Bi enpresa berri arduratuko dira astelehen honetatik aurrera Arabako eta Bizkaiko anbulantzia zerbitzuaz. Zerbitzua orain arte eskaintzen zuen Kataluniako La Pau ordezkatuko dute Sanir eta Ambulancias Baztan Bidasoa enpresek osatutako aldi baterako enpresa-elkarteak eta Ambulancias Gipuzkoak.

Manifestazioa egin du gaur EH Bilduk Bilboko kaleetan, oraingoan Nazioa gara goiburupean, eta amaierako ekitaldi politikoan, nazio auzia izan du hizpide koalizioko koordinatzaile nagusi Arnaldo Otegik. Haren esanetan, estatus politikoaren inguruko eztabaida zabalik dago Euskal Herriko lurralde guztietan, eta konpromisoa hartu du EH Bilduk nazio auzia «agenda politikoaren erdian» jartzeko eta datorren urtean «urratsak» egiteko alor horretan. «Estatusari buruzko eztabaidaren abiapuntua da aitortzea Euskal Herria nazioa dela eta errespetatu behar dela», esan du Otegik. «Hortik aurrera egingo dugu bidea». Haren iritziz, beharrezkoa da naziogintzaren arloan «jauzi bat» egitea, eta erantsi du EH Bildu horretan ahaleginduko dela datozen hilabeteetan. Otegiren esanetan, munduan badaude «izaera unibertsala» duten borrokak, eta feminismoa, sozialismoa eta herrien aitortza aipatu ditu, besteak beste: «Ezker subiranistaren ekarpena da borroka horiek guztiak geure egitea, eta euskal begirada txertatzea, euskal nazioaren neurrira ekartzea. Ziur nago badagoela auzi unibertsal horiei aurre egiteko euskal molde bat». Euskal Herria nazioa dela aldarrikatzea ez ezik, «ospatzea» ere bazen manifestazioaren zioa, Otegik esan duenez: «Azken urte honetan urratsak egin ditugu, eta horiek ospatzeko moduan gaude». Iruñean alkate abertzale bat egotea, eta euskal presoei ezarritako zigorren zenbaketaren auzian «salbuespenezko neurri bat desaktibatu» izana aipatu ditu, besteak beste: «Presoen senideen zama arintzea lortzen dugun bakoitzean, gure poza are handiagoa da». Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan lortutako akordioa ere hizpide izan du Otegik: «Aurrerantzean, denek egunero ikusiko dute Maravillas Lambertoren begiak [haren izena izango du oroimen zentroak] Euskal Herri antifaxistaren begiak direla». Autonomia kalea, beterik 17:30ean abiatu da manifestazioa Casillatik. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak paratu dira; Nazioa gara goiburua idatzita zeukan pankarta zabaldu dutenean, txaloka hartu dituzte alboetan zeuden manifestariek. Atzean, ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek osatutako nazioarteko ordezkaritza zihoan, eta, ostean, jende multzo handi bat, ikurrinekin, Nafarroako ikurrekin eta Palestinako banderekin. Manifestazioa abiatu denean, Independentzia oihukatzeari ekin diote manifestariek. Horixe izan da gehien errepikatu den leloa. Jo eta ke, irabazi arte; Euskal presoak etxera; Palestina askatu eta beste oihu batzuk ere egin dituzte manifestazioak iraun duen bitartean. Tarte batean, Ikusi mendizaleak abestia ere kantatu dute manifestariek. Manifestazioaren buruak Autonomia kalean barrena aurrera egin ahala, espaloietan zeudenak batu dira manifestaziora. Zabalburu plazara iritsi baino apur bat lehenago, geldialdia egin dute, eta orduan ikusi da Autonomia kale osoa jendez beterik zegoela. Kale hori betetzea zen, hain zuzen ere, antolatzaileek beren buruari jotako erronka. Irrintzi ozen batekin eta Argentinako euskal komunitateko kide batzuek bidalitako mezuaren grabazioarekin hasi da ekitaldi politikoa. Eta bukaera ezohikoa izan da: Otegik esan du Euskal Herriko historian abesti batzuk «ia ereserki» bilakatu direla, eta Kortaturen Sarri, Sarri kantuaren lehen ahapaldia bota du: «Ez dakit zer pasatzen den azken aldi honetan…». Berehala, kantuari segida eman diote manifestariek, eta bozgorailuetatik Kortaturen abestia entzun denean, dantzan hasi da Autonomia kale osoa, EH Bilduko Mahai Polikoaren kide batzuk barne.

Handia egiteko zorian izan da gaur Alaves: bi hamarkada geroago, gertu izan du garaipena Atletico Madrilen zelaian. Ordubete baino gehiagoan markagailuan aurretik egon da. Neurketa hasi orduko sartu du gola, eta tinko heldu dio sariari. Azkenean, baina, eskuetatik egin dio ihes, esku baten ondorioz: lehia bukatzeko ordu laurdena falta zela, epaileak penalti eztabaidagarria adierazi die arabarrei, eta banakoa egin du Atleticok. «Zaharrak berri», pentsatuko zuten, antzeko beste zenbait egoera bizi izan baitute azken partidetan. Kasketak kasketa, berdinketa emaitza ona zen. Alabaina, nekeak eta frustrazioak eraginda, punturik gabe gelditu da azkenean Luis Garcia Plazak gidaturiko taldea. Sorlothek eman dio azken kolpea, luzapenera iristeko bost minuturen faltan. Gainbehera betean daude gasteiztarrak. Hamar puntu mamitsu bildu zituzten lehen sei partidetan, baina, geroztik, beste hiru baino ez dituzte zakuratu. Galdu eta galdu dabiltza. Gaur irudi duina eman dute txapelketako zelairik zailenetako batean. Saria merezi zuen Alavesen defentsako lan koordinatu eta engaiatuak. Ordea, joera ezkorrean egonik, zorigaitza ate joka du beti. Epailearen erabaki zorrotz bat aski izan da arabarren harresia txiki-txiki eginda uzteko. Diego Simeoneren aldaketek ere zerikusi handia izan dute; 700. neurketa zuzendu du gaur Atleticoren aulkian, eta bete-betean asmatu du Giuliano semea, Sorloth eta De Paul zelairatuta. Alavesek bekoki alaiarekin hasi du neurketa, eta aurkaria ezustean harrapatu du. Hainbeste, ezen Atleticok oparia egin baitio 6. minutuan: Carlos Vicenteren erdiraketa besoarekin moztu du Galanek, nabarmen. Arabarrek etekina atera diote 11 metroko jaurtiketari. Jon Guridi ez da espezialista, baina patxada handiz gainditu du Oblak, penaltiak astero jaurtiko balitu bezala. Hortik gutxira, kontraeraso arriskutsua antolatu du Alavesek, baina ezerezean gelditu da, Vicentek erabaki txarra hartu baitu. Aurrerantz jarraitu du, itsu, taldekideei erreparatu ordez. Hortik aurrera, gasteiztarrek oso urrun ikusi dute kontrarioaren area. Beren zelaian gotortu dira, eta ordena lehenetsita, arazo handiak sortu dizkiote Simeonek zuzendutako taldeari. Emaitzaz harago, txukun aritu da Alaves: ondo kokatu da zelaian, eta jokaldiak bizitasun handiz defendatu ditu. Hori horrela, baloia batetik bestera mugitzeak ez dio askorako balio izan Atleticori. 19. minutuan, baina, horman pitzadura izan dute arabarrek, eta garesti ordaintzear izan dira. Bigun ibili dira area barruko jokaldi nahasi batean, eta Linori langara joan zaio jaurtiketa, Siverak aurpegiarekin desbideratu ondoren. Pikotxa eta mailua Alavesen atezainak beste zenbait geldiketa garrantzitsu egin ditu. Lehen zatian, apenas kezkatu duten Llorentek urrunetik egindako saiakerek. Ordea, egoera aldatu egin da atsedenetik bueltan, Giuliano eta Sorloth zelairatu ondotik. Argentinarrak pikotxa hartu du, eta behin eta berriz saiatu da arriskua sortzen. Jokalari itsaskor eta txinpartatsua da, atzelariak une oro deseroso sentiarazten dituzten horietakoa. Eta 68. minutuan, estu hartu du Sivera, trantsizioan bizi atera eta indartsu jaurti ondoren. Atezainak hankarekin gelditu behar izan du baloia. Hortik gutxira iritsi da Alaves ernegatu eta abaildu duen jokaldia. Abqarrek baloia besoarekin ukitu du, Sorlothekin talka egin eta airean oreka galdu ondoren. Penaltia adierazi du epaileak, eta gola sartu Griezmannek. Siverak jaurtiketaren norabidea asmatu du, baina ez da gelditzeko gauza izan. Sorlothen zartakoa, berriz, ez du usaindu ere egin. Norvegiarrak mailua atera du patrikatik, eta azken iltzea sartu dio partidari, De Paulen pase zehatza jaso ostean. Alavesek ez du suspertzerik izan; datorren astean beharko du, etxean, Leganesen aurka. ATLETICO MADRIL-ALAVES Atletico Madril. Oblak; Azpilikueta, Witsel, Lenglet, Galan (Sorloth, 46. min); Llorente (G. Simeone, 46. min), Pablo Barrios, Koke (R. Roquelme, 70. min.), Samu Lino (R. de Paul, 64. min); Angel Correa eta Griezmann. Alaves. Sivera; Sanchez (Stoichkov, 88. min), Muriño, Abquar, Tenaglia; Ander Guevara, Blanco, Guridi (Diarra, 72. min); Vicente, Martin (Conechny, 85. min.), Kike Garcia (Martinez, 73. min). Golak. 0-1. Jon Guridik (7. min). 1-1, Griezmannek (76. min). 2-1. Alexander Sorlothek (86. min).

Aurten 39 urte bete dira Mikel Zabalza hil zutenetik. 1985eko azaroaren 26an atxilotu zuen Guardia Zibilak, Ion Arretxe, Idoia Aierbe, Aitor Zabalza eta Manuel Bizkairekin batera. 20 egun geroago, Bidasoa ibaian agertu zen Zabalzaren gorpua, tortura zantzuekin. Gaur, haren sendiak eta hurkoek omenaldia egin diote Donostiako Altza auzoan, Mikelen Txokoa izena hartu duen tokian, non haren oroimenezko murala dagoen. Bertsoekin, kantuekin eta lore eskaintza batekin omendu dute. Datorren larunbatean, azaroaren 30ean, Donostiako Udalak plaka bat jarriko du Intxaurrondon Zabalzaren omenez, eta Idoia Zabalza arrebak esan du «pauso garrantzitsua» dela memoria gordetzeko, eta Euskal Herriaren historia «zabaltzeko eta kontatzeko». Mikel Zabalza Herri Ekimena taldekoek ere urrats gisa jo dute instituzioek Zabalza biktima gisa aitortu izana, baina Donostiako Udalari eskatu diote pauso bat harago jotzeko, eta «eragile aktiboa» izan dadila bide judizialean aurrera egiteko. «Euskal instituzioen aitortza dugu orain, baina beste osagai bat falta dugu: erantzukizun politikoa dutenek gezurrean kateatuta segitzen dute». Salatu dutenez, Espainiako Gobernuak eta PSOEk ez dute egia aitortu, ezta barkamenik eskatu ere. Kontrara, «tortura eta torturatzaileak babestu eta goraipatu» dituztela salatu dute, eta urriaren 12an Guardia Zibilak Gasteizen egindako desfilea adibide gisa jarri. Datorren urtean beteko dira 40 urte Zabalza hil zutenetik, eta Altzako lagunek Orbaizetako (Nafarroa) lagunekin batera urteurrenerako hainbat ekimen prestatuko dituztela aurreratu dute. Urte osoko egitaraua egin asmo dute Zabalza gogoratzeko.

Boschek 5.500 langile kaleratuko ditu, gehienak Alemanian, eta ez du espero Espainiako Estatuan “eragina” izatea. Konpainiaren arabera, ibilgailu elektrikoen eskaria txikiak eta Txinaren lehiakortasunak Europako automobilgintzaren sektorearen krisia handitu dutelako hartu dute neurria.

Pantxoa Bimboire izanen da Ipar Buru Batzarreko presidente berria. 74 urte ditu, eta Ipar Euskal Herriko ekonomia munduko pertsona ezaguna da. Enpresaburua da txokolategintzan, eta Baionako MIG Merkataritza eta Industria Ganberan kargua du Andre Garreta lehendakariaren aholkulari gisara; Lantegiak nagusi elkarteko bulegoko kide da. Politika arloan ere inplikatu izan da: Abertzaleen Batasunako kide izan zen, eta EH Baiko kide ere bai 2022 arte. Peio Etxeleku IBBko buru izendatu ondotik hartu zuen jeltzaleen karta. Ipar Euskal Herriaren egituratze ekonomiko eta instituzionalaren alde aritu izan da. 2012an, estatus bereziko lurralde elkargo bat sortzearen alde agertu zen MIG, eta BERRIAk elkarrizketa egin zion Bimboireri. «Eskaera hori ez da gehiago abertzaleen arazo soil bat, Euskal Herriko jendeen arazo bat da, eta geroz eta jende gehiago dira inplikatzen. Agertzen da Euskal Herriak bere etorkizuna definitu nahi duela, eta eskaera hori erabat legitimoa da», adierazi zuen orduan. Enbata aldizkari politikoan ere aritu izan da iritzi emaile urteetan. Haren testuetan irakur daiteke haren ikuspegi politikoa hainbat gairen inguruan. 2018an, «macronista» gisa definitu zuen bere burua, eta ontzat eman zituen Emmanuel Macron Frantziako presidenteak agintaldi hasieran egin zituen hainbat erreforma. Gerora, desadostasuna erakutsi izan du hainbat arlotan hartutako erabakiekin, eta kezka agertu izan du Frantziako Estatuko zerbitzu publikoen egoerari buruz; baina «administrazio pisutsuegiari» egotzi izan dio erantzukizuna. 2022ko Frantziako Asanblearako hauteskundeetan EH Baiko hautagaientzat eman zuen botoa —EAJk ere bazituen hautagaiak—, baina kritiko agertu zen programa politikoarekin; bereziki «[Frantziako] gobernuaren neurri kapitalista eta neoliberalei zinezko alternatiba» proposatzen zien atalarekin. Orduan adierazi zuen Europako gainerako herrialdeei konparatuta Frantzian aberastasunen birbanaketa «handia» zela, eta baieztatu Frantzia politikoki «zentro-eskuinaren eta zentro-ezkerraren artean» kokatzen zela. Hala ere, onartu zuen 2017 eta 2022 bitarteko Macronen agintaldian «aberatsak aberatsago» bilakatu zirela, eta «langile batzuk pobretzen» ari zirela; hori zuzendu behar zela erran zuen, norbanakoen eta enpresen gaineko zergetan mailakatze gehiago behar zirela iradokita. Bimboireren hitzetan, EH Baikoak bere garaian ez ziren lanean aritu «enplegu eta aberastasuna sortzeko ildoan». Herrikoaren sorrera gogoan, galdera ere egin zuen: «Abertzaleak ez badira zori ekonomikoaz jabetzen, nola nahi lukete autonomia handiagoa?». EH Baiko hauteskundeetako hautagaietan enpresabururik ez izatea ere «kaltegarritzat» jo zuen. EH Bai «ezker muturra» Orain IBBko buru izanen denaren iritziz, «ezker muturreko posizioak» defendatu zituen EH Baik asanblearako 2022ko boz horietan, eta dudan eman zuen horrek Ipar Euskal Herriko gehiengo batengana heltzeko balio lezakeenik. Adibide gisa eman zituen gutxieneko lansaria 1.700 eurora emendatzeko proposamena —hilabete batzuk lehenago %5 eta %10eko emendatzea iradoki zuen beste artikulu batean, konpentsatzeko enpresen «kargu sozialak» apaldu behar zirela erranez—. Eta lan astea 32 ordura apaltzeko eskaera ere gaitzetsi zuen, eta adierazi bi neurri horiek ondorio ekonomiko okerrak izanen lituzketela. Programak lantzeko orduan «Ipar Euskal Herriaren eraikuntza ekonomiko eta sozialean engaiatutako enpresaburu batzuekin solastatu» beharko litzatekeela iradoki zuen, estrategia «bateratzaileago» bat izan behar dela erranez. Iazko maiatzean idatzi zuen azken aldiz Enbata-n, Azkainen (Lapurdi) iragan zen Aberri Egunaren harira. Ez zitzaion aski «bateratua» iruditu. Azpimarratu zuen aspalditik defendatzen zuela ezker abertzalearen eta EAJren arteko «paktu bat». Orain, hura izanen da EAJko Ipar Euskal Herriko arduradun nagusia. Beste lurraldeak EAJren lurralde zuzendaritza guztiak berriturik izango dira bihar. Atzo, Maria Eugenia Arrizabalagak hartu zuen, Gipuzkoan, Joseba Egibar lider historikoaren lekukoa. Ipar Buru Batzarrean ere gauzatu da Peio Etxelekuren erreleboa, eta afiliatuek Pantxoa Bimboire izendatu dute IBBko lehendakari. Beste hiru lurraldeetan, bihar egingo dituzte Herrialde Batzarrak, ABB, BBB eta NBBko presidenteekin batera, haiekin ariko diren burukideak izendatzeko, Araban, Bizkaian eta Nafarroan. Dagoeneko, jakinekoa da nortzuk hartuko dituzten ABB, BBB eta NBBren lemak: Jone Berriozabalek, Iñigo Ansolak eta Unai Hualdek. Azken horrek Nafarroako EAJ gidatzen jarraituko du, barne prozesuan beste hautagairik egon ez denez; Hualde 2015etik da NBBko buru. Berriozabal eta Ansola, ordea, estreinakoz ariko dira presidente gisa, hurrenez hurren Itxaso Atutxari eta Jose Antonio Susori erreleboa hartuta. Biak izan dira zuzendaritza jeltzaleen hautagai ofizialak, eta biak gailendu zaizkie beste hautagai batzuei. Araban, Gorka Urtaran, Gasteizko alkate ohia, lehiakide gogorra izan da Berriozabal Berdintasuneko foru diputatuarentzat. Ansola nagusitasunez gailendu zaio David Salinas-Armendarizi. Iñigo ansola Iñigo Ansola EAJren barne arduretan ibilbide luzea du Iñigo Ansolak (Markina-Xemein, Bizkaia, 1974), baita erakundeetan ere, Bizkaian eta Eusko Jaurlaritzari lotutako administrazioan. Itxaso Atutxak agur esan ondoren, haren erreleboa izateko hautagai egokitzat jo zuen zuzendaritzak, eta, David Salinas-Armendarizek kritikoen babesa izan duen arren, batzoki gutxitan gailendu da. Hau da, Ansolak nagusitasunez irabazi du BBBko presidente izateko lasterketa. EEEko Energiaren Euskal Erakundeko zuzendaria izandakoa da Ansola, eta Mondragon taldeko zuzendaritza lanetan aritua. Ingeniaritza tekniko industrialeko ikasketak egin zituen, baina ez zituen bukatu, eta uraren kudeaketarekin lotutako eginbeharretan egin du ibilbide profesionala, batik bat administrazioan. Bizkaiko Foru Aldundiko Uraren zuzendari izan da egungo EAJko Bizkaiko Lurralde Batzordeko presidentea, baita Ingurumen Azpiegituren foru zuzendaria ere; eta Jaurlaritzaren mendeko Ura agentziako burua ere bai. Ansolak bere neurriko zuzendaritza taldea izango du Bizkai Buru Batzarrean, prentsak jakinarazitako zenbait informazioren arabera. Kritikoen ordezkaritza apenas izango den BBBn, besteak beste Atutxarekin aritutako batzuek jarraitu egingo baitute taldean. Jone berriozabal Jone Berriozabal Deustuko Unibertsitatean Zuzenbidean lizentziatua da Jone Berriozabal (Durango, Bizkaia, 1982), Arabako elkargokide, euskalduna, eta Roman Berriozabal jeltzale historikoaren alaba. Hautagai ofizialista izan da barne prozesuan. Berriozabal lau legegintzalditan izan da Eusko Legebiltzarreko kide. Besteak beste, Hezkuntza arloko bozeramaile gisa aritu da, eta 1979ko Estatutuaren erreformarako sortutako lantaldearen lehendakari gisa. Urkulluren hirugarren legegintzaldian sailburuorde bihurtu zen, baina agintaldia amaitu aurretik Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak hots egin zion bere foru gobernurako. Berdintasun, Euskara eta Gobernantzako atala zuzendu du. Berriozabalek dekalogo batekin aurkeztu du bere burua barne prozesu honetan. Arabarrek eskubide berberak izatea proposatu du, gasteiztarrak izan edo ez, eta euskara sustatzeko konpromisoa erakutsi du. Maila organikoan, «belaunaldi-erreleboa» aldarrikatu du, baina «beteranoen esperientzia» zainduz eta alderdiaren «presentzia propioa» indartuz, erakundeen ekintzatik harago. Unai Hualde Unai Hualde Unai Hualdek (Altsasu, Nafarroa, 1976) Zuzenbidea ikasi zuen Deustuko Unibertsitatean, eta aholkularitza juridikoan aritua da. Oso gaztetan, 1999an, Lizarra-Garaziko akordioen garaian izena eman zuen alderdian, eta udal arloan egin zituen bere lehen urteak. 2003ko legealdian egin zen hautetsi, jeltzaleekin, eta ondorengo bi agintaldietan Nafarroa Bai koalizioarekin. Hain justu, 2007tik 2011ra alkate izan zen. Geroa Bairen parlamentuko zerrendetan sartu zen 2015ean, eta parlamentari hautatu zuten. Une hartan Manu Aierdik EAJren lurraldeko lema utzi behar izan zuen Nafarroako Gobernuko presidenteorde izendatua izan ostean. Hualdek hartu zuen jarduneko funtzio hori, behin-behinean. Ofizialki 2017an hautatu zuten Napar Buru Batzarreko lehendakari izateko, eta zortzi urteotan bere esku egon da EAJren lurraldeko kargu nagusia. 2019ko ekainean, gobernua osatzeko sozialistekin hasitako negoziazioetan, estu hartu zuten Geroa Bai, baina, azkenik, Hualde hautatu zuten parlamentuko lehendakari izateko. Legealdi honetan ere, kargu horretarako aukeratu dute berriz. Lasaia da, eta ez zaizkio falta zorroztasuna eta ironia parlamentuko dialektikan. Mendian ibiltzea eta motorra gidatzea ditu zaletasun.

Miren Etxebestek eta Ricardo Bakerok euren hautagaitzak aurkeztu dituzte EAEko Ahal Dugu-ren zuzendaritza gidatzeko barne prozesurako. Etxebeste Elkarrekin koalizioaren eleduna da Gipuzkoako Batzar Nagusietan, eta BaKero Bizkaiko Batzar Nagusietako ordezkari koalizio berean. Bi horiek soilik ez, Unai Alijas militanteak ere aurkeztu du bere burua prozesurako. Astea hastearekin ekin dio Ahal Dugu-k Araba, Bizkai eta Gipuzkoako zuzendaritza organoa berritzeko prozesuari. Ordutik atzo gauerdira arteko tartea izan zuten militanteek euren hautagaitzak aurkezteko, eta Etxebeste, Bakero eta Alijas izan dira Pilar Garrido egungo koordinatzaile nagusiak utziko duen hutsunea betetzeko urratsa egin dutenak. Etxebeste Itzulpengintza eta Interpretazioan lizentziaduna da. 2018an egin zuen jauzia politikagintzara, Irun jaioterrian (Gipuzkoa). Ahal Dugu-ren idazkari izendatu zuten han, eta, 2019ko udal hauteskundeen ostean, zinegotzi kargua hartu zuen; udal gobernuan, Berdintasun eta Euskara zinegotzi izan zen. Iaz, baina, Gipuzkoako ahaldun nagusi izateko Elkarrekin koalizioaren hautagaia izan zen foru hauteskundeetan, eta batzar nagusietako eleduna da ordutik. Bakero, berriz, gizarte hezitzailea da lanbidez, baina hura ere politikagintzan ari da azken urteetan. Egun, Bizkaiko Batzar Nagusietako batzarkide da. Ahal Dugu-ren sorreratik aritu da alderdian, eta 2015ean eta 2019an espazio politiko horrek aurkeztutako zerrendako hautagai izan zen Sestaoko (Bizkaia) udal hauteskundeen, baina ez zuen eserlekurik eskuratu. 2021ean, Ahal Dugu-ren Bizkaiko zirkuluetako koordinatzaile izendatu zuten, eta EAEko batzorde exekutiboko kide. Iaz, berriz, Bizkaiko Batzar Nagusietarako bozetarako zerrendan aurkeztu zen, eta ordutik batzarkide da, eta batzarreko mahaiko kide. Behin hautagaitzak baieztatuta, bigarren fase bati ekingo diote hautagaiek. Hurrengo egunetan, alderdikideen bermeak eskuratu beharko dituzte, eta azaroaren 29an jakinaraziko dute nortzuk izan diren gutxieneko langa gainditzeko gai. Behin hori eginda, abenduaren 2rako erregistratu beharko dituzte zerrendak, eta berme batzordeen galbahea igarota, abenduaren 7an emango da behin betiko hautagai zerrenden berri. Zuzendaritza eskuratzeko lehia bada, hautagaitzek kanpaina egiteko aukera izango dute abenduaren 8tik 13ra bitarte. Eta tarte berean, 9tik 13ra, bozketa egingo da, modu telematikoan. Hala, abenduaren 14an argituko da zein izango den zuzendaritza talde berria.

Ipar Euskal Herritik 59. Durangoko Azokara (Bizkaia) joanen diren ekoizpenak aurkeztu dituzte, gaur, Baionan. Eskaintza osoaren parte dira denak, baina aparteko zerrendan nabarmendu dituzte. Hamabost egitura, bost argitaletxe, bi diskoetxe eta zazpi talde edo artista independente agertuko dira aurten. Guztira, urte honetan plazaratu 50 berrikuntza ekarriko dituzte: 32 liburu, hamabost disko eta beste hiru ekoizpen. EKE Euskal Kultur Erakundearen laguntzaz joaten ahalko dira, eta hemezortzigarren urtea du EKEk Gerediagarekin partaidetza daramala. Gerediaga elkarteak antolatzen du azoka, eta Izaskun Ellakuriaga Bustinzak haren izenean bihurtu dizkio eskerrak EKEri. «Bitartekaritza lan handia egiten duelako Ipar Euskal Herritik Durangora gerturatzen diren argitaletxe eta eragileekin». EKEko Marion Lastirik oroitarazi du partaidetzari esker Ipar Euskal Herriko sortzaileek EKEren diru laguntza eskuratzen dutela Durangon agertzeko. «Laguntza ekonomikoa eta teknikoa lortzen dute, eta horrela erakusmahaia merkeago alokatu eta errazago sartzen ahal dira Durangoko Azokaren programazioan». Horri esker, Ipar Euskal Herriaren presentzia «garatzen eta iraunkortzen» dela uste du Lastirik. Horrez gain, urteko Ipar Euskal Herriko euskal ekoizpenen katalogoa argitaratu du EKEk, eta haren Internet atarian atzeman daiteke. Zapalkuntzari buru egiteko Sortzaile eta ekoiztetxe batzuek ere parte hartu dute aurkezpenean, aurten atera lanen berri jakinarazteko. Ixabel Etxeberria Urruñako idazleak, Ikas-ekin plazaratu eta haurrei zuzendu bi liburu aurkeztu ditu, Garbiñe Ubedarekin elkarlanean ondu dituenak: Bi etxe, maitasun bera eta Urtaroak. Urruñan (Lapurdi) sortua duten antzerki eskolaren diruztatzeko moldea zaizkie liburu horiek, baina hizkuntzari buruzko helburu nagusi bat ere badute, Etxeberriak jakinarazi duenez: «Testu sinple batekin buraso eta haurren artean euskarazko harremana bultzatzea». Ixabel Etxeberria, Baionako aurkezpenean. I.E. Herrima argitaletxeak bi lan aurkezten ditu aurten. Ekaitz Bergaretxeren lehen idazlana da haietako bat, Masusta erreximenta izenekoa, eta Zapalduon pedagogia da bestea, Ane Ablanedorea. Bergaretxek adierazi du «autobiografia» hitza «potoloegia» dela Masusta erreximenta sailkatzeko; «lekukotasun bat da gehiago». Bere historia pertsonaletik Euskal Herrikoaren «zatitxo bat» nahi izan du kontatu. «Jorratzen ditudan gaiak hauek dira: zapalkuntzak —bereziki herriarena—. Eta azken parte batean, proiekzioa eta askatasunerako bidea». Horretan, agerian eman nahi izan du Euskal Herriaren «kolonizatu izaera», erran duenez. Ane Ablanedoren lana, urte askotako iritzi artikuluen bilduma da, esplikatu duenez; BERRIAn, Argia-n eta beste aldizkarietan agertutakoak. Izenburuak dioen haritik, pedagogia aipatzen du bildumak: «Alde batetik, heziketa librea zertan datzan lantzen du. Nolako heziketa beharko lukeen haur batek libre hazteko; euskal haur batek libre hazteko. Gure herria zapaldua baita». Beste alde batetik, «euskal politikaren kritika zorrotza» egiten duten artikuluak bildu ditu Ablanedok. Eneko Bidegainek idatzi dio hitzaurrea eta ilustrazioa Dom Campistronek egin dio. Autoekoizpenen indarra Musika alorrean, Maider Zigarroak aurten jalgi duen Biran den lasaia diskoa aipatu du. Hitzentzat Amets Arzallus eta Jon Maia bertsolariekin lan egin duela jakinarazi du. Musika aldetik, Kattalin Indaburu, Iban Larrandaburu eta Gorka Pastor izan ditu bidelagunak. Mattin Lerissa kantariak disko berria plazaratu du Durangoko azokaren karietara, horrek ere bere baitarik ekoitzirik. Mundu zabalerako deitu du; hamar kantu biribilkatuak dira diskoan. Denak ere sorkuntzak. Hainbat idazleren testuak erabili ditu kantuak egiteko. Ondoko hauenak: Itxaro Borda, Jean-Louis Davant, Aguxtin Alkhat, Pantxo Hirigarai, Manex Erdozaintzi-Etxart eta Manex Pagola. Musikari ezagunak izan ditu inguruan, halaber, Lerissak: Mixel Ducau (gitarra, saxofoia, txirula, perkusioak), Iñaki Diegez (eskusoinua), Txomin Duhalde (bateria). «Kontzertuen aldetik, heldu den udaberriari buruz izango dira», gehitu du. Kuartz taldeko Oihan Delavigne (bateria) eta Ibes Mogaburu (gitarra, ahotsa) ere izan dira aurkezpenean, eta hirugarren diskoa aurkeztuko dutela jakinarazi dute. «Baxenabarreko rock talde bat gara», adierazi du Delavignek, «eta lehen aldikoz hurbilduko gara Durangora, eta biziki kontent gara». Aukera bat zaio lana Hego Euskal Herriko lagunekin partekatzeko, ezagutzen egiteko. Zortzi urte ditu Kuartz taldeak eta, Delavignen arabera, hirugarren lan hori «momentu ona» da multzo handiagoari aurkezteko. Abenduaren 8an, igandearekin aurkeztuko dute zuzenean, azokako Ahotsenea gunean. Oihan Delavigne (Kuartz musika taldea) IPAR EUSKAL HERRIKO AURTENGO EKOIZPENAK LIBURUAK: Elkar Euritan desagertu arte. Idoia Rodriguez Mondragon. Euskal Herriko fauna gida. Iker Elosegi. Gatuzain Euskal alfabetoa iruditan. Lontxo Yriarte. Herrima Masusta erreximenta. Ekaitz Bergaretxe. Zapalduon pedagogia edo nola libre hazi, hezi, bizi. Ane Ablanedo Larrion. Ikas Amestoki goxoa. Antton Kazabon & Leire Iparragirre. Bi etxe, maitasun bera. Ixabel Etxeberria & Garbiñe Ubeda. Urtaroak. Ixabel Etxeberria & Garbiñe Ubeda. Maiatza Alegia zuzenduak. Pantzo Hirigarai. Barneko galderak. Xerar Urrutia. Biharraren hegietan. Maddi Sarasua Lazkarai. Eguneko arrantza. Eric Fottorino (Itzulpena: Itxaro Borda) Egurats zabaletako izendaezinak. Rakel Pardo Perez. Etxauz. Pantzo Hirigarai. Filosofian ibiliz. Piarres Aintziart. Haize gaziak. Arantza Martinez Etxarri. Lorratzak. Txomin Hegi. Post-Internet. Eric Dixarri. Santxo Azkarra. Petri Marka. Zortziko Irritaia. Mattin. Dakit Haritzaren adarrak. Joseba Aurkenerena Barandiaran. Euskaltzaindia Zortzi pastoral berri (I. Tomoa). Junes Casenave-Harigile/Jean-Baptiste Coyos. Hebentik Xiberoko dantza jauziak. Sacha Standen. Kilika Euskal Herria Koloretan. Jacques Battesti. Sü Azia Xiberotarren gramatika. Pierre Guiresse. Susa Itzalen tektonika. Itxaro Borda. Txalaparta Mesfida zaitez. Bea Salaberri. Pamiela Kepa Anabitarte. Eneko Bidegain. Arteaz Bi ikuspegi – Evolution du Paysage basque. Louis Floutier, Xabier Soubelet. Haran Ubel Izana eta izena. Mari Campistron, Xan Aire, Amelie Fontaine, Pierre Tandille. Atlantica Baiona besta bat da. Kolektiboa. Hatsa Hatsaren poesia. DISKOAK Autoekoizpenak Biran den lasaia. Maider Zigarroa. Buruz buru. Maskak. Herra Hutsa. Mirabe. Mundu zabalerako. Mattin Lerissa. Iluma II. Iluma. Azken erregina. Xalbador eta Ihidoi. Hitzik gabeko historia eta ixtorio. Txo. Playback kosmikoa. Pangea Pop. Miretsiz. Mikel Artieda & Leire Berasaluze. Norabide xuriak. Xabaltx. III. Kuartz. Altzükütarrak. Xutik. Forbidden Colours Inbasioak. Ekhi Lambert. Usopop Deus. Kaskezur. Errekak nola. Bananas. Maiatz Deus. Eric Dicharry & Ferederic Desmesure. BESTELAKOAK 79. Maiatz aldizkaria. Seaska Zenbat dugun kontatzeko mapa ludikoa. 2025 urteko egutegia. Ipar Euskal Herriko SORTZAILEEN azokako ekitaldiak Abenduaren 5a. Liburu aurkezpena. 16:30. Eneko Bidegain, Kepa Anabitarte liburua. 18:00. Ane Ablanedo, Zapalduon pedagogia liburua. Abenduaren 6a. Musika. 12:10. Mikel Artieda & Leire Berasaluze, Miretsiz. 13:20. Maskak, Buruz buru. Abenduaren 7a. Musika eta liburu. 13:20. Ekhi Lambert & Haize Karrikaburu, Inbasioak diskoa. 15:00. Antton Kazabon &Leire Iparragirre, Amestoki goxoa liburua. 18:00. Kaskezur, Deus kontzertua. 19:30. Pantzo Hirigarai, Etxauz liburua. Abenduaren 8a. Musika eta liburu. 11:00. Xabaltx, Norabide xuriak kontzertua. 11:30. Maddi Sarasua Lazkarai, Biharraren hegietan liburua. 13:20. Kuartz III kontzertua. 14:00. Ekaitz Bergaretxe, Masusta erreximenta liburua. .

Aurrekontuen negoziazioa fase berri batean sartu da, EH Bildu eta PP mahaian direla.Sumarrek ez du akordiorik posible ikusten eta osoko zuzenketa aurkeztuko du. EH Bilduk eta PPk, aldiz, negoziatzen jarraitzeko borondatea erakutsi dute. Astelehenean helduko diete atzera bilerei.

Aurrekontuak EH Bildurekin edo PPrekin hitzartu nahi dituen argitzeko eskatu dio Kortajarenak Jaurlaritzari. D’Anjouri dei egin dio etxebizitza arloan dituen eskariei erantzuteko, baita lanbide arteko gutxieneko soldata “propioa” izateko ere.