Satse Euskadik erizainen “ezegonkortasuna eta errotazioa” amaitzeko eskatuko du astelehenean Bilbon. Erizainen kolektiboa “gogaituta” dagoela salatu du, Osakidetzaren aldetik “etengabeko diskriminazioak” pairatzen dituztelako.

Bridgestoneko langileek ekoizpena geldituko dute berriro astelehen honetan. Azkenaldian deitu dituzten hiru greba egunetako azkena izango da, eta multinazionalak lan-erregulazioko txostenaren proposamena hobetu ostean iritsiko da.

Alexander Sorlothi guztiz ahaztu zaizkio Realean eman zituen urteak; itxura hori eman du behintzat gaur, 30 minutuan lau gol egin baitizkio egun batean berea izan zen taldeari. Denboraldi kaskarra izaten ari da txuri-urdinentzat, eta gaur defentsan izan dituen hutsune handiak ederki aprobetxatu ditu Atletico Madrilek. Sorlothen gol gehienak oso antzekoak izan dira: defentsan Realak utzi dituen zuloengatik. Lo harrapatu dituzte zuri-gorriek Realeko jokalariak. Ligako historiako hat-trick azkarrena egin du Sorlothek. Azkar hasi da gol festa. Zazpigarren minutuan, eskuin hegaletik hutsunea ikusi dute Atletico Madrileko jokalariek, eta hutsera erdiratuta Sorlothek aurretik jarri du bere taldea. Handik gutxira, hamargarren minutuan, Jon Aramburuk leku arriskutsu batean galdu du baloia, eta gainontzeko defentsak ezustean harrapatu ditu. Hurrengoa txuri-urdinek baloia atera eta gutxira iritsi da: eskuin hegaletik erdiratu egin diote baloia Sorlothi, eta Realeko defentsek jaso badute ere, Jon Martinek kanpora bidalitako baloiak Aritz Elustondoren gorputzean jo du, eta errebotea opari gisa jaso du Sorlothek, hirugarrena eginez. Partida bideratuta, bazirudien Atletico Madrilek lasaiago hartuko zituela hurrengo minutuak, baina berriro ezker hegalean hutsunea topatu dute, eta Sorlothek bikain errematatu du erdiraketa kontrol on baten ostean. Gol guztiak ospatu ditu norvegiarrak, Realean inoiz jokatu izan ez balu bezala. Tarteka bada ere, Realak aukerak izan ditu, baina ez arrisku handikoak. Garrantzirik gabeko minutuak Lau gol sartuta, itxuraz, Atletico Madril lasaiago irten da berdegunera atsedenaldiaren ostean, eta Realak aukera bat izan du 48. minutuan, baina erdiraketa luze joan da, eta ez da Realeko aurrelari bat ere iritsi baloia errematatzera. Segituan, baina, Sorlothek bosgarren gola egiteko aukera izan du, baina langan jota ez du gola egiterik lortu. Nabarmentzeko gertakaririk gabe pasa da denbora bigarren zatian. Baloia ez da geldirik egon, alde batetik bestera mugitu dute, baina zehaztasunik eta arriskurik gabe. Azpimarratzeko gauza bakanetakoa Sorloth aldatu dutenean izan da: Atletico Madrilek txalo eta oihu artean agurtu dute aurrelaria, egindako lau golak eta emandako gaua eskertzeko. Partida amaitzear zela, 90. minutuan, Angel Correak jokaldi bikaina egin du Realaren arean, eta bosgarren gola egitear egon da, baina Alex Remirok geratzea lortu du. Liga amaitzeko desiratzen Denboraldi zaila izaten ari da Realarentzat; batez ere, azkenengoak nolakoak izan diren ikusita. Azken bost denboraldietan jarraian Europan jokatu du Realak, Espainiako Kopa bat irabazi du, eta finalerdietan ere izan dira behin baino gehiagotan. Europako txapelketetan kosta egin zaio taldekako faseetatik harago, kanporaketa zuzenetan aurrera egitea, baina oso partida onak jokatu ditu Europako talde onenen kontra. Esaterako, Txapeldunen Ligako finalean elkar ikusiko duten PSGren eta Milango Interren kontra oso partida onak jokatu ditu, baita Manchester Uniteden aurka ere. Realzalea, baina, definizioz, sufritzailea da, eta ohituagoa dago emaitza txarrak ikustera loriara baino. Horrek ez du esan nahi garaipena gustuko ez duenik, eta azken urteetan ohitu egin da joko ona ikustera eta garaipena ohikoa izatera. Aurten, baina, ligan nahiko makal aritu da talde donostiarra. Europan bertsio pixka bat hobea erakutsi du, eta aurpegi onena, dudarik gabe, Espainiako Kopan izan du: finalerdira iritsi zen, eta Real Madril kanpoan uztear egon zen; ozta-ozta ez zen iritsi Sevillan jokatu berri den eta Bartzelonak irabazi duen finalera. Berdegunetik kanpo, denboraldia ere zaila izaten ari da. Zelai erdia talentuz husten ari zaio; pasa den udan Mikel Arteta donostiarraren Arsenalek Mikel Merino kendu zion talde txuri-urdinari, eta dirudienez, Martin Zubimendi ere lapurtuko dio aurten, hainbat kazetari adituk aurreratu dutenaren arabera. Lapurreta gozoa izango da, baina, Realarentzat, 60 milioi euro utziko baititu kontuetan. Jokalarietatik kanpo, Roberto Olabe kirol zuzendariak duela hilabeteak aurreratu zuen taldea utziko zuela denboraldiaren amaieran. Baina galera traumatikoena, ziurrenik, entrenatzailearena da: Imanol Alguacilek, Alavesen kontrako porrot gogor baten ostean, denboraldi amaieran taldea utziko zuela iragarri zuen. Realaren historian partida gehien zuzendu dituzten entrenatzaileen zerrendan hirugarrena da oriotarra, eta titulurik irabazi gabe hamarkadak eman ostean, Espainiako Kopa irabazi zuen berriro Realak bera lemazain zela. Realzaleak, jokalariak eta klubeko pertsonak denboraldia amaitzeko irrikan daude, baina uda zaila dator aurretik: jende garrantzitsu asko ari da, motibo ezberdinengatik, taldetik joaten, eta hutsune handi horiek betetzeko lan handia egin beharko dute bulegoetan; eta noski, zorte ona ere beharko dute.

Indiaren eta Pakistanen arteko tentsioa areagotuz joan da azken egunetan, apirilaren 22an talde armatu batek Indiak kontrolatzen duen Kaxmir eskualdean 26 turista hil zituenetik. Indiak Pakistani egotzi zion erasoa, eta, harrezkero, bi herrialdeek Kaxmirko su etena hautsi dute: tiroketak egotzi zizkioten elkarrri, harik eta joan den asteazken goizaldean Indiak Pakistango bederatzi «gune terrorista» bonbardatu zituen arte. Eta erantzun egin zion hark. Nazioarteak moderaziorako deia egin zien, eta herrialde bat baino gehiago prest agertu ziren Indiaren eta Pakistanen arteko elkarrizketak bideratzeko. Gaur, Donald Trump Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak bi herrialdeen arteko berehalako tregoaren berri eman du, sare sozialetan: «Zorionak bi herrialdeei zentzuz eta adimenez jokatzearren». Bada, gutxi iraun du gaur bertan Indiak eta Pakistanek adostu duten berehalako su etenak. Arratsaldean sartu da indarrean, eta hiru orduren buruan entzun dira lehenbiziko eztandak Indiak kontrolatzen duen Kaxmir eskualdeko Jammu eta Srinagar hirietan, Reuters berri agentziak eta Al Jazeera hedabideak lekukoak aipatuz kaleratu dutenez. Era berean, Omar Abdullah Kaxmir eta Jammu eskualdeetako gobernuaren ordezkariak salatu du leherketak entzun direla Srinagar hirian: «Zer demontre gertatu da su etenarekin?». Honako bideo hau zabaldu du sare sozialetan: This is no ceasefire. The air defence units in the middle of Srinagar just opened up. pic.twitter.com/HjRh2V3iNW — Omar Abdullah (@OmarAbdullah) May 10, 2025 Hortik gutxira heldu da Indiaren erreakzioa: Vikram Misri Indiako Atzerri idazkariak tregoa haustea leporatu dio Pakistani, eta jakinarazi du dagoeneko Indiako armada «erantzuten» ari dela; haren arabera, bi herrialdeen arteko mugan meniaren «urraketari gogor egiteko» agindua jaso dute soldaduek. «Intrusio hau biziki gaitzesgarria da, eta Pakistanek du horren ardura guztia», erantsi du eman duen prentsaurrekoan. Islamabadek gezurtatu egin du tregoa hautsi duela. Herrialdeko Informazio ministro Attaullah Tararren arabera, Indiak ez du oinarririk akusazio horiek egiteko: «Pakistanek ezin izan du su etena urratu, ez du horri buruz pentsatu ere egin. Ospatzeko unea da honako hau, eta Pakistango nazioa garaipena ari da ospatzen gaur», esan dio Geo News kateari. Shehbaz Sharif Pakistango lehen ministroak agerraldia egin zuen, nahiz eta ez zien erantzun Indiaren salaketei: «Herrialde arduratsua gara. Bakea nahi dugu. Nazio bakezalea gara». Bi egunean aritu dira AEBak Indiaren eta Pakistanen artean bitartekari lanetan —Marco Rubio Estatu idazkariak eta James David Vancek bi herrialdeetako lehen ministro Narendra Modirekin eta Shehbaz Sharifekin negoziatu dute—, eta, Trumpen hitzetan, «elkarrizketa gau luze baten ondoren» heldu da guztizko menia. Etxe Zuriko maizterrak iragarpena egin eta berehala baieztatu dute bai Indiak eta bai Pakistanek su etena erdietsi dutela. Prentsaurreko batean, Vikram Misri Indiako Atzerri idazkariak adierazi du akordioa erdietsi eta gero «lurreko, aireko eta itsasoko ekintza militar guztiak» bertan behera utzi dituztela, arratsalde honetan bertan sartu baita tregoa —Indiak 17:00ak zirenean; Euskal Herrian 13:30ean—. Haren arabera, Pakistango operazio militarretako zuzendariak Indiakoari deitu dio aurretik, elkarri eraso ez egitea adostu dute, eta jakinarazi du etzi berriro hitz egingo dutela. Ishaq Dar Pakistango Atzerri ministroak, berriz, herrialdeko hedabideei egindako adierazpenean zehaztu du akordioa ez dela «partziala», eta «hiru dozena herrialderen» ahalegin diplomatikoek ere lagundu dutela hura ixten; Saudi Arabia eta Turkia aipatu ditu, eta eskerrak eman dizkio «bereziki» Erresuma Batuko bere homologoari, David Lammyri, «berebiziko rola» izan duelako prozesu horretan. Azken asteotan, Indiaren eta Pakistanen arteko tentsioak kezka eragin du nazioartean, bi herrialdeek arma nuklearrak dituztelako. Lammyk esan du gatazka «arintzea guztien interesekoa» dela, eta «sekulako ongietorria» eman dio meniari. Kaja Kallas Europako Batasuneko diplomaziaburuak, berriz, azpimarratu du su etena «errespetatzeko ahal den guztia» egin behar dela, eta «bakearen eta egonkortasunaren aldeko eta terrorismoaren kontrako konpromisoa» berretsi du. Pakistango Atzerri ministroa Txinakoarekin ere harremanetan egon da, eta kaleratu duen ohar batean, esan du Txinak «tinko» egingo duela Pakistanen alde. Indiako Defentsa Ministerioaren agerraldi batean hitz egin du itsas armadako buruzagi batek, eta, ohartarazi duenez, menia indarrean egonagatik ere, herrialdearen «subiranotasunari eusteko adi» egongo dira: «Behar dena behar dela, prest gaude gure nazioa defendatzeko». Tregoa adostu aurretik, Indiak eta Pakistanek elkarri egotzi diete egoitza militarrei eraso egin izana goizaldean: Pakistanek salatu du Indiak hiru egoitzari egin diola eraso, eta Bunyan Ul Marsoos operazioa (berunezko horma) hasi du haren kontra; izan ere, Indiako armadako bozeramailearen arabera, 26 gune bonbardatu omen ditu Pakistanek irismen luzeko armekin, droneekin eta gerra hegazkinekin, nahiz eta eraso horiek «arrakastaz neutralizatu» dituzten. AEBetako Estatu idazkariak jakinarazi du su etena hitzartzeaz gainera «espazio neutral batean kontu sorta bati buruz» elkarrizketak abiatzea ere adostu dutela bi herrialdeek, eta horietako lehen ministroen «jakinduria, zuhurtasuna eta gobernatzeko gaitasuna» goretsi ditu «bakeranzko bidea» hartzeagatik. Indiako Gobernuak, dena den, gezurtatu egin du hori: «Ez da hitz egiteko erabakirik hartu, ez ezein gairi buruz, ez ezein lekutan». Besteak beste, Kaxmirko tiroketaren biharamunetan Indiak erabaki zuen Indus ibaiko urak banatzeko hitzarmena bertan behera uztea —1960an sinatu zuten Indiak eta Pakistanek, eta, bien arteko gatazkak eta gerrak direla medio, indarrean iraun du orduz geroztik egun arte—. Reuters berri agentziak Indiako iturri ofizialak aipatuz kaleratu duenez, ez dute berrezarriko hitzarmena. Gatazka gunea Kaxmir eskualdea Indiaren eta Pakistanen arteko gatazka iturria izan da bi herrialdeek Britainia Handiko Inperiotik independentzia lortu zutenetik 1947an. Biek ala biek eskatzen dute lurralde osoaren jabetza —Txinak ere kontrolatzen du zati bat—, eta hiru gerra abiatu dituzte gaur arte: 1947an, 1965ean eta 1999an. Gainera, Bangladeshko independentzia gerran ere (1971) elkarren kontra borrokatu ziren India eta Pakistan, eta hurrengo urteko Simlako Hitzarmenarekin ezarri zuten de facto kontrolatzen dituzten Kaxmirko eskualdeen mugarako su etena. Zenbaitetan berretsi dute su etena, nahiz eta beste hainbatetan piztu diren gatazkak bien artean. iFrameResize({ log: true },’#kaxmir’);

«Argi dugu egoera honen gelditzea ez dela etorriko arazoa sortu dutenen eskutik eta beren mundu ikuskera partekatzen dutenengandik. Beraz, hemen bizi garenok, zein munduko beste hainbat txokoetako emakumeek eta sexu-genero disidenteek, ez dugu sistema honekiko haustura helburu ez duen beste trantsiziorik onartuko». Irmo mintzatu da gaur Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxa. Azaldu dutenez, gorputzak lehenbiziko lerroan jarri gabe «nekez» lortuko dira «bizitza duin eta bizigarriak». Are, haien irudiko, konponbidea «lurraren, herrien eta izakien arteko harreman orekatuetatik» etorriko da; eta, hortaz, erdigunean jarri behar dira «sistemak baztertuta eta zapalduta» dauzkanak. Nazioarteko VI. ekintzaren barruan, Euskal Herrian zehar ibilbide bat egin dute gaur feministek: Bardean (Nafarroa) hasi, eta Araba, Bizkaia eta Lapurdi zeharkatu dituzte. Donostian akitu dute ibilbidea, Easo Plazatik abiatu den mobilizazio batekin. Aste barruan, berriz, ekintza ttipiagoak egin dituzte Euskal Herrian barrena. Gaurko eta gainerako ekintza guztietan zapalkuntzaren hiru ardatz izan dituzte gidari: lurraren defentsa, migrazio politikak eta indarkeria matxista. Are, «herri subiranoak eta bizitza duinak» aldarrikatu dituzte, «gerren eta kapitalismoaren aurka» borrokatzen jarraituko dutela nabarmenduta. Izan ere, duela bortz urte eskuin muturraren gorakadaren aurka mobilizatu ziren, baita kapitalismo autoritarioaren eta xenofobiaren kontra ere, baina egoera ez da askorik aldatu, erran dutenez. Hortaz, «sistema kapitalista heteropatriarkal eta kolonialista eta haren biziraupenerako erreproduzitzen diren indarkeria egitura guztiak salatzeko» ariketa egin dute gaur. Hirugarren hilketa matxista Are, salaketa batekin hasi dute manifestazio amaierako irakurketa, «amorruz» beterik: joan den apirilaren 25ean, gizon batek bere bikotekide ohia hil zuen, Haron (Errioxa, Espainia); bada, aste honetan baieztatu dute emaztekia Gasteizkoa zela. Erantzukizuna eskatu dute: «Ez gara nekatuko erakunde publikoei exijitzeaz indarkeria matxistari aurre egiteko borondate politikoa, tresnak, neurriak eta baliabideak behar ditugula». Gizonei ere mintzatu zaizkie, haien arteko konplizitateek hil egiten dutela erranez: «Zuen pribilegioek zapaltzen gaituzte, eta zuengandik eta zuentzat sorturiko egiturek zapaltzen gaituzte». «Ez gara nekatuko erakunde publikoei exijitzeaz indarkeria matxistari aurre egiteko borondate politikoa, tresnak, neurriak eta baliabideak behar ditugula» EUSKAL HERRIKO EMAKUMEEN MUNDU MARTXA Ildo horretatik, zapalkuntzarako bertze sistema batzuekin batera, indarkeria matxista estrukturala «tresna» gisa erabiltzen dela salatu dute, «emakumeen eta gorputz disidenteen bizitzak, gorputzak eta sexualitateak» kontrolatzeko. Emakumeen Mundu Martxan urteak daramatzate horren kontrako borroka elikatzen, eta horretan jarraitzen dute; nolako justizia feminista nahi duten hausnartzen, erraterako. «Egungo justizia sistemaren arrakalak aztertu, eta alternatiba feminista eraikitzeko lanean ari gara. Eta horren adibide da Euskal Herriko askotariko herrietan egiten ari diren eztabaida eta hausnarketa saioak». Indarkeriak hamaika aurpegi dituela jakitun, horiek seinalatzeko egin dute gaurko ibilbidea. Ibilbidea Nafarroan hasi dute bidea, Bardean; gerrak eta militarizazioa zituztela hizpide. Gerrak eta armadak «heteropatriarkalak, inperialistak, kolonialistak, kapitalistak eta arrazistak» direla salatu dute, eta horri aurre egiteko «jarrera eta perspektiba feminista antimilitarista» behar dela. «Horregatik da beharrezkoa perspektiba eta jarrera feminista antimilitarista batetik jokatzea», erran dute. Azpimarratu dute, baina, antimilitarismoa ez dela bakezaletasunera mugatzen: «Eraldaketa politiko eta sozial sakona eskatzen duen irakurketa da, gerren eta indarkeriaren egiturazko arrazoiak salatzen dituena: botere ekonomiko eta geopolitikoak, baliabideen kontrola, kolonialismo berria…». Bide horretatik, autokritikaren alde egin dute, Euskal Herria ere bertze lurralde batzuetan dituzten gerra egoeraren erantzule badela erranez. Salatu dute, halaber, botere korporatiboek eta multinazionalek ez dutela soilik gorputzen eta bizitzen kontra egiten, lurrari ere erasotzen diotela: «Multinazionalek bultzatutako makroproiektu espekulatiboak ezartzen dituzte, natura jabetza bihurtuz eta pribatizatuz». Hain zuzen, hori salatu dute Aramaioko (Araba) eta Gernikako (Bizkaia) ekintzetan, «agroekologia eta jabetza publiko eta komunitarioa oinarri duen sistema transfeminista» aldarrikatzeko. «Multinazionalek bultzatutako makroproiektu espekulatiboak ezartzen dituzte, natura jabetza bihurtuz eta pribatizatuz» EUSKAL HERRIKO EMAKUMEEN MUNDU MARTXA Hendaia (Lapurdi) eta Irun (Gipuzkoa) arteko zubian, berriz, migrazio politikak salatu dituzte. «Migratzaileok, batez ere emakumeok, gizartetik kanporatuak eta zokoratuak gaude oraindik ere, nahiz eta gehienok funtsezko lanak egiten ditugun», erran dute Donostiako agerraldiaren akaberan. Are, nabarmendu dute gizarteak funtzionatzen jarraitzen duela emakume migratzaile eta arrazializatuen «esplotazio kapitalistaren, kolonialaren eta arrazistaren» bizkar; eta atzerritartasun legea seinalatu. Horregatik guztiagatik, ekonomia feminista bat aldarrikatu dute, lurra eta bizitza erdigunean jarriko dituena: «Hego globalaren espoliazioarekin eta zaintza kate globaletara garamatzan sistema kolonialarekin hautsi behar dugu», borobildu dute. Halaber, ekainaren 13tik eta 15era bitarte Marseillan (Frantzia) eginen den ekintzan parte hartzeko dei egin dute: Europako Nazioarteko VI. ekintza eginen da han, eta Euskal Herritik ere joanen dira hara, autobusez; datozen egunenetan emanen dute xehetasun gehiagoren berri.

Diazen ustez, lanaldia murrizteko eskariak “arerio asko ditu, arrazoi ekonomikoak direla eta”. “Ez naiz inongo mahaitik altxatuko neurri hori Diputatuen Kongresuan onartu arte. Ez dago atzera bueltarik”, erantsi du.

EH Bilduk “txalotu” egin du hezkuntzako akordioa, eta “espiritu” hori berreskuratzeko eskatu du. Albiste ontzat jo ostean, euskal hezkuntza-sistemaren “beharrezko eraldatzean” urrats bat gehiago eta “ekarpen handia” izango dela adierazi du.

Zer adostu dute sindikatuek eta Hezkuntza Sailak?. Ratioak jaistea, irakastorduak murriztea, hezkuntza publikoa euskalduntzea eta soldaten igoera dira puntu garrantzitsuenetako batzuk.

Habemus pactum. Kale edo bale elkartu dira sindikatuak eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila. Eta, gaurkoan bai, balekoak izan dira negoziazioak; lortu dute Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleentzat lan itun berri bat adostea, BERRIAk jakin duenez. Sindikatu guztiek izenpetu dute akordioa, ELAk izan ezik. Horrenbestez, bertan behera utzi dituzte datorren asterako Steilas, LAB, ELA eta CCOO sindikatuek—Interinok Taldea ere batu zen deialdira— deituta zituzten grebak, baita biharko mobilizazioak ere. Ez da nolanahiko auzia: erabakiak 27.000 irakaslerengan du eragina. Nekeza izan da negoziazioa, korapilatsua eta luzea. Horren seinale, gaurko bilera sorta. Orduak pasatu zituzten negoziatzen; hiru aldiz bildu behar izan zuten negoziazio mahaia; 12:00etan elkartu ziren lehenengo, ordu eta erdi inguruan, baina ez zuten akordiorik lortu, eta 15:30ean bildu ziren berriro; orduan ere, itunik ez. Hortaz, arratsaldean beste bilera batera deitu zuten: lehenengo, 18:30ean ziren batzekoak, baina ordubete atzeratu zuten bilera, gero beste ordubete eta beste bat; 20:30ak inguru zirenean, epemugarik gabe atzeratuko zela iragarri duten arte; azkenean, 22:30 aldera elkartu ziren berriro, eta berehala iritsi zen iragarpena: itun berria izango dute irakasleek. Steilasek orain arteko grebei eta protestei egotzi die lorpena: «Aurreko hilabeteetan egindako grebei eta mobilizazioei esker, Hezkuntza Saila mugiaraztea lortu dugu, eta, behingoz, negoziatzeko aukera izan dugu. Irmoki defendatu ditugu irakasleen lan baldintzak. Hezkuntza publikoa erdigunean jarri dugu». Hitz hutsetatik harago, lortutako neurriak bata bestearen atzetik zerrendatu ditu Steilasek. Lan zamari dagokionez, Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzan bi eskola ordu gutxiago eman beharko dituzte, 21 guztira; bi ordu horiek «norberaren irakaskuntza prozedurak hobetzeko» erabiliko dituzte. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, hamazazpi eskola ordu izango dituzte —Hedatze kontuan izanda—. Burokrazia murrizteko neurriak ere hitzeman dizkiete, eta, gainera, Hezkuntza Sailak lanpostuak sortuko ditu, 800 inguru, esterako, euskara sustatzeko. Soldatetan ere ikusiko dute hobekuntza: orotara, %7ko igoera izango dute datozen hiru urteetan. Gainera, ordezkoen baldintzei dagokienez, 165 egunez lan egiten dutenek udaran soldata kobratuko dute, baita kotizatu ere, eta puntuazioetan ere aintzat hartuko diete. Langile taldeak gaztetzea zen sindikatuen beste eskaeretako bat. Steilasen arabera, 60 urtetik gorakoek erretiroa hartu arte jardunaldia heren bat murrizteko aukera izango dute; 65etik gorakoek, erdia. Baikor mintzatu da LAB ere: «LABek lortu du Jaurlaritzak hasierako proposamenean jarri ez dituen baliabideak adostea euskalduntzerako, aniztasunari eta inklusioari erantzuteko eta hezkidetzarako, baita, hamabost urtean lehen aldiz, soldatak bertan adostea ere». Negoziazio korapilatsuak Hezkuntza Sailaren eta sindikatuen bilerak ez dira publikoak; horrenbestez, ez dago jakiterik zer gertatzen den barruan. Alta, sindikatu batzuk eta besteek egin dituzte adierazpenak, bakoitzak bere aldetik. Eta bakoitzak egin du bere interpretazioa. Orain artean baino desadostasun handiagoak utzi dituzte agerian. Aurkia: Steilas eta CCOO. Ifrentzua: LAB eta ELA. Kronologia 2024ko abenduaren 16a. Steilas, LAB, ELA eta CCOO sindikatuek hamabi greba egun iragarri zituzten: lau irakasleentzat —urtarrilaren 22rako eta 23rako, eta otsailaren 26rako eta 27rako—; lau Haurreskolak partzuergorako —urtarrilaren 28rako eta 29rako, eta otsailaren 12rako eta 13rako—; eta lau garbiketa eta jangeletarako —urtarrilaren 30erako eta 31rako, eta otsailaren 19rako eta 20rako—. Urtarrilaren 22a. Lehen greba eguna izan zen, irakasleena. Otsailaren 10a. Haurreskolak partzuergoan lan hitzarmena berritzea adostu zuten; bertan behera geratu ziren grebak. Martxoaren 11. Beste bost greba egunetara deitu zituzten irakasleak eta garbiketako eta jantokietako langileak. Martxoaren 21a. Sukaldeko eta garbiketako lan ituna berritzea adostu zuten; bertan behera geratu ziren grebak. Martxoaren 24a. Hezkuntza Saila eta sindikatuak batu ziren. Negoziazio mahai gatazkatsua izan zen. 02:00etan amaitu zen bilera, akordiorik gabe. Martxoaren 25a. Irakasleek bigarren greba zikloa hasi zuten, eta greba egin zuten hilaren 25ean, 26an eta 27an. Martxoaren 28a. Hezkuntza Sailak prentsaurrekoa eman zuen. Ziurtatu zuen akordio on bat lortzeko zorian zeudela. Apirilaren 1a eta 2a. Berriz ere greba egin zuten. Amaieran, sindikatuek zera ohartarazi zuten: Hezkuntza Sailak aldarrikapenei erantzun ezean, oraindik ere bazutela indarra grebekin jarraitzeko. Apirilaren 4a. Negoziazio mahaia bildu zen. Ez zuten aurrerapauso handirik eman; sindikatuen irudiko, Hezkuntza Sailaren negoziatzeko deia «itxurakeria» hutsa izan zen. Apirilaren 9a. Sindikatuen arabera, Hezkuntza Sailaren azken proposamena jaso zuten. Iritzi diote ez dela nahikoa, ez diela behar bezala erantzuten irakasleen eskaerei. Apirilaren 10a. Bost eguneko greba deialdia egin zuten Maiatzaren 2a. Sindikatuek, hezkuntza komunitate osoaren babesa lortze aldera, manifestazioak deitu zituzten larunbat honetarako. Maiatzaren 5a. Sindikatuek grebak erregistratu zituzten, eta ziurtatu zuten ez zutela Hezkuntza Sailaren deialdirik jaso. Maiatzaren 6a. Hezkuntza Sailak iragarri zuen sindikatuekin bilduko zela eta proposamen berri bat egingo ziela. Maiatzaren 8a. Negoziazio mahaia akordiorik gabe amaitu zen. Maiatzaren 9a. Berriz bildu dira sindikatuak eta Hezkuntza Saila; oraingoan, lortu dute ados jartzea, eta bertan behera utzi dituzte grebak. Steilasek du irakasle publikoen artean gehiengoa, eta sindikatuko bozeramaile Haizea Arbide baikor mintzatu da. Haren hitzetan, «aurrerapen txiki batzuk» ikusi dituzte Hezkuntza Sailaren proposamen berrian, eta «erantzukizunez» arituko direla ziurtatu du. CCOOko Sonia Aldabek ere «proposamen desberdina» izan dela nabarmendu du. Ezkorrago mintzatu da LAB —bigarren indarra da eskola publikoetako irakasleen artean— lehen bileraren ostean, eguerdian, ohar batean: «Eusko Jaurlaritzak ez du hezkuntzaren kalitatea negoziazioaren erdigunean kokatu nahi». Haien esanetan, «soldaten eztabaida» ipini dute erdigunean, ez aparteko baliabideena: «LABek, langileen lan baldintzak hobetu asmoz, baliabideen esleipenean zentratu ditu bere ekarpenak, lan baldintzak hainbat modutara hobetu daitezkeelako eta eskoletan ditugun erronkei erantzuteko baliabideak indartzeak berebiziko garrantzia duelako; apirileko eskaintzatik hona ez du aurrerapausorik egin baliabideen esleipenen alorrean». Arratsaldean, ohar irmoa zabaldu du ELAk ere. «Beste sindikatu batzuen» jarrerari erreparatu die: «Berriro ere istorio berdina errepikatzeko bidean gaudela ematen du: negoziazio mahaia geldirik dago, eta Hezkuntza Saila sindikatu batzuekin elkarrizketan ari da». Alta, ELAk «sakoneko aldaketak» nahi dituela nabarmendu dute. Eta: «Orain arteko proposamenek ez dituzte horiek jasotzen». Beraz, protestarako deia egin dute: «Grebak indartsu daude! Orain da unea aldarrikapenei eta mobilizazioei eusteko, ez amore emateko!». Atzokoaren segida izan da gaurkoa. Izan ere, hilabete inguruan bildu gabe egon ostean, atzo arratsaldean mahai giran elkartu ziren Hezkuntza Saila eta sindikatuetako ordezkariak. Jaurlaritzak proposamen berri bat jarri zuen mahai gainean. Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak eman zituen haren zertzelada batzuk asteartean. Lau puntu nagusi aipatu zituen, lan baldintzak duinagoak izatea eta hezkuntza sistema hobetzea xede. Bat: Lehen Hezkuntzako ratioak 22 ikaslera jaistea. Bi: ikastetxe publiko guztietan irakasle gehiago jartzea. Hiru: hizkuntza proiektuetarako aholkulari gehiago jartzea. Eta lau: irakasleentzako «bidezko ordainsari proposamena» eta «testuingururik zorrotzenetan edo konplexuenetan» lan egiten duten irakasleentzako «berariazko errekonozimendua». Alabaina, sindikatuei ez zitzaien nahikoa iruditu. Haien irudiko, ez zituzten jaso hezkuntza sistemak behar dituen adina baliabide. Hori horrela, Hezkuntza Sailak hitzeman zien atzorako beste proposamen bat egingo ziela, eta halaxe egin du. Lehenengoan ados jartzea lortu ez badute ere, azkenean, aldaketa esanguratsuak ikusi dituzte, eta, horrenbestez, balekoa begitandu zaie. Lan gatazka luzea Lan gatazka luzea izan da Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hezkuntza publikokoa. Irakasleek bederatzi greba egun egin behar izan dituzte ados jartzerako. Hauxe izan dute helburu: lan hitzarmena, hamabost urte dituena, berritzea. Ez da azkenaldian Hezkuntza Sailak kudeatu duen gatazka bakarra. Greban egon dira Haurreskolak partzuergoko eta sukalde eta garbiketako langileak; horiek lortu zuten ads jartzea, eta bertan behera utzi zituzten lanuzteak.

Eusko Jaurlaritzak aldatuko ditu merkataritza-lokalak etxebizitza bihurtzeko baldintzak