Elektrizitatearen batez besteko prezioa 67,12 eurokoa izan zen orduko megawattarentzat (MWh), azken bost urteetako maiatzeko batez bestekoa baino % 70 garestiago.

Lau orduko lanuzteak Aiaraldean, eskualdeko enpleguaren alde. “SOS Aiaraldea” lelopean, 4 orduko lanuztea deitu dute, eta bi manifestazio Laudion eta Amurrion.

Maiatzeko langabezia datuak: behera egin du Hegoalde osoan, 4.364 langabe gutxiago dago (% -3,44) EAEn eta 3.185 gutxiago (% -7,63) Nafarroan.

Litekeena da Espainiako Auzitegi Nazionalaren erabakia bizkarreko handia izatea zamaketarien lan eskaerentzat: epaileek indargabetu egin dute zamaketarien subrogazioa ezartzen zuen akordioa, Anesco enpresa elkartearen eta zamaketarien sindikatuen artean hitzarturikoa. 1986an adosturiko akordio horren arabera, zamaketa enpresek lehentasunez kontratatu behar zituzten jarduna publiko zenetik portuetan ziharduten langileak. Epaileen ustez, baina, obligazio horrek «kalte ekonomiko handiak» eragiten dizkie zamaketa enpresei, eta «ageriko desabantaila» egoeran uzten ditu azken urteetan sorturiko enpresen aurrean, haiek ez zutelako akordioa sinatu. Zamaketarien sindikatuen erreakzioa ikusi beharko da orain.

Auzitegi Nazionalak zamaketarien lan jarduna arautzen duen IV. marko akordioaren hainbat artikulu indargabetu ditu: besteak beste, subrogazioarena. Enpresen aldetik Anesco elkarteak sinatu zuen akordio hori zamaketa sektorearen %85 kontrolatzen du. Hor daude, besteak beste, Bilboko portuko lau enpresetatik bi eta Pasaiako portukoa. Beste %15, baina, Asoport elkarteko kideen esku dago, besteak beste, Bilboko portuan diharduten beste bi enpresak, eta hark jarri zion helegitea akordioari. Espainiako Gobernuak zamaketariak libreki kontratatzeko modua egiten duen dekretu bat sinatu zuen 2017an —Europako Batasuneko epaitegiak behartuta—, eta, Asoporten iritziz, indargabeturiko akordioak askatasun hori zapuzten zuen.

Muinean 1986ko akordioa dago. Hartaz geroztik zamaketariek lan erregimen berezia izan dute. Garai hartan, langileak kudeatzeko zentroak sortu ziren portuetan, SAGEPak edo CPE delakoak. Zamaketa enpresak zentro horien akziodun izatera behartzen zituen, eta aurretik zeuden zamaketariak kontratatzeko lehentasuna ezartzen zien. Akordioa 2018an berritu zen Anescoren eta sindikatuen artean, eta jarduna arautzeko balizko V. marko akordioan sartu zen subrogazioa, baina, orain, legez kanpokoa da.

Auzitegi Nazionalaren iritziz, akordio horrek 2017ko Europako Batasuneko Auzitegiaren ebazpena urratzen du, eskulanaren kudeaketaren «monopolio sistema» bat ezartzen duelako, «espresuki legez kanpokotzat» jo dena. Era berean, ebatzi du langile berriak onartzeko prozesuko eskaera ugariak dekretuak ezarritako betekizunetatik haratago doazela, eta «kontrol sindikala» eragiten dutela prozesuan; alegia, langileen ordezkaritzaren oniritzirik gabe ezin dela lortu.

2017ko eskaerak, airean

Iragan ostiralean BERRIAn argitaratu zen Espainiako Gobernuak Bilboko portuko zamaketarien lan gatazka konpontzeko diseinaturiko formula. CPEa mutualitate bihurtzea da eskaintza, eta, hura desegingo balitz, zamaketa enpresak zamaketariak langile gisa hartzera behartzea. Ebazpen berriarekin, baina, zaila dirudi akordioa indarrean sartzea, subrogazio eskubidea baita hura sustengatzen duen oinarrietako bat.

Ikusteko dago zamaketarien sindikatuek nola erantzungo duten; ebazpen horrek, Hego Euskal Herriko portuetakoaz gain, Espainiako portuetako lan harremanak baldintzatuko baititu. 2017an grebara jo zuten, eta protestaldi hartan lorturiko hainbat eskubide kolokan daude orain.

Tubacexeko zuzendaritzak esan du langileak egiten ari diren greba mugagabea Laudioko eta Amurrioko lantegiak martxan mantentzeko oztopo dela. 2021eko ekainak 1.

Beste lau pertsona auzipetu dituzte Osakidetzako Lan Eskaintza Publikoan ustez izandako iruzurraren auzian, LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duenez.

Renove Plana 2021: Eusko Jaurlaritzaren laguntzak eskatzeko epea, 2021eko ekainaren 1etik. 3.000 eurorainoko dirulaguntzak 10 urtetik gorako ibilgailuak ordezkatzeko

BBVAk iragarri zituen kaleratzeen aurka, bi orduko lanuztea egin zuten langileek atzo goizean. Sindikatu deitzaileen arabera, langileek «modu masiboan» erantzun zuten, eta, uste dute horrek «mezu ozen eta argia» eman diola enpresari hartutako erabakiaren inguruan. Bada, CCOO, ACB eta UGT sindikatuek bankuko langileen % 70 ordezkatzen dute iragarri dute biharko greba deialdiari eusten diotela. BBVAk 3.798 langile kaleratzeko erregulazioa aurkeztu zuen, Hego Euskal Herrian 120 inguru lirateke, eta neurri hori baliogabetzeko borrokan ari dira.

Langileen ordezkarien eta zuzendaritzaren arteko negoziazio epea aste honetan amaituko da. Azken bilera bat egingo dute bi aldeek gaur, halere, eta enpresak joan den astean mahai gainean jarritako proposamena eztabaidatuko dute. Bankuak sindikatuei eskaini zien kaleratzeak 50 urte baino gutxiago dituztenen artean egitea, eta 55 urte baino gehiago dituztenei aukera ematea erretiro aurreratua hartzeko. Soldataren %70eko kalte ordaina eskaini zien 55 eta 62 urte bitarteko langileei.

Horrez gain, proposatu zien 63 urtetik gorakoei lan egindako urte bakoitzeko hogei egun ordaintzea, hamabi hilabeteko mugarekin, eta 50 eta 54 urte bitarteko langileei soldataren %65eko kalte ordaina ematea, gehienez ere 250.000 euroraino. 50 urtetik beherakoentzat edo hamar urtetik beherako antzinatasuna duten langileentzat, kalte ordaina 33 egunekoa izango litzateke urteko, eta gehienez hogei hileko soldata. Sindikatuekin akordioa lortu nahi du bankuak, eta baliteke ostiralean bertan ixtea.

Kutxabanken, ituna

Kutxabankek, bestalde, hirugarren hitzarmen kolektiboa sinatu zuen langileen ordezkariekin, atzo. CCOO, Pixkanaka eta Ale sindikatuen babesa izan zuen itunak langileen %59 ordezkatzen dute; aurka azaldu ziren, ordea, ELA, LAB eta Asproban sindikatuak. Datozen hiru urteetan egongo da indarrean, eta, sindikatuen arabera, adostu dute tarte horretan soldata %5,75 igotzea eta telelanean ari diren beharginei konpentsazioak hobetzea, besteak beste.

Lan gatazka ez da eten Tubacexen. Espero zen bezala, langileen ordezkariek ezezko batekin erantzun diote enpresako zuzendaritzak egindako proposamenari. Enpresak konpromisoa agertu zuen datozen hiru urteetan Arabako plantetan dituen lanpostuei eta soldatei eusteko, baldin eta langileek greba bertan behera uzten bazuten. Atzo arteko epea zuten erantzuteko, eta «aho batezko» ezezkoa eman diote Laudioko eta Amurrioko lantegietan (Araba) ordezkaritza duten bost sindikatuek: ELA, STAT, CCOO, LAB eta ATAL.

Agiri baten bidez, langileen ordezkariek arrazoi bat nabarmendu dute enpresaren proposamena baztertzeko: ez duela atzera egin 129 langileen kaleratzean. Zehazki, zuzeneko 95 kaleratze izan ziren; beste 22 langilek enpresak eskainitako ordaina onartu zuten, eta beste hamabik erretiro aurreratua hartu zuten.

Otsailaren 11n hasi zuten lanuztea, kaleratzeak salatzeko. Prest azaldu dira «pandemiaren eraginari aurre egiteko behin-behineko neurriak» negoziatzeko, baina, horretarako, enpresak berriro hartu beharko lituzke kalean geratutakoak, eta enpresaren geroa bermatuko lukeen industria plan bat aurkeztu beharko luke. Sindikatuek ez dute, ordea, lan ituna berriro negoziatu nahi, eta gogorarazi dute enpresak ez dituela bete enpleguaren sorrerari buruz, soldatak eguneratzeari buruz eta inbertsioei buruz agindutakoak.

Hain zuzen ere, Aiaraldeko bi plantetan inbertsioak areagotuko direla agindu zuen Tubacexek, hidrogenoari eta autogintzari lotutako premium produktu gehiago egin ahal izateko —gaur egun, petrolioa eta gasa ustiatzeko hodiak dira han egiten direnetako gehienak—. Horrez gain, aparteko ordainsari bat ere planteatu zuen, soldataren %1en parekoa litzatekeena, eta «planta bakoitzean bideragarritasun planaren helburuak lortzen direnean» pagatuko litzateke.

Electroacerosen, grebara

Greba mugagabea hasiko dute Electroaceros enpresako 37 langileek ere, Iruñean. Azkenaldian arazo handiak dituzte soldata garaiz jasotzeko, eta azkenekoa oraindik ez dute eskuratu.

Astibia familia da enpresaren jabea, eta azken urteetan kudeaketa «negargarria» egin dutela eta langileei «eraso» egin dietela salatu dute LABek (bi ordezkari) eta ELAk (bat). Enpresak galerak zituela argudiatuta, enplegua aldi baterako erregulatzeko espediente bat proposatu zuten, baina kontsulta aldian atzera bota zuten. Ondoren, soldatak «nabarmen» jaisten saiatu ziren, baina «langileen batasunak eta borrokak» oztopatu egin zuten saio hori.

Horrela zeudela, familiak bilatutako bazkide batek 80.000 euroko soldata jaso zuela salatu dute.

Tubacex greba: 129 langile kaleratzeko proposamena baztertu du enpresa batzordeak eta greba mugagabeari eutsi dio. Dagoeneko 110 bete egin dituzte greban.