EAEko Barne Produktu Gordina % 1,7 hazi da lehen hiruhilekoan, eta 19.000 lanpostu baino gehiago sortu dira. 2023ko laugarren hiruhilekotik 2024ko lehen hiruhilekora, BPGak % 0,6 egin du gora, eta enpleguak, berriz, % 0,5.

BECeko zuzendari nagusi Xabier Basañez pozik agertu da aurtengoa “arrakastatsua” izan delako. “Berreskurapenerako edizioa izan zen 2022koa, eta indarberritzeko edizioa izan da aurtengoa. Sei pabiloiak bisitariz, talentuz, makinaz, erakusketariz eta berrikuntzaz bete dira”, azpimarratu du.

Zierbenako alkateak, Solariaren proiektuaz: “Energia berdeak dira bidea, baina ez edonola”. Eugenio Mendikotek uste du halako proiektuek ingurumen irizpideak bete behar dituztela, eta “herritarrei ahalik eta kalte txikiena egin”.

Goi-tentsioko linearen ibilbidea aldatzeko eskatu diote Meatzaldeako eta Enkarterriko ordezkariek Solariari

Iragarpenek ez dute huts egin, eta Europako Banku Zentralak puntu laurden jaitsi ditu interes tasa ofizialak. Argudiatu du interes tasak azken aldiz igo zituenetik, 2023ko irailetik, inflazioa erdira jaitsi dela eurogunean —%5,2tik %2,6ra—, eta horrek erakusten duela diru politika murriztaileak bere lana egin duela prezioen presioa arintzeko. Horrenbestez, %4,25ean mailegatuko die dirua bankuei, eta %3,75 ordainduko die beren erreserbak gordetzeagatik. Erabakiak maileguak merkatzea eragingo du —dagoeneko ari da eragiten—, eta espero da euroguneko ekonomiak suspertze pixka bat izango duela horren bitartez, 2023an atzeraldiaren atarian egon baitzen. Badirudi 2024. urtea bizkorrago hasi duela, %0,3 handitu baitzen barne produktu gordina. Jaitsiera espero zenez, orain ikusteko dago zer egingo duen EBZk hurrengo bileretan. Hasieran espero zen aurten beste hiru halako jaistea interes tasak, baina, inflazioak oraindik banku zentralaren helburua gainditzen duenez —%2,6, maiatzean—, orain uste da banku zentralak patxadaz hartuko duela, eta asko jota beste bi mugimendu egingo dituela, irailean eta abenduan. [articles:2125502] Bere agirian, EBZk adierazi du aldi batez «diru politika murriztaile bat» izango duela, hau da, interesak ohi baino handiagoak izango direla, «bermatzeko inflazioa epe erdian %2koa izateko helburura iristen dela». Borroka hori luzatzen ari dela erakusten du EBZk inflazio iragarpena handitu izanak: orain espero du %2,5 izatea batez beste 2024an, %2,2 2025ean, eta %1,9 2026an. Hau da, hurrengo hilabeteetan ez du aldaketa handirik izango, eta gutxienez datorren urtearen erdiraino itxaron beharko da interes tasek EBZren %2ko helburuan finkatzeko. Banku zentralak esan du «bileraz bilera» jokatuko duela, bere eskura dauden datuen eta informazioaren araberako erabakiak hartuko dituela, eta ez duela konpromisorik hartuko hurrengo mugimenduei buruz. Lagardek arrasto gutxi Datozen bileretan zer egingo duen arrasto gutxi eman ditu Christine Lagarde EBZko presidenteak, kazetariek modu batera zein bestera galdetu dioten arren. Oso zuhur agertu da, eta behin eta berriro esan du urratsez urrats jokatzeko asmoa daukatela. «Datuak eta datuak behar ditugu, eta gero analizatu egin beharko ditugu», esan du. Datu horien artean daude soldata eguneratzeak, banku zentrala beldur baita asko handitzen badira kontsumoak berriro inflazioa handituko ote duen. Berez, soldata igoeren bizkar jarri du Lagardek maiatzean inflazioak gora egin izana, baina gaineratu du hurrengo hilabeteetan indarra galtzea espero duela. Horrek bide emango lioke urtea amaitu aurretik tasak berriro jaisteko, bi aldiz ziur aski, %3,75eraino. %3,684 Euriborrak abenduan hasi zuen beheranzko bidea, EBZren interes tasak hurbiltzen ari zirela ikusita. Baina otsailaz geroztik oso egonkor dago, %3,65 eta %3,75 artean, nahiz eta aurreikusi zen tasak uste baino polikiago eta gutxiago jaitsiko zirela. Maiatzeko batezbestekoa %3,68 izan zen, eta hortxe kokatu da gaur ere: %3,684. Litekeena da aldaketa handirik ez izatea banku zentralaren hurrengo mugimendua noiz gertatuko den argitu arte. Interes tasak jaisteko erabakiaren alde egin dute EBZko gobernu kontseiluko 25 kidek, eta batek bakarrik eman du aurkako botoa. Lagardek ez du argitu zein izan den, baina ondoren jakin da Robert Holzmann izan dela, Austriako Bankuko gobernadorea. Kanadako Bankuak atzo jaitsi zituen interes tasak (%4,75eraino), eta aurretik bide hori hartu dute Brasil, Mexiko, Txile, Suitza eta Suediak ere, herrialde guztietan apaltzen ari baita inflazioaren indarra. Baina urrats hori egiteko denbora gehiago hartuko dutela iragarri dute AEBetako Erreserba Federalak eta Ingalaterrako Bankuak, haien eremuetan prezioen igoera oso sendoa baita oraindik. 7.500 milioi gutxiago hilero Gaurko bileran ere, Europako Banku Zentralak beste urrats bat egin du bere diru politikaren normalizazioan. Hainbat urtez, zor publikoa eta pribatua erosten aritu da, ekonomia bultzatzeko, eta estatuei beren burua finantzatzen laguntzeko. APP programaren bitartez erositako zorra aspaldi ari da txikitzen, eta gaurko bileran erabaki du gauza bera egitea pandemiari lotutako programarekin, PEPP izenekoarekin. Orain arte, zorra itzultzen ziotenean berriro inbertitu egiten zuen, baina uztailetik aurrera, hilero 7.500 milioi euro kenduko ditu zirkulaziotik.

Europako Parlamenturako hauteskundeak martxan dira jada. Euskal Herrian hautetsontziak igandean zabalduko badituzte ere, Herbehereetan gaur hasi dira botoa ematen, eta bihar bozkatuko dute Irlandan eta Txekiako Errepublikan. Estonia izango da boto elektronikoa onartzen duen batasuneko herrialde bakarra, eta astelehenetik da martxan. Emaitzak, halere, igandean jakinaraziko dituzte denek, EBko hautesleku guztiak itxi ostean, alegia. Bien bitartean, botoa eskatzeko azken orduak ari dira baliatzen alderdiak. Zalantzan daudenak erakartzeko ahaleginak egin dituzte hautagaiek kanpainako gaurko ekitaldietan. EH BILDU EH Bildu: Gazteen geroa jokoan EH Bilduk gazteekin egin du ekitaldia Eibarren (Gipuzkoa), eta igandeko hauteskundeetan parte hartzeko deia egin dute. Nayua Jatri Aduh koalizio subiranistako zerrendakideak nabarmendu du Europa «bidegurutze batean» dagoela, eta mundua, berriz, «noraezean». Eta gerrak dira, hain justu, horren isla, haren esanetan. Bada, gerrarik gabeko eta eskuin muturrak lekurik ez duen mundu baten alde lan egitea aldarrikatu du: «Gazteok ez dugu mundu honetan, ez modu honetan bizi nahi. Horregatik, argi eta ozen esan nahi dugu beste mundu baten aldeko borrokara atxikitzen garela». Horretarako, baina, ezinbestekotzat jo dute ezker subiranistaren aldeko botoa ematea; Edurne Benito del Valle legebiltzarkideak ohartarazi du hala egin ezean eskuin muturrak ekar dezakeela eskubideetan «atzera» egitea: «Euskal gazteok ez dugu onartuko faxista, arrazista, matxista eta homofobo talde batek gure oraina eta, are gutxiago, etorkizuna baldintzatzea». Benitok adierazi du gazteek koalizio subiranistari emango diotela botoa; besteak beste, faxistei «min handien» egiten dien botoa delako, eta gazteen etxebizitza eskubidearen eta soldata duinen alde lan egingo duenaren bermea delako. EH Bilduren aldeko botoa feminista eta euskalduna den «bakarra» dela ere azpimarratu dute. Era berean, ultraeskuin onik edo txarrik ez dagoela gogorarazi du Nekane Zinkunegi zerrendakideak arratsaldean, Getarian (Gipuzkoa). Eta azpimarratu du igandean justizia sozialaren eta gutxiengo elite baten pribilegioen artean bozkatu beharko dutela herritarrek. Bruselan «euskal ahotsa» Pernando Barrenarena izan dadin ziurtatzeko eskatu die herritarrei Arnaldo Otegik. EAJ EAJ: Gizarte jasangarri eta inklusiboa oinarri Andoni Ortuzar EBBko presidentearen hitzetan ere, igandean bi aukera baino ez daude: «Aurrera edo atzera egitea». Horren aurrean, euskal herritarren mezua argia eta ozena izan behar dela defendatu du: «Guk demokraziarekin eta askatasunarekin egon behar dugu. Beti aurrera». Oihane Agirregoitia EAJren zerrendaburuak, bestalde, egoera zaurgarrienean daudenak babestuko dituen nahiz oparotasuna aukera berdintasun bilakatuko duen Europa aldarrikatu du goizean. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa eredu dira horretan, haren hitzetan; besteak beste, «garapen jasangarri eta inklusiboa» sustatzen dutelako eta ekonomiaren garapena eta gizartearen aurrerabidea bateratzen dituztelako. DSBE diru sarrerak bermatzeko errenta da horren adibiderik nabarmena, hain zuzen ere. Bada, eredu horretan sakondu nahi dute jeltzaleek, hala Euskal Herrian nola Bruselan, Agirregoitiak hitzeman duenez: «Konpromisoa hartzen dugu eredu sozial iraunkor eta onuragarri bat bermatzen eta hobetzen jarraitzeko, eredu hori suntsitu nahi duten eskuineko eta ezkerreko muturren aurrean». Alderdi Sozialista: kudeaketaren berme Europako erabakiak eta proiektuak euskal erakundeetara eramateko Alderdi Sozialistak duen gaitasuna nabarmendu du Idoia Mendia hautagaiak. Zumarragan (Gipuzkoa) egindako ekitaldian, Mendiak adierazi du sozialistek badakitela ezberdinen artean lan egiten eta adosten, eta azpimarratu du hori erakunde guztietan erakutsi dutela. Bada, aurrerantzean, euskal herritarren interesak Bruselan defendatuko dituela hitzeman du. Era berean, ohartarazi du eskuin muturreko eta eskuineko indarrek Europako ongizate sistemarekin amaitu nahi dutela, eta adierazi du hori geldiarazteko berme bakarra Alderdi Sozialista dela. Sumar: Sozialistak erakarri nahian Hain justu ere, Sumarrek Alderdi Sozialistari aurpegiratu dio mugimendu feministaren eta LGTBI kolektiboaren eskubideen aurka daudenekin bat egitea. Europako migrazio ituna Voxekin eta eskuin muturreko beste alderdiekin batera onartu izana da horren adibide, Andeka Larrea zerrendakidearen esanetan. Bada, boto emaile sozialistei eskatu die Sumarren alde bozkatzeko igandean, Europako Parlamentuan ultraeskuinari aurre egingo diotelako. PP: Migrazioaz kexu Alderdi Popularrak Gipuzkoako eta Lapurdiko mugara eraman du kanpaina. Irun eta Hendaia arteko Etorbidearen zubian egindako ekitaldian, migrazioa izan du hizpide Javier Zarzalejos hautagaiak. Salatu du ez dela onargarria Frantziak muga horretan egiten duena, Schengengo Ituna urratu eta migratzaileak atzeman ahala Espainiara itzultzen baititu. Bada, Zarzalejosek azaldu du gutun bat bidali diotela Bruselari gertatzen ari denaren berri emateko, eta esku har dezala eskatzeko. Javier de Andres popularren buruzagiak, berriz, PSE-EEri aurpegiratu dio Sanchezi kanpaina estrategia erosi eta instituzioen eta hedabideen zilegitasuna zalantzan jarri izana.

«Nazkaz eta beldurrez oroitzen dut. Ez nekien zer ari zen gertatzen. Gainera, ordu hartan, sexua tabua zen. Baina hori dut gogoan: nazka eta beldurra eragin zidala». Marisol Zamoraren (Donostia, 1969)

Europako Banku Zentralak interes-tasak puntu laurden jaitsi ditu, % 4,25eraino. Eurogunerako batez besteko inflazioaren aurreikuspenak % 2,5era igo ditu institutu jaulkitzaileak 2024an eta % 2,2ra 2025ean, bi kasuetan bi hamarren gehiago. Beraz, 2026ra atzeratu du prezioen egonkortasunaren helburua.

Akordiorik gabe amaitu da Bilbobuseko enpresa batzordearen eta enpresa esleipendunaren harteko bilera. Sindikatuek diote enpresaren proposamen berriak aurrekoa okertzen duela, eta “agerikoa da enpresak ez duela prekarietatearekin amaitzeko borondaterik”.

«Europaren lehen urratsetatik, euskal herritarrok Europako proiektuarekin bat egin dugu, gure etorkizuna inguruko herriekin partekatzeko helburuz», aldarrikatu du EAJko buru Andoni Ortuzarrek, Gernikan. «Solemnitate handiz eta Gernikako arbolaren azpian» egin dute ekitaldi politikoa jeltzaleek, «demokraziaren, bakearen eta giza eskubideen aldeko konpromisoa» adierazteko. EAJko presidentearekin batera hizlari aritu da ekainaren 9ko hauteskundeetan alderdiko hautagai dena, Oihane Agirregoitia, eta EAJko 150 bat barne ordezkari eta ordezkari publikoren aurrean irakurri dute batak eta besteak adierazpen bana, Europako Parlamenturako bozetarako bost egun besterik falta ez direla, «ezkerreko eta eskuineko estremismoen gorakadaren mehatxuak» salatzeko. Ortuzarrek «Europa integratzailearen aldeko» mezua helarazi du bost azpimarra eginda, argi utzi ondoren EAJk «Europako proiektuaren sorburuan» parte hartu zuela, «faxismoaren eta nazismoaren totalitarismotik eta estalinismotik ihes egin nahi zuen espazio komuna» zelako. Buru jeltzaleak adierazi du EB «proiektu oparoa» dela demokratikoki, sozialki eta ekonomikoki, «aberastasunaren, enpleguaren eta elkartasunaren sorburu». Halaber, uste du «integratzailea» dela, «nazio aniztasuna, lurraldeen eta kulturen aniztasuna» errespetatzen dituena. Hala, EAJk zera nahi du, EB bat «inor baino gehiago izango ez dena». «EAJk Euskadiren ahotsa izan nahi du Europan: autogobernua defendatuko dugu, eta demokrazia, askatasunak eta giza eskubideak sustatu». ANDONI ORTUZAR EAJko presidentea Europako bozen kanpainan Ortuzarrek helarazitako mezuaren beste azpimarra gerrarekin dago lotua: «Mundua astintzen duten gatazka armatuak amaitzeko lana egingo dugu». Erantsi du EAJren aburuz ez dagoela «ez demokraziarik, ez justizia sozialik, berdintasunik gabe», eta haren alderdiak, Agirregoitiaren bidez, «Euskadiren ahotsa» izan nahi duela Bruselan: «Autogobernua defendatuko dugu, eta demokrazia, askatasunak eta giza eskubideak sustatu». Kanpo politika eta konpromisoak EAJk kanpo politikari begira dituen ardatz nagusien berri Agirregoitiak eman ditu, «duela 88 urte Agirre lehendakariak bere agindua ondo betetzeko zina egin zuen» leku berean, «euzko gudariak Intxortan, Elgeta eta Elorrio artean demokrazia eta eskubideak defendatzen ari ziren bitartean». Hautagaiak azaldu du kanpo politika «koherentea» behar duela EBk, «erakunde multilateraletan ikuspegi horren buru izateko eta askatasunen gune komun bat eraikitzeko». «Kanpo politika koherentea» behar du Europak, erakunde multilateraletan ikuspegi horren buru izateko eta askatasunen gune komun bat eraikitzeko». OIHANE AGIRREGOITIA EAJko hautagaia Halaber, «botere banaketa eta gutxiengoenganako errespetua bultzatzeko» helburuak jarri dizkio kanpo politikari; «elkarrizketa lehenetsi» behar du Batasunak, haren irudiko, «autoritarismoaren tentazioari» aurre egiteko: «Elkartasuna eta enpatia bultzatu behar ditugu». Eta helburuak ezarri ondoren, EAJko hautagai gisa hartzen dituen konpromisoak helarazi ditu. Hasteko, «edozein motatako totalitarismoari» aurre egiteko konpromisoa hartu du, «memoria demokratikoa, justizia soziala, aukera berdintasuna eta zuzenbide estatua» bultzatzeko. Gaineratu du «desberdintasun politikoei elkarrizketa bermatuz» aurre egingo diela, eta «baldintza klausulak» babestuko dituela, «gobernantza demokratikoaren oinarrizko arauak hausten dituzten estatu kideak zigortzeko». Halaber, zuzenbide estatuaren egoerari buruzko «urteko berrikuspenak hobetzeko» konpromisoa adierazi du, eta «independentzia judizialaren narriadura monitorizatu» egingo duela hitzeman du. Oskar Matute, Donostian, sindikalistekin batera. EH BILDU Oskar Matute: «Langileon Europa defendatuko dugu» Oskar Matute EH Bilduko diputatuak eta Europako hauteskundeetarako hautagaiak sindikalistekin batera egin du agerraldia Donostian. «Langileen eskaerak eta borroka gure egiten dugu», esan du Matutek; ohartarazi du Europan «lanpostuen bideragarritasunean eragina» duten erabakiak hartzen direla, eta erantsi «etorkizun duin bat izateko aukerak» Europan ere jokatzen direla. «Langileen eskubideak Europan ere defendatzeko gure konpromisoa erabatekoa da», ziurtatu du EH Bilduko eledunak. Koaliazio subiranista «kontzientzia sozial komun horren kide» dela azaldu du, eta «klase kontzientzia» horren bidez ulertu behar dela «Euskal Herrian egitea Europako greba gehien, lan baldintza duinen alde». Matutek helarazi du eskuin muturraren sendotzeak mehatxatu egiten dituela orain arte lortutako eskubideak. Hala, «austeritatearen itzulera benetako mehatxua» dela esplikatu du, eta horren aurka «memoria» dela bide zuzenena. «Gauzak diren bezala esatea eta izendatzea dagokigu. Ezin daiteke populismoez hitz egin pluralean, mehatxu ukigarri eta erreala ultraeskuinarena baita». PELLO OTXANDIANO EH Bilduko lehendakarigaia «EH Bilduko jendeak, Orain Errepublikak koalizioko jendeak, oso ondo dakigu non gauden eta zertarako gauden. Neoliberalismoaren eta austerizidioaren aurrean, langileon Europa defendatzen eta aldarrikatzen dugu», esan du koalizioaren hautagai eta Espainiako Kongresuko diputatuak. «Europa gobernatzen duten elite ekonomikoen gose aseezinaren aurrean, langile antolatuen boterea eta bizitza eta zaintza defendatzen ditugu». Von der Leyenek iragartzen ei dituen austeritate neurriek «ez diote ezer onik ekarriko herri honi», bilkidearen arabera. Bruselako agintari gorenak eskuin muturrari egiten ei dizkion «etengabeko keinu horiek» ez diete onurarik ekarriko euskal herritarrei, haren esanetan. «Ziur gaude ekainaren 9an herri honek berriro erakutsiko duela faxismoak ez duela lekurik hemen. Herri honek berriro erakutsiko du gure eskubideak eta duintasuna defendatzen ditugula». Pello Otxandiano EH Bilduko lehendakarigaia eta Mertxe Aizpurua Kongresuko bozeramailea eta Iago Suaren Galiziako parlamentaria (BNG), berriz, Barakaldon egon dira, arratsaldean, eta Otxandianok ziurtatu du «eskubideak murriztu ala jendea babesten duenaren artean» erabaki behar duela boto emaileak, ekainaren 9an. «Gauzak diren bezala esatea eta izendatzea dagokigu. Ezin daiteke populismoez hitz egin pluralean, mehatxu ukigarri eta erreala ultraeskuinarena baita». EAJren «ezker eta eskuin muturren aurkako mehatxuaren» inguruko mezuari emandako erantzunaren tankera duen adierazpenean, Otxandianok esan du «jendea babesteko ezkerreko politikak» egin behar direla, eta erantsi du eskuin muturra «neoliberalismoaren ondoarioa» dela, «EAJk defenditzen duen ideologiarena». Igande honetan, beraz, «iraganeko errezeten eta etorkizunerako esperantzaren artean» aukeratu behar da, koalizioko eledunaren arabera: «Europako mapan herri bat marraztera goaz, Euskal Herria, oparotasunaren eta askatasunaren abangoardian dagoena. Esperantzaren internazionala, hemen eta orain, ezkerreko independentimotik eta subiranismotik pasatzen da. EH Bildu da». PPko agintarien agerraldia, Barakaldon. PP PPk botoa eskatu du «ustelkeriari eta gezurrari erantzuteko» Javier Zarzalejos PPko hautagaiak herritarrei esan die nola baliatu behar dute ekainaren 9ko bozetako beren botoa: «Demokrazia hondatu dutenen aurka, eta Pedro Sanchezen ustelekeriari eta gezurrari erantzuteko». Eta helburu horiek betetzeko PPren aldeko botoa eskatu du Barakaldon (Bizkaia) egindako agerraldi batean. Espainiako presidentea «agintari populista» da, haren iduriko, eta gobernuburuak «burutazio bat» izan du botoa eskatzeko: «Botoa eskatzea, haren emaztea ikertzen ari direla eta; hau da, konspirazio bat asmatzea». Europako hauteskundeak izanda ere, ekainaren 9ko bozen kanpaina Espainiako politikagintzari begira egiten ari da PP, eta Sanchezen emazte Begoña Gomez ikertzen ari direla jakin denetik, erabat jarri du fokoa auzi horretan. Carlos Iturgaiz izan du alboan Zarzalejos hautagaiak, Barakaldon, eta hark esan du laster argi geratuko dela nor den «Euskadiren ahotsa Europan», EAJri eta EH Bilduri erreparatuz, haiek «zarata identitarioarekin» ei dabiltza «etengabe».