Ertzaina edo udaltzaina izateko izena emateko epea otsailaren 5ean…
Ertzaintzako agenteen 700 plaza eta Udaltzaingoen 111 plaza lortzeko izena emateko epea zabalik egongo da 2020ko urtarrilaren 9tik otsailaren 5era.
Iberdrola auzitara eraman dute amiantoagatik
Langileak enpresa handiagoentzako aritzen ziren kontratetan egin zuen bere ibilbide profesional guztia, eta kontrata horiek —Atefrisa, Kaefer, Itasa eta Itasa Naval— jada deseginda daude. Ez, ordea, haien zerbitzuak hartzen zituzten Iberdrola, Petronor, Izar, Repsol eta Unilever. Iberdrolaren Pasaiako eta Santurtziko zentral termikoetan eta Lemoizko zentral nuklearrean aritu zen E.G.N. behargina, tutu eta gordailuak isolatzen; baita Izarren ontzioletan, Unileverren mantentze lanetan eta Petronorren Muskizko findegian ere.
Epaiketa atzo egin zen, Bilboko Lan Arloko 1. Epaitegian, eta, langileari babesa erakusteko, atarian elkarretaratzea egin zuten Asviamie amiantoaren biktimen elkarteko kideek. Asviamieren kontuen arabera, 2019. urtean 30 langile hil ziren amiantoak eragindako gaitzen ondorioz. «Iritsi da unea gobernu berriak eta enpresa handiek konpentsazio funts bat osatzeko, kaltetuek auzitegietan pairatu behar duten sufrimendua amaitzeko, edo gutxienez murrizteko».
Finlandiako Gobernua prest dago lau eguneko lan astea probatzeko
Finlandiako lehen ministro Sanna Marinek iragarri du gobernua lau eguneko lan astea prestatzen ari dela. Gobernu eratu berriak neurri iraultzailea gauzatuko luke jorratzen ari dena arau bihurtuko balu, egunean sei orduko lanaldia proposatzen baitu Marinen administrazioaren planak. Egunero sei ordu lan eginda, lau egunean astero, 24 orduko lan astea litzateke paperak jaso duena. Alegia, orain arte parekorik izan ez duen sistema langileen alde.
Europa iparraldeko herrialdeen artean ere Finlandia da abangoardia kontziliazioan. Soldatapekoek beren lanaldia doitu dezakete behar pertsonalen arabera, hiru orduko tartearekin. Lanaldia luza edota murritz dezakete, alegia, eta telelana egitea oso arrunta da enpresetan.
Sanna Marinek, berriz, jauzi handia eman nahi du orain, lan astea 24 ordura murriztuta. Europako Batasunean 48 orduan dago gehieneko lan astearen muga, eta lan asterik laburrenak Suedian, Danimarkan eta Norvegian dituzte, 35 ordukoak. Frantzian ere 35 orduko lan astea aplikatzen da esparru askotan, beste zenbait herrialdetan bezala.
34 urteko lehen ministroa
Sanna Marin Finlandiako lehen ministro bihurtu zen joan berri den urtearen hondarrean. Finlandiako Alderdi Sozialdemokratako burua da, eta, abenduaz geroztik, bost alderdik sostengatzen duten zentro-ezkerreko gobernuburua. Soilik emakumeek osatu dute gobernua, eta haren lehen ministroak 34 urte dauzka.
Edonola ere, Finlandiako gobernu berriaren helburu bat baizik ez da oraindik 24 orduko lan astea, baina Marin urrats sozial handiak egiteko konpromisoarekin iritsi da gobernura. Ikusteko dago haren legegintzaldia amaitu aurretik martxan izango den ala ez.
Finlandiak baino lehen Suediak egin zuen sei orduko lan eguna martxan jartzeko saio bat, baina 30 orduko lan astearen bila. Zahar etxe batzuetan lan eguna zortzi ordutik seira murriztu zuten bi urteko epe batez, Goteborgen, eta langileen soldatei bere horretan eutsi zieten. Gaixo-baimenen kopuruak behera egin zuen modu nabarmenean, eta beharginen produktibitateak gora. Baina lanaldi sistema hori ez zen hedatu lan kostuek ere gora egin zutelako. Lanorduen murrizketak kontratazio berriak behartu zituen, eta horrek garestitu egin zuen azken gastua.
Frantzia izan da lanaldia murriztu duen azken herrialdea Europan. Duela hogei urte izan zen: 39 ordutik 35era eraman zuten lan astea, 2.000. urtean.
Keinuen dantza hasi du Phillippek
Orekarako adina edo oinarrizko adina da gakoa, bai CFDTrentzat, bai Frantziako Gobernuarentzat. Haren bidez, gobernuak erretiroaren benetako adina atzeratu nahi du, erretirorako adin ofiziala (62 urte) ukitu gabe. Horretarako bidea da orekarako adinaren aurretik erretiroa hartzen dutenei pentsioa txikitzea (%5 urtero), eta adin horretatik aurrera erretiroa hartzen dutenei, berriz, handitzea. Gobernuaren asmoa da hasieran 62 urtetan finkatzea, baina 2027rako 64 urtetan jartzea, haren ustez erretiroaren adinak urte horretara hurbildu behar baitu sistemak defizita izan ez dezan.
Baina sistemaren egonkortasuna ziurtatzea bezain garrantzitsua da gobernuarentzat erreforma berak bakarrik ez onartzea. LREM Errepublika Martxan Macronen alderdiak gehiengo osoa du Frantziako Asanblean eta Senatuan, baina babes sozial zabalagoa bilatzen ari da, abenduaren 5ean hasitako protestak behingoz isiltzeko, elkarrizketazalea dela erakusteko, eta zentro-ezkerreko hautesleak ahaztu ez dituela erakusteko.
Hautagai bakarra
Babes hori emateko hautagai nagusia CFDT da, bere garaian PS Alderdi Sozialistaren arrastoan ibiltzen zen sindikatua. Bi arrazoirengatik. Batetik, boto gehien jasotako sindikatua bilakatu zelako azken hauteskunde profesionaletan —ordezkarien %26,1 ditu, eta CGTk, berriz, %24,8—; eta, bestetik, CFDT ados dagoelako erreformaren oinarri nagusiarekin: erretirorako sistema bakar bat ezartzea gaur egungo 42 sistemen ordez, eta lan bizitzan pilatutako puntuen araberako pentsioa ematea.
Gobernuaren arazoa da CFDT eta haren uberan ibiltzen diren beste sindikatu erreformistek —UNSA, CGC eta CFTC— ez dutela ikusi ere egin nahi orekarako adina. «Neurri bidegabea da», azaldu zuen igandean Laurent Berger CFDTko idazkari nagusiak. «Orekarako adinaren txorimaloak desagertu egin beharko du», gaineratu zuen atzo Laurent Escure UNSAko buruak.
Puntu hori ez ezik, erreforma oso-osorik zakarrontzira botatzeko galdegin dute CGTk eta FOk, beste bi sindikatu nagusiek, eta iragarri dute protestan jarraituko dutela hala gertatu ezean.
Azken horiekin ezer negoziatzerik ez duenez, Philippek onartu behar izan du CDFTk bota dion amua, sistemaren finantzaketaz eztabaidatzea. «Ez dut amore ematen [orekarako adinarekin], baina prest nago eztabaidatzeko oreka lortzeko proposamen guztiei buruz», azaldu zuen atzo, RTL irratian. Sistema hori edo beste bat izan, «frantziarrek pixka bat gehiago lan egitea da oreka lortzeko bidea», gehitu zuen.
Erantzun epela jaso zuen. «Borondatea ikusi dugu […], baina urrunago joan behar da, eta oinarrizko adina lege proiektutik atera. Ostiraleko helburua bada oinarrizko adina birziklatzea edo haren inguruan negoziatzea, CFDTren erantzuna ezezkoa da», ohartarazi zion Bergerrek.
Edozer gertatuta ere, aurki gertatuko da. Emmanuel Macron presidenteak Philipperi eskatu dio «konpromiso bizkor» bat bilatzeko. Asmoa da proiektua hilaren 24ko gobernu bileran onartzea eta otsailaren erdialdera iristea parlamentura.
Ekonomia zirkularrak 3.000 lanpostu berri sortuko ditu EAEn 2030era…
Ekonomia Zirkularraren Estrategiaren helburua da eredu ekonomiko horrek 3.000 enplegu berri sortzea eta 2030. urtera arte CO2 isurketak % 26 murriztea.
Frantziako Gobernuak eta sindikatuek negoziazioei ekin diete berriro
Frantziako Gobernuak eta sindikatuek negoziazioei ekin diete berriro, hilabeteko grebaren ostean. Frantziako Gobernuaren lan erreformaren kontra daude greban.
Bizkaiko ekintzailetzaren hitzordua, Bilbon
Erreformaren negoziazioari berriro ekingo diote gaur
Igandean, Laurent Berger CFDTko buruak ziurtatu zuen orekarako adina kendu ezean ez duela erreforma babestuko. Neurri horren helburua da sistemaren finantzen oreka bermatzea. Alternatiba gisa, Bergerrek proposatu du konferentzia bat egitea erretiroa finantzatzeko neurriak eztabaidatzeko. CFDT ados dago erretiro pentsioa jasotzeko erregimen bakarra finkatzearekin.
Beste bi sindikatu nagusiek, CGTk eta FOk, berriz, ziurtatu dute ez dutela onartuko erreforma bertan behera geratzea den beste ezer. Haien asmoa da kaleko mobilizazioak berrindartzea, Eguberrietako atsedenaldiaren ondoren. Horregatik, bat ez, bi protesta egun antolatu dituzte aste honetan, ostegunean eta larunbatean. Horren aurretik, atzodanik, greba egitera deituta daude abokatuak, haien erregimen propioa babesteko.
Gainera, mugimendua beste sektore batzuetara hedatu nahi dute. Horrela, CGTren kimika federazioak findegiak eta petrolioarekin zerikusia duten beste instalazio guztiak lau egunez blokeatzeko deia egin dute, gaurtik aitzin.
Laborariek Lur Berri kooperatiba blokeatu dute, zuzendariaren kontra
Joan den apirilean iritsi zen Antonin Lur Berri kooperatibara, eta laborariak eta langileak pozik ziren harekin zuten harremanaz. «Zinez balio handiko gizona da, laborariengandik eta pertsonengandik hurbilekoa. Erraza zen harekin mintzatzea; proiektu anitz bazuen», esplikatu du Auzkik. Besteak beste, ingurumenaren arloan urratsak egiteko borondatea zuela azpimarratu du. Baina zuzendariordearen eta Gemin zuzendariaren artean harremanak txartu dira azkenaldian, eta, Eguberri aitzin, zuzendariordea kanporatzea erabaki zuen Geminek. Abenduaren 20tik, arto hazien sailak ez du gehiago zuzendariorderik. «Ofizialki erran dute ez dituela bere helburuak bete, baina badira batzuk aise lehenagotik hor direnak eta ez dituztenak helburuak bete, eta horiek ez dituzte kanpo eman», deitoratu du Auzkik.
Laborarien hitzetan, Lur Berriko administrazio kontseiluak eta Sauveur Urrutiagerre lehendakariak beti utzi izan diote nahi duena egiten Gemin zuzendariari. Langileak kexu dira nola ematen dioten hainbeste botere. «Laborariek beti negar egin behar dugu zerbait lortzeko», salatu du Auzkik, Euskal Irratietan. «Lur Berri kooperatiba bat da, alta, Olivier Gemin zuzendariak erabakitzen du dena, administrazio kontseilua abisatu gabe. Administrazio kontseilua ez zen jakinean ere Antonin kanpo ematea erabaki zuela». Laborariek osatua da administrazio kontseilua, baina batzuek beren abantaila aurkitzen dutela dio Auzkik. Haren hitzetan, ez da lehen aldia Geminek halako kanporatzeak erabakitzen dituela. «Ez bazara ados harekin, kanpo ematen zaitu», salatu du. Langileen artean beldur giroa zabaldua dela iradoki du.
Lehengo astean Eric Narbaits izendatu zuten Lur Berriko lehendakari gisa, eta hitzordu bat eskatu diote egoera aipatzeko. Atzo, Sauveur Urrutiagerre lehendakari ohiarekin eta Gemin zuzendariarekin bildu ziren protestan ziren laborariak, baina ez dituzte haien eskaerak onartu. Oraingoz, blokeatzea ekintza bertan behera uztea erabaki dute, eta heldu den astelehenean sindikatuaren bilkura egitekoa dute, hemendik aitzina egitekoa gogoetatzeko.