Aurreakordioak, gainera, ordaindu gabeko aparteko orduekin amaitzeko fitxaketa digitaleko sistema bat aurreikusten du, beste hobekuntza batzuen artean. Horrela, lan-gatazkari amaiera emango zaio eta uztailaren 1ean eta 7an sanferminetako osoko bilkuretan egitekoa zen greba bertan behera geratu da.

EAEn iaz baino % 19,8 hipoteka gutxiago sinatu dira apirilean, eta % 26,4 gutxiago, Nafarroan. Euskal Autonomia Erkidegoan 1.257 hipoteka sinatu dira apirilean, martxoan baino % 34,1 gutxiago, eta 306, ostera, Nafarroan, aurreko hilabetean baino % 40,1 gutxiago.

Ertzaintzako sindikatuak eta ‘Ertzainak indarbidez’ elkarrekin mobilizatuko dira, Erkorekarekin bildu bezperan.

Lasarte-Oriako (Gipuzkoa) Michelinen lantegian egun erabakigarria dute gaur: zuzendaritzak joan den asteartean ituna berritzeko egindako proposamena onartu edo ez bozkatuko dute lantegiko bostehun langileek.

Bozketa egun osoan izango da, eta txanda guztietako langileek 22:15 arte izango dute tartea botoa emateko; 23:00ak ingururako espero dute emaitzak izatea. Asteartean egin zuen proposamen berria zuzendaritzak, eta enpresa batzordeari adierazi zion ostiralera arte iraungo duela eskaintzak.

ELA da oraingoz zer egingo duen adierazi duen sindikatu bakarra. Enpresaren eskaintzaren aurka dagoela esan du, eta aurka bozkatzeko deia egin die langileei. Enpresa batzordeko hamazazpi ordezkarietatik bi ditu ELAk.

LAB sindikatuak, batzordean gehiengoa duenak —hamazazpi ordezkarietatik sei—, ez du jakinarazi zer egingo duen bihar, baina Jon Martin LABen enpresa batzordeko delegatuak adierazi du gaur egun mahai gainean dauden edukiak zeintzuk diren kontuan hartuta LAB ez dagoela «ados Michelingo zuzendaritzarekin».

CCOOk —bost ordezkari—, UGTk eta CSIk ere —bina ordezkari— ez dute iragarri zeren alde egingo duten, baina, ikusita alde agertu zirela Gasteizko planta barnean hartzen duen zentroen arteko batzordean, eta ikusita proposamena berdina dela, pentsatzekoa da zuzendaritzak eskainitakoaren alde egingo dutela.

Gaurko bozketaren ostean, bilera egingo dute sindikatuetako ordezkariek bihar, 09:00etan, erreferendumaren emaitzei buruz hitz egiteko. Gasteizko lantegian, sindikatu txikienak agertu ziren zuzendaritzak eskainitakoaren aurka —CGT, ELA, LAB eta ESK—, eta mobilizazio zikloari amaiera eman zioten atzo. Bestalde, zentroen arteko batzordetik ateratzea ere aldarrikatu zuten, hitzarmen propio bat izateko.

Zuzendaritzaren eskaintza

Hasieran, hitzartutako soldata igoerez gain —%5 2023an, %3 2024an, eta %2 2025ean eta 2026an—, zuzendaritzak aparteko soldata igoerak eskaini zituen, enpresaren mozkinei eta KPI kontsumorako prezioen indizearen igoerari lotuta. Proposamen berrian, berriz, bakarrik KPIaren igoerari dago lotuta soldata igoera hori —%2ko igoera KPIak %8 gainditzen badu 2023an eta 2024an, eta, 2025ean eta 2026an %4 gainditzen badu, beste %2—.

Soldata igoerak KPIarekin soilik lotzeaz gain, 1.500 euroko plusa emango die enpresak langileei, betiere proposamenaren aldeko botoa gailentzen bada gaur.

Iñaki Uraga Ertzaintzaren ekintza sindikaleko unitateko bozeramaileak adierazi duenez, Eusko Jaurlaritzaren proposamena “sindikatuak mahaitik altxatzera eraman zituen proposamen bera da”.

Astialdi Hezigarria Auzoetan 2030 Hezkuntza, Aisia eta Komunitatea XXI. Mendean

Gaur igorri die proposamena, eta ostiralerako Ertzaintzaren Negoziazio Mahaiaren beste bilera batera deitu ditu ErNe, ESAN, EUSPEL eta SiPE sindikatuak. 18 milioi eurotik gorako kostua dute neurriok. Josu Erkorekaren hitzetan, “neurriak oso positiboak dira Ertzaintzaren sektore askorentzat”.

DONOSTIA. Aurtengo udan ere, goranzko joerari eutsiko diote Gipuzkoako hotelek. Okupazioa %85 eta %90 artekoa izan da ekaineko lehen hiru asteotan, eta aurreikusten dute portzentaje horiek izango dituztela uztailean eta abuztuan ere.

Gipuzkoako Hotelak elkarteak egindako inkesta batek eman zituen datuok, atzo. COVID-19aren pandemia amaituta, horren aurreko datuak berreskuratuko dituztela aurreikusi du elkarteak. Erreserbak egiteko unean nozitu dute aldea, batez ere. Izan ere, pandemiagatik ezarritako mugen eta neurrien ondorioz, iazko bisitari gehienek «azken orduan» egin zituzten erreserbak, baina, aurten, neguan eta udaberrian hasi dira udako oporraldiak antolatzen. Horrez gain, pandemiaren bukaerak ere ekarriko du beste zerbait uda honetan: Europa kanpoko turistak.

COVID-19aren aurkako neurriak tarteko, zenbait herrialdetako turistek ezin izan zituzten Euskal Herriko mugak zeharkatu: esaterako, Japoniako eta Australiako herritarrek.

Iragarrita zegoen atzoko agerraldian Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak subiranotasun funtsa aurkeztuko zuela. Hau da, EBk, bere diruekin, batasunarentzat estrategikoak diren proiektuak finantzatzeko tresna bat, AEBetako Gobernuak egin nahi dituen inbertsio erraldoiekin berdintzeko. Ez da halakorik izan, Von der Leyenek ez baitu nahiko babesik jaso EBko gobernuen artean.

Horrek ez du esan nahi haren taldeak funtsa lurperatu duenik. «Ideiaren izpiritua bizirik dago oraindik», ziurtatu zuen Johannes Hahn Aurrekontu komisarioak.

Funts berririk ez dagoenez, Bruselak proposatu du gaur egun modu horretako inbertsioetarako erabiltzen den dirua STEP delako plataforma batean biltzea. 10.000 milioi euro izango lituzke.

Von der Leyenek lana izango du EBren aurrekontu propioarentzat eskatutako diru gehigarria eskuratzeko. Guztira, 65.800 milioi euro eskatu ditu 2024tik 2027rako aldirako, sortu diren gastu gehigarriei aurre egiteko: Ukrainako Gobernua finantzatzeko, migrazioa mugatzeko gastuetarako —mugak zorrozteko eta auzoei emateko—, eta interes tasen bat-bateko igoerak eragin duen gastu gehigarrirako. Hiru atal horietatik, Ukrainarenak sortzen ditu eragozpen gutxien.

Xalotasunaren garaia atzean utzita, Europako Batzordeak ate batzuk itxi nahi dizkio merkataritza libreari. Tresnak eskatu ditu helburu militarrarekin edo «giza eskubideen aurkako ekintzetarako» erabili ahal diren zenbait makinaren eta jakintzaren esportazioa mugatzeko. «Herrialde kontuetan agnostikoa» izango dela agindu du Bruselak, eta Ursula von der Leyen Europako Batzordeko lehendakariak ziurtatu du neurria ez dela espresuki Txinaren aurkakoa. Hala ere, ezin izan dute ezkutatu nor duten buruan: «Filtro geopolitikoa erabiltzean, argi dago lehen hautagaiak Txina eta Errusia direla», aitortu du Margrethe Vestager Lehia komisarioak.

Pandemiak, Ukrainako gerrak eta trantsizio energetikoak agerian utzi dute EB oso menpekoa dela osasun materialei, energiari eta lehengai batzuei dagokienez, eta horren harira zerbait egiteko beharra oso zabalduta dago EBko gobernuen artean. Hala ere, ikusteko dago zer lortzen duen Bruselak, Txinarekiko politikan desadostasun handiak baitaude EBko gobernuen artean, harekin dituzten merkataritza harreman handiak arriskuan jarri nahi ez dituztenen eta, AEBen ildoari jarraituz, Pekin estu hartu nahi dutenen artean. Edonola ere, azken asteotan Washingtonek berak apaldu egin du Txinako ekonomiarekin dituen loturak eteteko bulkada (decoupling), eta bere egin du Von der Leyenek mahai gainean jarritako beste kontzeptu bat: de-risking, edo arriskuak gutxitzea.

«De-risking delakoa ezin da lelo bat izan», esan du Josep Borrell atzerri politikaren buru nagusiak, Batzordeak proposatutako neurrien aurkezpenean. Segurtasunaren arduraduna ere bazela azpimarratu du, eta EBren segurtasuna dagoela jokoan. Hori dela eta, helburu militarrekin lotura izan dezaketen zenbait jakintzaren esportazioa mugatu nahi du Batzordeak, eta, zehazki, superkonputagailuak, mikrotxip oso landuak eta adimen artifiziala aipatu dituzte. EBko konpainiei eragotzi nahi diete arlo horiekin zerikusia duten inbertsioak kanpoan egitea, baina baita gai estrategiko horietan ekoizpena kanpora eramatea ere.

Bruselak onartu du eskumen arazo bat dagoela, EBko kideei baitagokie esportazioak debekatzea, baina, atzo proposatutakoarekin, irizpide batzuk ezarri nahi ditu, eta batasuneko erakundeen arteko elkarlana sustatu. Herbehereek, AEBen presioen ondorioz, jada debekatu diete ASML enpresakoei Txinari mikrotxip aurreratuak saltzea.

Eztabaida datorren asteko goi bileran hasiko dute EBko gobernuburuek, eta Batzordearen helburua da urtea amaitu aurretik proposamen zehatzak aurkeztu ahal izatea «herrialde kezkagarriek» ez ditzaten asmo militarretarako erabili «Europako enpresen kapitala, haien ezagutza, esperientzia eta ikerketa». Aurretik, irailerako, nahi du EBko gobernuek asmo militarrekin eta zibilekin erabil daitezkeen teknologien zerrenda bat osatzea.

Autoak: hurrengo gatazka?

Segurtasunarekin lotura handirik ez duela eta, sektore estrategiko horietatik kanpo geratuko da autogintza, baina baliteke gatazkarako gai bilakatzea EBren eta Txinaren artean. Politico-k aurreratu duenez, Frantziaren presiopean, Europako Batzordea aztertzen ari da Txinako auto elektrikoen aurkako neurriak hartu ala ez. EBko industriarik handiena da autogintza, baina sektorea berandu dabil mugikortasunaren elektrifikazioan, eta libre utzi duten tartetik sartzen ari zaizkio MG, BYD, Nio eta Txinako beste ekoizleak; ekoizpen kate osoa kontrolpean dutenez, gai dira auto elektriko merkeagoak eskaintzeko.

Europako autogileen artean, bi jarrera zabaltzen ari dira: batetik, Alemaniako autogile handiek (Volkswagen, BMW eta Mercedes) kezka dute barne merkatuan pisua galduko ote duten, baina are gehiago kezkatzen ditu Txinako merkatu osoa galtzeak, azken urteetan dirutza egin baitute han, Txinako klase ertainak haien autoak aukeratu dituelako, hain zuzen.

Bestetik, Renault eta Stellantisek (Peugeot, Citroen, Opel, Fiat, Jeep) ia ez dute lekurik Txinako merkatuan, eta haiei egiten die kalterik handiena txinatarren lehiak, ibilgailu apalagoak egiten dituztelako. Stellantiseko buru Tavaresek argi eta garbi eskatu du Txinako auto elektrikoen gaineko ikerketa bat zabaltzeko.