12,9 milioi eurora arte handitu dira enplegua mantentzeko konpromisoa…
Langile bat hil da N-121-A bideko asfaltatze lanetan
42 urte zituen langileak, eta Barañaingoa zen (Nafarroa). N-121-A errepideko 49. kilometroan hil zen, Doneztebe eta Sunbilla herrien arteko La Kontxa zerbitzugunean. Eskualdeko mediku zerbitzua, suhiltzaileak eta Foruzaingoa istripua jazo eta berehala joan ziren hara, baina langilea hilda zegoen dagoeneko. Ekin diote jazotakoaren xehetasunak biltzeko ikerketari.
Obenasa Nafarroako obra berezietarako enpresarentzat ziharduen, eta N-121-A errepidea 2+1 tankerako bide bihurtzeko lanetan ari dira orain.
«Industriako sofistikazio maila hedatu behar dugu zerbitzuetara»
Hori da. 2021eko datuetan, eta batez ere 2022ko lehen bi hiruhilekoetan, ikusten dugu susperraldia sendoa izan dela. Egia da ziurgabetasun handia dagoela: Ukrainako gerra, inflazioa… baina, horren barruan, lehiakortasunerako eta garapen ekonomikorako oinarri sendoak ditugu.
Mundua aldatzen ari da, eta ohartarazi duzue sektore batzuetan egokitze ahalmena galtzen ari dela.
Sofistikazio maila esatea zehatzagoa da. Industrian, gure sofistikazio maila altua da, Europarekin alderatuta. Zerbitzuetan, aldiz, ez dugu sofistikazio maila hori, eta zerbitzu batzuk oso garrantzitsuak dira industriaren garapenerako. Finantza eta merkataritza zerbitzuetan, publizitatean… Garrantzitsua litzateke arlo horietan sofistikazioa handitzea, lehiakortasun mailari eusteko.
Migrazioaren beharra nabarmendu duzue. 200.000 pertsona aipatu dituzue.
Aurreikuspen bat da. Orain jaiotze tasak handituta ere, epe ertain eta luzera emango luke horrek. Beraz, ikusten da demografia aurreikuspenak betetzeko migrazio saldo positiboak beharko ditugula: 200.000 pertsona inguru 2035erako. Migranteen artean, gazteen batez bestekoa handiagoa da. Lan merkatuan ditugun premia horiek haien artean garatuz joatea garrantzitsua da.
Txosteneko puntu beltza: gogobetetze maila igo egin da, baina jende gehiago dago esklusio egoeran.
Krisi garaiek ez diete berdin eragiten gizarte talde guztiei. Krisi garaiek gehiago eragiten diete herritar zaurgarrienei, eta krisi egoeretan adierazle horrek beti egiten du okerrera. Halere, gure pobrezia tasa Europako beste herrialde batzuekin alderatzen badugu, nabarmen txikiagoa da. Europako 240 eskualdeetatik %10 onenen artean gaude.
Orkestra: «Pandemia osteko susperraldia sendoa izan da»
«Harro egon behar dugu Euskadik krisia nola igaro duen ikusita. Uda honetan, Europa osotik etorri da jendea gure eredua ikustera». Ivan Marten Orkestrako presidenteak nabarmendu du hori txostenaren aurkezpenean. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako 2021eko eta 2022ko datuak aztertuta ateratako ondorioa da. Besteak beste, nabarmendu du 2019ko BPGa ia bere osotasunean berreskuratu dela, eta esportazioak inoizko handienak izan direla aurten.
Ekonomia arloan, baina, dena ez da ona. 2021ean, produktibitateak %5,1 egin zuen gora, baina oraindik ez dira berreskuratu pandemia aurreko ratioak. Era berean, enpresa txiki eta ertain berritzaileen batezbestekoak behera egin zuen 2020an %41etik %39ra, baita produktu berrien salmentak 2020an baino 3,5 puntu gutxiago eta hazkunde handiko enpresen ehunekoak ere: %11,tik %9,6ra.
Ekonomia arloarekin amaitzeko, ikerketa zentroak ekonomiaren sofistikazioa aztertu du lehenbizikoz. Esparru horretan, «bitxikeria» bat aurkitu du: industrian dagoen berrikuntza maila ez da ageri zerbitzuetan. «Finantza zerbitzuez, marketinaz… ari gara. Gainera, askotan, industriarekin harreman zuzena duten zerbitzuak dira, eta horietan ez gaude Europaren maila berean», zehaztu du James Wilson txostenaren koordinatzaileak.
Orkestraren txostenak gizartearen ongizatea ere aztertu du. Esaterako, herritarrek ongizate globalaren inguruan duten hautematea neurtu du, eta Araba, Bizkai eta Gipuzkoako biztanleek, batez beste, 7,6ko puntuazioa jarri diote beren bizitzari 1etik 10erako eskalan. 2020an baino gehiago da (7,4), eta Europako batezbestekotik gora dago (7,1).
Zaurgarri gehiago
Txostenak oro har emaitza positiboak plazaratu baditu ere, badu orbain bat. 2021ean, gora egin zuen pobrezia edo bazterketa arriskuan daudenen batezbestekoak. 2020an, %13,6 zen; 2021ean, berriz, %16, 2019ko balioaren gainetik. Gai berean, inflazioak azken urtean izan duen inpaktuari ere erreparatu dio, eta kalkulatu du 2021eko ekainetik 2022ko ekainera oinarrizko erosketa otarrea %11 garestitu dela. Sarrerarik txikienak dituzten etxeetan garestitze hori %13,6koa izan da.
Langabezia tasari dagokionez, 2022ko lehen eta bigarren hiruhilekoek joera positiboa izan dute %8,7 eta %8,8, hurrenez hurren, eta pandemia aurreko garaietara gerturatu da. 2021ean, %9,8koa zen, Europako batezbestekoetatik oso gora (%7,1). Martenek, bestalde, nabarmendu du langabezia tasa handia dela gazteen artean, eta erronka bat dagoela hor: «Jende hori formakuntzara bideratzea lortu behar dugu».
Enpleguarekin lotuta, Orkestrak sumatu du langileek beste lehentasun batzuk dituztela lan eskaintzak onartzean. Soldataz bestelako ezinegonak dituzte, bizitza pertsonalarekin harreman zuzena dutenak. Alde horretatik, sumatu dute behera egin duela ardurak hartzeko prestasunak. Txostenean, halaber, enpleguarekin lorturiko beste bi datu ere aurkitu daitezke: lanari dagokion gogobetetasuna 7,3koa da, eta soldata arrakala txikitzen ari da urtez urte; 2020an, %8,3koa zen; 2001ean, berriz, %19,6koa.
Azkenik, gizartea zahartzen ari dela berretsi du. 2001ean, zahartze tasa %18 zen; 2021ean, berriz, %23; eta 2036an %29,3 izatea espero da. Horiek hala, urte horretarako aurreikusitako biztanleriaren handitze bakarra migrazio saldo positiboa izango da. Orkestra datua ematen ausartu da, eta 200.000 migratzaile beharko direla kalkulatu du. Horren harira, integrazio politiken garrantzia handia nabarmendu du.
Greba Bizkaiko zerbitzuguneetan abenduaren 1etik 5era
Greba Bizkaiko zerbitzuguneetan abenduaren 1etik 5era
Langile bat hil da N-121-A errepidean, Donezteben, makina zapalgailu…
Langile bat hil da N-121-A errepidean, Donezteben, makina zapalgailu batek harrapatuta
2023ko kontuak negoziatzeko bigarren bilera erronda egingo du gaur…
Lehenengo errondan bezala, EH Bilduko ordezkariak hartuko ditu aurrena (09:30), eta ondoren Elkarrekin Podemos-IU (11:00) eta PP+Cs (13:00) taldeen txanda izango da.
Zudaire, Bilboko ganberako presidente berri
Zudairek Jose Angel Corres ordezkatuko du, hark erakundeari emaniko ikusgarritasun handiari eusteko helburuarekin. Zudaire oso ezaguna da energiaren sektorean. Besteak beste, Hidrogenoaren Euskal Korridoreko presidentea da egun, eta Industria sailburuorde izan zen. Arregik, berriz, Pedro Esnaola ordezkatuko du. Eraikuntza sektorean eskarmentu handia du, eta ekonomian lizentziaduna da.
Araban, hirugarren agintaldia izan du Rojok. Dagoeneko izendatu du kontseilu berria, eta Arabako enpresa munduan ospe handia duen jendea sartu du. Hor izango dira Emilio Titos —aurki utziko dio Mercedesek Gasteizen duen plantako zuzendaria izateari— eta Pascal Gomez SEA Arabako enpresarien elkarteko presidentea.
Hirugarren hilabetez, jaitsi egin da inflazioa urrian, eta %7,2ra…
Madrilgo gobernuak ezarritako tarifa arautua hartzen du aintzat argindarra kalkulatzeko, eta, horri gasarena gehituz gero, batez beste biak %15,7 merkatu dira urtebetean. Aldiz, herritarren eguneroko erosketen saskian, elikagaiak eta edariak batez beste %15,7 garestitu dira urte batean. Erregaiaren prezioak ere gora egin zuen urrian: %1,1 garestitu zen irailetik urrira, eta %18,1 azken hamabi hilabeteetan.
Elikagaiei begira, azukrearen salneurria igo zen gehien: urrian %37 garestitu zen, eta urtebetean, %68. Lekaleak eta barazkiak azken hilabetean %9,9 garestitu ziren batez beste, eta frutak, %6,6. Azken urteari begira, azukreaz gain, egunerokoan asko erosi ohi diren elikagaiak daude %10etik gorako prezio igoera izan duten gaien artean: ogia (%15,9), fruta (%11,4), txerrikia (%13,7), txahal haragia (%15,3), hegazti haragia (%14,7), olioa (%22,1), zerealak (%21), esnea (%24,3), lekaleak eta barazkiak (%27,5), eta arrautzak (%28,5).
Berehalako eragina dutenez, energiaren kostuek eta elikagaiek bultzatu dute gorantz inflazioa azken hamabi hilabeteetan, eta, apurka, salneurrien igoera beste sektoreetara zabaldu da. Izan ere, azpiko inflazioa, energia eta elikagaiak aintzat hartu gabe kalkulatzen dena, iazko azaroan %1,6koa zen, eta irailean %6,6raino iritsi zen. Urrian, lehen aldiz behera egin du, %6,4raino.
Elikagaiez gain, urrian gizon-emakumeen arropa %11 garestitu zen Hego Euskal Herrian, eta haurrena, %14,5. Dena den, urtebeteko prezioak aintzat hartuz gero, arropak eta zapatak inflazioaren azpitik garestitu dira, eta KPIaren joeran beherantz bultzatzen lagundu dute, argindarra baino apalago bada ere: emakumeen arropa %0,6 garestitu da urtebetean, eta zapatak, %4,9.