutxira jakinarazi du ordezkoa zein den: Eduardo Coudet Chacho argentinarra. Denboraldi bukaerara arte sinatu du, eta helburuak lortuz gero beste baterako luza dezake kontratua. Coudetek ia bi urtez zuzendu zuen Celta, 2020ko urte bukaeratik 2022ko azarora. Egun, langabezian zegoen, Inter Porto Alegre Brasilgo taldeak kargugabetu baitzuen joan den udan. 50 urte ditu, eta, Celta eta Inter Porto Alegrez gain, Atletico Mineiro (Brasil), Rosario Central, Racing (Argentina) eta Tijuana (Mexiko) zuzendu ditu. Nortasun handiko entrenatzailea da. Alaveseko zuzendaritzaren arabera, hura da aproposena taldea suspertzeko.

Hautesbarrutitako bateko botoak zenbatzeko faltan —43 dira denera—, bide beretik jarraitzea erabaki dute Irlandan. Ostiralean egindako parlamenturako bozetan, eskuineko alderdi Fianna Failek eta Fine Gaelek bildu dute boto gehien: hurrenez hurren, %21,8 eta %20,8. Sinn Fein ezkerreko alderdiak hirugarren egin du, botoen %19 lortuta. Horiek horrela, litekeena da datorren agintaldian Fianna Failen eta Fine Gaelen arteko eskuineko koalizioa osatzea berriz; hori bai, 46 eserlekurekin, Fianna Faileko buru Micheal Martinek du hurrengo lehen ministro bihurtzeko aukera handiena, eta espero da negoziazioak hark abiatzea. Hurrengo asteetako eztabaiden gakoa izango da zer beste alderdik osatuko ote duen koalizioa. Denera, 174 eserleku daude parlamentuan, eta, behin-behineko emaitzen arabera, 38 eserleku izango ditu Fine Gaelek; hortaz, ganbera horretan gehiengoa izateko beharrezkoak diren 88 eserlekuetara iristeko lau eserlekuren faltan geldituko lirateke eskuineko bi alderdiak. Aurreko agintaldian, Berdeek osatu zuten koalizioa. Aurten, ordea, beste alderdiren batekin egin beharko dute akordioa, Berdeek eserleku bakarra lortu baitute. Emaitzei erreparatuta, irudi du eskuineko alderdiak laboristekin eta sozialdemokratekin negoziatzen aritu beharko dutela. Sozialdemokratek 11 eserleku lortu dituzte, eta laboristek, beste horrenbeste. Hain justu, laboristen buru Ivana Bacikek aurreratu du, gaur goizaldean herrialdeko RTE hedabidean egindako elkarrizketa batean, prest egongo litzatekeela Fianna Failekin eta Fine Gaelekin hitz egiteko, baldin eta eztabaida horiek ezkerreko alderdiek osatutako plataforma baten bidez egiten badituzte. Laboristek bakarrik haiekin negoziatuko luketen galdetuta, erantzun du «une honetan» ez daudela horretarako prest. Bestalde, sozialdemokraten buru Holly Cairnsek ez du iragarri, oraingoz, alderdiak zer asmo duen. Atzo iluntzean prentsari egindako adierazpenetan, esan zuen alderdia «posizio indartsu batean» dagoela, eta aukerak izango dituela hurrengo gobernuaren osaketan eta parlamentuan «rol esanguratsu bat» izateko. Nolanahi ere, adierazi zuen «zehazteko» dagoela gobernuan edo oposizioan egongo diren. Sinn Fein, behera Berdeek ez ezik, behera egin du Sinn Feinek ere, eta litekeena da beste behin gobernutik kanpo gelditzea. Ezkerreko alderdiak botoen %19 lortu ditu, eta 39 eserleku ditu. Edonola ere, ez Fianna Failek, ez Fine Gaelek ez dute asmorik Mary Lou McDonald buru duen alderdiarekin gobernua osatzeko, eta ezkerreko alderdiak ez dira gehiengora iristen. Bozen aurreko azken inkestek aurreikusten zuten Sinn Feinek duela lau urteko emaitzak lortuko zituela berriro. 2020ko bozetan, boto gehien bildu zuen alderdia izan zen, baita parlamentuan eserleku gehien lortu zuena ere. McDonaldek esan izan du bera «prest» dagoela eztabaidei ekiteko. Emaitzen inguruan, dena den, oraingoz ez du adierazpenik egin.

El secretario de Estado de Transportes y Movilidad Sostenible, José Antonio Santano, ha explicado que la decisión no estará para principios de 2025. Sobre el tramo Alsasua-Pamplona ha explicado que “va a ir mucho más rápido”.

Plataformaren arabera, Kataluniako enpresak “645 milioi euro baino gehiago aurreztu ditu autonomo faltsuak kontratatuz azken urteetan”, eta horri esker “lehiarako abantaila esanguratsua” lortu du.

«Euskal komunikabide ezberdinetan ezaguna den mutil gazte bat erasotzailea da». Salaketa hori zabaldu dute gaur iluntzean toki ezberdinetako zenbait neska gaztek, X sare sozialean zabaldu duten @bukatu_da_showa kontutik. Adierazi dute ez dela eraso bakarra izan, eta asko direla gizon horren «eraso fisiko, sexual, psikologiko eta berbalak» jasan dituztenak. «Ez behin, ez bitan… erasoek denboran iraun dute, eta gainera ugaritu egin dira». «Oñatiarra da, karisma handia du, baita babes soziala ere», zehaztu dute, eta azaldu umore arloko bakarrizketa zein show ezberdinak gidatu dituela, «programa propio bat aurkeztu arte». «Egoera honek ezin du isilpean jarraitu eta neurriak edota erantzukizunak hartu behar dira», galdegin dute. «Ezin da erasorik berriro gertatu. Aski da. Ez dugu emakume gehiago arriskuan egon dadin nahi. Gure artean antolatu gara, babestu eta zaindu gara; zu ere erasotua izan bazara, jakin, babestuko zaituen sare bat badagoela». Gaurkoa ez da azken egunetan Euskal Herrian publiko egin den gisa horretako salaketa bakarra. Instagramen, @denuncias_euskalherria kontuak arlo ezberdinetako gizonek egindako erasoen dozenaka testigantza bildu ditu. Saio bat bertan behera Aurkezlearen aurkako salaketa publiko egin berritan, EITBk, «kautelaz», bertan behera utzi du bere edukietako baten ekoizpena eta emisioa. «Ikus-entzunezko edukiak egiten dituen ekoiztetxe batek jakin du taldeko kide baten aurka eraso sexistak salatu direla», idatzi dute oharrean. Gertakariak argitu eta protokoloak aplikatu arte, ekoiztetxearekin koordinatuta hartu du neurria hedabide publikoak. Ekoiztetxe hori Hiru Damatxo da. Haiek ere argitaratu dute idatzi bat. «Zilegitasun osoa» aitortu diete salaketa egin dutenei, babesa helarazi diete eta min gehiago ez egiteko konpromisoa helarazi. Argi utzi dute ez dutela erasotzailerik babestuko. Hiru Damatxokoek duela egun batzuk izan zuten gertakarien berri, eta kontatu dute orain arte ez dutela neurririk publiko egin «oharra kaleratu duen taldearen borondatea eta denborak errespetatzeko». Behin publiko eginda, ordea, ardurak hartzea dagokiela esan dute, eta bi neurri iragarri dituzte: batetik, salaketa jaso duenak aurkezten duen saioaren sustapena eta emisioa bertan behera uztea, eta, bestetik, EITBrekin bilerak hastea «egoeraren larritasunari dagozkion neurri gehiago hartzeko». «Jarrera horrekin helduko diegu datozen egunetan izango ditugun bilera eta erabakigune guztiei», amaitu dute.

Badute lehen puntua Erik Jakak eta Ander Imazek. Basaurin (Bizkaia) jokatu dute gaur Jon Ander Peñaren eta Albisuren aurka, eta, hasiera on bati esker, aurretik izan dira neurketa osoan. Pilota asko galdu dituzte urdinek: 14. 8-0 irabazten hasi dira Jaka eta Imaz. Jakak asmatu du errematean. Pixkanaka, Albisuren joari esker, hobera egin dute urdinek, eta parekatu egin da lehia. Peña, ordea, ezinean aritu da arratsalde osoan. Bi tantora ere gerturatu dira, baina berriz ere zenbait pilota argi huts egin dituzte Peñak eta Albisuk, eta azkenean garaipen erosoa izan da Jaka-Imazentzat. [articles:2134323]

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketak egin du azkenaurreko pausoa. Eskoriatzan hasi zuen sailkapen fasea, eta Arrasaten jokatu da gaur azken finalaurrekoa. Giro bero eta bildua izan da Uarkape kiroldegian, jendea bertsolarien gainean zen ia. Oihana Iguaran Barandiaranek bildu du puntu gehien, eta, hurrenez hurren, Andoni Rekondo Izagirre, Maider Arregi Markuleta, Agin Laburu Rezola, Eñaut Martikorena Lizaso eta Iñigo Mantzizidor Larrañaga Mantxi geratu dira haren atzetik. Horrenbestez, erabakita geratu da nork kantatuko duen abenduaren 14an Ilunben (Donostia) izango den finalean. Azken finalarekin alderatuta, hiru izen berri izango dira oholtzan aurtengoan: Eneritz Artetxe Eizagirre, Andoni Rekondo Izagirre eta Aner Peritz Manterola Euzkitze. Horra zortzikoa: – Beñat Gaztelumendi Arandia – Alaia Martin Etxebeste – Ane Labaka Mayoz – Nerea Elustondo Plazaola – Eneritz Artetxe Eizagirre – Oihana Iguaran Barandiaran – Andoni Rekondo Izagirre – Aner Peritz Manterola Euzkitze Arrasatekoaren aurretik, Oiartzunen eta Zarautzen ospatu ziren beste bi finalaurrekoak. Saio guztien ondoren, horrelaxe geratu da puntuazioa: SAILKAPEN OROKORRA: Beñat Gaztelumendi Arandia 560,5 Ane Labaka Mayoz 552 Alaia Martin Etxebeste 544,5 Nerea Elustondo Plazaola 522,5 Eneritz Artetxe Eizagirre 519,5 Oihana Iguaran Barandiaran 519 Andoni Rekondo Izagirre 513,5 Aner Peritz Manterola Euzkitze 512 Maider Arregi Markuleta 511 Unai Mendizabal Jauregi 504,5 Agin Laburu Rezola 499 Amaia Iturriotz Etxabuz 493,5 Eñaut Martikorena Lizaso 482 Iñigo Mantzizidor Larrañaga Mantxi 478 Asier Azpiroz Iztueta 475,5 Oier Etxeberria Zubimendi 468,5 Eneko Araiztegi Agirre 462 Eli Pagola Apezetxea 449 Gainerako bertsolariak aipatuz, euskara ahotan hartuta bota du azken agurra gaurko saioko irabazleak, puntuazioak entzun ondoren: «Zorionak sailkatuei besteei musu ta erdi / hainbeste sormen ezin da zortzi aulkitan eseri / abendua fuerte dator beti gisa plan gehiegi / joan Durangora ta erosi liburu, diskak besteri / bide luzea daukagu oldarraldirik ez geldi / gu gara gure defentsa kultura bide izan bedi / ahal dala euskara egiten ta euskaraz gozatzen segi».