Gasteizko gobernuak grebaren parte hartzeari buruz helarazi dituen datuak «faltsuak» direla salatu du ELA sindikatuak. «Oinarritzat langile taldea osorik hartzen du, hots, zenbatzerakoan ez ditu alde batera uzten greba egin ezin duten pertsonak, gutxieneko zerbitzuak betetzeko izendatuak eta gaixo baimenarekin daudenak», azaldu du sindikatuak ohar batean. Eta adibide bat jarri du: «Galdakaoko ospitaleko ESIan 151 langileetatik bakarrak egin zezakeen greba; beraz, Erkoreka bozeramailearentzat soilik lantaldearen %0,66k egin zuen grebarekin bat. Hori kasu bat besterik ez da, baina Jaurlaritzak horrelaxe jokatzen du datuak ematean».

Bestalde, ELAk zoriondu egin zituen greba orokorrerako deialdiarekin bat egin zuten milaka pertsonak, «grebak eragin handia izan duelako». Sindikatu horren ustez, «oso albiste ona da herri honetako milaka emakume eta gizonek —gutxienez 145.000 izan ziren goizeko manifestazioetan— parte hartu izana mobilizazioetan».

Borrokan jarraitu

Mitxel Lakuntza idazkari nagusi duen erakundeak esan zuen «Urkulluren eta Txibiteren gobernuek» ezin dutela segitu grebaren arrazoiei «entzungor egiten». ELArentzat, grebara eraman duten aldarriak aintzat hartzeko ordua da. Patronalei mahai gainean proposamen bat jarri diela gogoratu zuen, eta ohartarazi lantokietan grebak gehitu egingo direla, «prekaritatea egunero borrokatzen delako».

U-30eko greba orokorraren biharamunak erakutsi du Eusko Jaurlaritzako alderdi nagusiaren eta gehiengo sindikalaren arteko arrakala sakondu egin duela mobilizazio handiak. EAJko gidariek oso gogor egin dute lan, pentsio eta bizitza duinen aldeko greba orokorraren deitzaileen aurka, bereziki ELAren eta LABen aurka. EAJko presidente Andoni Ortuzarren iritziz, «manipulazioa» baliatu dute greba deialdirako, eta uste du iruzur hori «greba erosteko» egin dutela.

«Zorionez, grebak porrot egin du», esan zuen atzo, Bilbon, Euskadi Buru Batzarreko presidenteak; Sabino Arana fundazioaren egoitzan, Mobilizazioak eta matxinadak krisi politiko eta sozialaren aroan izenburupean emandako hitzaldiaren harira erreparatu zion bezperako grebari. Eskubide Sozialen Gutunak —ELA eta LAB buru direla— egindako «greba orokorraren deialdiak jendearen kezka eta eskaera errealen manipulazioa dauka oinarri», esan zuen. Sindikatuei eta gainontzeko greba deitzaileei gai hauek «manipulatzea» egotzi zien: «Pentsioak bermatuko dituen sistema bat topatzeko beharra, soldata justuak edukitzea, eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna bilatzea». Ortuzarrentzat, «helburu horiek guztiak dira zilegi eta duin, eta denak manipulatu dituzte greba orokor bat erosteko».

EAJko buruaren arabera, «agerikoa da ziurgabetasun eta kezka garai batean» bizi dela gizartea, «mobilizazioekin eta matxinadekin, eta gakoa da nola erantzuten diogun modu egokian erronka horiei». Datorrenak «justizia handiagoa dagoen espazioa» izan beharko luke, Ortuzarren hitzetan, «berdintasun handiagoarekin, belaunaldien arteko eta sexuen arteko elkartasun handiagoarekin, garapen handiagoarekin aberastasun handiagoa sortu eta hobeto banatzeko».

Ortuzarren esanetan, historian zehar ezkerrak «erantzun klasiko bat» eman die beti arazo horiei: «Estatuak arazo guztiak konpon ditzake, eta konpondu behar ditu, aita baten gisa eta berme guztien hornitzaile gisa». EAJko buruak ohartarazi zuen formula hori krisian dagoela. Bere burua eta alderdia zentro politiko eta ekonomikoan kokatuz, eskuinaren erantzun klasikoa ere gogor salatu zuen, «emaitza okerragoak» ekarri dituelako. «Merkatuak du erantzuna», hori izan da eskuinaren ekarpena.

Kalteen inguruan hausnartu

Ekintza politikoa eta instituzionala «pertsonaren beharren inguruan» gauzatu behar dela gaineratu zuen, eta Giza Eskubideen Aldarrikapena jo zuen eredutzat. «Hor daukagu gure gobernu programa», azaldu zuen Ortuzarrek. «Gizartean jarri behar da arreta berriro», erantsi zuen; «gizarteak protesta egiten badu, entzun egin behar zaio». Ez zen argi geratu azken adierazpen horiek euskal gizartea gogoan hartuta egin ote zituen, Sabino Arana fundazioko hitzaldiaren izenburuak orokortasun bati erreparatzen baitzion.

Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapeneko sailburu Arantxa Tapiak, berriz, protestaren antzutasuna nabarmendu zuen. Greba orokorrak «euskal sare ekonomikoari eta sozialari egindako ekarpenaz hausnartzeko» eskatu zien sindikatu deitzaileei, eta «greba babestu duen alderdi politikoari», EH Bilduri alegia. Mobilizazioan eragindako kalteak arbuiatu zituen Tapiak, eta, egoera ekonomikoa hobetzeko lanean jarraitu behar dela onartu arren, argitu zuen Jaurlaritzak ez zituela ikusi «zio nahikorik» greba deialdia egiteko. «Gobernu gisa ez dugu aintzat hartu, baina gizarteak ere ez dio masiboki erantzun deialdi horri».

«Teorian informatzeko diren piketeek eragindako kalteaz ere hausnartu beharko lukete grebaren deitzaileek, sindikatu eta eragile sozial, greba babestu duen alderdiarekin batera». Tapiak esan zuen «grebarako eskubidea» badagoela, «eta lanerako eskubidea ere» badagoela; «biak errespetatu behar dira, eta atzo gertatu ziren hainbat gauzak ez zuten zertan gertatu».

Akordioen urtea izan da hitzarmen kolektiboen negoziazioen alorrean, baina baita lan gatazkena ere. Batera ala bestera uler daiteke. Hamar langiletik hiruk itun berriarekin hasi dute urtea, baina zenbait sektore eta enpresatan mobilizazio eta protesta dinamika luze baten ondoren gertatu da hori. 78.502 langilek egin zituzten lanuzteak iaz, eta erregistratutako egunen %80 metalgintzako beharginek eta itunpeko irakaskuntzakoek egin zituzten.

LHK Lan Harremanetarako Kontseiluaren urteko txostenean azaltzen dira datuok. Horren arabera, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako 311.814 langilek (%51,6k) indarrean dute lan hitzarmen kolektibo bat: azken bost urteetako ehunekorik handiena. Kontaketa horretan ez dituzte gehitu urte amaieran itunpeko irakaskuntzan eta Bizkaiko metalgintzan sinatutakoak. Horiek batuz gero portzentajea %61,1 izango litzatekeela azpimarratu du LHK-k.

Txosten horren arabera, nabarmen igo da hitzarmena berritu dutenen kopurua: 2019aren hasieran %35,5 behargin ari ziren itunarekin lanean; urtebetean, beraz, hamar langitetik hiruk berritu dute hitzarmena: 103.536k —hiru sektore horietakoak kontuan hartu gabe—. Guztira, 289 itun berritu dituzte: 246 enpresakoak, eta 43 sektorekoak. %27,3 EAEn eragina duten Espainia mailako itunak dira.

Mobilizazioen eragina

Aldaketa horretan eragin zuzena izan dute urtean zehar izandako lan gatazkek. Mobilizazio ugari izan dira, eta azpimarratzekoak bi: Bizkaiko metalgintzakoenak eta itunpeko irakaskuntzakoenak. LHKren arabera, gatazka horiek eragin zituzten grebengatik lan egin gabe erregistratutako egunen %80 baino gehiago. Guztira, 264 greba egin ziren, eta 78.502 langilek parte hartu zuten: 38.188 egun egon ziren lanera joan gabe.

Era berean, 2019an 464 gatazka kolektibo aurkeztu zituzten Preco lan gatazkak konpontzeko organora, 117.988 langileri eragiten zietenak. 2018. urtearekin alderatuta, prozedura kopurua %2,5 murriztu zen, baina horiek eragindako langile kopurua %3,3 hazi zen.

Negoziazio kolektiboaren eraginpeko gainerako lan itunei dagokienez, 202.216 beharginek (%33,4k) hitzarmena luzatua dutela hasiko dute urtea. Epetik kanpo ari dira 484 enpresatan eta 78 sektoretan. Hala ere, kategoria horretan nabaritu da gehiago hitzarmenen berritzea: 75.492 langilek berritu dute ituna (%12,6k).

Hitzarmena iraungia dute, berriz, 90.918k langilek (%15): zortzi enpresatan eta 22 sektoretan. Akordioek neurri apalagoan eragin dute kasu honetan: urtebetean 21.156 langilek berritu dute (%3,5 gehiago).

Kontratu gutxi

Beste hainbat alorri erreparatu die LHK-k. Adibidez, soldaten igoerari. 2019an indarrean zeuden hitzarmenen batez besteko soldata igoera %2 izan zela dio, eta, urte horretan berritu ziren itunen kasuan, %2,25. LHK-k azpimarratu duenez, KPIaren gainetik igo ziren: urte arteko igoera %1,2 izan zen EAEn; eta batez besteko inflazioa, urte osorako, %1.

Lan kontratuen alorrean, berriz, azterketak datu kezkagarria utzi du: aurreko urtearen aldean, apenas igo diren %0,7. Kontratu mugagabeak %5,3 jaitsi dira; aldi baterako kontratuak, aldiz, %1,3 igo. Hala ere, langabezia tasa aurreko urtean garai berean erregistratu baino puntu bat beherago dago; 2019ko azken hiruhilekoan %9,3a zen. Lana erregulatzeko espedienteak, berriz, gutxitu egin dira: iaz, 2.449 langile kaleratu zituzten hala, aurreko urtean baino %23,2 gutxiago.

Lan istripuei buruzko datuak ere jaso ditu LHK-k: azarora arte, 30.243 izan ziren Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, %8,8 gehiago, dioenez. Istripu larriak izan zituzten 149 langilek (%8 gutxiago), eta 24 behargin hil ziren, aurreko urtean baino %25 gutxiago.

Bilboko portuak instalazioak eta pertsonala handituko ditu, ‘brexit’aren ondorioz. Bilboko Portuak Erresuma Batuarekin duen trafikoa 3,6 milioi tonakoa da.

ELA sindikatuaren hitzetan, Administrazio publikoan osteguneko greba orokorrak izan zuen jarraipenaren inguruko “datu faltsuak” eskaini zituen Eusko Jaurlaritzak.

Bilboko lan arloko epaitegi batek Bridgestone zigortu du. Konpainiak 145.000 euroko kalte ordaina eman beharko die lantegiko segurtasun buruzagi ohiaren senideei.

EBAZPENA Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko Zuzendari Nagusiarena argitaratu da. Zeinaren bidez ezartzen da zer erakunde dauden baimenduta laguntzaile gisa aritzeko, gehi hautaketa eta laguntasun jardueragatik dagokio dirulaguntza, ekintzailetzako tokiko proiektuen barruan, empresa-ideiak garatzeko eta empresa-proiektu berriak abian jartzeko laguntzak emateko deialdia gauzatzeko

«Isiltasuna haustea» zen helburua, eta ozen hautsi zuten. Pentsiodunek, sindikatuek, feministek, baserritarrek… txiki utzi zituzten Bilbo erdialdeko kaleak. Aspaldian hirian ikusitako manifestazio pluralena izan zen, eta deitzaileek argi utzi zuten atzoko greba orokor eguna ez dela ezeren akabera, bidean aurrera egiteko «bultzada bat» baizik. Garbiñe Aranburu LAB sindikatuko idazkari nagusiak grafikoki deskribatu zuen uste hori bere mintzaldian: «Uste badute hau pasatuko den ekaitz bat dela, oso oker dabiltza. Bi hilabete dituzte gure eskaerei erantzuteko; bestela, udaberrian borroken loraldi berri bat ekarriko dugu Euskal Herrira».

Mundua bildu zen Bilboko kaleetan Pentsio publiko duinak. Lan eta bizitza duina denontzat! zioen pankartaren atzean. Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuneko kide diren kolektiboetako ordezkariek eraman zuten. Mobilizazio handia espero zen, eta aurreikuspenak bete ziren. Antolatzaileen arabera, 50.000 lagun bildu ziren; Bilboko Udalaren ustez, berriz, 15.000. Parte hartzaile kopuruaren dantzaz harago, iraupena eta luzera neurtu daitezkeen ezaugarriak dira. Burua udaletxe aurreko plazara iritsi zenean, manifestazioaren beste muturra Moyua Plazan pilatuta zegoen oraindik. Ibilbide osoa zen hori, kilometro bat eta hirurehun metro inguru. Iraupenari dagokionez, Plaza Biribilean, ibilbidearen erdian, burua pasatu eta ordubetera oraindik manifestariek aurreraka jarraitzen zuten.

Pentsiodunak ziren mobilizazioaren bizkarrezurra, eta haiek 11:45ean ekin zioten bideari Jesusen Bihotza plazatik. Asmoa zen Moyua plazara iristean Bilboko hainbat txokotatik irtendako beste lau adarrak haiekin batzea. Bizkaiko Pentsiodunen Mugimenduaren deialdia zen, eta lurraldeko herri guztietako pentsiodunak bildu ziren. Uste baino motelago abiatu ziren, baina, eta Moyuara iristerako manifestari asko zituzten aurrean. Pankartaren atzean haiek jartzea zen asmoa, baina hainbesteko jendetzarekin ezinezkoa zen.

Ezin izan ziren aurrera igaro, baina haiek pasatzean ezinezkoa zen ez konturatzea. «Pentsiodunak aurrera», «Gobernatzen duenak gobernatzen duela, pentsioak defendatu egiten dira», leloak izan ziren ozenen entzun zirenak. Amaieran, Celes Muñoz eta Bego Landa bozeramaileek mezu zuzena bidali zieten Eusko Jaurlaritzari, Nafarroako Gobernuari eta Espainiakoari. «Premiazko neurriak eskatzen dizkizuegu pentsioen sistema publikoa bermatzeko, soldata eta pentsioetan genero arrakala errotik kentzeko, eta pertsona guztientzat bizi baldintza duinak bermatuko dituzten legezko erabakiak hartzeko». Era berean, nabarmendu zuten mobilizazioaren ondoren pentsiodunen mugimendua «inoiz baino indartsuago» dagoela. Greban parte hartu ez dutenak gonbidatu zituzten aurrerantzean ere elkarrekin borroka egitera.

Pentsiodunak txalo artean iritsi ziren Bilboko udaletxeko plazara. Ordura arte lan munduko aldarriak ziren nagusi: «Gaur greba orokorra», «jo eta ke irabazi arte», «eskirol, defendatu zure pentsioa!», eta «hauek dira patroiaren piketeak!», ertzainei eginak. Goizeko piketeekin ez bezala —tentsio handia izan zen batzuetan—, Kale Nagusiko denda askok ez zuten itxi manifestazioa igaro zenean. Ertzaintzak hamabi bat furgoi barreiatu zituen ibilbidearen barrena, eta istiluen aurkako agenteak denden aurrean kokatu ziren.

Garbiñe Aranburu LABeko idazkari nagusiak hartu zuen hitza pentsiodunen ordezkarien ondoren. «Udaberri gorria» hitzeman zuen, eta gobernuek euren eskakizuna bete ezean mobilizazio gehiago egon direla. Hala ere, ez dirudi beste greba orokor deialdirik egongo denik. Mintzaldiaren hasieran gogoan hartu zituen «patronalaren indarkeriak hildakoak»; grebarako eskubidea ukatuta zaienak, «etxeko langileak, ustezko autonomoak, bekadunak…»; eta euskal presoak. Iñigo Urkullu lehendakaria ere izan zuen hizpide; «gezurretan» aritzea leporatu zion, eta patronalari alfonbra gorria jartzea. Era berean, jakinarazi zion Jaurlaritzak LABekin negoziatzen hasi nahi badu grebaren aldarrikapenak bete behar dituela. Halere, hitz gogorrenak Eduardo Zubiaurre Confebaskeko presidentearentzat izan zituen. «Soldata arrakala argudiatzeko erabilitako hitzak irain bat dira emakume guztientzat», esan zion, hark emakumeen formakuntza txikiagoari egotzi baitzion. «Emakumeok ez dugu formakuntza arazorik: arazoa egungo sistema kapitalista eta heteropatriarkala da. Zapaltzen, esplotatzen eta hiltzen gaituen sistema».

Mitxel Lakuntza ELAko idazkari nagusiak hartu zion lekukoa tranpaldoan. Udaletxeko zubia eta Areatza mukuru beteak zituen begi bistan. «Isiltasuna hautsi nahi genuen, eta lortu dugu. Isiltasunak gure arazoak estali baititu, jende arruntaren arazoak», eta isiltasun hori hausteko mobilizazioen garrantzia azaldu zuen: «Zergatik hitz egiten da berdintasunaz? Mugimendu feminista kalean dagoelako, eta bi greba handi egin dituelako. Zergatik hitz egiten da pentsio publikoez? Pentsiodunek urteak daramatzatelako plazetan. Zergatik hitz egiten da prekaritateaz eta murrizketez? Langileak greban daudelako».

Greba politikoa dela aldarrikatu zuen. «Politikoa da, noski! Bestela zein eremutan sartzen dira pentsioak, lan baldintzak eta eskubide sozialak? Kirolean? Aisian? Kulturan? Greba politikoa da, soziala delako, feminista, sindikala, arrazakeriaren aurkakoa… eta batez ere, beharrezkoa». Lau mezu bidaliz bukatu zuen. Lehendakariari langileekin hitz egiteko eskatu zion, eta herrialdeari «patronalaren betaurrekoekin ez begiratzeko»; Espainiako Gobernuari, lan eta pentsio erreformak bertan behera uzteko; patronalari, berriz, sindikatuek ez dutela prekaritate gehiago onartuko; eta, azkenik, «herri honetako ezkerrari» jendea ez nahasteko eskatu zion, eta Gasteiz eta Madrilgo gobernuen makulu ez izateko.

Feministak aurrean

Mugimendu feministak presentzia handia izan zuen manifestazioan. Afixa ikusgarriak egin zituzten, eta lelo asko zabaldu: «Patriarkatua eta kapitala aliantza kriminala» eta «sukaldean ere badago esplotazioa». Naia Torrealdai mintzatu zen guztien izenean, «bizitza erdigunean jartzea» eta «bizigarria den bizitza bat» eskatuz. Aldarri zehatza egin zuen: «Badakigu kapitalismoa ezin dela berregin emakumeak azpiratu gabe. Horregatik, greba feministetan bezala, berriz ere planto egingo dugu, emakumezko langileen esplotazioa, heteronorma eta genero rolak atzean uzteko gai den gizarte bat nahi dugulako».

Oihu antikapitalistak ere izan ziren, eta amaierako bosgarren mintzaldian Amets Ladislao Etxalde nekazari elkarteko ordezkariak txalo zaparrada piztu zuen, «elikadura sistema kapitalista eta basatia» salatuz. Hitzaldi distiratsua egin zuen. Lehendakariari leporatu zion baserritarrei laguntzeko dituen eskuduntzak ez erabiltzea, besteak beste eskoletako jangeletan bertako produktuak ez direlako lehenesten. Bildutakoei ere mezua bidali zien: «Sistema ez da inoiz baserritarron alde jarriko. Pertsonok egin behar duzue. Ez ahaztu, egunean egiten dugun lehen ekintza politikoa gosaltzea da». Manifestazioa Zutik emakumeak, Internazionala eta Eusko Gudariak abestuta amaitu zen.

Zenbat lantoki hustu dira? Zenbat kale bete grebalariz? Arrakastatik porrotera doan eskalatik harago, bestelako hausnarketa bat bultzatu beharko luke erantzun oso zabala izan duen greba orokor batera deitu eta gauzatu izanak 2020ko Hego Euskal Herrian; hala erakundeen artean nola gizartean, oro har. Ez delako batere ohikoa sei urteko hazkunde ekonomikoaren ondotik atzokoaren moduko protesta erakustaldi masibo bat gertatzea, gizarteko sektore desberdinek bat eginda, gainera, bestelako eredu ekonomiko eta sozial bat eskatzen, erraietatik exijitzen, injustiziak norberaren haragitan eragiten duen zauriak akuilaturik. Zer geratzen ari da hemen?

Segurtasunak, lasaitasunak eta egonkortasunak ihes egin dute ehunka milaka etxetatik; kontratudun lan bat edo bi edukitzeak ez du bermatzen bizimodu duin bat, gaur egun duintasunaren estandar gisa dugun bermeen multzoari erreparatuta behintzat; pentsio bat edukitzea ez da betiko edukitzearen sinonimo jada, ezta pobre ez izatearen aseguru ere; gazte izateak prekario izatea dakar, lan merkatuak esplotagarri etiketa jarri dielako iritsi berriei —eta ez hain berriei—; emakume izateak aldean daraman betiko zama ekonomiko eta sozialak arintzeko epea bukatu da aspaldian, eta, adibidez, esparru feminizatuetan nekatu dira soldata apalagoak jasotzeaz emakume izate hutsagatik.

Haserre uholde bat

Finean, azken urteetako hazkunde ekonomikoaren zikloan aberastasuna ez da orekaz banatu, eta arrakala handitu egin da krisi horri erantzuteko indarrean jarritako araudi liberalak eragin duen gutxiengo onuradunaren eta gehiengo kaltetuaren artean. Grebalarien eta Ertzaintzaren artean egon diren istiluek, borra kolpe, identifikazio eta irainak tarteko, ez lukete estali beharko albo ondorio horiek eragin dutenaren funtsa: greba orokorrak erantzun oso zabala izan duela hiri eta herri askotan, eta kaleak protesta uholde bihurtu direla. Ezin da halakorik azaldu jende askok ikusten ez badu bere burua injustiziak zigorturik, gobernuek gauzatzen dituzten politikek zigorturik, esan nahi baita.

«Greba politikoa da». Josu Erkoreka izan da azkena kantatzen modan jarri den hit-a. Noiz ez den galdetu beharko du norbaitek halako batean. Hari arinez jositako kontakizunek ez dituzte aintzat hartzen sakoneko arrazoiak, eta hauteskunde kalkuluak baizik ez dituzte baliatzen gertatutakoa azaltzeko; aritmetika politikoaren obsesioak itsutzen baitu bere burua euskal oasitzat duen ildo batek, Europako Batasuneko datu ekonomiko negargarrienetakoak dituen herrialde batekin etengabe alderatuta. Kaleak zuenak dira, baina hautetsontziak gureak. Bost urteren buruan Elkarrekin Podemos bere behar politikoetara erakartzeko gai den ingeniaritza politikoa alperra pasatzen ohitu da, inoizko botere instituzional handienak gizenduta, eta gainetik begiratzen dio grebalariari. Begiratu hori da, hein handi batean, kaleak bete dituen haserrearen hauspoa.

Duintasunaz eta justiziaz ari baita lantokiak hustu eta kaleak bete dituen manifestari andana, oinarrizko kontzeptuez, alegia, duela hamabost urte zaharkituak-edo geratutako hitz potoloez eta egungo agertokian adiera argia hartu duten horiez. Euskal gizartearen zati handi batek soinean daraman etsipenaren neurria ematen du horrek.

Gehiengoak elkarren aurka

Gehiengo politikoaren eta gehiengo sindikalaren arteko arrakala da greba orokorrak inoiz baino argiago islatu duen beste gako bat. Euskal langileek etengabe finkatzen duten ordezkaritza sindikalaren zati handienak mezu argi bat helarazi dio hauteskundeetan boto emaileek ezartzen duten ordezkaritza politikoaren zati handienari: «Gurekin konpondu behar duzue benetako elkarrizketa soziala nahi baduzue, eta ez baduzue egiten, ez duzue izango sindikatuon babesa zuen erabaki politikoek label demokratikoa lor dezaten». Hau da, Jaurlaritza politika langileei bizkar emanda egiten ari delako ustea zabal ez dadin, ez dela nahikoa sindikatuen lekua soilik CCOOk eta UGTk betetzen duten Elkarrizketa Sozialerako mahaiaren jolasa. Bake soziala ez duela izango Gasteizko gobernuak, nahiz eta gobernatzeko gehiengoak eratu.

Jakin badakielako gehiengo sindikalak egungo errealitatearen kontakizuna ez dela soilik parlamentuetan idazten; aitzitik, kaleak idazten du sarritan herritarren gogoan zizelkatzen doan ustea eta iritzia. Politika ez da bakarrik eserleku ofizial bat duten politikarientzat, eta ELAk eta LABek mugarritzat hartu dute greba, aurrerantzean ere sakontzen jarraitzeko greba orokorrak finkatu nahi izan duen kontakizunean: langileei iruzur egiten ari zaie, eta urgentziazkoa bilakatu da politika aldaketa bat.