Erantzun dio Hamasek Donald Trump AEBetako presidenteari: Palestinako erakunde islamista prest dago AEBetako presidenteak Israelen Gazako erasoaldia gelditzeko proposatu duen plana onartzeko, baina zehaztasunak negoziatzeko eskatu dio. Eta Trumpek ere eman du bere erantzuna: Israeli eskatu dio «berehala» gelditzeko bonbardaketak. «Hamasen adierazpen horretan oinarrituta, uste dut prest daudela behin betiko bakerako», idatzi du Truth Social bere sare sozialean. AEBetako presidenteak adierazi du Israelek berehala gelditu behar dituela Gazako bonbardaketak «bahituak salbu eta bizkor» ateratzeko zerrendatik. «Jada elkarrizketan ari gara xehetasunak moldatzeko». Milizia palestinarrek hogei gatibu israeldar dituzte Gazan, eta gatibualdian hil diren beste 28ren gorpuak ere bai. 2023ko urriaren 7an eraman zituzten Israeldik Gazara, milizia palestinarrek egun hartan egin zuten erasoaldian beste dozenaka gehiagorekin batera. Gertakari horri erantzunez hasi zuen Israelek Gazako erasoaldia, eta, azken buruan, genozidio bihurtu du. Trumpek beste ultimatum bat eman eta ordu gutxira argitaratu du adierazpena Hamasek, gaur gauean. AEBetako presidenteak igandera arteko epea emana zion taldeari. Joan den asteartean proposatu zuen plana, eta orduz geroztik ez dio negoziatzeko eskaintzarik egin Palestinako taldeari: plana onartzeko exijitu dio, edo bestela «infernuari» aurre egiteko. AEBetako presidentearen planeko bi elementu nagusi onartzeko prest agertu da Hamas: bahitu israeldarrak askatzeko eta Gazaren administrazioa Trumpek proposatu duen nazioarteko organo baten esku uzteko. «Testuinguru honetan, mugimenduak adierazten du prest dagoela bitartekarien bidez negoziatzen hasteko akordioaren detaileei buruz», idatzi du Telegram sarean banatu duen oharrean. Gazan ezarri beharko litzatekeen administrazio horri buruz —Trump bera buru izango lukeena—, Hamasek zehaztu du prest dagoela onartzeko «Palestinako kontsentsu nazionalean eta arabiar eta islamiar babespean oinarrituta». Planeko beste puntuei dagokienez, berriz, «posizio nazional bateratu batera eta nazioarteko lege eta ebazpenetara lotuta» daudela esan du. Gauzak horrela, bihar amaitzekoa da epemuga —Washingtonen 18:00ak jo arte; gauerdia Euskal Herrian—. Hamasen erantzuna jakin baino lehen, Ekialde Hurbileko herrialdeek eta «haragokoek», AEBekin eta Israelekin batera, «bakea» sinatu dutela berretsi zuen atzo Trumpek: «Akordio honek bizia barkatuko die Hamasen borrokalariei! […] Indarkeria eta sarraskia amaitu egingo dira». Washingtonen plana «azken aukera» da Hamasentzat, eta, baietza eman ezean, Etxe Zurikoak mehatxu egin zuen Gazan «infernua» aurkituko dutela, «inoiz ikusi gabeko» egoera. «Bakea egongo da Ekialde Hurbilean, modu batera edo bestera», erantsi zuen. Planaren arabera, nazioarteko zenbait agintarik zerrendako «trantsizio» gobernu bat gainbegiratuko dute, eta Trump bera izango da begiraleetako bat. Washingtonek ondutako hogei puntuko proposamenak zenbait hutsune ditu Gazaren etorkizunari dagokionez. Ez du zehazten Israelgo armada noiz erretiratuko den zerrendatik, eta ez du bermatzen Palestinako Estatua sortuko denik. Hemeretzigarren puntuak honela dio: «Gaza berreraikitzeko lanek aurrera egin ahala, eta Palestinako Aginteak bere erreforma programa leialki bete ahala, baliteke, azkenean, Palestinako estatu bat sortzeko eta autodeterminaziorako bide sinesgarri bat hasteko modua izatea». Gauzak horrela, zenbait hedabidek aurreratu dute posible dela talde islamistak plana ez onartzea. %66 AEBen Gazarako plana zenbat israeldarrek babesten duten. Israelgo herritarren %66k begi onez ikusten dute Donald Trump AEBetako presidenteak Gazaren etorkizunerako ondutako plana. Maariv Israelgo egunkariak kaleratu ditu inkestaren emaitzak, eta, haren arabera israeldarren bi herenek proposamena babesten badute ere, soilik %14k uste dute plana martxan jarriko dutela. Bien bitartean, Tel Avivek aurrera jarraitzen du Gazaren aurkako operazio militarrarekin. Gaur, gutxienez 72 palestinar hil ditu zerrendan egindako erasoetan, horietatik 42 Gaza hirian. Hala jakinarazi du Al-Jazeera hedabideak, zerrendako osasun iturriak aipatuz. Datorren asteartean beteko dira bi urte Israelgo armadak Gazaren aurkako azken erasoaldia hasi zuenetik; ordutik, 66.000 palestinar baino gehiago hil dituzte, Gazako Osasun Ministerioaren arabera. Gainera, Netanyahuren gobernuak zerrendara laguntza humanitarioa sartzea oztopatzen du oraindik ere, eta gaur atzeman dute Gazara laguntza eraman asmo zuen Global Sumud Flotillan nabigatzen jarraitzen zuen azken ontzia. Herenegun hasi zuen Israelgo armadak ontzidiaren aurkako operazioa, nazioarteko uretan; atzo eguerdirako berrogei itsasontzi baino gehiago atzeman zituen. Flotillako kideek aurrez ere salatu izan dute Israelek droneekin eraso egin diela. Herenegun, Israelek «itsas eremu debekatu» izendatutakora iritsi ziren lehen ontziak —Gazako kostaldetik 120 itsas miliara hasten da—. Eta hortik aurrera ontzi guztiak geldiarazi dituzte Israelgo soldaduek. Beste saiakera batzuk Gaur goizean atzeman dute Gazara bidean zen azken itsasontzia, Marinette izenekoa. Matxura bat dela medio, gainerako ontziak baino atzerago zihoan; horregatik, ez dute geldiarazi gaur arte. Militarrek itsasontzia abordatu dute, eta hartan zihoazen sei ekintzaileak atxilotu. Flotillari laguntza legala eskaintzen dio Adalah erakundeak, Israelgo Gutxiengo Arabiarren Defentsarako Zentroak, eta, erakunde horretako abokatu batek EFE berri agentziari adierazi dionez, 473 ekintzaile Negev basamortuan dagoen espetxe batera eraman dituzte, Israel hegoaldera. Israelgo Atzerri Ministerioaren arabera, atxilotuak osasunez ondo daude, eta Europara deportatuko dituzte. Halere, bada beste aukera bat: ekintzaileek deportazioari uko egin diezaiokete, eta auzitegien erabakiaren zain geratu. israelgo armadak ERAIKIN BAT BONBARDATU du libano hegoaldean Israelgo armadak eraikin bat bonbardatu du gaur Libano hegoaldean. Hezbollah Libanoko milizia xiitak «armak gordetzeko» erabiltzen zuen instalazio bati egin diote eraso, armadak ohar batean azaldu duenez. Ez dute jakinarazi erasoan norbait hil edo zauritu den. Iazko azaroan sartu zen indarrean Tel Avivek eta Hezbollahk adostutako menia; ordutik, Israelgo armadak ehun herritar baino gehiago hil ditu Libanon egindako erasoetan, OHCHR Giza Eskubideen Nazio Batuen Goi Mandatariaren arabera. Italiako parlamentariak dira atxilotuetako lau, eta jada «Erromara bidean» dira, Antonio Tajani Italiako Atzerri ministroaren arabera. La Repubblica egunkariak jaso ditu Tajaniren hitzak, eta gehitu du Italiako Atzerri ministroak ez duela Israelen aurkako ekintza diplomatikorik hasteko asmorik, «gutxienez» atxilotutako italiar guztiak bueltan izan arte. Global Sumud Flotillako ontzi guztiak atzeman badituzte ere, beste egitasmo batzuk abian dira Gazako blokeoa hausteko asmoz. Esate baterako, Thousand Madleens to Gaza ontzidiko bederatzi itsasontzi Gazara bidean dira. Catania eta Ostrano hirietatik (Italia) abiatu ziren, eta gaur atzean utzi dute Kreta uhartea (Grezia).

Astebete zen atzo hainbat hedabidek Bernedon (Araba) egiten diren Euskal Udalekuei buruzko salaketen berri eman zutela: bertzeak bertze, dutxa mistoak ezarri eta adingabeak elkarrekin dutxatzera «behartu» zituztela; behar bezala ez zituztela zaindu; begiraleak ere dutxetan sartzen zirela, eta hamabortz egunez familietatik «inkomunikatuta» eduki zituztela. Eta astebete da gaur hezitzaileek hitza hartu eta hori ukatu zutela. Bada, geroztik anitz izan dira sareetan eta kalean udalekuen eta begiraleen kontra zabaldu diren mezuak, eta gaur jazarpen hori salatu dute hezitzaileek. Gainera, nabarmendu dute orain arte beraiek zuzenean jaso dituzten salaketak eta kexak dutxen funtzionamenduari buruzkoak izan direla, eta ez hezitzaileek ustez egindako erasoei lotutakoak. Bergaran (Gipuzkoa) ehun haur, gazte eta heldu baino gehiago elkartu dira: Euskal Udalekuetako egungo hezitzaileak eta begirale ohiak —familia osoak baziren tartean—. Nabarmendu dute «edozein» eraso «erabat» gaitzesten dutela, eta gaia «dagokion seriotasunez» hartzen dutela: «Protokoloak dauzkagu, lanketa feminista egiten dugu hezitzaileok, eta haurrekin eta gazteekin ere lantzen dugu gaia. Gure artean erasotzailerik balego, jakin egin nahiko genuke, neurriak hartzeko eta, beste ezeren gainetik, erasoa jasan duenaren aldean kokatzeko», adierazi dute. «Gure artean erasotzailerik balego, jakin egin nahiko genuke, neurriak hartzeko eta, beste ezeren gainetik, erasoa jasan duenaren aldean kokatzeko» EUSKAL UDALEKUETAKO BEGIRALEAK Udalekuei buruzko «gezurrak eta difamazioak etengabeak» direla azaldu dute, eta lintxamendu pertsonalera iritsi direla, sareetan eta kalean. «Horrez gain, hainbat komunikabidek Abaigarren, Bernedon eta Goñin sortutako eragozpenak ere salatu nahi ditugu, herrietako zerbitzuak eta herritarren ohiko jarduna oztopatu eta baldintzatu baitituzte», erran dute. Halaber, argi utzi dute zuzenean jaso dituzten salaketak eta kexak dutxen funtzionamenduari buruzkoak izan direla; hau da, ez dute hezitzaileen aldetik egindako «eraso salaketarik» jaso. Onartu dute udalekuetako elkarbizitza espazioek «deserosotasuna» sortzen dutela, baina nabarmendu egoera horiek «ahalik eta ondoen zaintzen» saiatzen direla. «Deserosotasuna aintzat hartuta, gure ereduaren etengabeko lanketan eta barne hausnarketan jarraituko dugu», adierazi dute. Esan dute jazarriak izan direla, baina nabarmendu dute babes mezu eta keinu ugari ere jasotzen ari direla, eta horiei guztiei erran diete «proiektua bizirik mantentzeko indarra eta oinarria» eman dietela. Indar horrekin erantzun diete bertaratu diren guztiek ere: txalo eta babes keinuak izan baitira nagusi agerraldian, hasi eta buka. Ez da aste honetako lehenbiziko babes erakustaldia. Izan ere, Euskal Udalekuetan egon diren haur eta gazteen 137 gurasok gutun bat argitaratu zuten asteazkenean BERRIAn, eta Bernedoko begiraleei babes osoa adierazi zieten bertan: «Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan egin zaizkizuen akusazioak eta mehatxuak. Aldi berean, arbuiatzen dugu hainbat hedabidek, publikoak barne, aukera baliatu izana egoera magnifikatzeko eta distortsionatzeko eta zuen lana kriminalizatzeko». Testigantzak Udalekuetan egon ziren adingabe batzuen gurasoen testigantzak izan ziren guztiaren abiapuntua; beren seme-alabak dutxa mistoak erabiltzera behartu izana salatu zuten, hain zuzen. Haietako baten arabera, «inork» ez zien deus ere erran dutxa mistoei buruz: «Nesketako batzuk traumatizatu egin dituzte. Bakarren batek arreta psikologikoa jaso behar izan du, eta beste batzuek ez dute udalekuen inguruko ezer jakin nahi». Kontrara mintzatu ziren hezitzaileak joan den astean, eta nabarmendu dutxa mistoena ez dela «haurrengandik eta gazteengandik bereizita dagoen proposamen bat»: «Egoera berariaz azaltzen zaie, eta horri buruz hausnartzeko baliabideak eskaintzen zaizkie. Gure helburu nagusia eremu hezitzaile eta seguru bat sortzea den heinean, haien zalantzak eta kezkak entzuteko eta lantzeko denbora hartzen dugu». Halaber, salatu zuten dutxa mistoen harira gorroto mezuak zabaldu direla, eta bide publiko eta pribatuetatik eraso transfoboak jasan behar izan dituztela. Hori ikusirik, ezinbertzekotzat jo zuten esplikatzea Euskal Udalekuetako hezkuntza proiektuak, orokorrean, balio transfeministak dituela oinarri, eta «identitate eta gorputz guztientzako gune seguruak sortzea» duela helburu. Ertzaintzak hamabi salaketa jaso ditu Bernedon (Araba) egiten diren Euskal Udalekuei buruzko ikerketa judiziala martxan jarri dute asteon, eta Ertzaintzak hamabi salaketa jaso ditu dagoeneko, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak erran duenez. «Sexu askatasunaren kontrako» ekintzengatik dira guztiak, iturri horrek berak adierazi duenez. Hain zuzen, udaberrian iritsi zen Ertzaintzaren atestatua Gasteizko epaitegira, baina joan den asteko ortzegunean agindu zuen epaileak prozedura aurretiazko eginbidea irekitzea.

Gazara laguntza humanitarioa zeraman Global Sumud Flotillaren aurkako operazioa hasi zuen atzo iluntzean Israelgo armadak, nazioarteko uretan. Israelgo Atzerri Ministerioak gaur eguerdian jakinarazi du amaitutzat eman duela egitekoa: flotillan zihoazen berrogei ontzi ingurutik gehienak atzeman ditu armadak, eta laurehun ekintzaile baino gehiago atxilotu —530 zeuden flotillan, tartean lau euskal herritar—; dagoeneko Israelgo Axdod hiriko portura eraman dituzte horietako asko. Flotillaren arabera, arratsaldean ontzi bakarrak jarraitzen zuen «nabigatzen», Marinette-k, eta Israelek ezarritako «itsas eremu debekatuan» zegoen, atzo Israelgo armadak zenbait ontzi atzeman zituen gunetik gertu; ordutik hona ez dute eguneratu itsasontzi horren egoera edo kokapena. Israelgo Atzerri Ministerioak adierazi du osasunez ondo daudela atxilotutako ekintzaileak, eta Axdodera heldu bezain laster horiek deportatzeko prozedurak hasiko dituztela. Horretarako, dokumentu bat sinatu beharko dute, zeinetan esaten den ilegalki sartu direla Israelen, eta, gainera, hamar urte inguruan Israelera joatea debekatuko zaie. Italiako Atzerri Ministerioaren arabera, aktibistak Ktziot atxilotze zentrora eramango dituzte, bihar dagozkien kontsulatuetako kideen bisitak jasoko dituzte, eta astelehenean edo asteartean Londresera edo Madrilera eramango dituzte hegazkin bidez. Beste aukera da deportazioari uko egitea eta auzitegien erabakiaren zain geratzea. Are, Channel 12 Israelgo telebista kateak esan du azken orduetan Ktziot kartzelan osatutako auzitegi berezi batek epaituko dituela deportazioari uko egiten diotenak, eta auzitegia herrialdeko Barne Ministerioko zenbait kidek osatuko dutela. Flotillako abokatu taldea Israelen dago. Adalahk, Israelgo Gutxiengo Arabiarren Defentsarako Zentroak, gaur baieztatu du hark ere laguntza legala eskainiko diela ontzidiko aktibistei. Gobernuz kanpoko erakunde horretako kideek salatu dute Israelek Axdodeko portuan egotea eragotzi dietela, nahiz eta arratsaldean hara hurbildu diren azkenean. Ohartarazi du deportatzeetarako audientziak hasi dituela Israelek, aktibistek aurretik laguntza legala jaso gabe. Aintzat hartzekoa da, bestalde, 2009an Israelek itsasoko blokeoa ezarri zuenetik laguntza humanitarioa eramateko ezein misio ez dela gerturatu hainbeste Gazara. Mikeno ontzia zerrendatik hamabost kilometro eskasera dago, nahiz eta hori ere atzeman duten. Erasoa, ur kanoiekin Militarrek ur kanoiak erabiliz egin zieten atzo eraso flotillako ontziei, eta horietakoren bat jo zuten gerra ontziekin. Fusilekin armaturik sartu ziren hainbat ontzitan. Israelek Alma itsasontzia inguratu zuen erasoaldiaren hasieran, eta Euskal Herrian 21:00 inguru zirenean atzeman zuten. Ondoren Sirius, Adara eta Spectre ontziei egin zieten eraso, eta ekintzaileak atxilotu zituzten. iSRAELEN MENPEKO ITSAS EREMU DEBEKATUA Zeren arabera zatitzen dira nazioarteko urak? Uren eremuak UNCLOS Itsas Zuzenbideari Buruzko Nazio Batuen Konbentzioaren arabera daude zatituta; itun hori 1982an sinatu zuten, Jamaikan, eta horrek zehazten ditu non hasten eta bukatzen diren estatuen menpeko urak eta nazioartekoak; kasurako, estatu baten menpeko urak horren kostaldean hasten dira, eta hortik hamahiru itsas miliara —24 kilometro— bukatu. Israelek non atzeman ditu flotillako ontziak? Nazioarteko zuzenbidearen zirrikitu bat baliatu du Israelek Gazarantz abiatutako Global Sumud Flotillako ontziak atzemateko. Israelek bere menpeko «itsas eremu debekatu» gisa du izendatua Gazako kostaldean hasten den eta 120 miliara arte —222 kilometro— zabaltzen den eremua, eta hor gerarazi ditu flotillako ontziak; gatazka beliko bat abian dagoenean soilik egin daiteke izendapen hori. Eremu horretara sartuz gero, zer neurri har ditzake Israelek? Kasu horretan, Israelek eskumena luke argudiatzeko ontzi horien helburua herrialdeari «eraso» egitea dela, eta bere menpeko eremua «legez kanpo» urratzea egotzi lekieke. Horrek bide emango lioke ontzi horietako kideak atxilotzeko eta herrialdetik kanporatzeko. Nazioarteko hainbat organok iker ditzakete Israelek salatutako «urraketa» horiek, hala nola NBE Nazio Batuen Erakundeak, Itsasoko Zuzenbidearen Nazioarteko Auzitegiak eta Nazioarteko Itsas Erakundeak. Espainiak eta Italiak bidalitako ontziek zergatik ez dute ezer egin? Espainiako eta Italiako gobernuek bi ontzi militar bidali zituzten flotillaren ingurura joan den astean, «beharrezkoa izanez gero» horiei laguntzeko. Baina, Israelek flotillako ontziak atzeman dituen arren, ez batak eta ez besteak ez ditu horietan zihoazen ekintzaileak lagundu. Hain justu, Israelen menpeko eremu debekatuan sartzeak krisi diplomatiko bat sor lezake Espainiaren eta Italiaren, eta Israelen artean. Ontzidiko ekintzaileen artean gizarte mugimenduetako kide ugari daude, baita kazetari batzuk eta hainbat politikari ere: besteak beste, Thunberg, Nkosi Zeelivelile —Nelson Mandelaren biloba—, Mariana Mortagua Bloco de Esquerdako politikaria, Chris Andrews Sinn Feineko politikaria eta Emma Fourreau europarlamentari frantziarra, besteak beste. Iragarri bezala, mundu osoko hainbat tokitan hasiak dira elkarretaratzeak eta manifestazioak egiten flotillaren aurkako erasoaldiaren kontra protesta egiteko. Hego Euskal Herrian, gaur egin dituzte mobilizazioak, 19:00etan, eta urriaren 15erako lanuzteak egitera ere deitu dute sindikatuek. Italian greba orokorra antolatu dute biharko. Haserrea nazioartean Antzeko erreakzioak eragin ditu Israelek flotillaren aurka egindako operazioak: oro har, haserre agertu da nazioartea. Qatarko Gobernuak, kasurako, prentsa ohar baten bidez exijitu dio Israeli «berehala» aske uzteko atxilo hartutako ekintzaile guztiak; Belgikako Atzerri ministro Maxime Prevotek, berriz, bilerara deitu du Israelek Belgikan duen enbaxadorea. NBE Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideen Bulegoak ere hitz egin du Israelen ekintzen inguruan. Horko bozeramaile Thameen al-Kheetanek gogorarazi dio Israeli, prentsari egindako adierazpenen bidez, estatu okupatzaile gisa populazioari oinarrizko baliabideak emateko betebeharra duela, hau da, bermatu behar duela Gazako biztanleek janaria eta edateko ura dituztela, eta ez lukeela oztopatu beharko hara laguntza humanitarioa eraman asmo duen egitasmorik. ARABIAR LIGAK EZ DU JARRERA BATERATUA TRUMPEN PROPOSAMENAREN INGURUAN Arabiar Liga osatzen duten 22 herrialdeek ez dute ikuspuntu bera AEBetako presidente Donald Trumpek iragarritako Gazako planaren inguruan; herrialde arabiar batzuen arabera, proposamen horrek «egoera zail batean» jartzen ditu palestinarrak. Hala jakinarazi du gaur Arabiar Ligako idazkari nagusi Hossam Zakik, Kairon (Egipto) egindako prentsaurreko batean: «Politikari arabiar eta palestinar batzuen ustez, proposamena prozesu baten abiapuntua izan daiteke, baina beste batzuek uste dute plan suizida bat dela». Horrekin lotuta, gaineratu du Trumpek zabaldutako planak ez dituela barne hartzen eztabaidatu beharko liratekeen puntu batzuk, hala nola zer epetan aterako litzatekeen Israelgo armada Gazatik.

Ana Belen Otero Ongizate sailburuordearen dimisio eskaria onartu du Eusko Jaurlaritzako gobernu kontseiluak. Eldiario.es agerkariak eman du horren berri, gaur arratsaldean, eta adierazi du «arrazoi pertsonalak» aipatu dituztela gobernuko iturriek. Sailburuordeak urtebete baino gutxiago zeraman karguan. Eldiario.es-en arabera, gobernu kontseiluak asteartean onartu zuen haren dimisioa. Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, ordea, ez zuen dimisioa jakinarazi gobernu bilera osteko prentsaurrekoan, eta haren ingurukorik ere ez zuten jaso bilerako erabakiak biltzen dituen txostenean. Izan ere, gobernu kontseiluaren gai ordenatik kanpo aztertu zuten kargua uzteko Oteroren eskaera. Litekeena da bihar argitaratzea EAEko aldizkari ofizialean. Nerea Melgosak zuzentzen du Ongizate, Gazteria eta Erronka Demografikoaren Saila, eta haren bigarrena zen Otero. 2024ko azaroan hartu zuen kargua; aurrez, Arabako Foru Aldundiko Gizarte Zerbitzuetako zuzendaria izan zen bost urtez. Jaurlaritzak ez du iragarri nork ordezkatuko duen karguan.

Borroka zikloak aitzina egiten du Ipar Euskal Herrian: gaur goizean 1.600 bat lagun manifestatu dira Baionako geltokiko plazatik abiaturik, Frantziako Gobernuaren «austeritatearen» kontrako aldarria berresteko. Duela bi asteko mobilizazioan bezala, Pirinio Atlantikoetako departamendurako egina zuten deialdi bateratua CFDT, CGT, FO, CFE-CGC, CFTC, Unsa, FSU eta Solidaires sindikatuek. Hortik at da LAB, baina hark ere deialdia zabaldu zuen. Mobilizazio zikloa irailaren 10ean abiatu zen, blokeatze egunarekin. Irailaren 18an manifestazioa ere izan zen, intersindikalak deiturik, eta bigarrena izan da gaur goizekoa. Hiru aste pasatu dira Sebastien Lecornu Frantziako lehen ministro izendatu zuela Emmanuel Macron presidenteak, François Bayrouren segida hartzeko. Ordea, Lecornuk oraino ere ez du gobernu berririk izendatu; gaur goizean iragarri du igandea aitzin eginen dituela izendapenak, baina aitzineko gobernutik ez dela anitz aldatuko. Hain zuzen, aldaketarik eza salatzeko atera dira karrikara manifestariak. Argitxu Dufau Ipar Euskal Herriko LABeko ordezkariak erran du «presioa mantendu» behar dela, justuki «ezer ez delako mugitzen». CGT sindikatua ere asea da azken urteetako politikekin: «Hirugarren eguna, ez baitzaie deus utzi behar gobernukoei. Patronatua bera iratzarri da, manifestatzea aurreikusten baitu bere abantailen mantentzea segurtatzeko. Hori dugu galdegiten: aberastasunen banaketa, gure zerbitzuak, lansariak eta erretretak ordaindu ahal izateko. Ez da arrazoirik kapitalaren mesedetan baizik ez dezagun lan egin. Gizartearendako lan egiten dugu», adierazi du sindikatuak. Sindikatuek heldu den ostegunerako berriz mobilizatzera deitu dituzte sektore mediko-sozialeko eta funtzio publikoko langileak. LAB intersindikaletik kanpo Beste behin ere, LAB sindikatua deialdi bateratutik kanpo egon da, FOk ez ezik CGTk ere ez baitu intersindikalean onartu nahi izan. Dufauri iruditzen zaio arazoa Frantzia mailakoa dela, «Frantziako Estatua ultra-zentralizatua» delako eta ez duelako «politika birbanatzailerik martxan jartzen». Baina, bestalde ere, gogor mintzatu da tokiko sindikatuen kontra: «Argiki, intersindikalak eratzen direnean, Paristik eratzen dira, eta horretan ere ez dute nahi LABek bere tokia ukaitea manifestazioan edo gure borrokan orokorrean». LAB sindikatuaren banderola, gaur goizeko manifestazioan, Baionan. PATXI BELTZAIZ Ipar Euskal Herrian intersindikalean antolatzen diren sindikatuei dei egin zien LABek joan den astean, baina Dufauk erran du CGT eta FO kontra posizionatu direla; FSU, Solidaires eta Unsa, haatik, alde. Aspaldikoa da FOk atea hesten diola LABi, baina CGT juntatu zaio orain posizionamendu horri. «Lasai», erantzun nahi izan die Dufauk: «Frantzia mailako edo departamendu mailako intersindikalean ez dugu izan nahi, ez da gure borroka. Guk segitzen dugu errepikatzen intersindikala Ipar Euskal Herritik». Mobilizazioen xedea da Frantziako Gobernuari presio egitea 2026rako aurrekontuan murrizketarik ez dezan egin. Kontu horien lehen zirriborroa gaur igorri dio Lecornuk Finantza Publikoen Goi Kontseiluari. Testu landuagoa espero da hilaren erdirako, baina lehen ministroaren inguruko iturriek aurreratu dute keinu bat egin nahi diela soldata apaleko langileei, eta haien errenta zerga txikituko duela.

Global Sumud Flotillak salatu du nazioarteko uretan atzeman dituztela haien ontziak. Israelgo armadako «ontzi multzo handi batek» blokatu du flotillaren martxa, gaur arratsaldean, Gazako zerrendatik 130 kilometro baino gutxiagora zeudenean —70 bat itsas miliara—. Euskal Herrian 19:30 inguru zirenean hasi dira Israelgo armadako ontziak flotillako ontziak inguratzen, eta 23:00etarako sei bat ontzi geldiaraziak zituzten, eta haietako eskifaiak, atxilotuak. Flotillak ohartarazi du nazioarteko uretan gertatu dela Israelgo armadaren ekintza, eta, beraz, «pirateria eta terrorismo» ekintza bat dela. Gainera, ontziak geldiarazteko taktika bortitzak erabili dituztela ere salatu dute: kolpatu egin dutela ontzi bat, eta beste batzuei ur kainoiekin eraso egin dietela. Flotillak Tunisian egin zuen geldialdian eraso egin zioten Alma itsasontzia izan da Israelek inguratu duen lehena. «Bi aldeetan ditu Israelgo armadaren ontziak. Gertu daude. Prest gaude atzeman gaitzaten», esan dio Yasemin Acar antolatzaileak Al-Jazeera hedabideari. Segurtasun protokoloak aktibatu dituzte elkartasun ontzidiko kideek, eta ontzien bizkarretara igo dira, flotagailuak jantzita eta jarrera baketsuan, atxilotuko zituztelakoan; eskuko telefonoak itsasora bota, eta, pixkanaka, kamera seinaleak ere galtzen joan dira. Euskal Herrian 21:00ak inguru zirenean atzeman dute Alma ontzia, eta bertako kideak atxilotu. Surrounded by guns and military vessels, the songs to #FreePalestine continue! pic.twitter.com/p3jTlg29Yr — Global Sumud Flotilla ✨ (@GSMFlotilla) October 1, 2025 Ontzi horren atzetik geldiarazi dituzte Sirius, Adara eta Spectre ontziak, eta bertako kideak atxilotzeari ekin. Israelgo armadaren arabera, sei ontzi geldiaraziak zituzten 23:00etarako. Global Sumudek berak azaldu duenez, Israelgo armadak gelditzeko agindu die ontzidiko kideei, baina haiek ez diote kasurik eman militarren abisuei, eta Gazako blokeoa hausteko ahaleginean jarraitzeko asmoa agertu dute, eta geldiarazi ez dituzten ontziek aurrera jarraitzen zutela adierazi dute gauerdi partean. Thiago Avilak, flotillako koordinatzaileetako batek, mezu bat bidali die misioko kideei iluntzean, egindako lanaz harro eta hunkituta. Ahal zuten heinean aurrera jarraitzeko asmoa berretsi du mezu horretan: «Ontzi bat gelditzen badute, beste batek jarraituko du». Martxa horretan jarraituta, Gazako zerrendara ostiraleko goizeko hamarrak aldera irits zitezkeela ere adierazi die bere kideei. EMERGENCY ALERT ❗❗❗ SITUATION ON ONE OF THE BOATS OF THE @GSMFlotilla pic.twitter.com/r6gWvdV6Ae — Global Sumud Flotilla ✨ (@GSMFlotilla) October 1, 2025 Armadaren txosten bati erreferentzia eginda, Israelgo zenbait hedabidek azaldu dute flotillako ekintzaileei sinarazi nahiko dietela dokumentu bat, zeinetan onartuarazi nahiko lieketen Israelen legez kanpo sartu direla. Hala egiten dutenak 24 orduko epean deportatuko dituzte, hedabide horien arabera; uko egiten diotenak, berriz, atxilotu egingo dituzte. Italiako Defentsa ministro Guido Crosettok RAI tellebistari adierazi dionez, flotillako osatzen duten 44 ontziak Israelgo Ashdod portura eramango dituzte, eta, han, dokumentua sinatzen dutenak euren herrialdeen esku geratuko lirateke. Global Sumudeko ordezkari batek Al-Jazeerari adierazi dio, ordea, ontzidiko kideek ez dutela sinatuko Israelek emandako paperik. Orotara 530 ekintzaile inguru joan dira ontzietan. Tartean dira gizarte mugimenduetako ekintzaile ugari, kazetari batzuk, eta zenbait politikari ere bai. Esaterako, Greta Thunberg, Nkosi Zeelivelile —Nelson Mandelaren biloba—, Mariana Mortagua Bloco de Esquerdako politikaria. Chris Andrews Sinn Feineko politikaria, eta Emma Fourreau europarlamentari frantziarra. Horiek eta beste asko atxikitzen ari dira Israelgo militarrak, eta Israelgo Atzerri Ministerioak hala adierazi du: «Greta eta bere lagunak osorik eta salbu daude». Lau euskal herritar ere abiatu ziren flotillan. GRETA THUNBERG CAPTURED BY THE IDF❗❗❗❗❗❗❗ pic.twitter.com/L5UpPVuoiZ — Global Sumud Flotilla ✨ (@GSMFlotilla) October 1, 2025 Hamasek gogor gaitzetsi du flotilla geldiaraztea: haren hitzetan, «ekintza kriminal bat» izan da, eta «mundu osoaren haserrea» handituko du. Turkiako Atzerri Ministerioak ere «terrorismo» ekintzatzat jo du. Israelek NBEn duen ordezkariak, berriz, adierazi du bere herrialdeak modu asko proposatu dituela Gazara laguntza eramateko, baina flotillaren asmoa ez zela elkartasuna, baizik eta «probokazioa». Erantsi du atxilotuak Yom Kippur jaiaren ondoren deportatuko dituztela beren herrialdeetara —ostegunean da—. Flotillaren aurkako oldarraldiak berehalako erantzuna jaso du: mundu osoko hainbat tokitan hasi dira elkarretaratzeak eta manifestazioak egiten; esaterako, Erroman, Berlinen, Atenasen, Bartzelonan, Istanbulen… Hego Euskal Herrian, ostegunean egingo dituzte mobilizazioak, 19:00etan, eta urriaren 15erako lanuzteak ere deitu dituzte sindikatuek. Italian, berriz, greba orokorrerako deia egin dute ostiralerako. Albaneseren abisua Francesca Albanese NBE Nazio Batuen Erakundearen Palestinarako kontalari bereziak gaur ohartarazi du Israelek flotilla atzemanez gero «nazioarteko zuzenbidea urratzen» arituko dela. Izan ere, Gazako urak ez dira «legitimoki» Tel Aviven aginpidekoak. Gainera, flotillaren antolatzaileek telematikoki eman duten prentsaurrekoan Albanesek nazioartearen jarrera gaitzetsi du: «Sinestezina da estatu batek ere ez bermatzea flotillaren segurtasuna Gazako kostaldera arte; honek ondorioak izango ditu». Flotilla ‘arrisku eremuan’ sartu da. BERRIA Goizaldean jaso du ontzidiak lehen abisua, nazioarteko uretan: «Goizeko seiak inguruan, gure itsasontzira gerturatu dira tamaina ertaineko itsasontzi militar bat, itsaspeko bat eta txalupa motordun bat. Gure inguruan bueltaka ibili dira, jarrera mehatxatzailea hartuta», adierazi du Itzik, ontzidian parte hartzen ari den boluntario euskaldun batek. Tarte horretan komunikazioa eten dietela ere gehitu du, baina ziurtatu du Gazara heltzeko helburua dutela oraindik ere. Izan ere, Israelgo Gobernuak behin eta berriz ohartarazi du ez duela baimenduko flotilla Gazara gerturatzea, eta, ingurua «gatazka eremu bat» dela argudiatuta, armadaren esku hartze bat agintzeko prest agertu da. Israelgo zenbait hedabideren arabera, esku hartze hori nola egin ere zehaztua dute, eta armada praktikak egiten aritu da azken egunetan. Flotilla atzeman aurretik, eguerdian, Gideon Saar Israelgo Atzerri ministroak azken abisua eman die flotillakoei, sare sozialetan: «Ez da beranduegi. Mesedez, eraman ezazue laguntza modu baketsuan Zipreko portura, Ashkelonekora [Israel] edo eskualdeko beste edozeinetara». %62 Italiako biztanleen artean zenbatek babesten duten flotillaren egitasmoa. Italiako biztanleen %62k begi onez ikusten dute Global Sumud Flotillaren egitasmoa. SWG Radar etxeak iragan astean egindako inkesta baten arabera, italiar gehienek uste dute baliagarria izan daitekeela Israelen jarrera gaitzesteko eta Gazara laguntza bidaltzeko. Aldiz, inkesta erantzun dutenen %38k ez dute babesten. Azken egunotan, Espainiak eta Italiak atzera egiteko gomendatu diete ontzidiko kideei. Oscar Lopez Espainiako Eraldaketa Digitalerako eta Funtzio Publikoko ministroak Palestinako uretan ez sartzeko eskatu die flotillako kideei, La1 telebista katean egin dituen adierazpenetan. Eta gaineratu du ontzidia zaintzeko bidalitako itsasontzia ez dela eremu horretan barneratuko. Erromak ere hainbat ontzi bidali zituen flotillaren ingurura, jasandako erasoen harira Italiako ontziei laguntza emateko. Bada, atzo gauean ontzidiaren antolatzaileek salatu zuten Italiako Gobernuak flotilla albo batera uzteko asmoa duela arrisku gunean sartzean: «Italiako Atzerri Ministerioak jakinarazi digu flotilla zaintzen ari den fragatak ontzidia uzteko aukera emango diela parte hartzaileei», azaldu zuten antolatzaileek ohar batean. Iragan astean, zerrendara daramaten laguntza Zipren uzteko aholkatu zion ontzidiari Italiako Defentsa ministro Guido Crosettok, eta Giorgia Meloni lehen ministroak gehitu zuen Italia arduratuko zela hori banatzeaz. Gomendioari uko egin zion flotillak. Atzo Melonik sare sozialetan berretsi zuen laguntza «bide seguruetatik» banatu daitekeela, eta ontzidiari leporatu zion zerrendarako menia bat lortzeko aukerak kolokan jartzen aritzea itsas blokeoa hausten saiatuz.

Bolada txarrean, Athleticek aurkari zail bati egin behar izan dio aurre Txapeldunen Ligako bigarren jardunaldian: Borussia Dortmundi. Lehen zatian defentsako lanean jarri du arreta osoa, baina ez du lortu atea hutsean mantentzea. Bigarrenerako, aldaketak egin ditu Valverdek, eta hasi eta gutxira bigarren gola jaso arren, beste itxura bat eman du taldeak. Lehiakor aritu da bukaerara arte, baina ez da gai izan emaitza iraultzeko. Are, merezi baino gol gehiago sartu dizkiote. Partida 4-1 amaitu da, baina lan ona egin du Athleticek. Etxeko taldeak ezarri du erritmoa lehen minutuetan; erasokor ekin dio lehiari. Bitartean, zelaian tokia bilatu nahian aritu da Athletic, bai erasoan, bai defentsan. Pixkanaka, geroz eta erosoago. Aurkariaren ahaleginak ondo frenarazi ditu talde zuri-gorriak. Nabarmentzekoa izan da ere baloia galdutakoan jokalariek atzera korrika egindako esfortzua, kontraerasoak ezerezean uzteko. Niko Kocavek zuzendutako taldeari kostatu zitzaion arrakalak topatzea, baina atzean sendo aritu arren, baloia izatea falta zitzaion Athletici, aurrera ere egin ahal izateko. Sabitzerrek egin du partidako lehen jaurtiketa, hogeigarren minutuan. Hurrengoan, Alemaniako taldeak ez du barkatu. Eskuin hegaletik ondo utzi dio baloia Ryersonek Adeyemiri, eta haren erdiraketa sarera bota du Svenssonek; baloiari bultza besterik ez dio egin behar izan. Maldan gora jarri zaio partida Athletici: markagailuan atzetik zen, eta zelaian ere etxeko taldea zen nagusi. Hori gutxi ez balitz, golak are gehiago piztu ditu alemaniarrak, eta sutsuki joan dira bigarrenaren bila. Bi aukera on izan dituzte segidan. Atsedenaldian aldaketa hirukoitza egin du Ernesto Valverdek, ikusitakoaren gustura ez: Laporte sartu da Vivianen ordez, Ruiz de Galarreta Jauregizarren ordez, eta Guruzeta Iñaki Williamsen ordez. Hain zuzen, begi bat larunbateko ligako partidan jarrita osatu du hamaikakoa Athleticeko entrenatzaileak. Aulkian utzi ditu, besteak beste, Yuri, Ruiz de Galarreta eta Oihan Sancet. Gainera, min hartuta dagoenez, deialditik kanpo geratu zen Nico Williams. Arreta piztu du zelairatutako hamaikakoak, eta zeresana eman. Argi geratu da entrenatzaileak baduela kezka, eta taldeak puntuak behar dituela. Ligako azken lau partidetatik hiru galdu egin dituzte zuri-gorriek, eta bat berdindu. Kontrara, hasieratik aritzeko aukera izan du gaur Alejandro Rego gazteak. Bigarren zatian aurrerapausoa ematen saiatu da Athletic, baina orduko asmoak azkar zapuztu dizkio Borussia Dortmundek. Jokaldi ona ondu du taldeak, eta area barruan jaso du baloia Chukwuemekak. Bigun defendatu du Gorosabelek, eta erdilariak ez du barkatu, 50. minutuan. Ez du etsi Athleticek, eta hortik gutxira gertu izan du gola. Jaurtiketa indartsua egin du Sannadik, baina atezainak urrundu du. Nabarmen hautsiago hasi da bigarren zatia, urrats bat aurrera egin duelako talde zuri-gorriak. Ez zuen ezer galtzeko, eta asko irabazteko. Halaxe, 61. minutuan jaso du saria. Dortmundeko atzelariek elkar ulertu ez, eta arean baloi solte bat harrapatu du Guruzetak, partidari gatza eta piperra jartzeko. Beste baloi bat ere bota du sarera Athleticek, baina epaileak baliogabetu egin zuen, Robert Navarro jokoz kanpo zegoelako. Hazi egin da talde zuri-gorria, eta estu hartu du aurkaria. Goitik behera aldatu da partidaren gidoia. Bizkaiko taldea ondoen zegoenean, baina, Dortmundek hirugarrena sartu du, modurik mingarrienean: zorte txarra tarteko. 90. minutuak beteta, Brandtek erabakita utzi du lehia, laugarrena eginda. Hurrengoan, ea Txapeldunen Ligako lehen bi partidetan ezin izan du punturik lortu Bilboko taldeak. Ustez, aukera gehiago izango ditu hurrengoan: Karabakh taldearen bisita jasoko du San Mamesen, hilaren 22an. Borussia Dortmund – Athletic Borussia Dortmund. Kobel; Anton, Sule (Schlotterbeck, 70. min.), Bensebaini; Ryerson, Sabitzer, Bellingham (Nmecha, 70. min.), Svensson; Adeyemi (Beier, 63. min.), Chukwuemeka (Brandt, 63. min.); eta Guirassy (Fabio Silva, 87. min.). Athletic. Unai Simon; Gorosabel, Vivian (Laporte, 46. min.), Paredes, Lekue; Alejandro Rego, Jauregizar (Ruiz de Galarreta, 46. min.); Iñaki Williams (Guruzeta, 46. min.), Robert Navarro, Unai Gomez (Nico Serrano, 63. min.); eta Maroan Sannadi (Ibon Sanchez, 80. min.). Golak. 1-0: Svenssonek (28. min.). 2-0: Chukwuemekak (50. min.). 2-1: Guruzetak (61. min.). 3-1: Guirassyk (83. min.). 4-1: Brandtek (91. min.)

Raimundo el Canastero musika taldeko kideen auzian bezala, iazko Lizarrako (Nafarroa) Puyko jaitsieran Marta Ruiz de Alda alkatearen kontra protesta egin zutenen kontrako auzia artxibatu du epaileak. Denera, 27 lagunen aurka ireki zuten auzi judiziala, eta fiskalak desordena publikoko delituak egotzi zizkien. Epaileak, baina, ebatzi du ez dela frogatu protestetan indarkeria erabili izana. [articles:2147653] Ebazpenean, epaileak gogoratu du iazko abuztuaren 2an, Lizarrako festetan, protestak izan zirela, udalak txosnek ohiko lekua hartzea debekatu izanaren ondorioz. Horietako batek Puyko jaitsiera oztopatu zuen, hain zuzen, txosnei ezarritako debekua salatzeko. Poliziak manifestarien jarrera oldarkorra nabarmendu zuen atestatuan, baina epailearen esanetan, protesta horiek ez zuten «ordena publikoaren nahasmendu larririk» eragin. Foruzaingoak hala gomendatuta, udal gobernuko ordezkariek bertan behera utzi zuen ekitaldia, baina epaileak argudiatu du ordezkari instituzionalak ez zirela ikertutako gazteak zeuden eremura iritsi, eta bertatik igaro zirenak arazorik gabe pasa zirela. Era berean, azaldu du ez dela argi geratu «zehazki» zer egozten zaion ikertutako gazte horietako bakoitzari. Horrekin batera, gogoratu du jaitsiera autoritateari protesta egiteko une bat izan dela tradizionalki. Raimundo el Canastero taldearen kontrako auziaren inguruan ebatzi zuen epaile bera da erabakia hartu duena. Orduan, epaileak argudiatu zuen Beef D’Alda kantuan alkateari buruz esandakoetan ez dagoela deliturik, eta «zoritxarrekoak» izan arren, adierazpen askatasunerako eskubideak babesten dituela. Ohar batean, EH Bildu ontzat jo ditu bi ebazpen judizialak: «Auzipetuentzat albiste ona izateaz gain, UPNren eredu autoritarioak gure hirian izan duen porrota erakusten dute», adierazi du koalizio subiranistak. Hark «baztertzailetzat» jo du UPNren udal gobernuak txosnen inguruan hartutako erabakia, eta protesten aurrean auzitegietara jo izana kritikatu du.

Bernedon (Araba) egiten diren Euskal Udalekuei buruzko ikerketa judiziala martxan jarri zuten atzo. Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak esan zuenez, lau salaketa dauzkate erregistratuta, «sexu askatasunaren kontrako» ekintzengatik guztiak. Bada, gaur, Abogados Cristianos talde ultrakatolikoak beste salaketa bat aurkeztu du. Eta Gasteizko 3. Instrukzio Epaitegiak hiru adingabe deitu ditu «lekuko-biktima» gisa deklaratzera. Abogados Cristianos taldeak ez du baztertu Arabako Foru Aldundiaren aurkako ekintzak abiatzea, «salaketen berri izanda ere neurririk hartu ez dutelako». Talde horrek Ane Lindaneren kontrako salaketa ere aurkeztu du aurten, Elizako aldare nagusi batean gurutze batekin masturbazio bat simulatzea leporatuta. Duela bi urte, bestalde, Donostiako propaganda ekintza bat salatu zuten, abortua eta Elizako pederastia lotzen zituen kartel baten harira. Azken egunetan El Correo hedabidean eta zenbait webgunetan zabaldu da udaleku horretan dutxa mistoak ezarri zituztela eta adingabe guztiak elkarrekin dutxatzera «behartu» zituztela, begiraleak ere dutxetan sartzen zirela eta haur eta gazteak hamabortz egunez familietatik «inkomunikatuta» eduki zituztela. Joan den astean, ordea, udalekuko begiraleek ukatu zuten inor besteen aurrean biluztera behartu izana, eta nabarmendu egoera «berariaz» azaltzen dietela haur eta gazteei. Hezitzaileek salatu dute dutxa mistoen harira gorroto mezuak zabaldu direla, eta bide publiko eta pribatuetatik eraso transfoboak jasan behar izan dituztela. Horiek horrela, nabarmendu dute Euskal Udalekuetako hezkuntza proiektuak, orokorrean, balio transfeministak dituela oinarri, eta «identitate eta gorputz guztientzako gune seguruak sortzea» duela helburu.

Gipuzkoako Batzar Nagusiek gaur egin dute politika orokorreko osoko bilkura, eta Eider Mendoza diputatu nagusiak «elkarlanera» eta «akordioak lortzera» deitu ditu oposizioko batzarkide taldeak. Mendozak legealdiaren hasieran esan zuen aldundiak «epe luzeko begiradarekin» egingo zuela lan, eta dio «buru-belarri» ari dela horretan. «Gipuzkoa jauzia ematen ari da anbizioan eta gure industriaren berrikuntza gaitasunean. Horri eutsiko diogu, gure komunitatearen kohesioa indartuz eta Gipuzkoa aukerak eskaintzen dituen lurralde bezala finkatuz». EH Bilduko batzarkide Maddalen Iriartek, baina, uste du foru aldundia «anbiziorik gabe» ari dela lanean. «Foru aldundia abiadura motelean ari da: orain alde batera, orain bestera; orain bidelagun batekin, orain antagonikoa den bestearekin… Eta motel, ia geldirik. Aurrera egiteko erabaki irmorik ez hartzea eta orain arte egindakora mugatzea Gipuzkoak atzera egin dezan uztea da». Mendozak foru aldundia kalitatezko zaintza zerbitzuak hobetzen jarraitzeko egiten ari den ahaleginean egin du azpimarra. Haren hitzetan, Gipuzkoako babes eta zaintza sistema «eredugarria» izan da historikoki, eta esan du lerro horrexeri heldu nahiko liokeela aurrerantzean. Hain zuzen ere, Zainketa eta Gizarte Politiken Departamentuak 33.300 lagun artatzen ditu, eta Mendozak uste du kopuru hori «etengabe» joango dela handituz. Horrekin lotuta, iragarri du Gipuzkoako Foru Aldundia sozietate publiko bat sortzeko asmotan dela, «etorkizuneko inbertsio eta beharrak bermatzeko modua» emango duena. Mendozak uste du tresna horrek bide emango diola «sistemaren ahalmena» handitzeari eta «aukerak ugaritzeari». Iriartek, baina, «letra txikia» ezagutu nahi du: «Diputatu nagusiak argitu beharko du zertarako eratuko den sozietate hori, zer funtzio beteko duen, zainketetako esparru publikoa hedatzen lagunduko ote duen, merkantilizazioaren logikan esparru pribatuari atea irekiko dion…». «Gipuzkoa jauzia ematen ari da anbizioan eta gure industriaren berrikuntza gaitasunean. Horri eutsiko diogu, gure komunitatearen kohesioa indartuz» EIDER MENDOZA Diputatu nagusia Mendozak gaineratu du aldundiak abian dituela hiru egoitza berri egiteko lanak —Elgoibarren, Pasaian eta Irunen—. Esan du zaintza eredu berrian oinarritutako arreta eskainiko dutela hiru egoitzetan, «personalizatua», «berritzailea» eta «komunitateari irekia». Zaintzarekin lotuta, Miren Etxebeste Elkarrekin Podemoseko batzarkideak diputatu nagusiari eskatu dio zain ditzala, besteak beste, «pertsona behartsuenak». «Erakutsi guztiontzat gobernatzen duzula, ez soilik zure boto emaileen komunitatearentzat. Gipuzkoako herritarrei zerbait eman behar zaie erakunde publikoetan sinets dezaten». Euge Arrizabalaga EAJko bozeramaileak esan du bere alderdiak «politika onaren alde» egiten duela. «Eider Mendoza buru duen foru gobernuak etengabeko hobekuntza dakar berrikuntzaren, aurreikuspenaren, etorkizunarekiko arduraren eta politiketan eraginkortasunaren bidez. Azken hamar urteetan garatu duen gobernantza eredua berezia, berritzailea eta parte hartzailea da». Arrizabalagak EH Bilduren jarrera gaitzetsi du, iruditzen baitzaio ez dela akordiorik egiteko «sinesgarria». «Diputatu nagusiak proposamen bideragarri, erreal eta eraginkorrak aurkeztu ditu, EH Bilduk saldu nahi duen katastrofismoaren aldean». Hizkuntza politikaz ere aritu dira politika orokorreko bilkuran. Mendozak foru aldundiak euskararekiko duen konpromisoa berretsi du, eta EAJko bozeramaile Arrizabalagak euskararen aurkako sententziak kritikatu ditu: «Gipuzkoa abertzalea eta euskalduna da, bere nortasun irekiaz eta modernoaz harro dagoena». Iriartek ere euskara izan du hizketagai, eta esan du aldundiak «ardura handia» duela «politika eraginkor eta anbiziotsuak» abian jartzeko. «Foru aldundia abiadura motelean ari da: orain alde batera, orain bestera; orain bidelagun batekin, orain antagonikoa den bestearekin… Eta motel, ia geldirik. Eta egonean egotea ez da aukera bat» MADDALEN IRIARTE EH Bilduko batzarkidea Diputatu nagusiak Bernedoko udalekuak ere izan ditu hizpide. Esan du «beharrezkoa» dela zer gertatu den «lehenbailehen» argitzea. «Inor seinalatu gabe, baina arduraz egin behar da lan. Gertutasuna adierazi nahi diet euren seme-alaben ongizatea kolokan sentitu ahal izan duten sendiei, eta gure konpromisoa adierazi haien ongizatearekin». Etxebizitza Mendozak etxebizitzaren auzian ere egin du azpimarra. Izan ere, azken zerga erreforma hizpide hartu eta adierazi du foru ogasunak urtero 200 milioi euroko inbertsioa egingo duela desgrabazioen bitartez, eta, hala, «etxebizitzara sarbidea erraztu» eta gazteen emantzipazioa sustatuko duela. Nolanahi ere, Elkarrekin Podemoseko Etxebestek nabarmendu du etxebizitza dela Gipuzkoak gaur egun duen «arazo handienetako bat», eta arazoaren jatorria «etxebizitzak inbertsio eredu gisa» ikusten dituzten putre funtsetan dagoela. «Nola erakarriko ditugu langileak bizitzeko tokirik eskaini gabe?», galdetu dio Etxebestek ahaldun nagusiari. Gipuzkoako industriaren etorkizunari dagokionez, Mendozak esan du «itsasoan urak handi» direla. Nolanahi ere, dio Gipuzkoa «ondo nabigatzen» ari dela «egoera katramilatsu» horretan, enpresen sendotasunari esker. «Argi daukagu norabidea eta elkarrekin egiten dugu arraun». Hortaz, diputatu nagusiaren hitzetan, 2025a urte «emankorra» izaten ari da ekonomia berria bultzatzeko ahaleginean, Mubil mugikortasun berriko zentroa inauguratu dutelako eta IBMren System Two ordenagailu kuantikoa aste gutxiren buruan jarriko dutelako martxan Ibaetako campusean. Mikel Lezama PPko batzarkidea «politika fiskala zuzentzeko» beharraz mintzatu da. «Foru Aldundiak laguntza-politika batetik estimulu-politika batera igaro behar du. Gero eta diru gehiago biltzen dela diozue, baina zerga karga handiago horrek zera dakar: enpresek enplegu erregulazioko espedienteak eskatzea. Horrek erakusten du behar dena baino gehiago sartzen dela». Elkarlanerako deia Mendozak «elkarlanera» eta «akordioak lortzera» deitu ditu oposizioko batzarkide taldeak, eta Alberto Albistegi PSEko batzarkideak esan du eskua luzatuko diela batzarkide guztiei, Batzar Nagusietan akordioak lortzeko. «Desberdinen arteko akordioen politikak eraikitzen du herrialdea. Bada garaia elkarrekin ari garela erakusteko, aukerak bermatzeko, herritarrak babesteko eta Gipuzkoa eraldatzeko».