Ertzaintzak akordio arautzaile berria sinatu du, Euspel sindikatuaren babesik gabe. Gutxienez 4.200 euro gordin gehiago jasoko ditu urtero ertzain bakoitzak, hitzarmen horri esker.

KPIaren urtebeteko tasa % 3,3raino apaldu da EAEn eta % 3an mantendu da Nafarroan, otsailean. Espainiako Estatuan urtebeteko inflazioak koska bat gora egin du, % 3raino, argindarraren, gasaren eta erregaien garestitzeak eraginda.

Ez da lehenbizikoa izan, eta azkenekoa ere ez, ziurrenik. Beste behin, magia egin du San Mamesek, olatu gainean eraman baitu Athletic Europa ligako final-laurdenetara. Kanporaketan atzetik joan arren, Erroma bi golen aldearekin gainditu dute zuri-gorriek, eta ongi merezita izango dira zortzi onenen artean. Besteak beste, partida landua eta ofizio handikoa jokatu dute, eta Nico Williamsek gidatu du taldea. Bi gol sartzeaz gain, arriskua etengabe sortu du aurkariaren area inguruan, eta bere gain hartu du taldearen zama. Ezbairik gabe, jokaldi batek baldintzatu du partida, Erroma hamar jokalarirekin geratu baita 10. minutuan. Dena den, lana gogotik egin behar izan du Athleticek irabazteko, eta finalera bidean beste pauso bat eman du. Rangers izango du aurkari final-laurdenetan, Eskoziako taldeak penaltietan kanporatu baitu gaur Fenerbahce. 0-2 galdu du etxean, eta, Istanbulen (Turkia) 1-3 irabazi zuen. Apirilaren 10ean jokatuko dute joanekoa, Glasgown, eta, astebete geroago itzulikoa, San Mamesen. Partidaren atarian giro berezia sumatu da San Mamesen eta kanpoaldean. Aspaldian harmailetan giro nahasia izanagatik, jarraitzaile guztiek batuta animatu dute, eta jokalariek ere erantzun egin dute zelaian. Ernesto Valverdek aldaketa ugari egin ditu hamaikakoan, freskotasuna bilatu nahian, eta lehia hasierak esperotako gidoia izan du. Jokoari erritmoa ezarri nahi izan dio Athleticek, eta erritmo hori izoztea izan da Erromaren lehentasuna. Zelaian ahalik eta gauza gutxien gertatzea, alegia. Ustekabean, Hummelsen huts bat ailegatu da 10. minutuan, taldekide bati pasea eman beharrean Maroani eman baitio. Jarraian atzelariak hankaz gora bota du aurrelari zuri-gorria, eta epaileak txartel gorria adierazi dio. Arratseko lehen poza kanporatze hori izan da Athleticentzat. Hamar jokalariren aurka komeriak ikusi izan ditu denboraldi honetan bertan Valverderen taldeak, baina epailearen erabaki horrek lanak erraztu egin dizkio. Hortik aurrera erasoan jokatu dute etengabe zuri-gorriek, baina sekulako hormatzarra eraiki du Erromak, eta ez da erraza izan gol aukerak sortzea. Maroanek gertu izan du lehen gola aukera batean, baina atezainaren aurrean bakarrik zela kanpora bidali du baloia. Jarraian zutoinarekin egin du topo Nico Williamsek. Bazirudien golik gabe helduko zirela bi taldeak atsedenaldira, baina lehen zatiko azken jokaldian 1-0ekoa egin du Williams anaietan gazteenak. Aldaratze bat baliatuta, sareetara bidali du baloia. Ia erori da San Mames. Giltzarria izan da gol hori, bigarren zatian beste patxada batekin jokatzeko aukera izan baitu Athleticek. Gidoia ez da batere aldatu: erasoan jarraitu dute Valverderenek, eta denbora galtzen ahaleginak eta bi egin dituzte italiarrek. Euskaldunak euren onetik ateratzea izan da haien xedea. Ordea, geldikako jokaldi batean iritsi da 2-0ekoa. Berengerrek kornerra atera, eta atzetik aurrera eginda ederki gurutzatu du baloia buruz Yurik, 68. minutuan. Amorruz ospatu du. Bukaerako sustoa 2-0eko emaitzarekin, erasoan itsu-itsuan jokatu beharrik ez du izan etxeko taldeak, eta ofizioa plazaratu du. Zelai erdian lan ona egin dute Jauregizar eta Galarretak. Hots, Nico Williamsen zertzelada batekin heldu da 3-0ekoa. Jokaldi distiratsua osatu du atzetik aurrera, atzean utzi ditu lau atzelari, eta jokalari mundiala dela berretsi du. Luzapenean sustoa hartu du San Mamesek, penaltiz 3-1ekoa egin baitu Erromak, baina sustoa besterik ez da izan. Athletic-Erroma Athletic. Agirrezabala; De Marcos, Paredes, Unai Nuñez, Yuri; Ruiz de Galarreta (Prados, 87. min), Jauregizar, Iñaki Williams, Unai Gomez (Berenger, 46. min), Nico Williams (Gorosabel, 87. min); eta Maroan (Guruzeta, 77. min). Erroma. Svilar; Mancini, Hummels, N’Dicka; Rensch (Saelemaekers, 84. min), Cristante (El Sharaawy, 84. min), Paredes, Angeliño; Dybala (Shomurodov, 61. min), Baldanzi (Pisilli, 61. min) eta Dovbyk (Soule, 53. min). Golak. 1-0: Nico Williamek (45. min); 2-0: Yurik (68. min); 3-0: Nico Williamsek (82. min); 3-1: Paredesek, penaltiz (92. min)

Ametsen antzokia deitzen diote Manchester Uniteden estadioari: Old Traffordi. Realak amets egin nahi zuen gaur bertan, etxeko taldea kanporatu, eta Europa ligako final-laurdenetarako sailkatzearekin amets egin. Baina ametsen antzokia amesgaiztoena bilakatu zaio. 4-1 galdu du final-zortzirenetako itzuliko partidan, eta lehiaketatik kanpo geratu da. Nekez espero zitekeen halako astindurik partida nola hasi den kontuan hartua. Seigarren minutuan, Aritz Elustondok baloia erdiratu du eskuinetik, eta De Ligtek ostikoa eman dio Oiartzabali area txikian errematatzear zela. Epaileak jokoz kanpo adierazi du hasiera batean, baina VAR sisteman jokaldia ikusi eta gero, penaltia adierazi du. Oiartzabalek bota du, eta joanekoan egin bezala, gola sartu du. Hamargarren minutua zen. Ametsa gertuago zegoen. Baina Realari gutxi iraun dio pozak, hiru minutu eskas geroago, jokaldi ia bera gertatu baita, baina bere kaltetan: Bruno Fernandesek erdiratu egin du eskuinetik, eta Hojlund lurrera erori da Zubeldiarekin lehian ari zela. Epaileak penaltia adierazi du, eta Bruno Fernandesek banakoa lortu du. Hamaseigarren minutua zen. Berriro hasten zen norgehiagoka. Berdinketak Manchester United hauspotu du, eta aurrerapausoa eman du. Realak, aldiz, atzera egin du. Etxekoen nagusitasuna, ordea, antzua izan da, eta, lehen zatiko azken minutuetan Imanol Alguacilenek aurkariaren presioa kendu dute gainetik. Atsedenaldian, hasi bezala zegoen kanporaketa: berdindua. Huts larriak Penalti bati esker berdindu du Manchester Unitedek, eta modu berean jarri da aurretik bigarren zatia hasi eta berehala. Aritz Elustondok eta Dorguk tupust egin dute, eta epaileak ez du zalantza egin. VAR sistemak, gainera, arrazoia eman dio. Bruno Fernandesek jaurti du berriro, eta aurrenekoan bezala, ez du huts egin. 49. minutua zen. Oso ondo hasi zena erabat okertu zaio Realari. Imanolek hiru aldaketa egin ditu batera: Aramburu, Turrientes eta Barrenetxea zelairatu ditu Zubeldiaren, Marinen eta Beckerren ordez. Aldaketek mesede egin diote Realari, baina, pixkanaka, gora egiten ari zenean, 63. minutuan, Zirkzeek pase neurtua eman dio Dorguri, eta hura eta Aramburu bakarrik geratu dira Remiroren aurrean. Atzelariak falta egin dio Manchester Unitedeko jokalariari, eta epaileak txartel gorria atera dio. Donostiarrek jokalari bat gutxiagorekin jokatu beharko zuten azken ordu erdi pasatxoa. Erronka jada zaila bazen, zer esanik ez horrelako desabantaila izanda. Handia zen zailtasuna, baina era berean, gol bakarra nahikoa zuten partida eta kanporaketa berdintzeko. 81. minutuan, Zirkzee bitan egon da norgehiagoka erabakita uztear, baina, batean Remirok, eta, bestean punteria faltak zapuztu dute haren nahia. 84. minutuan, berriz, epaileak laugarren penaltia adierazi du, hirugarrena etxekoen alde, baina VAR-ak esan dio ez dela izan. Bi minutu geroago, ordea, Bruno Fernandesek erabakita utzi du lehia, hirugarren gola sartuta, kontraerasoan. Dalotek eman dio azkena Realari, 91. minutuan, laugarren gola sartuta. MANCHESTER UNITED-REALA Manchester United. Onana; Mazraui, De Ligt, Heaven; Dalot, Casemiro (Collyer, 79. min.), Bruno Fernandes, Dorgu; Garnacho, Hojlund eta Zirkzee (Eriksen, 89. min.). Reala. Remiro; Aritz Elustondo (Traore, 80. min.), Zubeldia (Aramburu, 56. min.), Aguerd, Aihen; Brais Mendez, Zubimendi, Marin (Turrientes, 56. min.); Kubo (Oskarsson, 76. min.), Oiartzabal eta Becker (Barrenetxea, 56. min.). Golak. 0-1. Oiartzabalek, penaltiz (10. min.). 1-1. Bruno Fernandesek, penaltiz (16. min.). 2-1. Bruno Fernandesek, penaltiz (50. min.). 3-1. Bruno Fernandesek (86. min.). 4-1. Dalotek (91. min.).

EHE Euskal Herrian Euskaraz elkarteak deituta, elkarretaratzea egin dute gaur, elkarteko bi kidek euskaraz hitz egiteko eskatzeagatik Renfeko zinpeko zaintzaile baten erasoa jasan zutela salatzeko. Dozenaka herritarrek egin dute bat deialdiarekin. Luken Etxabe Euskal Herrian Euskaraz elkarteko kideak azaldu duenez, elkarteko kideek euskaraz hitz egiteko eskatu zioten segurtasun agenteari. Hark kideetako bati honela erantzun zion, mehatxuka: «Espainian zaude, espainieraz hitz egingo dizut eta zuk espainieraz erantzungo didazu». «Horrez gain, lepotik heldu, lurrera bota eta pare bat minutuz lurrean geldiarazita eduki zuen», gaineratu du. Informazio gehiago Atarian.

ErNE, Esan eta SIPE sindikatuetako afiliatuen % 72k Ertzaintzaren akordioa babestu dute

Podemosek 27 neurri sartu ditu proposamenean, xede izanik “errenta baxuei eta ekoizpen-sare ahulenari mesede egitea, zerga-bilketaren galera iraultzea, gehien duenak gehiago ordain dezan bideratzea, eta etxebizitza alokairu-merkatura ateratzea bultzatzea”, besteak beste.

Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak adierazi duenez, akordioa “albiste bikaina da enpresarentzat, langileentzat, Zumaiarentzat, Gipuzkoarentzat eta Euskadiko industria eta ekonomiarentzat”.

Garai ezberdinetan bizi arren eta ozeanoaren alde banatan egon arren, Anton Txekhov, Raymond Carver, Alice Munro eta Ignacio Aldekoa idazleen joerek eta bizimoduek paralelismo asko dituzte. Gaur egin dute alderaketa Iker Sancho, Harkaitz Cano eta Isabel Etxeberria itzultzaileek, Beñat Sarasola idazlearen laguntzaz. Arabako ipuin literarioaren nazioarteko jaialdian aritu dira, Itzultzaileak, ipuingintzatzaren lurraldean mugalari: Txekhov, Carver eta Munro euskaraz (eta euskaratik harago) mahai inguruan, EHUren Arabako Campusean. Txekhov da guztietan zaharrena, XIX. mendeko bigarren erdikoa. «Lerro errealistaren abiapuntua da», Sarasolaren ustez, hurrengo belaunaldien «erreferente nagusia». Lerro horretan daude aurrena Carver eta, ondoren, Munro Nobel sariduna, jada XX. mendean. Biei heldu zitzaien Txekhoven eragina, eta besteak beste idazteko estiloan, pertsonaietan, traman eta umorean erreberentzia egin ziotela kontatu dute mahaiaren inguruan bildutako lau adituek. Txekhovek bazuen sei urratseko errezeta bat idazteko. Aurrenekoa zen gehiegikeria politikorik, ekonomikorik eta sozialik gabe idaztea, eta berba oldeak ere ekiditea; bigarrena, objektibotasuna; hirugarrena, errealismoa pertsonaien eta objektuen deskribapenetan; laugarrena, ahalik eta laburren idaztea; bosgarrena, esaldi eginak, atsotitzak, esamoldeak eta klixeak ekidin egin behar direla; eta seigarrena eta azkena, bihotza epel izan behar dela. Hau da, «erantzukizuna sentitu idazten duzun denbora guztian. Ez galdu tentsioa idazketan. Eta etengabe izan distrakzioa gogoan». Carverrek bere egin zuen aholkua, eta idazkera minimalistaren alde egin zuen: esaldi, paragrafo eta kontakizun laburrak, apaingarririk gabe. Pertsonaiei ere ez zaizkie aparteko istorioak jazotzen, eta ezohiko zerbait gertatzen zaienean traba egiten die. «Pertsonaia tristeak dira. Baina beti dute, modurik harrigarrienean, argi zirrinta bat. Bukaeran beti dago argia. Norbaitek argia pizten du beti, leiho bat irekitzen du… Badago Txekhovek zioen bihotz epel hori», kontatu du Canok. «Badakizu zer gertatuko den, baina berdin du. Normalean argiztatzen ez dena argiztatzea lortzen du Carverrek» HARKAITZ CANO Carverren itzultzailea Munroren protagonistak ere lurtarrak dira, eta eguneroko ekintzetan dihardute: gaixotasun degeneratibo bat duen eria, minbizia duen pertsona bat, Alzheimerra duen bat, etxe atarian kotxearekin harrapatuta semea hil duen guraso bat, tratu txarrak jasan dituen emakume bat… «Horregatik, askotan esan izan da ezer pasatzen ez den ipuinak direla bereak, Txekhovenak bezalakoak. Baina gertatzen dira ekintzak. Kontua da Munrok ez duela hor jartzen arreta, aitzakia baitira benetan nabarmendu nahi duen hori behartzeko. Pertsonen arteko botere harremanak, kontrola, emakumeak…», azaldu du Etxeberriak. Canok gaineratu du Carverri ere sarri leporatu izan zaiola bere lanetan ez dela ekintzarik gertatzen. «Zer gertatzen da ezer gertatzen ez denean? Txakur batek zaunka egiten du, hoditeria batetik lau tanta erortzen dira, egoera ekonomiko traketsean dagoen norbaitek gela bat alokatu nahi du diru apur bat irabazteko… Ez du arazorik nahi, dirua bakarrik, baina dirua eta arazoak lotuta daude». Ekintza falta ez da txarra, Canoren ustez, Carverren ipuinetan tentsioa dagoelako. «Hori lortzea oso zaila da». Gainera, oso lan piktorikoak direla esan du: «Lehendabiziko paragrafoan, gutxi gorabehera, badakizu zer gertatuko den. Baina berdin du. Ipuinak aurrera egin ahala zoaz deskubritzen zirrikitu berriak. Carverrek lortzen du argiztatzea normalean argiztatzen ez diren lekuak. Ez diot arreta jarriko elkarrizketari, zakurraren zaunkari jarriko diot». «Askotan esan izan da ezer pasatzen ez den ipuinak direla bereak. Kontua da Munrok ez duela hor jartzen arreta» ISABEL ETXEBERRIA Munroren itzultzailea Hiru idazleen ipuinak giro ilunekoak dira, egoerak lazgarriak dira, pertsonaiak ez dira heroikoak… Baina umorerako tartea ere badute. «Txekhov eta umorea oso lotuta daude», baieztatu du Sanchok. Idazle errusiarraren lehen lan batzuk komediak dira, eta geroago idatzitakoetan ere erabili zituen baliabide komikoak. «Egoerak, askotan, absurdoak dira, erridikuluak. Agian ez da umore bat barre algaraka hastekoa, baina ikusten zaio umore bat». Canoren arabera hori da umorerik zailena, finena. «Carverrek ere erabiltzen zuen umorea. Txiste estiloko esaldiak nahasten ditu». Munro «umorez betetako idazle bat» da Etxeberriaren ustez, nahiz eta ez duen etiketa hori. «Idazleak konplizitate bat ezartzen du irakurlearekin, eta biek behatzen dute gurasokeriazko begirada batekin pertsonaiak zertan ari diren. Erreakzionatzen ari dira gertatzen zaienaren aurrean, eta erreakzio horiek batzuetan umoretsuak dira. Baina pertsonaia barruan dago, eta ez da konturatzen. Munrok irakurlearen eta idazlearen arteko konplizitate handia lortzen du pieza zehatz batzuk emanez, eta badirudi elkarri esaten diotela ‘begira zertan ari diren horiek’. Oso trebea da horretan». «Txekhov eta umorea oso lotuta daude. Agian ez da umore bat barre algaraka hastekoa, baina ikusten zaio umore bat» IKER SANCHO Txekhoven itzultzailea Ignacio Aldekoa idazle gasteiztarraren jaiotzaren mendeurrena bete da. Sanchok esan duenez, paralelismo ugari daude Txekhoven eta Aldekoaren lanen artean. «Asko topatu ditut»: biek istorio laburrak eta zuzenak zituzten gogoko, eta egin zituzten bidaiek eragina izan zuten sorkuntza prozesuan. Gainera, biak hil ziren 44 urte eta erdirekin. «Inork sinesten du kasualitateetan?».

Iragan astean jakinarazi zuten Iruñeko Udalean akordioa lortu zutela EH Bilduk, PSNk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroak, haur eskoletan euskarazko ehun postu gehiago izateko. Postu horiek, baina, gaztelera ere eskaintzen duten eskola mistoetan jarriko dira, eta LABek uste du hori ez dela konponbide egokia. «Horrela ez», esan du irmo. Kaleratutako prentsa oharrean dioenez, LABek ontzat jo du Iruñeko familia gehiagok aukera izatea euren seme-alabak euskaraz matrikulatzeko 0-3 zikloan. Alta, ez du egokitzat jotzen eskola mistoetan eskaintzea gehitutako postu horiek, haur eskolen komunitateak «aho batez» babesten baitu hizkuntza bakarreko eskola eredua. «Alderdi guztiek ongi asko dakite hori, langileen batzordearen eta udal haur eskoletako hamabi zuzendaritzen bitartez jakin dutelako». LABen arabera, hizkuntza bakarreko ereduak «antolaketa pedagogiko hobea ahalbidetzen du». Aukera ematen die eskolei haurrak adin tarte txikien arabera biltzeko eta haien beharretara hobeto egokitzeko. Halaber, murgiltze osoa ezinbestekotzat jo dute hizkuntza bat eskuratzeko orduan. Euskararen kaltetan Euskarari dagokionez, murgiltze linguistikoa «funtsezkoa da» ikaskuntza bermatzeko. Sindikatuak ohartarazi duenez, esperientziak erakusten du eredu mistoetan azkenean gaztelania nagusitzen dela eguneroko bizitzan. «Horrek zaildu egiten du euskara eskuratzea», arrazoitu dute. Gaineratu dute eredu horrek barne tentsioak sor ditzakeela lantaldeetan. Eskoletako zuzendaritzek alderdiei adierazi diete hizkuntza bakarreko zentroen kudeaketa «eraginkorragoa» dela, LABek zehaztu duenez. «Eskola mistoetan zailagoa da antolatzea». Bi aldiz ireki eta itxi behar da eskola, eta bi hizkuntzetako taldeak ezin dituzte toki komunak partekatu. Horregatik, LABek talde sinatzaileei eskatu die jaramon egin diezaietela haur eskolen komunitatearen eskaerei. «Guk ezagutzen dugu ondoen eskoletako egunerokoa». Era berean, zenbait taldek defenditzen dituzten jarrera politikoak albo batera uzteko eskatu diete. «Haien ekintzen oinarrian euskarafobiarik itsuena dago».