400 gaztek atzerrian enpresa praktikak egiteko bekak eskuratu ahalko…
2019ko Global Training: 400 gaztek eskuratuko dituzte atzerrian enpresa-praktitak egiteko bekak. 30 urtetik beherako gazteek 51 herrialdetan jasoko dute formazioa.
«Sinplifikazio» asmoez ezer gutxi zehaztu zuen atzo Jose Miguel Garcia kontseilari exekutibo berriak atzo Euskaltelek Derion egindako ohiz kanpoko batzarrean, zeinetan akziodunek administrazio kontseiluan Zegonak egindako aldaketak berretsi zituzten. Garciak erakunde «errentagarriagoa» eta «lehiakorragoa» lortu nahi duela azaldu zuen.
Kontratuak jaso du 40 autobuseko lehen sorta 2020ko ekainean ematen hasiko dela CAF. Proiektu horri esker, Solarisek autobus elektrikoen atalean «Europako lider gisa duen posizioa» sendotu du; hala dio euskal konpainiak. Izan ere, ATM Milanorekin egindako esparru akordioa Solarisek orain arte lortu duen handienetako bat da. Ez alferrik Europan ez zegoen gaur egun autobus elektrikoen lehiaketa handiagorik.
Italiako operadoreak 2030. urtea baino lehen diesel ibilgailuak kentzeko egindako apustu irmoak agerian utzi du, CAFen arabera, «Solarisen Urbino modelo elektrikoan dagoen konfiantza Europan». Milanek aukeratutako ibilgailua Urbino 12 elektrikoa da. Horixe da Solarisen produkturik ezagunena. Europako hamazazpi herrialdetako dozena bat hiritan ibiltzen da jadanik. «Horrek agerian uzten du garraio arloko agintariek ibilgailuan jarritako konfiantza», dio Beasaingo enpresak. Modelo horrek Bus of the Year 2017 saria jaso zuen.
Solarisen operazioa
Hamabi metroko Urbino elektrikoa Solaris High Energy motako bateriekin ekipatua dago, eta 240 kWh baino handiagoko gaitasuna dauka. Bateria horien energia elektrikoa pantografoarekin eta autobusen biltegian dagoen entxufe bidezko gailuarekin kargatzen da berriro.
Milanek 2014an ezagutu zituen estreinakoz Solaris etxeko autobusak; gaur egun marka horretako 150 autobusek —motor elektrikoa duten 25 autobus daude— eskaintzen dute zerbitzua Italiako iparraldeko hiri handi horretan.
2018ko irailean itxi zuen CAF Taldeak Solaris enpresa erosteko ituna. Poloniako autobus ekoizleak 450 milioi euro inguruko fakturazioa izan zuen 2018. urtearen itxieran, eta 1.226 ibilgailuz hornitu zituen. Horien artean, autobus konbentzionalak (diesel eta GNC) eta e-mobility lerroko ibilgailuak; horiek gero eta gehiago saltzen ari da. Solarisi esker, hiriko autobus jasangarrien segmentuan merkatuko liderretako bat bihurtu da CAF.
Autobus elektrikoaren merkatuan sendo ari da, era berean, beste euskal enpresa bat: Irizar. Ormaiztegiko (Gipuzkoa) kooperatibak kontratu sorta bat egin zuen ekainean. Irizarrek zero isuriko hogei ibilgailu elektriko saldu zituen Madrilen, eta beste hamahiru Gasteizen. Hain zuzen, CAFi gailendu zitzaion Gasteizko eskaeraren lehian.
Bankuak bilakaera hori izan ez dezan, plataformak eskaera bat egin zuen agerraldi publiko batean: akzioen jabetza euren jatorrizko jabeei itzultzea. «Hau da, Kutxabanken kontrola aldundiei eta udalei itzuli behar zaie, eta fundazioak kudeatzaile hutsak izan daitezela», esan zuen Ianire Landaluze ELAko ordezkariak. «Horrela, Euskaltelen gertatu den egoera tamalgarria berriz ere errepikatzea saihestuko genuke».
Aldundien eta udalen kontrola bermatzeaz aparte, BBK eta Vital fundazioak «demokratizatu» behar direla ere aldarrikatu zuten plataformako kideek, eta bi fundazioetako patronatuetan atzerapausoak eman direla salatu. Izan ere, hauteskunde politikoen ondoren osatuko den patronatu berrirako bi fundazioek egindako proposamenean bi alderdi ez daude ordezkatuta —EH Bildu eta Ahal Dugu—, ezta ELA eta LAB sindikatuak ere —CCOOk ordezkaritza dauka—.
Eredu gisa Kutxa fundazioa jarri zuen plataformak, bertan alderdi politiko denek dutelako ordezkaritza, eta eragile sozialek zein sindikalek parte hartzen dutelako patronatuan. «Erakunde publikoetan hauteskunde politikoak daudenean ordezkariak berritu egiten dira, bi erakunde hauetan izan ezik», esan zuen Landaluzek. BBK eta Vital fundazioek iraganean eredu «nahiko demokratikoa» zeukatela ere esan zuen, baina orain aukeraketa hori beste irizpide batzuen arabera egiten da.Botoen araberako ordezkari kopurua bermatu behar dela eskatu zuen plataformak, egun ez baita horrela gertatzen.
Irizpideak aldatzea
Horren adibidea Araban eta Bizkaian legoke: EH Bildu bigarren alderdia izan zen, baina bi lurralde horietako fundazioetan dauden alderdiek —EAJ, PSE eta PP— egindako proposamenaren arabera, ez luke ordezkaritzarik eskuratuko. Horregatik esan zuten erakundeak demokratizatu behar direla.
Hori dela eta, patronatuetako ordezkariak aukeratzeko irizpideak alda daitezela eskatu zuten, eta eragile sindikal, sozial eta kulturalek ere parte har dezatela. Gaur egun, patronatuetan hamabost ordezkari daude, eta horietatik hamabi foru eta udal hauteskundeen ondoren berritzen dira. Kutxabank Publikoa plataformak egindako proposamenean ordezkari denak aldatzeko eskatu dute, baina baita patronatuek kide gehiago izateko ere. Hamabostetik 21 izatera pasa daitezela: «Aurrezki kutxen eredu demokratikoagoa berreskuratzeko, ordezkaritza sindikal osatuagoa egotea beharrezkoa da, eta, horretarako, fundazioetako kide kopurua handitzea nahi dugu».
Aldaketa horrek ez luke eragingo egungo fundazioen funtzionamenduan aldaketa handirik, Mikel Kintana Ekoneuseko kidearen arabera. «EAJk ez luke gaur egun daukan nagusitasuna galduko, baina fundazioak demokratikoagoak izango lirateke, eta gizartearentzat hobea litzateke hori». Alegia, plataformak egindako proposamenean alderdiek jasotako botoen araberako ordezkari banaketa bat egingo litzateke, eta, horri esker, EAJk gehiengoa edukiko luke hiru fundazioetan. Eredu gardenago baten alde egiteko neurria izango litzatekeela argi esan zuen Kintanak.