Soldata handiak dituztenek ez dute etxebizitza erosteagatik kenkaririk izango. EAJk eta PSE-EEk adostutako erreforma fiskalak astelehenean hasiko du bere bidea, araudi berriaren ildoak zehaztuko baitituzte orduan EAEko hiru Ogasun diputatuek.

Goialdeko depresioak 25.000 laborantza hektarea hondatu ditu Valentzian. 50.000 lur eremu dituzten 10.000 nekazari dira kaltetuak, eta 650 milioi kilo elikagai galdu dira, Agroseguro nekazaritza arloko aseguru-etxeen erakundeak zabaldu duenez.

Amaia Barredo sailburuak esan duenez, Jaurlaritzaren zerbitzu juridikoak “lanean ari dira beharrezko txostenak eta dokumentazioa prestatzen”, behin horiek izanda errekurtsoa jarri ala ez erabakitzeko.

Errioxa Jatorri Deitura Kalifikatuaren Kontseilu Arautzailea, pozik ‘Arabako Mahastiak’ atzera botatzeagatik. Hala ere, prozesua duela 8 urte hasi zenetik Errioxako markari eta irudiari “kalte konponezina” egin diola esan du.

D’Anjou astelehenean Sumar eta PPrekin bilduko da eta asteartean EH Bildurekin, aurrekontuetarako babes bila.

50 urte betetzen dira aurten Realak lehen aldiz Europan jokatu zuela. Estreinakoa Txekiar Errepublikan jokatu zuten. Gaur, Viktoria Plzenen zelaian ziren partida hura jokatu zutenetako batzuk: Arkonada, Gorriz, Idigoras eta Lopez Ufarte, adibidez. Baina egungo Realeko jokalariek ezin izan diete garaipena eskaini. Alderantziz. Izan ere, txuri-urdinek 2-1 galdu dute. Etxekoek azken unean sartu dute gol erabakigarria, 90 minutuan. Kolpea Realarentzat, gutxienez berdinketa merezi baitzuen. Baina beste behin, argitasuna falta izan zaio erasoan, eta partidaren aginte makila izateak ez dio ezertarako balio izan. Hala, lau punturekin, zaildu egin zaio Europa ligako kanporaketetarako sailkatzea. Hurrengo lau jardunaldietan, gutxienez bost puntu batu beharko ditu, eta aurkari gogorrak izango ditu aurrean: Ajax eta Lazio, adibidez. Realak ez zuen lantegi erraza. Izan ere, Viktoria Plzen talde gogorra eta lehiakorra da, defentsako lanean oldarkorra eta taktikoki ondo landua. Gainera, bizkor ateratzen da erasora. Txuri-urdinek ondo ekin diote partidari, hasieratik izan baitu neurketaren aginte makila. Hala, Jedlickaren atera hiruzpalau gerturatze izan dituzte, joan-etorriko jokaldi on batzuei esker. Baina Plzenek ere bere asmoak erakutsi ditu ahal zuenean, eta aurretik jarri da 13. minutuan. Realeko atzealdea bigun aritu da, eta baloia Aduri iritsi zaio, txekiarren aurrelariari. Zutoin motzera jaurti du, eta gola egin du. Remiro ez da fin aritu jokaldi horretan. Hurrengo minutuetan Realak galdu egin du apur bat neurketaren kontrola. Baina pixkanaka berriro ere nagusitzen hasi da, baloi jabetza izanda. Txekiako taldearen zelai erdiari bizkarra irabazten zion aldiro, arriskua sortu du, batez ere hegaletatik. Ondo mugitu dira hortik Oiartzabal eta Kubo. Jokaldi horietako batean Oiartzabal ia ondoko marrara iritsi da, eta haren erdiraketa neurtua Oskarssonek errematatu du buruz area txikian. Azken neurketetan aulkian geratu ostean, islandiarrak behar zuen gola, konfiantza hartu eta egokitzen jarraitzeko. 34. minutua zen, eta atsedenaldira bitarte Reala nagusi izan da teknikoki eta taktikoki, eta izan du aukeraren bat aurretik jartzeko. Baina banakoarekin bukatu da lehen zatia. Min egin gabe Bigarren zatiari ere aginduz ekin dio talde txuri-urdinak, eta Oiartzabalen jaurtiketa on bat kornerrera bidali behar izan du Plzenen atezainak. Baina hortik aurrera dezente parekatu da jokoa. Etxekoek 60. minutuan izan dute bigarren zatiko lehen aukera, Remirok zalantza egin du irten edo ez, eta Adu baloia loratzen ahalegindu da. Neurketari beste martxa bat jartzea falta izan zaio txuri-urdinei, erasoan min egin ahal izateko. Beckerrek egindako erdiraketa batean Oiartzabalek egindako errematea izan da sortu aukera apurrenetako bat. Azken minutuetan Realak atzean sartu du Txekiako taldea, baina gola egin duena Plzen izan da. Realaren atzealdearen aldaratze bat Kalvachi iritsi zaio. Bitan pentsatu gabe errematea egin du, eta Vasulinen jo ostean sareetara joan da. Realak pare bat aukera izan zituen luzapenean, baina Oskarssonek eta Oiartzabalek ez dute asmatu, eta hala amaitu da. Txuri-urdinak esku hutsik itzuli dira etxera. Viktoria Plzen: Jedlicka; Havel, Paluska, Markovic, Jemelka, Cadu (Souare, 73. min.); Kalvach, Cerv, Sulc (Sojka, 94. min.); Jirka (Vydra, 73. min.) eta Adu (Vasulin, 88. min.). Reala: Remiro; Aranburu, Zubeldia (Aritz, 81. min), Aguerd, Javi Lopez (Brais Mendez, 74. min.); Zubimendi, Sergio Gomez, Sucic; Kubo (Becker, 60. min.), Oskarsson eta Oiartzabal. Golak: 1-0: Adu (13. min.). 1-1: Oskarsson (35. min.). 2-1, m.89: Vasulinek (89. min.).

Bi zertzelada aski izan ditu Athleticek gaur Ludogorets mendean hartzeko, Bulgarian, Europa ligan. Latz landutako eta ederki kostatako garaipena bildu dute zuri-gorriek. Lehen zati txarra egin ondoren, atzetik merezita erretiratu dira atsedenaldira, baina bigarren zatian irauli egin dute neurketa. Minutu eskas batean, hain zuzen ere. Aldaketek freskotasuna eta hauspoa eman diete Ernesto Valverderen taldeari, eta bata bestearen atzetik iritsi dira irabazteko balio izan duten bi golak. 73. minutuan, Iñaki Williamsek egin du berdinketaren gola, eta hurrengo jokaldian iritsi da Nico Serranorena. Zailena eginda, emaitzari ongi eutsi dio Athleticek, eta hamar punturekin, ezin hobeto jarri da sailkapenean. Hurrengo faserako sailkapena bideratu du, eta aukera gehiago du lehen zortzietan geratzeko. Bestelakorik pentsa bazitekeen ere, hasierako hamaikakoa ohiko jokalariz josi du Valverdek. Partidaren garrantziaz jabeturik, ahalik eta talde lehiakorrena zelairatu du hasieratik, baina lehen minututik bertatik erakutsi du Ludogoretsek gauzak zail ipiniko zituela. Puntu premia handian zelairatu dira bulgariarrak, orain arte puntu bakarra baitzuten bilduta, eta erritmo eta intentsitate izugarriak jokatzen hasi dira. Athleticek ez du gaitasunik izan baloiari oinetan eusteko ere. Deseroso ibili dira zuri-gorriak, zelaiaren egoera kaskarrari neurria hartu ezinda. Lehiaren ordu laurdena beteta, taktika aldatu du etxeko taldeak, pauso bat atzera eman eta defentsako bi lerro sendo eraiki baititu atzean. Soilik baloi geldian sortu du arriskua Athleticek. Gola oso gertu izan du 19. minutuan. Berenguerrek kornerra atera eta ate aurrean bakar-bakarrik huts egin du Williamsek, bigarren zutoinean. Valverdek berak ere bi eskuak burura eraman ditu, akatsa sinetsi ezinda. Hori gutxi ez, eta hurrengo jokaldian heldu da etxekoen gola. Aldaratze bat jaso eta izugarrizko gola sartu du areaz kanpotik Erick Marcusek. Agirrezabalak ezin izan du ezer egin. Hasiera batean, jokoz kanpokoa adierazi du epaileak, baina jokaldia telebistan ikusi eta gero argi ikusi da Williamsek hausten zuela jokoz kanpoko lerroa. Hortik aurrera, nahi eta ezin aritu dira zuri-gorriak atsedenaldira bitarte. Djalo, Berenguer eta gainerako aurrelariak etengabeko mugimenduan ibili dira espazioak sortu nahian, baina ez dute fruiturik jaso. Motzean lotuta eduki dituzte Ludogoretseko defentsako jokalariek. Soilik baloi geldian egin du min Athleticek; hots, etxekoen bigarren gola gertuago egon da une oro zuri-gorrien berdinketarena baino. Lehen zatiko azken jokaldian, berriz ere korner batean gola gertu izan du Athleticek, baina kontraerasoan are gertuago izan du 2-0ekoa Ludogoretsek. Lehen zatiko albisterik onena emaitza bera izan da: 1-0ekoa. Aldaketak, onerako Bigarren zatiari ildo beretik ekin dio Valverderen taldeak, eta entrenatzaileak ez du gehiegi pentsatu: hiru aldaketa egin ditu 55. minutuan. De Marcos, Vesga eta Nico Serrano zelairatu ditu. Lerro bakoitzeko jokalari bana, alegia. Bete-betean asmatu du. Taldeari bestelako freskotasun bat sumatu zaio, eta Ludogoretsen horman arrakalak agertzen hasi dira. Nico Williamsen ezker hegala izan da arma nagusia. Hori bai, berdinketa erdietsi ezinda ibili dira bilbotarrak, eta Unai Gomez ere zelairatu da geroago. Erasoan jokatzeko taldea eraiki du Valverdek, eta azkenean jaso du saria, 72. minutuan. Zelai erdian baloia lapurtu, De Marcosek erdiratu eta Williamsek gola egin du, kontrol bikain bat egin ostean. Indarraldia baliatuta, hurrengo jokaldian heldu da 1-2koa, Nico Serranoren eskutik. Kontraeraso bati ginga ederra jarri dio gazteak. Jokalarien poza apartekoa izan da, eta azken minutuetan esperientzia plazaratu dute zuri-gorriek balio handiko hiru puntu biltzeko. LUDOGORETS-ATHLETIC Ludogorets. Padt; Witry (Gropper, 85. min.), Verdon, Almeida, Son; Iordanov (Txotxev, 85. min,), Cruz, Duarte; Marcus (Rusev, 74. min.), Duah eta Rick. Athletic. Agirrezabala; Gorosabel (De Marcos, 56. min.), Vivian, Paredes, Yuri; Ruiz de Galarreta (Unai Gomez, 68. min.), Prados (Vesga, 56. min.); Nico Williams (Herrera, 83. min.), Berenguer, Williams; eta Djalo (Nico Serrano, 56. min.). Golak. 1-0. Marcusek (20, min.). 1-1. Williamsek (73. min.). 1-2. Nico Serranok (74. min.).

Zortzi urte atzera aurkeztutako helburu bera du Donald Trumpek: Amerika, hau da, AEBak, berriro «handi» egitea. Lelo hori erabili du Kamala Harris hautagai demokrataren aurkako presidentetzarako lehian, eta, atzerri politikari dagokionez, kanpainan behin eta berriz errepikatu du zein izango den bere estrategia: «Aurrena, Amerika». Xehetasunik eman ez duen arren, presidente hautatuak esan du gai dela herrialdean eta nazioartean bakea bermatzeko, eta hitzeman du berak ez duela gerrarik hasiko. Bozetako emaitzei erreparatuta, irudi du haren diskurtsoak konbentzitu dituela milioika herritar, eta, horrela, ezustekorik ezean, Etxe Zuriko maizter izango da berriro ere datorren urtarrilaren 20an. Nolanahi ere, ordutik aurrera ikusiko da abian jarriko ote dituen azken hilabeteetan nazioarteko aferen harira iragarritako neurriak. ISRAEL ETA PALESTINA Tel Aviven babesle Trumpek harreman estua dauka Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahurekin. Horren erakusle da, kasurako, Netanyahuk esan zuela, 2020an Fox telebista katean egindako elkarrizketa batean, «Israelek sekula Etxe Zurian izan duen lagunik onena» dela presidente hautatua. Israelek Gazaren eta Libanoren aurka areagotutako oldarraldiaren harira, estatu judua babestu du Trumpek; are, irailean Washingtonen egindako agerraldi batean esan zuen Israelen existentzia arriskuan egongo litzatekeela berak bozak galduko balitu. Horiek hala, litekeena da Trumpen administrazioak Israel ekonomikoki eta militarki babesten jarraitzea; hori bai, ez da espero, demokratek egin duten gisan, Tel Avivi exijitzea Gazarako laguntza humanitarioa areagotzea. Bi gobernuen arteko harreman estua agerikoa zen Trumpen aurreneko agintaldian: batetik, AEBek Israelen zuten enbaxadaren egoitza lekualdatu zuten Tel Avivetik Jerusalemera; bestetik, Israelek Siriako lurretan okupatutako Golanak aitortu zituzten. IRAN Tentsioa gora, baina harremana hotz Etxe Zurira iritsi eta urtebetera, 2018an, Trumpek atzera bota zuen Barack Obamak (2009-2017) bere agintaldiaren bukaeran, 2015ean, Iranekin hitzartu zuen akordio nuklearra. Iranek bere plan nuklearra garatzeari ekin zion berriro, eta orduko AEBetako Gobernuak zigor ekonomiko gehiago ezarri zizkion. Gainera, 2020ko urtarrilean, AEBek Qasem Soleimani Irango Iraultzaren Zaindarien buruzagia hil zuten, drone batekin eraso eginda, Bagdaden, eta horrek are gehiago gaiztotu zuen bi herrialdeen arteko harremana. Trumpen bigarren agintaldian, harremanak bere horretan jarraituko du; Trumpek esana baitu, kanpainan egindako ekitaldietan, ez daukala Iranekin inolako akordio nuklearrik adosteko asmorik. Antzeko jarrera adierazi zuen atzo Irango Gobernuko bozeramaile Fatemeh Mohajeranik, komunikatu baten bidez esan baitzuen Teherani «bost axola» zaiola Etxe Zuriko giltzak nork dituen. Gaur goizean, berriz, Irango Atzerri Ministerioko bozeramaile Ismail Baghaeik adierazi du AEBetako bozak «aukera ona» izan daitezkeela hango gobernuaren «politika okerrak» zuzentzeko. Israel Gazaren eta Libanoren aurka egiten ari den erasoaldian Washington eta Teheran izaten ari diren esku hartzeek ere areagotu egin dute bi herrialdeen arteko tentsioa. UKRAINA ETA NATO Gerra bukatu nahi du Etxe Zuriko hurrengo maizterrak nazioartean zeresana eman duten hainbat adierazpen egin ditu Ukrainako gerraren harira. Trumpen arabera, Errusiako presidente Vladimir Putin ez zen «inola ere» ausartuko Ukraina inbaditzera baldin eta bera bazen AEBetako presidentea. Are, hainbatetan errepikatu du gai izango litzatekeela «egun bakarrean» Ukrainako gerrari irtenbide bat aurkitzeko. Ez du zehaztu hori nola lortuko duen, baina, halere, ematen du Ukrainako presidente Volodimir Zelenskik ere uste duela Trump gauza izango dela «bakea» lortzeko, hura zoriontzeko atzo X sare sozialean idatzitako mezuari erreparatuta: «Trumpen estrategiak lortu dezake Ukrainarako bakea gertuago egotea». Zelenski eta Trump, iragan irailaren 27an, Trump dorrean, New Yorken (AEB). UKRAINAKO GOBERNUA / EFE Horrekin lotuta, harrabotsa eragin dute, halaber, presidente ohiak NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeari buruz egindako zenbait adierazpenek. Kanpainan egindako ekitaldi batzuetan, NATOren parte diren herrialdeei leporatu die hitzartutako gastu militarraren kopurua ez betetzea, eta ohartarazi die AEBek ez dituztela konpromiso hori betetzen ez duten kideak defendatuko. Bada, garaipenagatik zoriontzeko kaleratutako komunikatuan, NATOko idazkari nagusi Mark Ruttek ziurtatu zion Trumpi hark kargua hartzen duenean, datorren urtarrilaren 20an, aliantza «indartsuago, handiago eta batuago bat» izango dutela, eta txalotu egin zituen haren aurreneko agintaldian hartutako hainbat neurri, hala nola NATOko kide diren estatuen gastu militarra areagotzea. TXINA ETA TAIWAN Eskualdeko egonkortasuna xede Munduko potentzia ekonomiko nagusia izateko lehian, Txina da AEBen aurkaririk handiena, eta horren harira esan du Trumpek, kanpainan egindako ekitaldietan, presidente denean Pekinek esportatutako produktuen muga zergak %60 handituko dituela. Iragarritakoa beteko balu, ez litzateke AEBak eta Txina nolabaiteko gerra komertzial batean murgilduko liratekeen aurreneko aldia: 2019an, Etxe Zuriko maizter aurrenekoz zenean, %10eko muga zergak ezarri zizkien handik inportatutako hainbat produkturi. Arlo ekonomikoari ez ezik, Taiwanen subiranotasunaren aferari ere erreparatu beharko dio hurrengo agintaldian. Azken hilabeteetan egindako agerraldietan esan duenaren arabera, Trumpek uste du bera presidente denean Txinako presidente Xi Jinping ez litzatekeela «inola ere» ausartuko Taiwanen gaineko kontrola hartzera. Joe Biden presidentearen administrazioak estutu egin ditu Pazifikoko uhartedi horrekin AEBek dituzten harreman diplomatikoak; baita militarra eta ekonomikoa ere. Trumpek, berriz, esana du Taiwanek ordaindu egin behar lukeela AEBen laguntza militarraren truke. Desadostasunak desadostasun, Txinak «harreman egonkor eta baketsu bat» izan nahi du AEBetako hurrengo administrazioarekin. Txinako Xinhua albiste agentzia ofizialaren arabera, hori jakinarazi dio gaur Asiako herrialde horretako presidente Xi Jinpingek Trumpi, telefono dei baten bidez. Taiwango presidente Lai Ching-tek ere zoriondu zuen Trump, atzo gauean. Hori bai, X sare sozialean idatzitako mezu baten bidez, gogorarazi zion bi herrialdeen arteko harremana zaintzea «ezinbestekoa» dela eskualdeko «egonkortasuna» bermatzeko. EUROPAKO BATASUNA Estatu kideek, batasunerako deia AEBetako bozen emaitzak jakin eta berehala zoriondu zuen Trump Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak, X sare sozialaren bidez, eta berdin egin zuten Roberta Metsola Europako Parlamentukoak eta Charles Michel Europar Kontseilukoak ere. Halere, lehenengo aldiz, AEBetako hauteskundeei begira, krisi kabinete bat sortu du Von der Leyenek, Trumpek irabaziz gero hari zer erantzun prestatzeko. Izan ere, presidente izandakoak kanpainan agindu du Europako Batasunak esportatzen dituen produktuei muga zergak igoko dizkiela; hots, %10 eta %20 artean. Horiek hala, EBko estatu kideak «bat egitera» deitu ditu Alemaniako kantziler Olaf Scholzek. Dena den, Washingtoni ere zabaldu dio elkarlanean aritzeko gonbita, atzo egindako agerraldian: «Elkarren aurka eginez baino askoz ere gauza gehiago lortu ditzakegu elkarrekin lan eginez». Bide beretik hitz egin zuen Frantziako presidente Emmanuel Macronek. Haren bulegoak jakinarazi zuenez, Trumpekin mintzatu zen telefonoz atzo gauean, eta AEBetako hurrengo presidentea izango denari nabarmendu zion «ezinbestekoa» dela hark EB «aintzat hartzea».

Bi enpresak doikuntza-planak egiten ari dira errentagarritasuna berreskuratzeko asmoz.

‘Euskadiko lan-absentismoa berrikustea eta aztertzea’ goiburupean, patronalak mahainguru monografiko bat antolatu du Bibon. Besteak beste, Eusko Jaurlaritzako eta CCOO eta UGT sindikatuetako ordezkariek hartu dute parte.