QUITO. Rafael Correa bere aurreko presidentearekin erabat hautsi duela erakutsi du Lenin Moreno Ekuadorko presidenteak, Nazioarteko Diru Funtsaren 3.700 milioi euro onartzeko sinatutako akordioarekin. Munduko Bankuak, Europako Inbertsio Bankuak, Latinoamerikako Garapen Funtsak eta beste erakunde batzuek beste 5.300 milioi utziko dizkiete. Diru horren truke zenbait erreforma egin beharko ditu Morenoren gobernuak, baina ez ditu jakinarazi zeintzuk diren. «Hartutako erabaki irmoei esker, ez gara gaur egun Venezuela dena; demokrazia berreskuratu dugu», ziurtatu du Ekuadorko presidenteak.

Duela bi urte kargua hartu zuenetik, gastu publikoa jaisteko hainbat neurri hartu ditu Morenok, Correaren garaian hartutako zorrei aurre egiteko bestemodurik ez zuela argudiatuta. Horrela, milaka langile publiko kaleratu ditu, gasolina diruz laguntzeari utzi dio eta ministerio batzuk kendu ditu.

Zor handia pilatu zuen Ekuadorrek Correaren agintaldiaren azken urteetan, petrolioaren merkatzeak kalte handia egin baitzion herrialdearen diru sarrera nagusiari.

Hiru urtean iritsiko da NDFren dirua, erreformak aurrera egin ahala.

2008an, otsailaren 22a soldata arrakalaren aurkako eguna izendatu zuen Europako Parlamentuak. Igarotako hamar urteek ez dute, inondik ere, arazoa desagerrarazi. Eusko Jaurlaritzak kalkulatu duenez, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan gizonek baino %24 gutxiago jasotzen dute emakumeek. Lanaldi partzialean dauden hamarretik zortzi emakumeak izateak nolabait desitxuratzen du datu hori, baina lanaldi bera izanda ere, emakumeek bazterketa jasaten dute: lanordu bakoitzeko %14,3 gutxiago patrikaratzen dute emakumeek. Oro har, soldata txikiagoak ordaintzen dituzten enpleguetan aritzen dira, eta ardura handiagoko lanpostuetan gutxiago dira.

Arrakala salatu dute, bakoitzak bere erara, euskal sindikatuek. Jone Bengoetxea genero politikako arduradunaren artikulu batekin egin du ELAk. Horretan, emakumeek bete ohi dituzten lanpostuen balorazio eskasagoaren adibide argigarri bat eman du: bulegoak eta eraikinak garbitzen dituztenek (emakumeak) kale garbitzaileek (batik bat gizonak) baino %13 gutxiago irabazten dute; polizia etxeak eta epaitegiak garbitzen dituztenek, berriz, %7 gutxiago. Beste modu batera esanda, kale garbitzaile batek 3.000 euro gehiago patrikaratzen dituela urtean bulego bat garbitzen duenak baino. Gipuzkoako komisaria eta epaitegietako garbitzaileek 150 egun egin dituzte greban, parekatzea eskatzeko.

LABek, berriz, kalera eraman du protesta. Ostegunean, Emakunderen egoitza okupatu zuen, soldata arrakala «arazo politiko bat» dela ikusarazteko, eta Iruñean ere egin zuen protesta. Atzo, berriz, pikete feminista bat egin zuten Donostian, eta Osakidetzaren Gasteizko egoitzan elkartu ziren, salatzeko administrazioek ez dituztela neurriak hartzen arrakala txikitzeko, eta, are gehiago, azpikontraten bidez, arrakala hori indartzen dutela.

Euskadiko CCOOk, bere aldetik, ziurtatu zuen emakumeek «lanaldiaren %33 doan» egiten dutela. «Indarkeria ekonomikoa», Loli Garcia idazkari nagusiaren hitzetan.

Soldaten erregistroa

Soldaten arrakala ikusaraztea da Espainiako Gobernua aztertzen ari den neurri baten helburu nagusia. Enpresa guztiak, handi zein txiki, behartu nahi ditu soldaten erregistro bat izatera. Horretan agertu beharko lirateke lan maila bakoitzeko langileek zer soldata dituzten, osagarriak eta aparteko sarrerak barne. Enpresako langile guztiek izango lukete eskubidea erregistro hori kontsultatzeko.

Mailaka ez ezik, soldatak sexuka ere banatzea nahi du Madrilek, horrela agerian utziko dituelako emakumeak baztertzen dituzten enpresak. Genero baten batez besteko soldatak bestearenak baino %25 handiagoak badira, bazterketa badagoela frogatutzat joko du. Ikusteko dago dekretuak enpresa horiek zigortzeko neurriak ba ote dituen. Udan aurrerutako zirriborroek zioten soldaten gastuaren %0,11 eta %1,3rainoko isuna jasoko zutela soldata berdintasuna urratzen zuten enpresek.

Soldaten erregistroari buruzko dekretua datorren ostiraleko bileran onartu nahi du PSOEren gobernuak. Ondoren, hilabete bat izango lukete Espainako Gorteetako diputatuek dekretu hori onesteko.

Energiaren sorkuntza eta garraioa izango dira trantsizio energetikoaren jokaleku nagusiak. Alegia, energi iturri berriztagarriak eta auto elektrikoak izango dira protagonistak datozen urteetan, nahitaez, munduak jorratu behar duen deskarbonizazio prozesuan.

Ildo horretan, Espainiako Gobernuak nahi du hamabi urteren buruan, 2030. urterako, herrialdearen argindar kontsumoaren %74 eta energia kontsumo osoaren %42 iturri berriztagarriekin betetzea. Horrez gain, energia iturri kutsatzaileena, ikatza, jada ez litzateke erabiliko ordurako. Dena den, Espainian ikatzaren amaiera lehenago iritsiko dela uste dute aditu askok.

Iturri garbi horien artean, azpimarratzekoa da Ministroen Kontseiluak atzo onartuko Espainiako Klima eta Energia Planaren zirriborroak energia eoliko gehiago aurreikusten duela, eguzki energia fotovoltaikoa baino: 2030ean, energia eolikoa litzateke argindar iturri nagusia, 50 GWeko instalatutako potentziarekin, eta fotovoltaikoak 37 GW izango lituzke —27 GW gasezko ziklo konbinatuko zentralek—.

Bost milioi auto elektriko

Garraioaren deskarbonizazioa da Espainiako Gobernuaren planaren beste apustu handi bat, hori betetzen ez bada nekez beteko baitira beste helburuak. Eta garraio moduak errotik aldatzeko neurri indartsua iragartzen du: 2023. urtetik aurrera auto kutsatzaileenei mugak jartzea hirien erdigunera sartzeko 50.000 biztanletik gorako hirietan. Biztanle kopuru horretatik gora daude Hego Euskal Herriko lau hiriburuak, Barakaldo (Bizkaia), Getxo (Bizkaia) eta Irun (Gipuzkoa).

Gaur egun, auto elektrikoak ez dira 37.000 aleetara iristen Espainian, baina hamabi urte barru bost milioi egotea aurreikusi du Teresa Ribera Trantsizio Ekologikorako ministroak.

2030erako herrialdearen interkonexio elektrikoa %15era handitzeko, berriz, Frantziarekin aurreikusitako goi tentsioko loturei eusten die Espainiaren planak. Horietatik bi pasatuko dira Euskal Herritik: tarte bat itsaspean eginez, Gatika (Bizkaia) eta Cubnezais (Frantzia) lotuko dituena, eta Iruñea eta Cantegrit (Frantzia) lotuko dituena.

LAB sindikatuak bi greba egun deitu ditu Gipuzkoako zahar-etxeetan, 2019ko otsailaren 25ean eta 26an, langileen baldintzak hobetzea exijitzeko.

Gizonen eta emakumeen arteko soldata arrakala Euskadin % 14,3ko da, lanorduko irabazien batez bestekoa egin ezkero, Osalanek jakitera eman dituen datuen arabera.

Azterketa psikoteknikoak eta ezagutza eta pertsonalitate probak egingo dituzte bihar BECen. Ertzaintzak azken 25 urteetan egindako lan eskaintza publiko handiena da.

Nafarroako Kutxaren (CAN) desagerpena ikertu duen batzordeak onartu egin ditu laukoaren (EH Bildu, Geroa Bai, Podemos eta Ezkerra) ondorioak,

Euskadiko Sendagileen Sindikatuak adierazi du lehen mailako arretarako Eusko Jaurlaritzak iragarri duen 40 plaza berrien neurria “gutxiegi” dela.

Hegoaldeko pentsiodunek lau hiriburuetan egingo dituzte mobilizazioak bi hauteskunde kanpainen hasieraren biharamunean, hots, apirilaren 13an eta maiatzaren 11n.

FRANKFURT. Europako Banku Zentralaren urtarrileko bilkuraren akten arabera, erakundeak espero baino ahulagoak izan dira euroguneko ekonomiari buruz jasotako azken datuak. Presazko erabakirik ez dela behar uste du erakundeak, baina beharrezko ikusi du «luzera begira likidezia handitzeko prozedurak abiatzeko azterketa teknikoa martxan jartzea».